«همایون خرم» به‌دنبال چه بود؟

رضا خرم - فرزند همایون خرم - گفت: پدرم هیچ‌گاه در کنسرت‌هایش دنبال دست و تشویق حاضران نبود. آنچه او را خوشحال می‌کرد، حضور 78 درصدی قشر جوان در کنسرت‌هایش بود.

پسر زنده‌یاد همایون خرم که قرار است به‌زودی نخستین جایزه‌ی سراسری «همایون خرم» را برگزار کند‌، اظهار کرد: ایده‌ی برگزاری این مسابقه را بردیا صدرنوری به من داد که سال گذشته هم برنامه‌ای را به یاد پدرم روی صحنه برد و اجرای خوبی هم داشت و من باید قدردان این فکر باشم.

او ادامه داد: در لحظه‌ی اول، از طرح او مبنی بر برگزاری جایزه‌ی «همایون خرم» استقبال کردم و گفتم طرح به‌طور کلی، خوب است، به شرطی که به جزییات نیز به‌درستی پرداخته شود. با خودم فکر کردم برگزاری چنین جایزه‌ای می‌تواند خدمت به موسیقی باشد و در واقع، یکی از خواسته‌های پدرم نیز انجام می‌شود. زنده‌یاد همایون خرم بسیار به جوانان اهمیت می‌داد و معمولا در کنسرت‌هایش هنرمندان جوان، او را همراهی می‌کردند مثلا سامان احتشامی در 17سالگی با پدرم کنسرت داشت.

وی همچنین گفت: پدرم همیشه دوست داشت راه موسیقی ایرانی را به جوانان نشان دهد. حضور جوانان در کنسرت‌هایش خیلی او را خوشحال می‌کرد. امیدوارم برگزاری این جایزه بتواند خواسته‌های پدرم را برآورده کند و در سال‌های آینده، با دیدی عمیق‌تر برگزار شود.

رضا خرم در بخش دیگری از سخنانش، به بیان ایده‌های پدرش در موسیقی پرداخت و توضیح داد: پدرم بر موسیقی بی‌کلام تأکید زیادی داشت. در عین حال برای خوانندگان احترام زیادی قائل بود. او معتقد بود که اگر یک موسیقی را نتوان به‌صورت بی‌کلام اجرا کرد، آن موسیقی اشکال دارد. او در اواخر عمر نیز کنسرت‌های بی‌کلام برگزار می‌کرد؛ ولی هیچ‌گاه با خوانندگان مشکلی نداشت. برای همین هم قرار است در این مسابقه، شرکت‌کنندگان هم در زمینه‌ی خوانندگی و هم در زمینه‌ی نوازندگی شرکت کنند.

وی در پاسخ به پرسشی مبنی بر این‌که چه تدابیری اندیشیده شده تا سرنوشت جایزه‌ی زنده‌یاد «همایون خرم» به سرنوشت «بنیاد بسطامی» دچار نشود، گفت: قرار بود برای پدرم هم بنیادی تشکیل شود؛ اما واقعیت این است که صرف تشکیل یک بنیاد مهم نیست، بنیاد باید اساسنامه داشته باشد، اساسنامه‌ای درست که سلیقه‌ای نباشد. اگر این موضوع رعایت شود، می‌توان کار درست و عاقلانه‌ای انجام داد.

او ادامه داد: فکر می‌کنم مشکل «بنیاد بسطامی» این بود که اساسنامه‌ی درستی نداشت. اگر اساسنامه‌ها درست باشند، مشکل مالی رفته‌رفته حل می‌شود.

در این نشست که صبح امروز (سه‌شنبه، 11 آذرماه) به‌منظور تشریح جزییات نخستین جایزه‌ی سراسری زنده‌یاد همایون خرم در تالار وحدت برگزار شد، مدیرکل دفتر موسیقی در سخنانی گفت: حوزه‌ی موسیقی امروز بسیار بالنده و پرتحرک است و از نظر کمی، تحرک خوبی پیدا کرده‌ایم. امیدوارم این تحرک در بخش کیفی هم مشهود شود.

پیروز ارجمند معتقد است: ما در تاریخ موسیقی ایران، چند رویداد مهم داشته‌ایم که یکی از آن‌ها مرحوم صبا بود که شاگردانی مانند فرهاد فخرالدینی و همایون خرم را تربیت کرد و آن‌ها بخشی از موسیقی سنتی ایران هستند. در واقع، موسیقی ایرانی در دهه‌های 30 و 40 در دوره‌ی شکوفایی خود بود و این دوران، مخصوص اساتیدی بود که عاشقانه کار می‌کردند. بخش دیگر نیز مربوط به زمانی می‌شود که موسیقی لاله‌زاری در موسیقی در ایران غالب بود، اما خوشبختانه امروز این موسیقی جای خود را به موسیقی جدی‌تری داده است.

ارجمند یادآوری کرد: یکی از هنرمندانی که در عرصه‌ی موسیقی بسیار تأثیرگذار بوده و قطعاتش هنوز زمزمه می‌شود، استاد همایون خرم است. او چند ویژگی منحصربه‌فرد داشت که باعث می‌شد از سایر هنرمندان متمایز شود؛ تبسم همیشگی‌، حمایت از جوانان و تسلط او به گوشه‌های موسیقی ایرانی و ملودی‌های مدرن، از ویژگی‌های زنده‌یاد خرم بود. او معاشرت زیادی با استادان و ترانه‌سرایان ممتاز دوران خود داشت که حلقه‌ی مفقوده‌ی موسیقی امروز ما است.

این آهنگساز در بخش دیگری از سخنانش اظهار کرد: آنچه باعث شد دفتر موسیقی به حمایت از این جایزه اشتیاق نشان دهد، همین ویژگی‌های استاد خرم است. به هر حال شاید ما نتوانیم حمایت مادی انجام دهیم، اما توانایی حمایت معنوی را داریم و این موضوع را به فال نیک می‌گیریم. شاید بتوانیم در آینده جایزه‌هایی را نیز به نام سایر استادان داشته باشیم.

وی افزود: البته در زمینه‌ی مالی هم کمک‌هایی خواهیم داشت. به هر حال همایون خرم یک شخصیت ملی است؛ اما در وهله‌ی اول باید آثار بررسی شود تا ببینیم قرار است برای اقداماتی مانند پرداخت هزینه‌های جوایز چقدر هزینه کنیم.

مدیر موسسه‌ی «راد‌ نواندیش» نیز به‌عنوان یکی از متولیان برگزاری این جایزه در این نشست خبری، گفت: موسسه‌ی ما‌، موسسه‌ای است که مسائل فرهنگی را به‌صورت جدی و نه به‌صورت تجاری پیگیری می‌کند و در این زمینه نیز فعالیت‌هایی داشته‌ایم.

ایزدی ادامه داد: استاد همایون خرم همیشه به جوانان میدان می‌داد. برای همین هم مسابقه‌ای که قرار است به نام او برگزار شود‌، مخصوص کودکان و نوجوانان زیر 20 سال است. شخصیت بچه‌ها و ریشه‌های فرهنگی آن‌ها تا 20سالگی شکل می‌گیرد. ما تصمیم گرفتیم با خانواده‌ی همایون خرم مسابقه‌ای برگزار کنیم تا این بچه‌ها هم تشویق شوند و هم به موسیقی نسل قبلی توجه کنند. آقای ارجمند نیز با آغوش باز از این موضوع استقبال کرد.

وی تأکید کرد: همه افراد زیر 20 سال می‌توانند با اجرای اثری از همایون خرم، در این مسابقه شرکت کنند. سازی هم که می‌نوازند مهم نیست می‌توانند بخوانند‌، هم‌خوانی کنند یا به تک‌نوازی و گروه‌نوازی بپردازند. سپس فایل تصویری اثر خود را به موسسه‌ی «راد نواندیش» ارسال کنند. در نهایت نیز هیئت داوران شامل شاگرد ارشد همایون خرم (رضا خرم‌)، نماینده‌ی موسسه‌ی «راد نواندیش» و پیروز ارجمند آثار را بررسی می‌کند.

او اضافه کرد: اختتامیه‌ی این جایزه همزمان با سالروز درگذشت زنده‌یاد همایون خرم در اواسط دی‌ماه در تالار وحدت برگزار خواهد شد.

در پایان این نشست، پیروز ارجمند در پاسخ به پرسش خبرنگار ایسنا‌ درباره‌ی وضعیت «بنیاد بسطامی» گفت: با حمایت‌های دفتر موسیقی، بنیاد مرحوم ایرج بسطامی قصد دارد فعالیت‌های خود را ادامه دهد و جایزه‌ی بسطامی امسال بار دیگر برگزار خواهد شد.

در بخش پایانی این مراسم از آلبوم «گام به گام با آوا» خودآموز موسیقی مخصوص کودکان، اثر سعید ثانی و ژاله اسماعیلی رونمایی شد.