تلاش‌روسیه برای‌همکاری با آمریکا درخاورمیانه

یکی از مراکز مطالعاتی امریکا می گوید که انتظار می رود مقام های روسیه به زودی پیشنهادهایی را برای خروج دولت لبنان از تنگنای سیاسی که خود در حل آن ناتوان مانده است، ارائه دهد. همچنین پیش بینی می کند روس ها پیشنهاد توافق مشترکی را در سوریه ارائه دهند تا به کمک آن جنگ داخلی در این کشور پایان یابد. آنها می گویند احتمالا این پیشنهاد مشابه همان پیشنهادی خواهد بود که روسیه در سال 2013 به ایالات متحده داد که به موجب آن بحران سلاح های شیمیایی سوریه پایان یافت. مسکو با پیشنهادهایش تلاش دارد به یک فعال اصلی در امور منطقه تبدیل شود و خود را میانجی گری مسئول که توانایی حل بحران ها را دارد، نشان دهد در حالی که هم زمان تلاش می کند امریکا را سر در گم و ناتوان در تحرکاتش جلوه دهد. مساله ای که باعث می شود امریکا به عنوان شریکی فعال با روسیه در تحقق اهداف بعضا مشترک، وارد عمل نشود.

رهبران مسکو به همین منظور میخائیل بوگدانوف، معاون وزیر امور خارجه روسیه را مسئول انجام این کار کردند. ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه او را به عنوان نماینده شخصی خود در خاورمیانه و آفریقا تعیین کرد و به او توصیه های لازم را کرد تا تحرکات فشرده خود را در لبنان و سوریه آغاز کند. انتخاب او برخواسته از اعتماد شخصی اش به او نبود بلکه تجربیات بزرگی بود که او در طول دورانی که نماینده کرملین در قضایای گوناگون خاورمیانه بود، به دست آورده بود، همچنین تسلط او بر زبان عربی ویژگی خاصی به او داده است.

حالا بوگدانوف چه کرد، به ویژه بعد از جلسات متعددش در بیروت و دیدارهایش در دمشق؟

تلاش کرد که کنفرانسی در مسکو ترتیب دهد که شبیه کنفرانس ژنو 2 درباره سوریه باشد که در آن نمایندگان حکومت سوریه و نمایندگانی از گروه های مخالف و شورشی حضور داشته باشد. با این هدف نشست های متعددی را برگزار کرد و با برخی از نمایندگان مخالفان، حتی در بعضی موارد هر روز، تشکیل جلسه داد.

اما در لبنان با گروه های مختلف سیاسی در راس آنها، حزب الله گفت وگو کرد و تلاش کرد که چالش های موجود را رفع کند اما تا حالا تلاش هایش راه به جایی نبرده و رئیس جمهوری جدید انتخاب نشده است. علی رغم این که 7 ماه از پایان کار رئیس جمهوری قبلی گذشته و نمایندگان مجلس به دعوت نبیه بری، رئیس مجلس لبنان تا کنون 17 بار برای این منظور تشکیل جلسه داده اند. ظاهرا بوگدانوف فهمیده است که مهمترین چالش در این زمینه به پافشاری حزب الله و 8 مارس به نامزد هم پیمان خود، ژنرال میشل عون باز می گردد در حالی که در مقابل جریان المستقبل و 14 مارس نیز بر نامزدی دکتر سمیر جعجع اصرار دارد. این مساله را هم فهمیده است که هر کدام از این دو نامزد آرای لازم و حد نصاب یا اکثریت لازم نمایندگان را ندارد تا بتواند رئیس جمهور شود. اما این را هم می داند که مهمترین چالش در وجود خلاء نبود رئیس جمهور، درگیری عربستان – ایران نیز هست که بیش از هر چیز رنگ و بوی مذهبی و قومی به خود گرفته است. اختلافاتی که از خفا بیرون آمده و جنبه علنی به خود گرفته و خود را در کاربرد همه نوع سلاحی در جنگ داخلی سوریه نشان داده است. درگیری ها تا کنون به راه حلی ختم نشده، هیچ رفتاری که به آرامش ختم شود نیز در پیش گرفته نشده است.

بر اساس اطلاعاتی که مرکز مطالعات امریکا به دست آورده است، ظاهرا بوگدانوف، حداقل در ظاهر، به حزب الله فشار می آورد تا بر سر موضوع نامزد ریاست جمهوری نرمش بیشتری از خود نشان دهد، البته به طور هم زمان کمک های نظامی خود به حزب الله و ارتش لبنان برای مبارزه با شبکه داعش و جبهه النصره را نیز افزایش داده است.

تلاشی که روسیه در پیش گرفته تا خود را قدرتی توانا در حل مشکلات روسیه و لبنان نشان دهد در حقیقت تلاشی برای کاهش تنش در روابطش با امریکا نیز هست، مسکو به این ترتیب تلاش دارد تا امریکا را ترغیب کند تا در موضوعات خاورمیانه و خارج از آن با روسیه همکاری کند.