نگاهی به حضور سینمای ایران در ادوار جشنواره‌ی برلین

در پی حضور فیلم «عصبانی نیستم» به کارگردانی رضا درمیشیان در بخش «پانوراما» جشنواره‌ی فیلم برلین، در ادامه مروری بر حضور سینمای ایران در این دوره از جشنواره‌ داریم.

محمد اطبایی کارشناس بین‌المللی سینمای ایران در متنی بر حضور سینمای ایران در جشنواره‌ی برلین مروری داشته است که در ادامه می‌خوانیم:

« فیلم "شب نشینی در جهنم" ساخته ساموئل خاچیکیان و موشق سروری آغازگر حضورهای بین‌المللی جدی سینمای ایران در جشنواره فیلم برلین در سال 1958 بود و "شقایق‌های سوزان" ساخته هوشنگ شفتی نیز در سال 1963 اولین جایزه سینمای ایران را از جشنواره برلین نصیب یک سینماگر ایرانی کرد.

سینمای ایران در طول 56 سال گذشته، 93 فیلم در جشنواره فیلم برلین داشته و 36 جایزه از این جشنواره نیز دریافت داشته است.

تاکنون هشت سینماگر ایرانی نیز در این جشنواره به داوری پرداخته‌اند. جشنواره فیلم برلین تاکنون پذیرای آثار 74 سینماگر ایرانی در طول تاریخ خود بوده جعفر پناهی با هشت فیلم (که البته پنج فیلم مربوط به برنامه بزرگداشت وی در سال 2011 بوده)، سهراب شهید ثالث با شش فیلم، داریوش مهرجویی و محمد علی طالبی با چهار فیلم، هژیر داریوش با 3 فیلم، محمد قلی سیار، کامبوزیا پرتوی، بهمن قبادی، غلامرضا رمضانی، رفیع پیتز، مانی حقیقی و اصغر فرهادی هر یک با دو فیلم، بیش‌ترین حضورها را در برلین داشته‌اند.

سهراب شهید ثالث با دریافت 9 جایزه، اصغر فرهادی با 7 جایزه و داریوش مهرجویی با 5 جایزه بیشترین افتخارات را برای سینماگران ایرانی از جشنواره فیلم برلین کسب کرده، هر چند اصغر فرهادی با دریافت خرس طلایی، در راس سینماگران موفق ایرانی قرار دارد.

اولین حضور یک فیلم ایرانی بعد از انقلاب نیز مربوط به فیلم "جستجو" ساخته امیر نادری در سال 1982 است.

در ادامه لیست فیلم‌های ایرانی به نمایش درآمده در ادوار مختلف جشنواره‌ی برلین آمده است:

1- شب‌نشینی در جهنم/ ساوئل خاچیکیان / 1958

2- طلسم شکسته/ سیامک یاسمی/ 1959

3- فیلم کوتاه پرسپولیس/1960

4- فیلم کوتاه اصفهان/محمدقلی سیار/1960

5- فیلم کوتاه اصفهان/محمدقلی سیار/1961

6- شقایق‌های وحشی/هوشنگ شقتی/1963/ جایزه ویژه

7- گود مقدس/هژیر داریوش/1964

8- ستون شکسته/ هوشنگ شفتی/1965

9- ولی افتاد مشکل‌ها/ هژیر داریوش/ 1966

10- چهره/ هژیر داریوش/ 1967

11- مسجد جامع/ منوچهر طیاب/ 1970

12- ستایش/ خسرو سینایی/ 1970

13- گاو/ داریوش مهرجویی/ 1972

14- پستچی/ داریوش مهرجویی/ 1972

15- ال دورادو/ حمید فرجاد/ 1973

16- طبیعت بی‌جان/ سهراب شهید ثالث/ 1974/ خرس نقره‌ای

17- یک اتفاق ساده/ سهراب شهید ثالث/ 1974/ جایزه OCIC جشنواره برلین

18- من آنم که!/ علی‌اکبر صالحی/ 1974

19- در غربت/ سهراب شهید ثالث/ 1974

20- باغ سنگی/ پرویز کیمیاوی/ 1976

21- خاک سربه مهر / مروا نبیلی/ 1977

22- خاطرات یک عاشق/ سهراب شهید ثالث/ 1977

23- دایره مینا/ داریوش مهرجویی/ 1978

24- نظم(آلمان)/ سهراب شهید ثالث/ 1981

25- جستجو/ امیر نادری/ 1981

26- یوتوپیا(آلمان)/ سهراب شهید ثالث/ 1983

27- ماموریت (آمریکا)/ پرویز صیاد/ 1983

28- گیرنده ناشناس(آلمان)/ سهراب شهید ثالث/ 1983

29- جاده‌های سرد/ مسعود جعفری جوزانی/ 1987

30- کلید/ ابراهیم فروزش/ 1989

31- ماهی/ کامبوزیا پرتوی/ 1990

32- دندان مار/ مسعود کیمیایی/ 1991

33- ریحانه/ علیرضا رئیسیان/ 1991

34- لی‌لی لی‌لی حوضک/ بهروز یغمائیان/ 1991

35- نرگس/ رخشان بنی‌اعتماد/ 1993

36- چکمه/ محمدعلی طالبی/ 1993

37- او و پرنده‌هایش/ فرشاد فداییان/ 1994

38- گزیده تصاویر از دوران قاجار/ محسن مخملباف/ 1994

39- نون و گلدون/ کیومرث پوراحمد/ 1994

40- تیک تاک/ محمد علی طالبی/ 1995

41- کوه جواهر/ عبدالله علیمراد/ 1995

42- کوزه‌گر/ علی اصغرزاده/1995

43- بادکنک سفید/ جعفر پناهی/ 1996

44- کیسه برنج/ محمدعلی طالبی/1997

45- بانو/ داریوش مهرجویی/ 1999

46- آژانس شیشه‌ای/ ابراهیم حاتمی‌کیا/ 1999

47- مهر مادری/ کمال تبریزی/ 1999 جایزه یونیسف

48- یک روز بیشتر/ بابک پیامی/ 2000

49- رنگ خدا/ مجید مجیدی/ 2000

50- دختری با کفش‌های کتانی/ رسول صدرعاملی/ 2000

51- بوی کافور،‌عطر یاس/ بهمن فرمان‌آرا/ 2001

52- زمانی برای مستی اسب‌ها/بهمن قبادی/ 2001

53- چوری/ جواد اردکانی/2002

54- آمریکای زیبا(آمریکا)/ بابک شکریان/ 2002

55- جزیره/ صفورا اغحمدی/ 2002

56- فقط یک زن(فرانسه-ایران)/ میترا فراهانی/ 2002

57- باد موهایت را شانه خواهد زد/ سامان سالور/ 2003

58- بهشت جای دیگری است/ عبدالرسولا گلبن حقیقی/ 2004

59- لاک‌پشت‌ها پرواز می‌کنند/ بهمن قبادی/ 2005

60- حیات/ غلامرضا رمضانی/ 2005

61- بازی/ غلامرضا رمضانی/ 2005

62- 100روز/ آزاده رئیس‌دانا/2005

63- بلیط(ایتالیا-انگلستان)/ عباس کیارستمی/ 2005

64- بچه‌های گمشده(آلمان)/علی صمدی احدی/ 2005

65- آفساید/ جعفر پناهی/ 2006 خرس نقره‌ای

66- زمستان است/رفیع پیتز/2006

67- کارگران مشغول کارند/ مانی حقیقی/ 2006

68- صبحی دیگر/ ناصر رفایی/2006

69- به آهستگی/ مازیار میری/ 2006

70- کمی بالاتر/ مهدی جعفری/2006

71- آواز گنجشک‌ها/ مجید مجیدی/2008

72- سه زن/منیژه حکمت/ 2008

73- بودا از شرم فروریخت/ حنا مخملباف/ 2008

74- شبیه دیگران باش(آمریکا-کانادا-ایران)/ طناز اشاقیان/ 2008

75- فوتبال باحجاب(آلمان)/آیت نجفی و دیوید آسمن/ 2008

76- اوراقچی (آمریکا)/ رامین بحرانی/ 2008

77- سلام خوشگله(سوئد)/ مانی مسرت آگاه/ 2008

78- مونث،مذکر/ صدف فروغی/ 2008

79- درباره الی/اصغر فرهادی/2009 خرس نقره‌ای

80- نیلوفر(ایران، فرانسه، لبنان)/ سابین ژمایل/2009

81- نامه‌هایی به رئیس‌جمهور(ایران-کانادا)/ پیتر لوم/2009

82- شکارچی(ایران-آلمان)/ رفیع پیتز/ 2010

83- از باد بپرسید/ بتین قبادی/2010

84- آشپز ایرانی/ محمد سیروانی/2010

85- قرمز، سفید، سبز/ نادر داودی/2010

86- موش و گربه/ بیژن زمان‌پیرا و ناهید قبادی/2010

87- جدایی نادر از سیمین/ اصغر فرهادی/ 2011 خرس طلایی

88- باد ومه/ محمدعلی طالبی/2011

89- خانه فاطمه کجاست؟/فریدون نجفی/ 2011

90- قصه‌های یک خطی/ بهزاد فرهت/ 2011

91- آفساید/ جعفر پناهی/2011 بزرگداشت پناهی

92- طلای سرخ/ جعفر پناهی/ 2011 بزرگداشت پناهی

93- دایره/ جعفر پناهی/ 2011 بزرگداشت پناهی

94- بادکنک سفید/ جعفر پناهی/ 2011 بزرگداشت پناهی

95- گره‌گشایی/ جعفر پناهی/ 2011 بزرگداشت پناهی

96- پذیرایی ساده/مانی حقیقی/2012

97- فالگوش/محمدرضا فرزاد/2012

98- منطق‌الطیر/آذین فیض‌آبادی/2012

99- پرده بسته/ جعفر پناهی و کامبوزیا پرتوی/ 2013 خرس نقره‌ای

100- روباهی که به دنبال صدا رفت/ فاطمه گودرزی/ 2013

101- ماکوندو/ سودابه مرتضوی/ 2014

102- دو چهره از ژانویه/ حسین امینی/2014

103- عصبانی نیستم/رضا درمیشیان/ 2014

104- ایرانی(فرانسه-سوئد)/مهران تامادون/2014