ارکسترها، روی رپرتوار«وعده»
بیش از یک‌سال از وعده رییس‌جمهور برای احیای ارکسترهای ملی و سمفونیک گذشته و حالا یک‌ماه‌مانده به پایان سال، وزیر ارشاد و رهبر ارکستر سمفونیک تهران از راه‌اندازی مجدد آن خبر داده‌اند.
سی‌امین جشنواره موسیقی فجر عصر روز جمعه، اول اسفند در تالار وحدت به پایان رسید. علی جنتی، وزیر ارشاد در بخشی از این مراسم با اشاره به قول سال گذشته رییس‌جمهور مبنی بر احیای ارکسترهای سمفونیک و ملی گفت: «در این یک‌سال، تمام تلاشمان را برای احیای این دو ارکستر کردیم. بخش عمده‌ای از مشکلات، به مسایل مالی و اعتباری مربوط بود که برای حل آن باید از سوی سازمان برنامه و بودجه، اعتباراتی در اختیار ما قرار می‌گرفت که تاکنون ٤٠درصد آن اعتبار را در اختیارمان گذاشته‌اند. بخش دیگر مشکلات نیز به مسایل فنی مربوط بود؛ ولی قول می‌دهم تا پایان امسال، ارکستر سمفونیک اجرا شود و ارکستر ملی نیز در دو،سه‌ماه ابتدایی سال آینده به اجرای برنامه‌هایش بپردازد.»
در همان مراسم منوچهر صهبایی، رهبر ارکستر سمفونیک نیز با تایید سخنان جنتی به روی سن رفت و گفت: «همان‌طور که آقای وزیر گفت، امیدوارم ارکستر سمفونیک تا پایان سال راه بیفتد.»
او همچنین با خطاب قراردادن جوانان اظهار کرد: «شما آثار را بنویسید و به ما ارایه کنید. ما آثارتان را بررسی و با ارکستر سمفونیک آنها را اجرا خواهیم کرد.»این سخنان درحالی عنوان شده است که فعالیت ارکسترهای ملی و سمفونیک در دولت گذشته با دشواری‌های بسیاری مواجه بود تا آنجاکه نبود تمرین و به روی صحنه نرفتن آنها منجر به تعطیلی هر دو ارکستر شد. با روی کارآمدن دولت یازدهم حسن روحانی، رییس‌جمهور در دیداری که ١٨دی‌ماه سال گذشته با اهالی هنر در تالار وحدت انجام داد، نسبت به احیای مجدد ارکسترها وعده داد: «من از اینکه ارکستر سمفونیک و ارکستر موسیقی ملی به تعطیلی کشیده شده است، بسیار متاسفم و حتما این دولت در همین ماه‌های آینده اینها را احیا خواهد کرد؛ اگرچه ممکن است وزیر باز هم کارت زرد بگیرد. این دولت به تمام تعهداتی که در دوران انتخابات و قول‌هایی که به مردم داده است، عمل خواهد کرد؛ کارت زرد برای این دولت نگرانی نیست.»
حدود ١٠ماه بعد از این جریان نیز علی مرادخانی، معاون هنری وزارت ارشاد در مهرماه سال‌جاری به اختصاص بودجه برای ارکسترها اشاره کرد: «حدود دو روز پس از جلسه با معاون برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی رییس‌جمهور، اعتبار اولیه احیای ارکستر سمفونیک و ارکستر ملی توسط آقای نوبخت ابلاغ شد که ما به‌سرعت برای دفتر طرح برنامه و بودجه فرستادیم تا کار به‌زودی آغاز شود.»
حالا بیشتر از یک‌سال از وعده دولت برای آغازبه‌کار دوباره ارکسترها گذشته است. در این مدت هیچ‌یک از دوارکستر نه‌تنها روی صحنه نرفتند، بلکه تمرینی هم نداشتند. بااین‌همه مسوولان برگزاری سی‌امین‌جشنواره موسیقی فجر از اجرای ارکستر سمفونیک تهران در این جشنواره خبر دادند، که بازهم این وعده عملی نشد و در مراسم اختتامیه آن، باردیگر قولی برای اجرای ارکستر سمفونیک تا پایان سال داده شد. این وعده، اما درحالی اظهار شده است که کمتر از یک‌ماه به اتمام سال٩٣ مانده و ارکستر سمفونیک هنوز تمرینی انجام نداده است.
منوچهر صهبایی، رهبر ارکستر سمفونیک تهران، که در مراسم اختتامیه با وزیر ارشاد مبنی‌بر اجرای این قول هم‌صدا شد، در پاسخ به سوال «شرق» در مورد وضعیت این ارکستر گفت: «اسفند سال گذشته پیشنهاد رهبری ارکستر به من داده شد. الان دقیقا یک‌سال است روی ارکستر کار کرده‌ام و تمام برنامه‌هایی را که باید برای آماده‌سازی آن درنظر می‌گرفتم، انجام داده‌ام. به‌عنوان مثال براساس فراخوانی که منتشر کردیم، در تیرماه امسال از علاقه‌مندان برای نوازندگی در ارکستر آزمون گرفتیم، که درنهایت ٧٢نفر انتخاب شدند و فهرست نهایی به دفتر موسیقی وزارت ارشاد داده شد تا کارهای اداری و قرارداد نوازندگان انجام شود. حتی رپورتوار را هم آماده کرده‌ام، اما متاسفانه تابه‌امروز همچنان منتظر انجام مراحل اداری هستیم.»
او ادامه داد: «تا الان کارهایمان به امروز و فردا موکول شده است. در ابتدا گفتند شهریور همه امور انجام می‌شود، بعد از آن کارها برای مهرماه وعده داده شد و سرانجام هم گفتند آذرماه، بودجه‌ها ریخته شده است و به‌همین‌دلیل می‌توانیم کارها را شروع کنیم، بااین‌همه از آذرماه، همچنان از این هفته به آن هفته می‌گذرد و ترتیبی برای اجرایی‌شدن کارها انجام نمی‌شود، حتی دوهفته قبل از برگزاری جشنواره، از اجرای ارکستر سمفونیک در این برنامه خبر دادند، که باز هم اتفاقی نیفتاد.»
صهبایی با بیان اینکه او تاکنون یک‌ریال هم نگرفته است، اما نمی‌تواند از نوازندگان چنین انتظاری داشته باشد، افزود: «ما با یک‌ارکستر حرفه‌ای روبه‌رو هستیم و به‌همین‌دلیل اول باید قرارداد نوازنده‌ها را مشخص کنیم. ما نمی‌توانیم به نوازنده‌ها بگوییم فعلا تمرین کنید تا وضعیتتان معلوم شود. متاسفم که حتی کشورهای همسایه ما که قابلیت‌هایشان با ایران قابل‌مقایسه نیست، ارکستر سمفونیک دارند و مسوولان کشورهایشان به فعالیت ارکسترهایشان توجه دارند، اما ما در ایران قادر به نگهداری ارکسترهایمان نیستیم.»
صهبایی همچنین در پاسخ به این سوال که با توجه به فرصت اندک باقی‌مانده تا پایان سال، چقدر امکان عملی‌شدن این وعده وجود دارد، گفت: «با تمام تجربیاتی که دارم، درصورتی‌که امکانات لازم مهیا و قرارداد نوازنده‌ها منعقد شود، یک‌هفته‌ای هم قادر هستم ارکستر را روی صحنه ببرم. بااین‌همه هرچه زمان بیشتری داشته باشیم، فشار کمتری به گروه وارد می‌شود و اگر مسوولان قصد دارند ارکستر تا پایان سال اجرا داشته باشد، باید در همین هفته، تکلیف را مشخص کنند.»
او در مورد میزان بودجه لازم برای احیای ارکستر سمفونیک چنین تخمین زد: «براساس تجربیاتی که دارم، فکر می‌کنم اگر هرسال سه‌میلیاردتومان برای هر دوارکستر اختصاص دهند، آنها توانایی ادامه فعالیت‌هایشان را خواهند داشت، البته تا آنجاکه می‌دانم صحبت از مبالغ بسیار بالاتری برای ارکسترهاست، اما با همین مقدار هم می‌توان دوارکستر را سرپا نگه‌داشت.»
اکنون یک‌ماه مانده به پایان سال وعده اجرای ارکستر سمفونیک که هنوز تمرینی نداشته و قرارداد نوازنده‌هایش منعقد نشده، داده شده است. رهبر این ارکستر می‌گوید توانایی دارد ارکستر را با یک‌هفته تمرین هم روی صحنه ببرد اما مساله این است که چه زمانی امکانات لازم از سوی دولت دراختیار گروه قرار داده می‌شود تا آنها بتوانند، حتی در کمترین زمان، که همان یک‌هفته است، خود را آماده کنند.
منبع: روزنامه شرق
آخرین اخبار
