زنان و چالش‌های تمام‌نشدنی
اکثر اخباری که منتشر می‌شوند، بسیار امیدبخش هستند: زنان همچنان در حال دستیابی به رده‌های بالا‌تر در جهان کاری کنونی هستند و روزبه‌روز از حمایت‌های قانونی بیشتر بهره می‌برند؛ اما خشونت، بی‌عدالتی در کار و توقعات بین‌المللی و مسایل فرهنگی مانند ازدواج در کودکی، از جمله مواردی هستند که زنان در هر پنج‌قاره با آنها روبه‌رو هستند.
خشونت
سازمان‌ملل‌متحد هرساله در روز جهانی زن بیانیه‌ای را منتشر می‌کند. این سازمان در سال‌جاری بر این مساله متمرکز شده است: «عهد، عهد است: زمان اقدام برای پایان‌دادن به خشونت علیه زنان فرارسیده است.» داستان «ملاله یوسف‌زی» ۱۵ساله؛
دختر مدرسه‌ای که به‌خاطر دفاع از حق تحصیل زنان توسط طالبان پاکستان هدف گلوله قرار گرفت، این نکته را به جهان یادآوری می‌کند عهدی که به دختران برای تحصیل برابر داده شده، نه‌تنها در قبایل پاکستان، بلکه در دیگر نقاط جهان نیز فراموش شده است.
همچنین داستان زن جوانی که چندگانگستر در اتوبوس به او تجاوز کردند و جنازه‌اش در دهلی نو رها شد، این موضوع را به یاد می‌آورد که زمان تغییر شرایط بازی در هندوستان و دیگر کشورهای جهان فرارسیده است.
در هندوستان هزاران‌نفر در اعتراض به این جنایت راهپیمایی کردند تا پلیس و دولت این کشور را وادار کنند روند رسیدگی به پرونده‌ای درباره تجاوز به زنان که سال‌ها در سیستم قضایی مسکوت مانده بود را تسریع کند. این راهپیمایی همچنین باعث به وجودآمدن جنبشی هرچند کوچک در اندونزی شد. شهروندان این کشور در اعتراض به سخن یکی از مقام‌های عالی‌رتبه سیستم قضایی که گفته بود «زنان ممکن است از تجاوز لذت ببرند»، به خیابان آمدند.
از سوی دیگر، در طول دوسال گذشته زنان نقش مهمی در انقلاب‌ها ایفا کرده‌اند. اما این حضور، جنبه سیاهی نیز دارد. در مصر، زنانی که جرات کردند به اعتراض‌ها علیه دولت قاهره بپیوندند، با تهدیدهای بی‌شمار امنیتی مواجه بودند. میدان التحریر با متداول‌شدن آزار جنسی به مکان ترسناکی برای زنان تبدیل شده بود. اما در همین حال، شهروندان غیرنظامی با وسعت‌دادن اقداماتشان سعی می‌کردند از این آزارواذیت‌های جنسی جلوگیری و زنان را از هرحمله‌ای حفظ کنند. با تمامی این شرایط، اکنون زنان در سراسر جهان در حال مبارزه با چنین خشونت‌هایی هستند؛ به‌راستی چه انگیزه‌ای برای تغییر شرایط وجود دارد؟
تجارت زنانه
زنان با حضور در فعالیت‌های تجاری نه‌تنها در برابر فرهنگ‌های متفاوت ایستادگی کردند، بلکه تابو‌های بسیاری را شکستند و از محدودیت‌های بی‌شماری عبور کردند. زنان کارفرما مانند «میسر عیسی» در «رام‌الله» کرانه‌باختری، در حال ایفای نقش جدید «نان‌آور خانه» هستند. همسر او، دوزن دیگر نیز دارد و نمی‌تواند احتیاجات میسر و سه‌پسرش را تامین کند. دوسال پیش میسر با وام هزارو۴۰۰دلاری مغازه کوچکی را باز کرد و توانست تمام وام خود را به‌سرعت بازگرداند. او با گرفتن وام دیگری توانست تجارت کوچک خود را وسعت بخشد و برای ازدواج پسرانش، مبالغی را پس‌انداز کند.
ارایه آمار دقیقی از میزان حضور زنان در فعالیت‌های اقتصادی، کار بسیار مشکلی است، اما پیش‌بینی‌ها حاکی از آن است که این حضور در حال افزایش است و امروزه زنان پنج تا ۱۰درصد فعالیت‌های تجاری در بخش‌های رسمی را به خود اختصاص داده‌اند، در حالی که این آمار در بخش‌های غیررسمی به ۳۰درصد نیز می‌رسد.
اما همچنان راه طولانی‌ای باید پیموده شود چرا که هنوز گرفتن دستمزد برابر با مردان برای زنان تحصلیکرده چالش اصلی به شمار می‌رود. در گزارش منتشرشده توسط یک مرکز نظارتی در کلمبیا، آمده است حتی زنان شاغل تحصیلکرده در آمریکای‌لاتین در بخش‌های آموزشی، درمانی و دیگر بخش‌ها مانند رستوران‌ها، دستمزدهای حداقلی دریافت می‌کنند.
تحقیقات نشان می‌دهد در آمریکای‌لاتین مردان در شرایط سنی و تحصیلی برابر، حدود ۱۷درصد بیشتر از زنان حقوق ماهانه دریافت می‌کنند. البته این شرایط نسبت به آمار ۲۵درصدی در سال۱۹۹۲میلادی بسیار متعادل‌تر است، اما روند کاهش این شکاف بسیار کُند است. این در حالی است که وقتی در مشاغل عالی مانند معماری، مهندسی و وکلا چنین قیاسی صورت می‌گیرد، این فاصله به ۵۸درصد می‌رسد. «ایزابل لندونو» یکی از متخصصان امور زنان، با اشاره به اینکه بانوان تنها یک‌سوم مشاغل عالی را در اختیار دارند، می‌گوید: «مشکل اصلی آن است نیاز به مشاغل عالی در مناطقی حس می‌شود که تحت سلطه مردان است.» در اروپا، زنان ایتالیایی از شانس بیشتری برای عقد قراردادهای موقت کاری نسبت به مردان هم‌سطح خود برخوردارند؛ اما از زمانی که زنان در مشاغل موقت بیشتری به کار گرفته می‌شوند، (که پس از رکود اقتصادی پررنگ‌تر شده است) بیشتر از گذشته آسیب می‌بینند.
دیدگاه‌های غیرقابل تغییر
باوجود پیشرفت‌های فراوان، اجرای اصلاحات اجتماعی در بخش‌های وسیع جمعیتی در اغلب کشور‌ها همچنان مشکل اصلی به شمار می‌آید. در افغانستان حتی پس از گذشت ۱۰سال تلاش سیاسی و آموزشی و همچنین هزینه میلیون‌دلاری برای اجرای اصلاحات اجتماعی، سهم زنان همچنان ناچیز است. «سازمان دیدبان حقوق بشر» با انتشار بیانیه‌ای همزمان با تقاضای تغییر در قوانین، بر این نکته تاکید کرده بود زنان زیادی توسط خانواده‌های خود زندانی می‌شوند و مورد اذیت‌وآزار قرار می‌گیرند.
از سوی دیگر، زنان و مدافعان حقوق آنان حتی در جوامع بسیار سنتی، پیروزی‌های کوچکی را به دست آورده‌اند؛ برای مثال در عربستان‌سعودی هرچند دختران اجازه ندارند در کنار مردان ورزش کنند، اما تغییرات مهمی روی داده است.
«لامیا عبدالکریم» یکی از تجار زن سعودی که تلاش‌های زیادی را برای راه‌اندازی تیم فوتبال دختران در این کشور کرده است، در این‌باره می‌گوید: «ورزش، پنجره کوچکی به‌سمت اصلاحات است.» مقام‌های سعودی و جامعه این کشور نگرانند حضور زنان در ورزش‌های مختلف، هنجارهای سعودی مانند نحوه لباس‌پوشیدن و جداسازی جنسیتی را از بین ببرد چراکه دختران بامهارت می‌توانند به پیروزهای بزرگ‌تری دست یابند.
منبع: روزنامه شرق
آخرین اخبار
