اعداد و ارقام نجومی درباره پاساژ علاءالدین

برآوردهای تقریبی نشان می‌دهد ارزش اقتصادی بازار علاءالدین بیش از 1800 میلیارد تومان است و گردش مالی برخی مغازه‌های پاساژ نیز به دو میلیارد تومان در روز می‌رسد.

حاج رضا بالاخره آفتابی شد و به اهالی پاساژ وعده داد که تا دو ماه آینده خسارت آنها را با پول یا مغازه جبران می‌کند. بیش از 110 مغازه‌دار طبقه هفتم این روزها شرایطی غیرعادی را پشت سر می‌گذارند و دیروز می‌توانستید ازدحام آنها را مقابل اتاق مدیریت پاساژ ببینید. اما ظاهراً قلب بازار موبایل آرام است. مشتریانی که می‌آیند و می‌روند و درباره گوشی و لوازم جانبی و نیازهایشان سوال می‌کنند لابه‌لای جواب‌هایشان می‌شنوند که تخریب طبقه هفتم محور بحث‌های دو نفره و چند نفره مغازه‌داران است. چیزی که همه روی آن متفق‌القول بودند این بود که چرا حاج رضا علاءالدین روی حرفش نایستاد و چگونه قرار است خسارات وارده را جبران کند!؟

همین خط سیر سبب شده است پاساژ علاءالدین به یکی از بزرگ‌ترین مراکز عمده‌فروشی موبایل، تبلت، لپ تاپ و لوازم جانبی ایران تبدیل شود. عرضه لوازم جانبی، سیستم صوتی، قاب، کاور و... در کنار موارد پیش گفته سبب شده است این بازار قلب تپنده موبایل کشور باشد. شاید ویژگی‌ای که این بازار را منحصر به فرد و متمایز از دیگر بازارهای موبایل تهران کرده، قدمت و عمده‌فروشی محصولات است. اغلب موبایل‌ها، تبلت‌ها و لپ‌تاپ‌ها و لوازم جانبی مرتبط با آنها، از مغازه‌های پاساژ علاءالدین نبش جمهوری زیر پل حافظ به همه پاساژها، مغازه‌ها و بازارهای موبایل ایران توزیع می‌شود. این در حالی است که بر اساس زمزمه‌هایی که شنیده می‌شود، اکثر قریب به اتفاق این لوازم از طریق قاچاق به کشور وارد می‌شوند.

برآوردهای تقریبی نشان می‌دهد ارزش اقتصادی بازار علاءالدین بیش از 1800 میلیارد تومان است. این رقم حداقل ارزش اقتصادی 1100 واحد تجاری این پاساژ است. پاساژ علاءالدین 10 طبقه بود. با تخریب طبقه‌ای که به طبقه هفتم معروف بود، 9 طبقه شد. دو طبقه دیگر این پاساژ یعنی طبقات منفی یک و منفی دو نیز غیرقانونی احداث شده است. این طبقات قرار بود پارکینگ باشد.

هر طبقه پاساژ حدود 110 واحد تجاری را در خود جای داده است. یکی از فروشندگان و فعالان بازار موبایل در این پاساژ به خبرنگار ما گفت: جز طبقه تخریب شده هفتم، این پاساژ 110 واحد تجاری فعال را در خود جای داده است.

قیمت سر قفلی هر واحد تجاری (حداقل 12 متر مربع) بین یک تا 1.5 میلیارد تومان است. به این ترتیب قیمت سرقفلی هر طبقه بین 110 تا 165 میلیارد تومان برآورد می‌شود. با احتساب طبقه تخریب شده هفتم - وجود 1210 واحد تجاری - قیمت سرقفلی کل پاساژ چیزی حدود 1800 میلیارد تومان می‌شود.

لازم به توضیح است که هیچ‌کدام از صاحبان مغازه‌های این پاساژ ملکیت آنها را در اختیار ندارند و فقط سرقفلی واحدها به آنها فروخته شده است.

بررسی میدانی خبرنگار «اعتماد» بر اساس اعلام کسبه فعال نشان می‌دهد روزانه بیش از 10 هزار نفر به پاساژ علاءالدین مراجعه می‌کنند. این در حالی است که به گفته شهرام گیل‌آبادی رئیس مرکز ارتباطات شهرداری تهران، تردد مراجعه‌کنندگان در پاساژ علاءالدین حداقل ساعتی 6400 نفر است که این آمار نشان می‌دهد که اطلاعات واقعی با اطلاعات کسبه تفاوت فاحشی دارد. بر این اساس در 14 ساعت کاری پاساژ علاءالدین با احتساب ساعتی 6400 نفر، تعداد مراجعه‌کنندگان به این پاساژ در یک روز بیش از 89 هزار و 600 نفر است که اگر حتی تعداد مراجعه‌کنندگان از ساعت 12 تا 14 را در نظر نگیریم به عدد 72000 بازدید‌کننده در روز می‌رسیم بیشتر خریداران از این پاساژ خریداران عمده هستند که معمولاً با مراجعه حضوری کالاهای مورد نیاز خود را تأمین نمی‌کنند، چراکه یا خودشان مغازه دارند یا در پاساژ موبایل‌های دیگر فعالیت می‌کنند یا از شهرستان برای تأمین کالاها اقدام می‌کنند. اما اگر هرکس حتی یک بار هم از جلوی این پاساژ رد شده باشد، خیل عظیمی از جمعیت و هیاهو را به راحتی در ورودی‌ها و داخل راهروها مشاهده می‌کند. فروشندگان درباره تعداد مشتریانشان می‌گویند: روزانه بین 200 تا 330 نفر به هر مغازه مراجعه می‌کنند. بدیهی است کسی که وارد پاساژ می‌شود به یک مغازه نمی‌رود و چرخی در پاساژ می‌زند، از این رو مغازه‌ها با مشتریان تکراری روبه‌رو می‌شوند.

بررسی میدانی «اعتماد» نشان می‌دهد که فروش مغازه‌های این پاساژ روزانه بین هفت میلیون تومان تا دو میلیارد تومان است! دو میلیارد تومان عدد بزرگی برای فروش روزانه یک مغازه 21.5 مترمربعی است ولی با توجه به اینکه قیمت محصولات این فروشگاه بین 200 هزار تومان تا 10 میلیون تومان است، طبیعی است که فروش عمده این کالاها به شهرستان‌ها روزانه به بیش از دو میلیارد تومان در روز هم برسد. اما در این میان فروشندگان لوازم جانبی میزان فروش روزانه خود را بین هفت تا 10 میلیون تومان در روز عنوان می‌کنند.

از طرفی تعداد مغازه‌های هر طبقه پاساژ بین 110 واحد است. بدین ترتیب اگر نخواهیم اعداد بزرگ را در محاسبه خودمان وارد کنیم و به فروش متوسط مغازه‌ها یعنی روزانه 10 میلیون تومان بسنده کنیم، میزان فروش متوسط هر طبقه در پاساژ علاءالدین ما را به یک عدد قابل تأمل دیگر می‌رساند و آن گردش مالی متوسط یک میلیارد و 100 میلیون تومانی هر طبقه در روز است. حال اگر این گردش مالی متوسط را به شش طبقه بالای سطح زمین، یک طبقه همکف، دو طبقه زیر زمین و یک طبقه تخریب شده تعمیم دهیم گردش مالی روزانه کل مغازه‌های پاساژ علاءالدین به طور متوسط حداقل 11 میلیارد تومان در روز است.

اگر گردش مالی مغازه‌هایی که روزانه بیش از دو میلیارد تومان فروش دارند را به گردش مالی متوسط بیفزاییم، می‌توانیم به اعداد جالب‌تری هم برسیم: یعنی اگر فقط پنج تا مغازه با گردش مالی روزانه دو میلیارد تومانی را به 11 میلیارد تومان گردش مالی متوسط روزانه اضافه کنیم، این عدد تقریباً دو برابر می‌شود و گردش مالی روزانه به 21 میلیارد تومان در روز می‌رسد.

حالا مالکان طبقات غیرقانونی منفی یک و منفی دو در هراس از تکرار تراژدی طبقه هفتم هستند. می‌گویند این روزها بیشتر مراجعان حاج رضا را مالکان این طبقات تشکیل می‌دهند.

بسیاری می‌پرسند حاج رضا علاءالدین کیست؟ نام خانوادگی وی به نظر بسیاری عجیب می‌نماید و خیلی از کسانی که برای خرید راهی بازار علاءالدین می‌شوند، نمی‌دانند این نام از نام خانوادگی صاحب پاساژ گرفته شده است. علاءالدین تن به مصاحبه نمی‌دهد. این روزها نیز هم تلفن همراه خودش و هم تلفن همراه وکیلش پاسخگو نیست. از او تا به حال دو گفت‌وگو در روزنامه ایران و مجله همشهری جوان منتشر شده که بیشتر جنبه تبلیغاتی داشته است.

او در یکی از گفت‌وگوهایش توضیح می‌دهد از ابتدای دهه 50 در تقاطع خیابان جمهوری و حافظ کاسب بوده و کارگاه و فروشگاه پلاستیک‌فروشی داشته که آرام آرام بر وسعت آن افزوده، به طوری که در سال 53 حدود هزار متر از فضای کنونی پاساژ را خریداری کرده است. این وضعیت تا پایان جنگ ادامه داشته و سال‌های 68 تا 70 که بخش دیگری از زمین‌های اطراف توسط وی خریداری شده است. به گفته وی، پس از تهیه نقشه و طی مراحل قانونی از ابتدای سال 74 تخریب و ساخت مجموعه شروع شده است. این ساخت و ساز چهار سال به طول انجامیده و از سال 78 تا 79 آرام آرام و فاز به فاز واگذاری‌ها آغاز شده و در نهایت 11 طبقه با حدود هزار و 100 مغازه در سه فاز به خریداران واگذار شده است.