وصیت جالب ایران‌شناس آمریکایی

«ریچارد نلسون فرای»، ایران‌شناس و شرق‌شناس سرشناس آمریکایی در سن ۹۴ سالگی درگذشت.

«ریچارد نلسون فرای» که روز پنجشنبه (۲۷ مارس) در بوستون آمریکا درگذشت، در نوجوانی با مطالعه داستان‌های تاریخی به شرق و تاریخ آن علاقه‌مند شد و به همین دلیل همزمان با تحصیل در رشته فلسفه در دانشگاه ایلینوی، در رشته تاریخ نیز به تحصیل پرداخت و زبان عربی و ترکی و هنرهای اسلامی را آموخت.

وی پس از آشنایی با «آلبرت اومستد»، مجذوب سخنان او درباره کشفیات جدید موسسه شرق‌شناسی در تخت جمشید شد و مطالعات خود را در این زمینه دنبال کرد. پس از گذراندن دوره‌های چین‌شناسی و باستان‌شناسی چین و ژاپن، نزد «محمد سمسار» که دارای مدرک دکترا از دانشگاه پنسیلوانیا بود، زبان فارسی را آموخت.

«فرای» به کمک او کتاب «تاریخ بخارا» اثر نرشخی را ترجمه کرد و همین تبدیل به رساله دکتری وی در دانشگاه هاروارد شد. در سال‌های ۱۹۴۳ و ۱۹۴۴ به ایران و افغانستان و هند سفر کرد و در این سفرها به آثار باستانی علاقه زیادی پیدا کرد.

این شرق‌شناس آمریکایی در ۹۱ سالگی و در مرداد ۱۳۸۹ (ژوئیه ۲۰۱۰) از سوی محمود احمدی‌نژاد خانه‌ای تاریخی و مجلل در اصفهان برای زندگی در ایران تا پایان عمر دریافت کرد. او در وصیتش خواسته بود تا پس از مرگ در اصفهان و در کنار رودخانه زاینده‌رود نزدیک آرامگاه پروفسور «آرتور پوپ»، شرق‌شناس معروف به خاک سپرده شود.

وی از سال ۱۹۴۸ تا ۱۹۹۰ عضو هیات علمی دانشگاه هاروارد بود و به عنوان استاد میهمان در کشورهای مختلف به تدریس پرداخت و از جمله از سال ۱۹۷۰ تا ۷۶ استاد میهمان دانشگاه شیراز بود.

«نلسون فرای» از سال ۲۰۰۱ تا ۲۰۱۰ عضو افتخاری سازمان "پرشن گلف آنلاین" بود و همواره با ارسال نامه به تحریف‌کنندگان، از نام خلیج فارس دفاع می‌کرد. از کتاب‌های بسیاری که فرای درباره تمدن ایران و ایرانیان نوشته‌ است می‌توان به «ترجمه تاریخ بخارا»، «میراث باستانی ایران»، «عصر زرین فرهنگ ایران» و «تاریخ باستانی ایران» اشاره کرد.