تلاش نافرجام برای لغو اعتبارنامه مطهری
دعوا بر سر «اعتبار»ها بالا گرفته؛ علی مطهری اعتبار تصمیمات مخالفان دولت را به چالش کشید و آنها اعتبار نمایندگی او را. کریمی قدوسی می خواهد مطهری را در میانه راه مجلس نهم «بی اعتبار» کند. دلیلش نطق او در جلسه بررسی صلاحیت محمد فرهادی است، همان جایی که مطهری گفته بود «تصمیمات مجلس تناقض دارد».
فعلا که موضع گیری مخالفان در مقابل او این «تناقض» را اثبات کرده؛ مهدی کوچک زاده گفته که اظهارات مطهری اهمیتی ندارد و همزمان با او کریمی قدوسی آنقدر این موضع گیری ها را مهم دانسته که برای دادن کارت قرمز به علی مطهری آستین هایش را بالا زده است.
صحبت های جواد کریمی قدوسی درباره لغو اعتبارنامه علی مطهری قدری خاطره جلسه روز ١١ آبان سال ٩٠ را در بهارستان زنده می کند، روزی که قرار بود استعفای علی مطهری به رای نمایندگان گذاشته شود. در آن جلسه ستار هدایت خواه که چند ماه بعد به صف جبهه تازه تشکیل شده پایداری پیوست در مخالفت با استعفای مطهری گفته بود: «با استعفای مطهری مخالفم چون او باید در مجلس بماند تا توسط مردم حذف شود و در این عرصه حاضر نشود.»
یک سال و اندی بعد، در اسفند ٩١ این خود هدایت خواه بود که نتوانست راهی به مجلس نهم پیدا کند و علی مطهری که در هیچ کدام از لیست های اصولگرا نبود به عنوان منتخب مردم به مجلس رفت. اما در این میان بدعت گذاری ها و نوآوری های نمایندگان مجلس نهم به طرز غیرقابل باوری رو به پیشی گرفتن است. رکوردهایی را که این مجلس زد شاید سال ها بعد بتوان درک کرد.
درخواست لغو اعتبارنامه یک موضوعی است که طی ٣٦ سال گذشته در تاریخ جمهوری اسلامی ایران بی سابقه بوده است و در هیچ یک از مجالس درخواستی برای این موضوع مطرح نشده بوده است. آن هم برای نماینده یی که خود یک بار درخواست استعفا داده بود تا طرحی را که مدت ها برای آن وقت گذاشته بود یعنی «سوال از رییس جمهور» مطرح شود.
درخواست برای لغو اعتبارنامه
حالا جواد کریمی قدوسی هم با جمله یی بحث لغو اعتبارنامه علی مطهری را شروع کرده که خیلی به جمله آن روز ستار هدایتخواه، نماینده سابق مجلس شباهت دارد؛ «به آقای مطهری گفتم با این مواضع از ملت سیلی سیاسی می خوری.» اعتراض کریمی قدوسی به موضع گیری های مطهری در جلسه بررسی صلاحیت محمد فرهادی و همینطور سخنرانی او در دانشگاه مشهد بود. دو موضع گیری ای که صدای خیلی های دیگر را هم از اردوگاه مخالفان دولت درآورد.
کریمی قدوسی البته در اظهارات خود قدری هم وضعیت مطهری را آسیب شناسی کرده و به او گفته است؛ «مشکل شما این است که از خانه به مدرسه رفته یی و از مدرسه به دانشگاه و از دانشگاه به مجلس آمدی و از فراز و نشیب انقلاب چیزی را ندیدی و با اینکه از خانواده شهید هستی، بصیرت و تحلیل نداری. » کریمی قدوسی با تاکید مجدد بر اینکه جریان هایی که در برابر انقلاب ایستاده اند، حداقل یکی از سه رکن تهدید، تطمیع و تزویر را دارند، افزوده که «وقتی در انقلابی که سر تا پایش بصیرت است، افرادی بیایند و ارکان نظام را در اثر بی اطلاعی و بی بصیرتی به چالش بکشند، صحبت با این افراد هیچ اثری ندارد. » این یعنی نا امیدی طیف مخالفان دولت از مواضع افرادی چون مطهری. البته آنها این نا امیدی را بارها نشان داده اند، شکایت های پی در پی از این نماینده به هیات نظارت بر رفتار نمایندگان خودش یک نشانه از همین دست نا امیدی هاست.
حالا اما گویا دیگر طاقت شان طاق شده، شاید تاب تحمل نشستن کنار امثال مطهری را ندارند، یا تاب شنیدن حرف های او را. مطهری در ماه های گذشته کم مواضع آنها را به چالش نکشیده؛ صدر همه آنها هم مواضعش درباره جریان حصر است. مواضعی که زمینه آخرین شکایت از او به هیات نظارت بر رفتار نمایندگان بود. شکایت ها اما هیچکدام تا حالا راه به جایی نبرده اند. تازه سریال نامه نگاری های مطهری هم بعد از سریال شکایت ها از او آغاز شده، سریالی که مخالفان او می خواهند در میانه راهش و نیمه پایانی عمر مجلس نهم آن را تمام کنند.
کریمی قدوسی گفته که «مجلس نسبت به آقای مطهری موضع شفافی دارد و با توجه به اظهارات ایشان چه در مشهد و چه در جلسه رای اعتماد به وزیر علوم، مجلس می تواند اعتبارنامه ایشان را به چالش بکشاند و چنین اختیاراتی به هیات نظارت بر رفتار نمایندگان داده شده است.» دلایل لغو اعتبارنامه مطهری هم از سوی کریمی قدوسی آنقدر جدی هست که بتوان با تامل به آن نگریست؛ «ایشان خبرگان رهبری را که با اصل ولایت فقیه ممزوج است، و عالمانی برجسته و فقیه در آن حاضرند به چالش می کشد که این جسارت را هیچکس نکرده لذا شما از مجلس پیگیر باشید و بخواهید که به سخنان ایشان پاسخ دهد.»
لغو اعتبارنامه ممکن یا غیر ممکن؟
ناگفته مشخص است که اظهارات کریمی قدوسی بیش از یک مانور سیاسی چیزی نیست. هر چند بر اساس قانونی که در سال ٩١ در مجلس تصویب شد در صورت تخلف شدید یک عضو مجلس در هنگام نمایندگی، «لغو اعتبارنامه» وی با تصویب شورای نگهبان ممکن خواهد بود، اما به نظر نمی رسد چنین کاری در مرحله عمل امکان پذیر باشد. چرا که اگر قصد جدی برای حمله مخالفان دولت به اعتبارنامه علی مطهری وجود داشت، باید موضعی هماهنگ در این طیف دیده می شد، حال آنکه هر کسی از میان مخالفان دولت و نزدیکان جبهه پایداری حرف خودش را می زند.
حرف هایی که تنها نکته مشترک آنها مخالفت با موضع گیری های علی مطهری است، نه چیزی بیشتر از آن. این بار هم به نظر می رسد که جواد کریمی قدوسی مثل بسیاری دیگر از حرکت هایش نمی تواند هماهنگی های لازم را انجام دهد. تجربه ماه های اخیر نشان داده که دیگر اعضای جبهه پایداری و حلقه آنچنان موافق چنین حرکت های ناگهانی و برگرفته از هیجان نیستند و تمایلی برای همراهی با آن ندارند چه برسد به بحث علی مطهری که این روزها با موضع گیری های شفافش پایگاه اجتماعی وسیعی میان مردم هم پیدا کرده است.
تندروها در تب و تاب
حرکت جدید مخالفان دولت نشان می دهد که آنها نه تنها به دنبال ایجاد دست اندازهای گسترده بر سر راه دولت هستند بلکه به دنبال حذف نیروهای همسو با دولت و مخالف با جریان فکری خودشان در مجلس شورای اسلامی هم هستند. آنقدر هم به تنگ آمده اند که تاب یک سال و نیم باقی مانده تا پایان عمر مجلس نهم را هم ندارند و ترجیح می دهند هر چه زودتر این پاکسازی را در مجلس شورای اسلامی انجام دهند. علی مطهری اما با این برخوردها چندان هم بیگانه نیست، پیش از انتخابات مجلس نهم صلاحیت وی از سوی هیات های اجرایی وزارت کشور رد شده بود؛ اتفاقی که مخالفان دولت تمایل زیادی دارند تا برای مجلس دهم خیلی جدی تر تکرار شود.
هم برای مطهری و هم برای خیلی از رقبای سیاسی دیگر آنها و مخصوصا اصلاح طلبانی که یک بار دیگر سودای بازگشت به بهارستان را در سر دارند؛ چیزی که علی مطهری خود نیز آن را تایید کرده و گفته مخالفان دولت برای مجلس دهم از همین الان دل به رد صلاحیت ها بسته اند. حالا اما بحث لغو اعتبارنامه فردی همچون علی مطهری اصلا جدی به نظر نمی رسد و مطرح کردن آن از سوی فردی که شورای عالی امنیت ملی بارها از او شکایت کرده است به همان چند درصد احتمال جدی شدنش ضربه وارد می کند.
نگاهی به استعفا و اخراج نمایندگان در مجالس
گروه سیاسی| بحث «لغو اعتبارنامه» یک نماینده در طول دوران نمایندگی شاید موضوع جدید و تا اندازه یی بکر باشد. با این همه در طول ٩ دوره از عمر کاری مجالس تا به حال چنین اتفاقی رخ نداده است و قطع همکاری نمایندگان با مجلس در صورت استعفا یا اخراج و بازداشت بوده است. در ادامه اشاره یی خواهیم داشت به موارد قطع همکاری نمایندگان با مجالس.
نمایندگانی که مستعفی شناخته شدند
به موجب ماده ١٦٦ آیین نامه داخلی مجلس شورای اسلامی چنانچه یک نماینده به صورت متوالی ١٠٠ ساعت و به صورت غیرمتوالی ٢٥٠ ساعت از اوقات جلسات رسمی را غیبت کند بدون حق استرداد مستعفی شناخته می شود. افرادی که در راستای همین ماده در مجالس مستعفی شناخته شده اند عبارتند از «محمد مهدی کرمی نماینده دشت آزادگان، احمد سلامتیان نماینده اصفهان، احمد غضنفرپور نماینده لنجان و علی گل زاده غفوی نماینده تهران»
نمایندگانی که خود استعفا دادند
اما نمایندگانی هم بوده اند که خود به صورت اختیاری استعفا داده اند. در مجلس اول «محمدنقی مطهری فریمانی نماینده فریمان، محمد زید بهبهانی نماینده ماهشهر، حسین کرمانی نماینده آباده و محمد شجاعی نماینده زنجان بوده اند. همچنین علی مطهری نیز در مجلس هشتم در اعتراض به مطرح نشدن طرح سوال از رییس جمهور از نمایندگی استعفا داد که مورد قبول نمایندگان مجلس شورای اسلامی قرار نگرفت.»
نمایندگانی که اخراج شده اند
اما برخی نمایندگان هم بوده اند که از مجلس شورای اسلامی اخراج شده اند از جمله سرگون بیت اوشانا، نماینده آشوریان در مجلس شورای اسلامی در مجلس اول از این نهاد اخراج شده است. همچنین عبدالمجید شرع پسند، نماینده مردم کرج در مجلس سوم نیز وضعیت مبهمی داشته است. او به علت نطقی که در مجلس داشت از سوی ١٥٤ نفر از نمایندگان مجلس با درخواست استعفا مواجه شد و در نهایت نیز استعفای او با رای موافق بدون مخالف از ۱۹۷ حضار مورد موافقت مجلس قرار گرفت. از دیگر موارد می توان به بازداشت سید احمد کاشانی در دوره دوم مجلس شورای اسلامی اشاره کرد. او در دوران نمایندگی خود به مدت ٢٨ ماه به زندان رفت.
فعلا که موضع گیری مخالفان در مقابل او این «تناقض» را اثبات کرده؛ مهدی کوچک زاده گفته که اظهارات مطهری اهمیتی ندارد و همزمان با او کریمی قدوسی آنقدر این موضع گیری ها را مهم دانسته که برای دادن کارت قرمز به علی مطهری آستین هایش را بالا زده است.
صحبت های جواد کریمی قدوسی درباره لغو اعتبارنامه علی مطهری قدری خاطره جلسه روز ١١ آبان سال ٩٠ را در بهارستان زنده می کند، روزی که قرار بود استعفای علی مطهری به رای نمایندگان گذاشته شود. در آن جلسه ستار هدایت خواه که چند ماه بعد به صف جبهه تازه تشکیل شده پایداری پیوست در مخالفت با استعفای مطهری گفته بود: «با استعفای مطهری مخالفم چون او باید در مجلس بماند تا توسط مردم حذف شود و در این عرصه حاضر نشود.»
یک سال و اندی بعد، در اسفند ٩١ این خود هدایت خواه بود که نتوانست راهی به مجلس نهم پیدا کند و علی مطهری که در هیچ کدام از لیست های اصولگرا نبود به عنوان منتخب مردم به مجلس رفت. اما در این میان بدعت گذاری ها و نوآوری های نمایندگان مجلس نهم به طرز غیرقابل باوری رو به پیشی گرفتن است. رکوردهایی را که این مجلس زد شاید سال ها بعد بتوان درک کرد.
درخواست لغو اعتبارنامه یک موضوعی است که طی ٣٦ سال گذشته در تاریخ جمهوری اسلامی ایران بی سابقه بوده است و در هیچ یک از مجالس درخواستی برای این موضوع مطرح نشده بوده است. آن هم برای نماینده یی که خود یک بار درخواست استعفا داده بود تا طرحی را که مدت ها برای آن وقت گذاشته بود یعنی «سوال از رییس جمهور» مطرح شود.
درخواست برای لغو اعتبارنامه
حالا جواد کریمی قدوسی هم با جمله یی بحث لغو اعتبارنامه علی مطهری را شروع کرده که خیلی به جمله آن روز ستار هدایتخواه، نماینده سابق مجلس شباهت دارد؛ «به آقای مطهری گفتم با این مواضع از ملت سیلی سیاسی می خوری.» اعتراض کریمی قدوسی به موضع گیری های مطهری در جلسه بررسی صلاحیت محمد فرهادی و همینطور سخنرانی او در دانشگاه مشهد بود. دو موضع گیری ای که صدای خیلی های دیگر را هم از اردوگاه مخالفان دولت درآورد.
کریمی قدوسی البته در اظهارات خود قدری هم وضعیت مطهری را آسیب شناسی کرده و به او گفته است؛ «مشکل شما این است که از خانه به مدرسه رفته یی و از مدرسه به دانشگاه و از دانشگاه به مجلس آمدی و از فراز و نشیب انقلاب چیزی را ندیدی و با اینکه از خانواده شهید هستی، بصیرت و تحلیل نداری. » کریمی قدوسی با تاکید مجدد بر اینکه جریان هایی که در برابر انقلاب ایستاده اند، حداقل یکی از سه رکن تهدید، تطمیع و تزویر را دارند، افزوده که «وقتی در انقلابی که سر تا پایش بصیرت است، افرادی بیایند و ارکان نظام را در اثر بی اطلاعی و بی بصیرتی به چالش بکشند، صحبت با این افراد هیچ اثری ندارد. » این یعنی نا امیدی طیف مخالفان دولت از مواضع افرادی چون مطهری. البته آنها این نا امیدی را بارها نشان داده اند، شکایت های پی در پی از این نماینده به هیات نظارت بر رفتار نمایندگان خودش یک نشانه از همین دست نا امیدی هاست.
حالا اما گویا دیگر طاقت شان طاق شده، شاید تاب تحمل نشستن کنار امثال مطهری را ندارند، یا تاب شنیدن حرف های او را. مطهری در ماه های گذشته کم مواضع آنها را به چالش نکشیده؛ صدر همه آنها هم مواضعش درباره جریان حصر است. مواضعی که زمینه آخرین شکایت از او به هیات نظارت بر رفتار نمایندگان بود. شکایت ها اما هیچکدام تا حالا راه به جایی نبرده اند. تازه سریال نامه نگاری های مطهری هم بعد از سریال شکایت ها از او آغاز شده، سریالی که مخالفان او می خواهند در میانه راهش و نیمه پایانی عمر مجلس نهم آن را تمام کنند.
کریمی قدوسی گفته که «مجلس نسبت به آقای مطهری موضع شفافی دارد و با توجه به اظهارات ایشان چه در مشهد و چه در جلسه رای اعتماد به وزیر علوم، مجلس می تواند اعتبارنامه ایشان را به چالش بکشاند و چنین اختیاراتی به هیات نظارت بر رفتار نمایندگان داده شده است.» دلایل لغو اعتبارنامه مطهری هم از سوی کریمی قدوسی آنقدر جدی هست که بتوان با تامل به آن نگریست؛ «ایشان خبرگان رهبری را که با اصل ولایت فقیه ممزوج است، و عالمانی برجسته و فقیه در آن حاضرند به چالش می کشد که این جسارت را هیچکس نکرده لذا شما از مجلس پیگیر باشید و بخواهید که به سخنان ایشان پاسخ دهد.»
لغو اعتبارنامه ممکن یا غیر ممکن؟
ناگفته مشخص است که اظهارات کریمی قدوسی بیش از یک مانور سیاسی چیزی نیست. هر چند بر اساس قانونی که در سال ٩١ در مجلس تصویب شد در صورت تخلف شدید یک عضو مجلس در هنگام نمایندگی، «لغو اعتبارنامه» وی با تصویب شورای نگهبان ممکن خواهد بود، اما به نظر نمی رسد چنین کاری در مرحله عمل امکان پذیر باشد. چرا که اگر قصد جدی برای حمله مخالفان دولت به اعتبارنامه علی مطهری وجود داشت، باید موضعی هماهنگ در این طیف دیده می شد، حال آنکه هر کسی از میان مخالفان دولت و نزدیکان جبهه پایداری حرف خودش را می زند.
حرف هایی که تنها نکته مشترک آنها مخالفت با موضع گیری های علی مطهری است، نه چیزی بیشتر از آن. این بار هم به نظر می رسد که جواد کریمی قدوسی مثل بسیاری دیگر از حرکت هایش نمی تواند هماهنگی های لازم را انجام دهد. تجربه ماه های اخیر نشان داده که دیگر اعضای جبهه پایداری و حلقه آنچنان موافق چنین حرکت های ناگهانی و برگرفته از هیجان نیستند و تمایلی برای همراهی با آن ندارند چه برسد به بحث علی مطهری که این روزها با موضع گیری های شفافش پایگاه اجتماعی وسیعی میان مردم هم پیدا کرده است.
تندروها در تب و تاب
حرکت جدید مخالفان دولت نشان می دهد که آنها نه تنها به دنبال ایجاد دست اندازهای گسترده بر سر راه دولت هستند بلکه به دنبال حذف نیروهای همسو با دولت و مخالف با جریان فکری خودشان در مجلس شورای اسلامی هم هستند. آنقدر هم به تنگ آمده اند که تاب یک سال و نیم باقی مانده تا پایان عمر مجلس نهم را هم ندارند و ترجیح می دهند هر چه زودتر این پاکسازی را در مجلس شورای اسلامی انجام دهند. علی مطهری اما با این برخوردها چندان هم بیگانه نیست، پیش از انتخابات مجلس نهم صلاحیت وی از سوی هیات های اجرایی وزارت کشور رد شده بود؛ اتفاقی که مخالفان دولت تمایل زیادی دارند تا برای مجلس دهم خیلی جدی تر تکرار شود.
هم برای مطهری و هم برای خیلی از رقبای سیاسی دیگر آنها و مخصوصا اصلاح طلبانی که یک بار دیگر سودای بازگشت به بهارستان را در سر دارند؛ چیزی که علی مطهری خود نیز آن را تایید کرده و گفته مخالفان دولت برای مجلس دهم از همین الان دل به رد صلاحیت ها بسته اند. حالا اما بحث لغو اعتبارنامه فردی همچون علی مطهری اصلا جدی به نظر نمی رسد و مطرح کردن آن از سوی فردی که شورای عالی امنیت ملی بارها از او شکایت کرده است به همان چند درصد احتمال جدی شدنش ضربه وارد می کند.
نگاهی به استعفا و اخراج نمایندگان در مجالس
گروه سیاسی| بحث «لغو اعتبارنامه» یک نماینده در طول دوران نمایندگی شاید موضوع جدید و تا اندازه یی بکر باشد. با این همه در طول ٩ دوره از عمر کاری مجالس تا به حال چنین اتفاقی رخ نداده است و قطع همکاری نمایندگان با مجلس در صورت استعفا یا اخراج و بازداشت بوده است. در ادامه اشاره یی خواهیم داشت به موارد قطع همکاری نمایندگان با مجالس.
نمایندگانی که مستعفی شناخته شدند
به موجب ماده ١٦٦ آیین نامه داخلی مجلس شورای اسلامی چنانچه یک نماینده به صورت متوالی ١٠٠ ساعت و به صورت غیرمتوالی ٢٥٠ ساعت از اوقات جلسات رسمی را غیبت کند بدون حق استرداد مستعفی شناخته می شود. افرادی که در راستای همین ماده در مجالس مستعفی شناخته شده اند عبارتند از «محمد مهدی کرمی نماینده دشت آزادگان، احمد سلامتیان نماینده اصفهان، احمد غضنفرپور نماینده لنجان و علی گل زاده غفوی نماینده تهران»
نمایندگانی که خود استعفا دادند
اما نمایندگانی هم بوده اند که خود به صورت اختیاری استعفا داده اند. در مجلس اول «محمدنقی مطهری فریمانی نماینده فریمان، محمد زید بهبهانی نماینده ماهشهر، حسین کرمانی نماینده آباده و محمد شجاعی نماینده زنجان بوده اند. همچنین علی مطهری نیز در مجلس هشتم در اعتراض به مطرح نشدن طرح سوال از رییس جمهور از نمایندگی استعفا داد که مورد قبول نمایندگان مجلس شورای اسلامی قرار نگرفت.»
نمایندگانی که اخراج شده اند
اما برخی نمایندگان هم بوده اند که از مجلس شورای اسلامی اخراج شده اند از جمله سرگون بیت اوشانا، نماینده آشوریان در مجلس شورای اسلامی در مجلس اول از این نهاد اخراج شده است. همچنین عبدالمجید شرع پسند، نماینده مردم کرج در مجلس سوم نیز وضعیت مبهمی داشته است. او به علت نطقی که در مجلس داشت از سوی ١٥٤ نفر از نمایندگان مجلس با درخواست استعفا مواجه شد و در نهایت نیز استعفای او با رای موافق بدون مخالف از ۱۹۷ حضار مورد موافقت مجلس قرار گرفت. از دیگر موارد می توان به بازداشت سید احمد کاشانی در دوره دوم مجلس شورای اسلامی اشاره کرد. او در دوران نمایندگی خود به مدت ٢٨ ماه به زندان رفت.
منبع: روزنامه اعتماد
گزارش خطا
آخرین اخبار