پیاده‌روی وزیران خارجه ایران و آمریکا در حاشیه مذاکرات ژنو

قدم آهستۀ هسته‌ای در ژنو

کد خبر: ۴۱۹۲۱
تاریخ انتشار: ۲۵ دی ۱۳۹۳ - ۱۱:۳۹
ظریف برای برلین و بروکسل بلیت گرفت

شرق: گفت‌وگو در حاشیه رودخانه سحرانگیز ژنو به‌جای مذاکره در اتاق ‌دربسته هتل «اورینتال». حتی اگر کوتاه باشد و یک‌ربع هم بیشتر نباشد، شاید بتواند مواضع جواد‌ظریف و جان کری، وزرای خارجه ایران و آمریکا را به یکدیگر نزدیک‌تر کند. 

شهر توریستی، زیبا،‌گران و البته کوچک ژنو، به شکلات‌ها و تصاویر بکرش معروف است. یکی از زیباترین دیدنی‌های این شهر هم، رودخانه‌ای است که از میانه بخش توریستی شهر می‌گذرد. کناره‌های رودخانه ساختمان‌های هم‌شکل‌و‌شمایلی قرار دارند که به برندهای معروف ساعت تعلق دارند. با این‌حال جواد ظریف و جان کری برای فراغت از مذاکره در اتاق‌های دربسته، یک‌ربع پیاده‌روی در شهر را در برنامه روز گذشته خود گذاشتند. 

١٠٠دقیقه مذاکره قبل‌از یک‌ربع پیاده‌روی 

فاصله پروازی تهران- ژنو آنقدر کوتاه است که صبح حرکت کنی و به قرار دم ‌ظهر برسی؛ چه آنکه اختلاف ساعت دوساعت‌‌و‌نیمه سوئیس با ایران، انجام قرار سر تایم مقرر را سهل‌تر هم می‌کند. جواد ظریف، وزیر خارجه ایران صبح دیروز به‌همراه تیم مذاکره‌کننده ایران راهی ژنو شد تا در دیدار با وزیر خارجه آمریکا که در ساعت ١١:٣٠ صبح به‌وقت ژنو برنامه‌ریزی شده ‌بود، حضور پیدا کند. جان کری، وزیر خارجه آمریکا هم از پاکستان، کشور همسایه با ایران، راهی ژنو شد تا این دیدار انجام شود. 
کری بعد از ورود خود به ژنو در پیامی توییتری نوشت: «ابتدا با استفان دی‌میستورا، فرستاده ویژه سازمان‌ملل در امور سوریه دیدار کردم و اکنون آماده می‌شوم با وزیر‌خارجه ایران و گفت‌وگو کنم.» او درباره دیدار با ظریف گفته بود که «قرار است در این نشست اوضاع را ارزیابی کنیم تا جهت‌دهی لازم را به تیم‌هایمان ارایه دهیم. ثانیا، امیدواریم که بتوانیم روند را تسریع کنیم تا به پیشرفت بیشتری دست یابیم.» این دیدار اگرچه به‌طور دوجانبه برنامه‌ریزی شده ‌بود اما با حضور معاونان دو طرف برگزار شد؛ یک‌بار در نوبت قبل‌از‌ظهر و بار دیگر در نوبت بعد‌از‌ظهر در هتل ماندارین اورینتال ژنو. در نوبت قبل‌از‌ظهر ظریف و کری ١٠٠دقیقه با هم مذاکره کردند. ساعت ٢ به‌وقت ژنو، مذاکره را ادامه دادند و بعد از آن حدود یک‌ربع پیاده‌روی هم با یکدیگر داشتند. گفته می‌شود پیش‌تر آنها در بازار مسقط نیز با یکدیگر پیاده‌روی کرده‌اند. البته آن‌زمان خبری از این پیاده‌روی منتشر نشد. تصاویر این «قدم آهسته» هسته‌ای در توییتر بارها بازنشر شد. یک مقام آمریکایی روز گذشته اعلام کرد که دو وزیر به مدت ٥ ساعت با یکدیگر مذاکره کرده‌اند و ساعت ٧ به وقت محلی هم مذاکره را ادامه دادند.
از دیدار قبل‌از‌ظهر اما تصاویری از دست‌دادن‌های دیپلماتیک آغاز دیدار منتشر شد. البته یک اظهارنظر از جواد ظریف که بعد از این دیدار، گفت‌وگوی خود با جان‌کری را «مهم» توصیف کرد و گفت: «فکر می‌کنم این گفت‌وگوها آمادگی طرفین برای حرکت به جلو و تسریع روند مذاکرات را به نمایش می‌گذارد.» قرار است مذاکرات معاونان وزیران خارجه ایران و آمریکا به‌طور دوجانبه امروز و فردا ادامه پیدا کند. 

دیدارهای دوجانبه اروپایی مابین مذاکرات هسته‌ای

براساس اعلام وزارت خارجه ایران، جواد ظریف صبح‌امروز (پنجشنبه) برای ملاقات‌های اروپایی خود راهی برلین، سپس بروکسل می‌شود. قرار است ظریف در آلمان با فرانک اشتاین‌مایر، همتای آلمانی خود دیدار کند و سپس برای ملاقات با فدریکو موگرینی، رییس سیاست خارجی اتحادیه اروپا راهی بروکسل شود. اگرچه ظریف و اشتاین‌‌مایر تاکنون چندین‌بار در مذاکرات هسته‌ای با یکدیگر دیدار کرده‌اند اما این دومین‌دیدار ظریف با موگرینی است. اولین دیدار ظریف و موگرینی شهریور گذشته و در شرایطی انجام شد که موگرینی به‌تازگی به‌عنوان رییس کمیسیون سیاست خارجی اتحادیه اروپا انتخاب شده بود. البته آن‌زمان هنوز وزیر خارجه ایتالیا نیز بود.  ظریف و موگرینی در هفته‌ای که گذشت با یکدیگر تلفنی گفت‌وگو کرده ‌بودند و موضوع مذاکره هسته‌ای نیز جزو محورهای گفت‌وگوی تلفنی بود. اگرچه هنوز کاترین اشتون، در جریان مذاکرات هسته‌ای به‌عنوان نماینده اتحادیه اروپا حضور خواهد داشت اما براساس اعلام اتحادیه اروپا در مذاکراتی که در سطح وزرای خارجه برگزار شود، موگرینی نیز حضور خواهد داشت.  ظریف امروز در جریان دیدارهای اروپایی خود قطعا به مذاکرت هسته‌ای نیز خواهد پرداخت. این اولین‌سفر اروپایی ظریف نیست. سال‌‌گذشته نیز او پیش از سفر به ژنو، توقف پنج‌ساعته‌ای در ایتالیا داشت و با «اما بنینو»، وزیر خارجه وقت دیداری داشت. این دیدار موجب شد که وزیر خارجه ایتالیا به تهران سفر کند. ظریف همچنین روز جمعه برای دیدار با همتای فرانسوی خود راهی پاریس می‌شود. جان کری هم در همان روز در پاریس خواهد بود.

طرف مقابل، تصمیمات خود را بگیرد

مذاکره هسته‌ای در سال٢٠١٥ با گره‌های مذاکره در ٢٠١٤، گره خورده است. لغو یا تعلیق تحریم‌ها، میزان و سطح ذخیره‌سازی اورانیوم و تحقیق و توسعه در برنامه هسته‌‌ای ایران. اینها همه گره‌هایی است که مذاکره‌کنندگان شش‌ماه فرصت دارند آنها را باز کنند. البته آنها برای رسیدن به چارچوب سیاسی کمتر از این فرصت دارند، تنها تا ١٠اسفند یعنی اول مارس. 
جواد ظریف به‌رسم معمول در ابتدای ورود به محل مذاکره هسته‌ای در جمع خبرنگاران، گفت: «به نظر ما امکان رسیدن به توافق کامل وجود داشته و دارد ولی این نیازمند یک تصمیم و اراده سیاسی است. ما درحال‌حاضر به مرحله‌ای رسیده‌ایم که ضرورت دارد طرف مقابل تصمیمات خود را بگیرد تا بتوانیم از این طریق به سمت جلو به پیش برویم.»
ظریف درعین‌حال تاکید کرد: «باید پیشنهادهای تازه و جامعی مطرح شود و آمادگی این‌ را داریم که همه موضوعات را به نتیجه برسانیم اما باید ببینیم که طرف مقابل چقدر دراین‌باره آمادگی دارد.» این اولین‌بار نیست که جواد ظریف به طرف مقابل یادآوری می‌کند که باید مواضع جدیدی اتخاذ کنند تا بتوان فرآیند مذاکرات را به پیش برد. 

خطوط قرمز بی‌مورد مطرح نشود 

ظریف ابتدای ورود به ژنو اضافه کرد: «جمهوری‌اسلامی‌ایران همواره نشان داده در همه سطوح این اراده را دارد ولی اراده ما مبتنی بر این است که از حقوق صلح‌آمیز هسته‌ای خود صرف‌نظر نکنیم، چون بر اساس فتوای مقام معظم رهبری هیچ‌گاه دنبال سلاح‌هسته‌ای نیستیم از‌این‌رو هیچ نگرانی‌ای نداریم که به‌دنیا نشان دهیم برنامه هسته‌ای ما صلح‌آمیز است.» 
رییس دستگاه دیپلماسی تاکید کرد: «براساس برنامه هدف مشترک که سال گذشته در همین شهر ژنو توافق کردیم، ایران باید برنامه صلح‌آمیز هسته‌ای خود را داشته باشد اما در عین‌‌حال نشان دهد که برنامه هسته‌ای‌اش صلح‌آمیز است و در این جهت، ما همواره اعلام کرده‌ایم این آمادگی را داریم.» ظریف با تاکید بر اینکه این هدف کاملا در دسترس است، افزود: «این هدف را در اختیار داریم و می‌توانیم برای اجرای آن برنامه‌ریزی کنیم. فقط برای رسیدن به آن، نیاز به اراده سیاسی و تصمیم‌گیری جدی و خطوط قرمزهای بی‌مورد طرف مقابل مخصوصا کشورهای غربی است که نباید مطرح شود.»
«مرضیه افخم» سخنگوی وزارت امور خارجه نیز روز گذشته در نشست خبری گفت: «وزارت امور خارجه نسبت به هر دوره از مذاکرات و روند آن ارزیابی‌هایی خواهد داشت و هر وقت احساس کنیم که متناسب با خواست ما نیست و مسیر، مسیری نیست که به توافق جامع، عادلانه و عاقلانه و متناسب با خواست ما دست یابد، تصمیمات جدیدی را اتخاذ می‌کنیم.» ظریف را در این دور از مذاکرات، مجید تخت‌روانچی و عباس عراقچی معاونان وی همراهی می‌کنند. بیل برنز، وندی‌شرمن و جیک‌سولیوان نیز کری را در سفر ژنو همراهی می‌کنند. 
پربیننده ترین ها