مهمترین دستاورد مذاکرات و تفاهم لوزان از نگاه عباس عراقچی

قدرت بازدارنده ایران، جهان را به مذاکره کشاند

سفیر و معاون اسبق نماینده ایران در سازمان ملل با بیان اینکه ایران دارای موقعیت ویژه بازدارنده‌ای است، گفت: این قدرت بازدارنده ایران توانسته جهان را به پای یک میز مذاکره بیاورد.

صادق خرازی در برنامه گفت‌وگوی ویژه خبری پنجشنبه شب شبکه دو سیما درباره بیانیه مشترک هسته‌ای ایران و گروه 5+1 با اشاره به فراز و فرودهای تاریخ هسته‌ای ایران گفت: قبلا حتی اجازه داشتن یک دستگاه سانتریفیوژ را به ایران نمی‌دادند اما مقاومت ملت ایران و همت مقام معظم رهبری و فتوای ارزشمند ایشان موجب شد تا گام‌های بسیار بلندی برداشته شود و اکنون ایران می‌تواند بیش از پنچ هزار دستگاه سانتریفیوژ در چارچوب تفاهم نامه با کشورهای مهم جهان داشته باشد.

وی درباره بند دوم این بیانیه درباره مرکز هسته‌ای فردو گفت: این موضوع یکی از مهمترین موضوعات مذاکرات بود و کشورهای 5+1 فشار سنگینی را وارد کردند تا این مرکز تعطیل شود اما با مقاومت جدی ایران، نتوانستند موفق به این کار شوند و این مرکز به مرکز تحقیقاتی فیزیک و مسایل صلح آمیز هسته‌ای مانند ایزوتوپ‌های پزشکی و کشاورزی تبدیل خواهد شد و همه تاسیسات فردو پابرجا خواهد ماند.

خرازی با بیان اینکه دانشمندان ما در فردو کارهایی در حد تراز جهانی انجام دادند، افزود: مسئله هسته‌ای ما همانند موضوع "ملی کردن نفت" با هویت ملی ایرانی‌ها پیوند خورده است و ملت ایران در این راه مبارزه و پایداری کردند.

وی درباره اظهارات رئیس جمهور آمریکا در خصوص مذاکرات هسته‌ای ایران افزود: آقای باراک اوباما با فضای داخل آمریکا این بحثها را می‌کند و فشار از جهات مختلف از جمله از سوی اسرائیلی‌ها به دولت آمریکا وارد می‌شود بنابراین سخنان وی را باید در محیط جغرافیایی که او قرار دارد تعریف کنیم.

سفیر اسبق ایران در فرانسه با بیان اینکه تحقیق و توسعه حق ملت ایران است، افزود: بحث‌هایی زیادی روی موضوع پلوتونیوم و مواد شکاف پذیر است و امیدواریم مسیر اعتمادسازی ما را به جایی برساند که این موارد را هم داشته باشیم.

خرازی گفت: این برای چندمین بار است که موضوع اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی از جانب ایران پذیرفته و اجرا شده است و این برای نشان دادن حسن نیت است و بحث جدیدی نیست.

سفیر و معاون اسبق نماینده ایران در سازمان ملل افزود: موضوع فناوری صلح آمیز هسته‌ای ایران با جامعه جهانی بحث دو جانبه‌ای نیست بلکه یک موضوع مهم بین المللی و پروسه‌ای است، چون پروسه است در درازمدت طول می‌کشد تا به نتیجه برسد و امیدواریم دو طرف تعهدات خود را انجام دهند و به یک بستر مناسب برسیم.

خرازی درباره لغو تحریم‌ها گفت: در بیانیه مشترک هسته‌ای به صورت جامع در این باره بحث شده است.

وی ادامه داد: تحریم‌ها یک موضوع اجتماعی و سیاسی در داخل ایران و موضوع اقتصادی است و مورد توجه همه مردم و کنش‌گران سیاسی است.

خرازی با اشاره به تحریم‌های مختلفی که علیه ایران اعمال شده است، گفت: تحریم شورای امنیت سازمان ملل از جمله تحریم‌های پولی و مالی، اقتصادی و فنآوری است و تحریم کنگره آمریکا هم وجود دارد.

وی افزود: بر اساس بیانیه مشترک هسته‌ای تحریم‌های شورای امنیت لغو خواهد شد.

سفیر اسبق ایران در فرانسه گفت: اینکه می‌گوییم دوباره این توافق نامه باید در صحن شورای امنیت تأیید شود از نظر حقوقی مفهوم آن این است که همه قطعنامه‌هایی که علیه ایران صادر شده است سالبه به انتفاع موضوع می‌شود و از بین خواهد رفت.

خرازی افزود: تحریم‌های یک طرفه کشورهای عضو اتحادیه اروپا از زمان اجرایی شدن این بیانیه مشترک از بین می‌رود.

وی گفت: رئیس جمهور آمریکا قطعنامه‌هایی را که در حیطه اختیاراتش است با یک فرمان تعلیق می‌کند و لغو تحریم‌های کنگره هم نیاز به زمان دارد.

خرازی ادامه داد: تحریم‌هایی که در بستر سازمان ملل متحد و شورای امنیت داریم، لغو خواهند شد.

وی گفت: تحریم‌هایی هم همپیمانان اتحادیه اروپا و آمریکا دارند که اگر فشارها بر روی آنها برداشته شود آنها نیز لغو خواهند شد.

خرازی در پاسخ سوال مجری برنامه گفت‌وگوی ویژه خبری که بنابر اعلام رسانه‌ها، دموکرات‌های آمریکایی نیاز فراوانی به این توافق نامه دارند، گفت: اوباما در تبلیغات انتخاباتی خود همواره شعارهای صلح آمیز داده است و می‌خواهد به آن عمل کند.

خرازی افزود: از یک طرف اوباما معتقد است ایران کشور مهمی است و موقعیت جغرافیایی و سیاسی خاصی دارد و آنها می‌گویند چرا باید از ایران که دارای قدرت منطقه‌ای است محروم شویم.

وی با اشاره به اینکه ‌این مذاکرات در تاریخ مذاکرات جهانی سابقه نداشته است، گفت: این موقعیت ایران به برکت موقعیت راهبردی و ایدئولوژی ایران است که تبدیل به الگو شده است .

خرازی با بیان اینکه نقش امت و امامت و مردم و رهبری هم مهم است، افزود: پایداری جدی کسانی که در حال مذاکره به پشتوانه مقام معظم رهبری، دولت و مردم تلاش کردند در به دست آمدن این موقعیت موثر بوده است.

وی گفت: از سال 53 به مدت 41 سال است که ایران برای دستیابی فناوری صلح‌آمیز هسته‌ای با دنیا در حال مذاکره بوده است و هر بار بلایی برسر ایران آوردند اما امروز خود آنها سراغ ایران آمدند.‌

خرازی با بیان اینکه امروز روز عزای اسرائیلی‌ها و مخالفان مذاکرات است، ادامه داد: آنها اکنون عزا گرفته‌اند و تصور نمی‌کردند مدعیان قدرت‌های جهانی بیایند و بنشینند و کل پروسه و پروژه و دانش هسته‌ای ایران را تایید و مشروع کنند.

وی ابراز امیدواری کرد دوستانمان در جبهه دیپلماسی کشور بتوانند آنگونه که برای آنها ترسیم و در چارچوب اصول و مبانی که برای آنها با هدایت رهبری و درایت رئیس‌جمهور تعیین شده است موفق شوند و به سرانجام برسند.

معاون امور حقوقی و بین‌المللی وزیر امور خارجه کشورمان با اشاره به بیانیه مشترک هسته‌ای میان ایران و گروه 5+1 گفت: بر اساس این بیانیه اعتبار و رسمیت بین المللی به برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران داده می‌شود و این بزرگترین دستاورد ماست.

سیدعباس عراقچی که به صورت تلفنی از لوزان سوئیس در برنامه گفت‌وگوی ویژه خبری پنجشنبه شب شبکه دو سیما سخن می‌گفت، در پاسخ به این پرسش که آیا از بیانیه‌ای که اعلام شده است رضایت دارد یا خیر؟ گفت: حتما این گونه است.

وی با اشاره به اینکه این بیانیه محصول حدود 16 ماه مذاکره است، افزود: این بار به نقطه‌ای رسیدیم که از نظر رسیدن به خواسته‌های اساسی که در طول مذاکرات داشتیم دستاوردی مهم برای جمهوری اسلامی ایران است.

عراقچی با بیان اینکه رویکرد برد - برد را در مذاکرات دنبال می‌کردیم و طرف مقابل هم می‌خواست به خواسته‌هایش برسد، ادامه داد: خواسته طرف مقابل تنها اعتماد سازی بود از این جهت که حرکت ایران به سمت سلاح هسته‌ای نباشد و ما با تامین این خواسته‌ها، در مقابل، خواسته‌های اساسی و مشروع جمهوری اسلامی ایران را تامین کردیم که مهمترین آن‌ها شناسایی بین المللی و احترام بین المللی به برنامه هسته‌ای ماست.

معاون وزیر خارجه افزود: برنامه هسته‌ای که 6 قطعنامه شورای امنیت علیه آن وجود داشت و آن را بی اعتبار می‌دانست اکنون همه آن قطعنامه‌ها لغو خواهند شد و این در تاریخ شورای امنیت بی سابقه است که 6 قطعنامه به صورت یکجا لغو شود و به برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران احترام گذاشته شود.

وی اضافه کرد: غربی‌ها به مدت ده سال است که ما را تحریم کرده بودند و همه خواسته آنها این بود که غنی سازی باید متوقف شود اما اکنون بدون اینکه یک روز غنی سازی متوقف شده باشد به این برنامه احترام می‌گذارند و ادامه آن را تضمین می‌کنند.

عراقچی گفت: ضمن اینکه هیچکدام از تاسیسات ما تعطیل نخواهد شد و نطنز به کار خود ادامه خواهد داد و مرکز تحقیقات و توسعه که در نطنز وجود دارد با استفاده از ماشین‌های پیشرفته‌ای که اکنون در دستور کار ماست از جمله ماشین IR6 که توان آن‌ها 20 برابر ماشین‌های موجود است کار تحقیق و توسعه ادامه خواهد یافت و برای یک روز هم متوقف نخواهد شد.

وی افزود: مرکز فردو هم که یکی از مظاهر ستون‌های برنامه هسته‌ای ماست به عنوان یک مرکز هسته‌ای به کار خود ادامه خواهد داد و بیش از هزار دستگاه سانتریفیوژ در آنجا وجود خواهد داشت که یک پشتوانه بسیار مهم راهبردی و امنیتی برای برنامه هسته‌ای ایران است و اهمیت بسیار بالایی دارد.

عراقچی ادامه داد: در عین حال با همکاری‌های بین المللی، تحقیقات هسته‌ای در فردو ادامه خواهد یافت.

به گزارش ایسنا به نقل از واحد مرکزی خبر، این عضو ارشد تیم مذاکره کننده هسته‌ای کشورمان با اشاره به اینکه راکتور آب سنگین اراک کماکان آب سنگین باقی می‌ماند، افزود: یکی از حساسترین قسمت‌های مذاکره، موضوع راکتور آب سنگین اراک بود که می‌خواستند برچیده شود اما این موضوع کنار گذاشته شد و راکتور آب سنگین اراک، مدرنیزه و بازسازی خواهد شد.

وی ادامه داد: این راکتور با طراحی‌های جدیدتر به سمتی خواهد رفت که هم کارآیی و امنیت بالاتری خواهد داشت و هم تولید پلوتونیوم که می‌توانست موجب نگرانی باشد در آن کاهش پیدا خواهد کرد.

عراقچی افزود: این طراحی را دانشمندان ما در سازمان انرژی اتمی انجام دادند و توانستند اعتبار علمی این طراحی را در مقابل دانشمندان شش کشور بزرگ دنیا به اثبات برسانند و این یکی از افتخارات ماست.

معاون وزیر امور خارجه با اشاره به بیانیه مشترک هسته‌ای گفت: در یک دوره زمانی برخی از محدودیت‌ها و نظارت‌های بیشتری پذیرفته شده است تا برنامه هسته‌ای با قدرت و اعتبار بیشتر و با شناسایی بین المللی و همکاری و حضور بین المللی و پشتوانه علمی دانشمندان ما به مسیر خود ادامه دهد.

وی افزود: همزمان در آن روی سکه که موضوع تحریم‌هاست اتفاقات خوبی خواهد افتاد که مهمترین آن این است که شش قطعنامه شورای امنیت علیه جمهوری اسلامی ایران لغو می‌شود و به جای آن یک قطعنامه جدید صادر می‌شود که این قطعنامه جدید توافقی را که ما به آن خواهیم رسید تایید و قطعنامه‌های گذشته را لغو می‌کند و تحریم‌های شورای امنیت رفع خواهد شد.

عراقچی گفت: اتحادیه اروپا و آمریکا هم همزمان همه تحریم‌های اقتصادی و مالی علیه کشورمان را لغو خواهند کرد.

وی با اشاره به اینکه همه این مسایل زمانی اتفاق خواهد افتاد که به توافق برسیم، افزود: ما هنوز به یک توافق نرسیدیم و آنچه که اکنون به آن رسیدیم و اعلام شد مجموعه راه حل‌هایی بود که به آن رسیدیم.

عراقچی گفت: اکنون در شرایطی هستیم که برای مشکلات موجود راه حل‌هایی داریم.

وی ادامه داد: اکنون درباره راکتور آب سنگین اراک و مراکز هسته‌ای فردو و نطنز، موضوع نظارت و شفاف سازی و چگونگی رفع تحریم‌ها راه حل و روش‌هایی را داریم که می‌دانیم چگونه به سمت حل و فصل برویم اما هنوز توافق نداریم.

معاون امور حقوقی و بین‌المللی وزیر امور خارجه کشورمان گفت: باید مکتوب کردن و نگارش این راه حل‌ها را با همه جزئیات آغاز کنیم و این کار را در نخستین فرصت انجام خواهیم داد.

عراقچی افزود: امیدواریم تا مهلت 10 تیر بلکه زودتر به جمع بندی و متن توافق مکتوب برسیم و سپس تاریخ اجرای آن مشخص خواهد شد.

وی تاکید کرد: هنوز توافق نداریم و هنوز تا روزی که تحریم‌ها شروع به رفع شدن شود فاصله داریم ابتدا باید به توافق برسیم تا این موارد اجرا شود.

عراقچی در پاسخ به این پرسش که آیا تا آخر تابستان امسال می‌توان روی لغو تحریم‌ها حساب کرد؟ گفت: تقریبا این گونه خواهد شد.

وی افزود: اگر همه چیز خوب پیش برود و تا 10 تیر بتوانیم به برنامه اقدام مشترک برسیم از روزی که این توافق حاصل شود دوره چندماهه‌ای را نیاز داریم تا دو طرف آماده اجرا شوند.

این عضو تیم مذاکره کننده هسته‌ای کشورمان تاکید کرد: اجرایی شدن همه توافقات انجام شده به مقدماتی نیاز دارد و در روزی که به طور رسمی توافق اجرا می‌شود، تحریم‌ها لغو خواهد شد و اقداماتی که جمهوری اسلامی ایران باید انجام دهد آغاز می‌شود.

وی در پاسخ به این گفته رئیس جمهور آمریکا مبنی بر اینکه "ایران نمی‌تواند پلوتونیوم تولید کند" گفت: یکی از محدودیت‌هایی که ما به خاطر اعتمادسازی، آن را پذیرفتیم این است که پلوتونیوم را بازپروری نکینم.

عراقچی در توضیح این موضوع افزود: زمانی که سوخت مصرف شده راکتور آب سنگین خارج می‌شود می‌توان روی آن سوخت بازپروری و پلوتونیوم آن را استخراج کرد.

وی اضافه کرد: پلوتونیوم کاربردهایی دارد که اصلی‌ترین آن برای تولید سلاح هسته‌ای است.

عراقچی ادامه داد: ما نیت و برنامه‌ای برای تولید سلاح هسته‌ای نداریم و از طرفی راکتور آب سنگین هنوز راه اندازی نشده است و حتی اگر این راکتور حفظ شود با راه اندازی کامل فاصله زیادی دارد بنابراین حتی پسماند سوخت هم برای بازپروری پلوتونیوم نداریم لذا اینکه پذیرفتیم در این توافق در یک دوره زمانی این اقدام را انجام ندهیم خیلی چیز عجیب و غریبی نیست و نیازی هم برای این کار نداریم و با این کار، اعتمادسازی نیز صورت می‌پذیرد.

معاون امور حقوقی و بین‌المللی وزیر امور خارجه کشورمان افزود: در این توافق اقدامات اعتمادسازی مانند موضوع فوق پیش بینی شده است و در مقابل آن خواسته‌های ما تامین می‌شود.