فراز و فرودهای اوباما در سال ٢٠١٤

٢٠١٤ سال دشواری برای جامعه جهانی بود. سالی سرشار از درگیری‌ها و مرگ، از جنگ داخلی در اوکراین گرفته تا ظهور داعش در خاورمیانه و شیوع بیماری ابولا در آفریقا. «باراک اوباما» هم به‌عنوان رییس‌جمهور آمریکا در این سال در موقعیت‌های دشواری قرار گرفت که اوج آن انتخابات میان‌دوره کنگره و شکست سنگین در برابر جمهوریخواهان بود. با این حال به نظر می‌رسد که او سال٢٠١٤ را بهتر از آنچه تصور می‌شد به پایان رسانده است.

عملکرد باراک اوباما در داخل مرزهای آمریکا در حوزه اقتصادی قابل قبول بود، به‌طوری که نرخ رشد اقتصادی و آمار و ارقام دیگر مربوط به اقتصاد در این کشور همگی از روزهای خوش آینده خبر می‌دهند. البته شرایط اقتصادی آمریکا پس از رکود بزرگ سال٢٠٠٨ هنوز تا رسیدن به نقطه ایده‌آل راه درازی در پیش دارد. او همچنین بدون مشورت با کنگره، قانون مهاجرتی که به میلیون‌ها مهاجر غیرقانونی اجازه می‌داد تا در آمریکا بمانند را امضا کرد.

اما در حوزه سیاست خارجی که او بیشترین تمرکز را بر آن داشت؛ ظهور داعش در تابستان گذشته و بریدن سر گروگان آمریکایی، شیوع بیماری ابولا و تشدید تنش‌های اوکراین و روسیه که در نهایت به انضمام جزیره کریمه به روسیه توسط ولادیمیر پوتین منجر شد، کاخ‌سفید را کاملا در موضع دفاع قرار داد و مقبولیت اوباما دچار افول شد.

گرچه انتقادهای زیادی درباره جنگ خاورمیانه و حمله اسراییل به نوارغزه وارد است و برخی او را به دلیل عدم اقدام کارآمد برای توقف حملات بی‌رحمانه اسراییل به غزه مستوجب توبیخ می‌دادند، اما هستند برخی که معتقدند با توجه به روابط نه چندان گرم اوباما و تل‌آویو، چندان کاری هم در این مورد از دست او ساخته نبود و «بنیامین نتانیاهو» که در انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا صراحتا از «میت رامنی» کاندیدای جمهوریخواه، حمایت کرده بود گوش شنوایی برای سخنان اوباما نداشت.

البته در تحولات سوریه و حمایت از مخالفان سوری هم اوباما به خطا رفت و خطر ظهور گروه تروریستی داعش و افتادن تسلیحات آمریکایی به دست آنان را دست‌کم گرفت.

با این حال واشنگتن در روزهای پایانی سال٢٠١٤ در اقدامی غیرمنتظره از عادی‎سازی روابط با همسایه سرسخت خود، یعنی کوبا پس از نیم‌قرن دشمنی خبر داد. اقدامی که از نگاه بسیاری از کارشناسان سیاسی و تحلیلگران شجاعانه ارزیابی شد. تاکید بر ادامه مذاکرات با ایران و جلوگیری از وضع تحریم‌های بیشتر توسط کنگره که می‌توانست روند مذاکرات را تخریب کند، امضای قرارداد امنیتی با کابل و پایان ماموریت نظامی این کشور در افغانستان از جمله نقاط مثبت دیگری است که در کارنامه سیاست خارجی اوباما به چشم می‌خورد.

رییس‌جمهور آمریکا حتی پا را از این هم فراتر گذاشته و در تازه‌ترین اقدام خود با اذعان به نفوذ منطقه‌ای ایران، از نگرانی‌های به‌حق دفاعی کشورمان سخن گفته که از درک درست شرایط منطقه توسط وی حکایت داشت. او با افزایش مقبولیت خود در داخل و خارج از مرزهای آمریکا (به دلیل عملکرد خوب اقتصادی در داخل و تنظیم روابط با چین و کوبا در خارج) سال٢٠١٤ را بهتر از آنچه پیش‌بینی می‌شد به پایان رساند.