راز انزوای نخست وزیر اسرائیل چیست؟

نتانیاهو، منزوی‌تر و تنها‌تر از هر زمان دیگری است. مرور اخبار پیرامون رییس رژیم صهیونیستی در روزهای اخیر، برهم‌خوردن شرایط به ضرر او و حزب متبوعش در میان متحدان استراتژیک آن رژیم را به‌خوبی نشان می‌دهد و بر جمله فوق، صحه می‌گذارد. اختلافات به لابی پرنفوذ «ایپک» هم کشیده شده و گروه‌های تندرو داخل کنگره ایالات‌متحده هم، مانند گذشته از هم‌پیمان خود استقبال نمی‌کنند.

محمدعلی سبحانی - مدیرکل پیشین خاورمیانه وزارت خارجه - در ادامه یادداشت خود نوشت: واکنش‌های اخیر به درز اطلاعات مذاکرات هسته‌ای شش کشور با ایران که متهم آن، رژیم اسراییل است، عدم‌حضور مقامات بلندپایه دولت اوباما در سخنرانی رییس این رژیم، حمله تند رییس قبلی سازمان امنیت این رژیم به نتانیاهو و عامل‌انزوای‌اسراییل‌خواندن وی و ده‌ها خبر دیگر که در رسانه‌های معتبر جهان درباره بروز اختلافات جدی میان غرب و این رژیم منتشر می‌شود، کمتر مسبوق‌به‌سابقه بوده است. اگرچه این نکته را نباید از نظر دور داشت که اولویت منافع در روابط ایالات‌متحده و این رژیم، موضوعی قابل‌کتمان نیست و وزیرخارجه آمریکا و حتی رییس‌جمهور این کشور برای عادی‌نشان‌دادن روابط، بر آن تاکید می‌کنند.

از سوی دیگر اوباما با وجود نتایج انتخابات میان‌دوره‌ای کنگره و اکثریت‌یافتن جمهوریخواهان، توانست فعلا آنان را برای به‌خطر نینداختن مذاکرات پیچیده و نزدیک به توافق با ایران، مجاب کند و «زمان» بخرد. اما چرا فضای فعلی سیاست خارجی برای ایران، به این شکل درآمده است؟

رییس‌جمهور روحانی در ماه‌های اخیر، بارها جمله معروف «کار دولت در دیپلماسی این است که بهانه را از دست طرف‌های خارجی بگیرد» را بیان کرده است. برهم‌زدن اجماعی که در دولت قبل در همه سطوح علیه ایران ایجاد شده بود، فقط با یک «دیپلماسی خوب» امکان‌پذیر بود که دستگاه دیپلماسی دولت یازدهم تا حد زیادی به آن نائل آمده است.

فضای فعلی جهانی پیرامون ایران اگرچه هنوز مطلوب ما نیست اما این فرضیه را به اثبات می‌رساند که اگر در داخل کشور برپایه انتخاباتی بانشاط و حضور مردم، دولتی توانمند بر سر کار‌ آید و ابزارهای کار در محیط جهانی را بشناسد، امکان موفقیت و پیشبرد اهداف و منافع ملی مهیا خواهد شد.

باید دانست اوباما پدیده‌ای استثنایی در تاریخ معاصر ایالات‌متحده به‌شمار می‌رود. هرچند وی جملاتی را برای اقناع برخی طیف‌های داخلی این کشور بیان می‌کند اما از پس دیگر مواضع او می‌توان فهمید که برای رسیدن به توافق با ایران و پایان‌دادن به چهاردهه عدم ارتباط با کشوری که قدرت منطقه‌ای است، در حال جنگیدن با موانع داخلی و خارجی است. بازماندن کانال گفت‌وگو و رسیدن به تفاهم «برد برد»، هدفی است هم دموکرات‌های آمریکایی و هم دولت میانه‌رو ایران به‌دنبال آن هستند.

نباید مانند برخی مقاطع در گذشته، چوب فرصت‌سوزی‌ها را بخوریم. دیپلماسی، منطق‌گرایی و واقع‌بینی در عرصه جهانی، سلاحی برنده‌تر از سلاح تهدید، افراط و تندروی است که معمولا از پس آن، وادادگی می‌آید. رژیم اسراییل پس از جنگ اخیر غزه و جنایات جنگی مرتکب‌شده، دیپلماسی موفق ایران و زدودن پروژه ایران‌هراسی، منزوی‌تر از هرزمانی است؛ رژیمی که در دولت گذشته و در پی شعارهای تند و بی‌پشتوانه طرح‌شده در آن دوران، شادی و شعف خود از آن مواضع را پنهان نمی‌کرد.