اولاند در دام داعش

ترور نويسندگان نشريه طنز فرانسوي اتفاق مهمي بود. هر چند در ميزان اهميت قايل شدن به اين نوع اتفاقات نيز تبعيضي جدي در رسانه‌هاي غربي وجود دارد، با اين وجود بايد به غرب حق داد كه نسبت به جان شهروندان و امنيت خودش حساس باشد و ما نيز از اين رفتار درس بگيريم، ولي اين نوع تبعيض تبعات خاص خودش را خواهد داشت. زيرا وقتي مرگ مسلمانان يا شهروندان ساير جوامع كم يا بي‌ارزش باشد، طبيعي است كه آنان براي ناديده گرفتن اين امر كم يا بي‌ارزش در مقابل كشتن سايرين ترغيب خواهند شد. از اين نكته بگذريم، مساله مهم‌تر از اين رويداد، نحوه واكنش فرانسه نسبت به آن است. اين واكنش به روشني ادامه رفتارهايي است كه منجر به كينه‌ورزي و نفرت مي‌شود. پيش از انتشار شماره جديد مجله طنز، مقامات فرانسوي خواستند مسلمانان در برابر طرحي كه روي مجله چاپ خواهد شد خويشتنداري نشان دهند. اين به معناي آن است كه آنان مي‌دانستند طرح مذكور نفرت‌انگيز و كينه‌توزانه است و اين همان راهي است كه داعش و طالبان جلوي جامعه غربي گذاشته‌اند، كاري كه بوش پس از ١١ سپتامبر كرد هيچ كمكي به اين نو شدن جريان نكرد، اكنون هم همان مسير را اولاند و اتحاديه اروپا طي مي‌كند.

آنان گمان مي‌كنند كه بهترين دفاع حمله است. ولي مشكل اينجاست كه آنها برخلاف ادعاهاي‌شان تروريسم را معادل مسلمانان مي‌‌گيرند، و حمله را متوجه همه مسلمانان مي‌كنند و اينجاست كه اوضاع نه به سمت امنيت كه به سمت ناامني حركت خواهد كرد.

كاريكاتور منتشر شده دو عنصر مهم دارد؛ يكي اصل كاريكاتور است و ديگري بيان «من شارلي هستم» بر روي سينه آن. اصل كاريكاتور به وضوح توهين‌آميز است و بدون ترديد موجب تبرئه‌‌ عمل تروريست‌ها نزد بسياري از مسلمانان خواهد شد. در واقع اگر داعش و طالبان مي‌خواستند خود را تبرئه كنند بهتر از اين نمي‌توانستند مدركي را در اختيار افكار عمومي مسلمانان قرار دهند. گفتني است، توهين به ارزش‌هاي اديان الهي به اندازه رفتار تروريست‌ها محكوم است و توهين به عقايد و ارزش‌هاي معتبر نزد بخش عمده‌يي از مردم جهان، خلاف اصول اخلاقي، ديني و حتي برخلاف اصول ژورناليسم حرفه‌يي و آزادي بيان است و اين آزادي نبايد منجر به لطمه به ديگران شود.

به نظر مي‌رسد كه اولاند و رهبران غرب در مبارزه با تروريسم بيش از هر چيز بر وحدت نيروهاي خودشان تاكيد دارند و هيچ عنايتي به برداشت و نگرش مسلمانان ندارند. به همين دليل راهپيمايي صدها هزار نفري را برنامه‌ريزي مي‌كنند ولي هيچ كوششي براي جلب نظرات ديگران به عمل نمي‌آورند. اگر بوش در بسيج نيروهاي امريكايي و غربي و تحقير ديگران موفق شد كه امنيت را برقرار كند، اتحاديه اروپا و فرانسه هم موفق خواهد شد. اگر اين نشريه به جاي چاپ چنين طرح توهين‌آميزي و ريختن نمك بر روي زخم ايجاد شده، مي‌كوشيد با اقدامي منطقي كه مخالف آزادي بيان هم نباشد، زخم‌هاي موجود را التيام ‌بخشد، در اين صورت شاهد فصلي نوين در روابط ميان فرهنگي بوديم. ولي به نظر مي‌رسد كه غرب و فرانسه در پي چنين سياستي نيستند و با پنهان كردن واقعيت سياست خود در پشت آزادي بيان و نيز ناديده گرفتن تاريخ و رفتار نه‌چندان دور خود ‌مي‌كوشند كه به اين تقابل شدت و عمق بخشند. وقتي كه سه نفر مي‌توانند با يك اقدام تروريستي فرانسه را براي يك هفته در بحران فرو ببرند، چگونه انتظار دارند كه در آينده شاهد وقايع مشابه نباشند؟ آنها تنها يك راه دارند؛ صادر كردن تروريست‌هاي خود به منطقه و كشتن مسلمانان، كاري كه در سال‌هاي گذشته با آرامش خاطر آن را انجام دادند. ولي معلوم نيست برخي از اين افراد مجددا برنگردند يا در محل پرورش خود در غرب تكثير نشوند.