خلاء نظارت‌ها و جولان مافیای چارتر هواپیما

در حالی وعده‌های فراوانی در خصوص نظارت بر حمل‌ونقل هوایی مسافری کشور داده شده که در خلاء نظارت سازمان و دستگاه ذیربط یک بار دیگر بلیت‌های چارتری در آستانه تعطیلات نوروزی بازار را به هم ریخته است.

یک سال و چند ماه از روزی که عیرضا جهانگیریان به واسطه یک "قول" مسئولیت سازمان هواپیمایی کشوری را بر عهده گرفت می‌گذرد.

۱۹ آبانماه سال گذشته جهانگیریان در مراسم معارفه خود به‌عنوان معاون وزیر راه و شهرسازی از برنامه‌ریزی برای درآمد ۲۰ میلیارد دلاری سالانه ایران از حمل و نقل هوایی خبر داده و گفته بود: روزانه حدود ۱۰۰ هزار مسافر هوایی جابجا می‌شود که اگر بخواهیم بر آنها نظارت کنیم قاعدتا نیازمند اهرم‌هایی نظیر قانونی، اختیارات، پشتیبانی، آموزش، پژوهش و ... هستیم.

وی با اشاره به اینکه هنوز به این سطح از انتظارات نرسیده‌ایم، افزود: اهرم‌های لازم برای نظارت را در اختیار نداشته‌ایم و با توجه به قول وزیر راه‌ و شهرسازی در خصوص در اختیار قرار دادن این اهرم‌ها مسئولیت سازمان هواپیمایی کشوری را پذیرفتم.

تا پیش از تکیه زدن جهانگیریان بر صندلی ریاست سازمان هواپیمایی کشوری، پروازهای چارتری یکی از معضلات بخش حمل‌ونقل هوایی مسافری کشور بود.

چالشی که گرچه پهلوانی رئیس سابق سازمان هواپیمایی بر ممنوعیت آن تاکید کرد اما نه در دوران ریاست وی و نه در دوران رئیس بعدی نیز پروازهای چارتری نارضایتی مردم از خدمات‌رسانی این بخش را هر روز بیشتر کرد.

پهلوانی معاون سابق وزیر راه و شهرسازی اواخر اسفند ماه ۹۱ با اشاره به تخلف ایرلاین‌ها و آژانس‌ها در خصوص فروش بلیت چارتری گفته بود:‌ ریشه تمام مشکلات صنعت هواپیمایی، چارتر است.

متأسفانه در آستانه نوروز به دلیل تخلف ایرلاین‌ها، ‌شرایط به گونه‌ای پیش آمده است که تنها چیزی که نمی‌توان آنرا پیدا کرد، بلیت هواپیماست.

وی با بیان این که همه شرکت‌های هواپیمایی و مدیران عامل آنها باید با ساختار سازمان هواپیمایی کشوری هماهنگ باشند و دراین‌باره‌ تبانی معنا ندارد، تاکید کرد: تا زمانی که من در صنعت حمل‌ونقل هوایی هستم مجوز هیچ پرواز چارتری به هیچ شرکتی بدون رعایت ضوابط مندرج در سازمان هواپیمایی کشوری را نمی‌دهیم.

با وجود تاکید معاون سابق اما دو سال ۹۲ و سال ۹۳ چارتر به آفتی تبدیل برای پروازهای داخلی و خارجی شد که نه سازمان هواپیمایی کشوری به‌عنوان متولی، نه شرکت‌های هواپیمایی و نه آژانس‌ها مسئولیت آنرا بر عهده می‌گیرند.

چندی پیش و در بحبوحه فرا رسیدن اریعین حسینی، بلیت سیستمی پرواز تهران-نجف به ناگاه نایاب شد و فقط بلیت چارتر این مسیر پرواز آن هم با قیمت بیش از سه برابر به فروش می‌رسید.

در حالی قیمت سیستمی بلیت تهران-نجف شرکت‌های هواپیمایی داخلی بین ۳۰۰ تا ۴۰۰ هزار تومان است، ارقام متفاوتی از یک میلیون و ۲۵۰ هزار تومان تا یک میلیون و ۶۰۰ هزار تومان از سوی آژانس‌ها برای نرخ بلیت رفت و برگشت پرواز تهران-نجف از مردم دریافت می‌شد.

این وضعیت با عدم نظارت متولی حمل‌ونقل هوایی بغرنجتر شد به‌طوریکه نرخ بلیت این مسیر پروازی به دو میلیون و ۳۰۰ هزار تومان نیز افزایش یافت.

حال با گذشت بیش از دو ماه با نزدیک شدن به تعطیلات نوروزی بلیت سیستمی مسیرهای پروازی داخلی موجود نیست و مردم فقط یک گزینه یعنی "بلیت چارتری" را پیش‌رو دارند.

به‌عنوان مثال در حالی بلیت پرواز تهران-مشهد حدود ۱۵۰ تا ۱۷۰ هزار تومان است که بلیت چارتر این مسیر ۳۵۰ هزار تومان است.

سال‌هاست مسئولان و دست‌اندرکاران نابسامانی‌ها حوزه حمل‌ونقل هوایی مسافری از جمله تاخیرات پروازی را به ترجیع‌بند سخنان همیشگی خود یعنی "تحریم" نسبت می‌دهند.

تحریمی که چندی پیش رحیم‌پور ازغدی عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی در سخنان پیش از خطبه‌های نمازجمعه تهران درباره آن چنین گفت:‌« چندی پیش مردم پس از تأخیر در پرواز از هواپیما پیاده نشدند و مسئولان همه تقصیرها را گردن تحریم می‌اندازند.

خودرویی در خیابان پنچر می‌شود می‌گویند مقصر تحریم است.

از برخی مسئولان پرسیدم تأخیر هواپیماها مربوط به تحریم است، گفتند خیر، این تأخیرها به‌دلیل بی‌عرضگی ماست.»

خیلی وقت است که متولی حمل‌ونقل هوایی مسافری کشور نتوانسته بخش فروش بلیت هواپیما را به‌خصوص در زمان پیک سفر ساماندهی کند.

بی‌شک سازمان هواپیمایی کشوری با توجه به قول وزیر راه و شهرسازی ابزارهای نظارتی را در اختیار دارد اما مشخص نیست به چه دلیلی نظارت‌ها در این بخش ضعیف بوده و انتظارات را برآورده نکرده است.

در حال حاضر بلیت چارتری و دلالان در بخش حمل‌ونقل هوایی حرف اول و اخر را می‌زند و عملا با وجود وعده‌های داده به این نابسامانی رسیدگی نمی‌شود.