المانیتور: آیا روحانی و السیسی، ایران و مصر را آشتی می‌دهند؟

المانیتور نوشت: از سال 1979، یعنی زمانی که ایران به دنبال امضای پیمان صلح میان انورسادات با اسرائیل روابط خود را با مصر قطع کرد، هریک از این دو کشور از راهبردها، ارتباطات و متحدان جداگانه ای حمایت کرده اند . با این همه ، تغییرات در خاورمیانه در خلال سه سال گذشته هر دو طرف را واداشته که به منظور حل مشکلات عدیده خود، که سد راه توسعه روابط میان این دو کشور شده است، راهبردهای جدیدی را مد نظرقراردهند .

شاید ظهور دولت اسلامی(داعش) به عنوان دشمنی مشترک و خطری واقعی برای هر دو کشور ، آن ها را واداشته است که به صرافت رابطه بایکدیگر بیفتند. این نقطه نظری است که علی اکبر ولایتی ، وزیرخارجه اسبق ایران ، درخلال نشست خود با هیئتی از رسانه های مصر در تهران بیان کرد . او گفت :" خاورمیانه بدون مصر هیچ است ، چون جای خالی مصر را هیچ کشوری نمی تواند پرکند."این تلاش صریح در جلب دوستیِ طرفِ مصری کنجکاوی رسانه ها و تحلیلگران سیاسی را برانگیخت.

المانیتور با احمد القمراوی ، معاون سابق وزیر خارجه و رئیس کنونی انجمن دوستی مصر و ایران گفتگو کرد. او گفت داعش ساخته دست امریکا و اساساً ثمره سیاست های امریکا برای استفاده از گروه های اسلامی تندرو برای ضربه زدن به کمونیسم است . به گفته وی ، اما از آنجاکه این گروه ها خطری واقعی برای حضور امریکا به بارآوردند و علاوه برآن موجب تغییری در راهبرد امریکا شدند، راهبرد آمریکا تغییر کرد.

القمراوی گفت:" امریکا در مقام بازیگر اصلی در جهان سیاست ، با برقراری روابط مجدد میان ایران و مصر مخالفت کرده است چون این قضیه در جهت منافع واشنگتن نیست . در واقع، تصمیمات مبنی بر تجدید روابط کامل میان مصر و ایران در دوران ریاست جمهوری محمد خاتمی و حسنی مبارک ، رئیس جمهور سابق مصر گرفته شد. قرار بود این تصمیمات به طور همزمان در قاهره و تهران اعلام شود . ولی، طرف امریکایی به مبارک فشار آورد و این مساله متوقف شد. "

وی افزود :" با این همه ، اکنون تجدید رابطه میان ایران و مصر در جهت منافع امریکا و برای مقابله با داعش و به طور کلی مقابله با افراط گرایی است که در آینده ای نزدیک در خود جامعه امریکا پدید خواهد آمد. "

شیخ احمد کریمه، استاد فلسفه حقوق تطبیقی دانشگاه الازهر، به المانیتور گفت ایدئولوژی فقط می تواند در برابر ایدئولوژی قرارگیرد. او گفت :" به همین دلیل ، ما باید آتش تعصب ناشی از داعش ، القاعده و انصار بیت المقدس که در سراسر نهادهای اسلامی رسمی پدید آمده است را خاموش کنیم، چراکه این جنبش ها نتیجه افراط گرایی در فرق سنی است ."

کریمه معتقد است مقابله با داعش روشی برای تجدید روابط سیاسی با طرف ایرانی نیست. درعوض باید این مساله از طریق روابط میان ملت ها ،که به رغم نقض روابط میان حکومت ها جریان دارد، صورت گیرد.

وی افزود:" الازهر به اختلافات فرقه ای ، از جمله فرق شیعه در جهان اسلام اذعان دارد . این دانشگاه با نهادهای شیعه زیدی در یمن و شیعیان جعفری درلبنان ، عراق و ایران رابطه دارد . این مساله به تازگی در مراسم معارفه مفتی اعظم لبنان ، که درآن هیئت نمایندگی مصر به ریاست شوقی اعلام، مفتی اعظم مصری و نماینده الازهر با روحانیون شیعه برجسته ایران در لبنان ملاقات کردند روشن شد. این ملاقات پیش ازسفر علمای الازهر، قاریان قرآن، اساتید دانشگاه و نیز هئیت های رسانه ای به تهران صورت گرفت ."

کریمه گفت ایران دشمن مصر نیست و یاد آور شد" ایران کشوری است که ما نه مرزهای مستقیم و نه هیچ گونه درگیری با آن داریم. " او گفت این مساله را در خلال سفر خود به ایران ، زمانی که از ایرانی ها سوال کرده بود که چرا آن ها بعد از مرگ انورسادات، خیابانی را خالد اسلامبولی نام گذاری کردند، حس کرده بود.

کریمه گفت :" زمانی که ما با واتیکان کاتولیک گفتگو می کنیم و این به ایجاد طرح بیت العلیا با مسیحیان ارتدکس درمصر انجامید و با طرف اسرائیلی روابطی در سطح رسمی داریم ، چه طور می توانیم از گفتگوی با مسلمانان شیعه سرباز زنیم؟"

او گفت که به زودی برای احیای طرح ایجاد « انجمن آشتی» میان فرق مختلف اسلامی تلاش خواهد کرد .وی افزود درصورتی که نتواند چنین مرکزی را در مصر ایجاد کند ، لبنان مناسب ترین محل برای این امر خواهد بود. به گفته او ، لبنان به ایجاد مدارا میان سنی ها ، شیعیان و سایر فرقه ها معروف است و به چنین مرکزی امکان می دهد که ارزش های اسلامی خود را در جهان اسلام گسترش دهد.

مدحت حماد، استاد مطالعات ایران و رئیس گروه زبان های مشرق زمین در دانشگاه طنطا ، به المانیتور گفت :" مقابله با سازمان های تروریستی ، ازجمله داعش، مبنایی برای از سرگیری روابط مصر و ایران نخواهد بود . باید روحانی و عبدل الفتاح السیسی ، رئیس جمهور مصر ، صادقانه مایل به بازگرداندن روابط میان این دو کشور باشند. "

حما گفت اقدام سیاسی اخیر ایران برای جلب دوستی مصر فقط بخشی از این تصویر است . به گفته حماد ،بخش دیگر این تصویر این است که ایران واقعه 30 ژوئن را کودتا می داند ، نه یک انقلاب . حما گفت رسانه های ایران به ارتش مصر توهین می کنند و آن را به مثابه سرکوب کننده آزادی ها به تصویر می کشند که بر امور کشور مسلط است و جریان های سیاسی کنونی را درهم می شکند .

حماد معتقد است که اگر ایران مایل از سرگیری روابط است ، باید صریحاً اعلام کند که نگران امور داخلی مصر نیست و مردم مصر برای اداره امور داخلی خود رهبری سیاسی جدیدی را برگزیده اند. .