اسلامی: برجام همچنان چارچوبی قابل قبول برای ایران است

اسلامی: برجام همچنان چارچوبی قابل قبول برای ایران است
محمد اسلامی به مناسبت چهل و ششمین سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی با حضور در برنامه «صف اول» به تشریح آخرین دستاورد‌ها و پیشرفت‌ها در صنعت هسته‌ای کشور پرداخت.
کد خبر: ۳۰۲۲۲۳
تاریخ انتشار: ۱۴ بهمن ۱۴۰۳ - ۲۲:۳۰

به گزارش صدای ایران،محمد اسلامی، معاون رییس جمهور و رییس سازمان انرژی اتمی ایران شامگاه یکشنبه ۱۴ بهمن ۱۴۰۳ به مناسبت چهل و ششمین سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی با حضور در برنامه «صف اول» به تشریح آخرین دستاورد‌ها و پیشرفت‌ها در صنعت هسته‌ای کشور پرداخت.

فناوری های پیشرفته در سطح بین المللی به یک حوزه تعیین کننده تبدیل شدند

رئیس سازمان انرژی اتمی در پاسخ به این سوال که آیا این میزان هزینه برای فناوری هسته‌ای درست بود، گفت: این سوال مهم و پرتکراری است؛ کافی است برای اینکه تصویری از واقعیت دنیا به دست بیاوریم به گفت‌وگوهای داووس امسال نگاه کنیم که هر سال برگزار می‌شود و فرصت نمایش جهت‌گیری‌ها است تا ببینیم کشورهای گوناگون چه جهت‌گیری‌هایی دارند و بر چه تمرکز می‌کنند. این نشست یکی از مهمترین محورهای به رخ کشیدن و فرصت ارائه آن چیزی است که کشورهابه دست آورده‌اند و فناوری های نوین است که کشورهای توسعه یافته به دنبال این هستند که جایگاه خود را بالا ببرند و براین اساس بلوک بندی شکل می‌گیرد و فعالیت هر کشوری که با نظام قوی تر همراه شود و منافع آن ها را تامین کند مانعی ندارد، براین اساس شرط اصلی و مهم این است که منافع آمریکا تامین شود. فناوری پیشرفته الان حوزه تعیین کننده هستند که چه کسی وارد شود و هرکسی وارد شد باید منافع آمریکا را تأمین کند. موضوع اصلی بحث، فناوری‌های پیشرفته است اما به این دلیل که ایران عضو هیچ بلوکی نیست این فعالیت ها برای ایران ممنوعه اعلام شده است. مسأله بعدی فناوری هسته‌ای است که یک رویکرد آشکار دارد که اساسنامه آژانس بین المللی انرژی اتمی است با صراحت قوانین که باید در پارلمان تصویب شود که یکی موضوع پادمان است و بعدی عدم اشاعه است. این پادمان و ان پی تی باید در نظام قانون گذاری تصویب شود و ما هم به ضوابط آن پایبند هستیم.

آژانس بین المللی انرژی اتمی باید از دستیابی همه کشورها به فناوری صلح آمیز هسته‌ای حمایت کند

رئیس سازمان انرژی اتمی در ادامه تاکید کرد: قانون و تکلیف آژانس بین المللی انرژی اتمی به صراحت اعلام می کند که باید از دستیابی همه کشورها به فناوری صلح آمیز هسته‌ای حمایت کند. اما در پس پرده همان موضوع محدودیت های بند اول وجود دارد. کنگره آمریکا در سال ۱۹۵۵ یک قانونی را گذرانده که به عنوان قانون «یک دو سه» هم شناخته می شود و به صراحت اعلام می کند که هر کشوری بخواهد وارد این حوزه های سه گانه شود که مربوط به حوزه هسته‌ای است باید حتما با دولت ایالات متحده قرارداد داشته باشد وگرنه منطقه ممنوع است و نباید ورود پیدا کند و ۱۸ کشور با آمریکا قرارداد دارند. این قانون یک، دو سه، شامل غنی سازی اورانیوم، باز فراوری و آب سنگین است و اگر شما با امریکا قرارداد نداشته باشید و به منافع امریکا طبق ترتیباتی که در قانون آمده متعهد نباشید و این منافع را تامین نکنید، نمی‌توانید وارد این حوزه ها شوید. آمریکایی ها به شدت به دنبال آن بوده و کنترل می کنند که جز این کشورهایی که الان حق وتو دارند ومستثنا هستند، هیچ کشور دیگری اجازه نداشته باشد وارد این حوزه شود. اخیرا هم در همین چارچوب قرارداد می‌بندد یعنی شرط و شروطی می‌گذارد.

در بحث توسعه برنامه هسته‌ای هزینه‌ها مطرح نیستند

محمد اسلامی در ادامه افزود: طرف مقابل به بهانه برنامه هسته ای ایران فشار حداکثری و تحریم را بر ایران تحمیل کرد و با این فشار حداکثری و اعمال تحریم، مزاحمت‌های بی‌شماری را با انواع و اقسام حرکت‌های مخرب علیه ایران انجام دادند. این ۲۰ سال مذاکره‌ای که همه دولت‌ها انجام دادند برای رفع این اتهامات ساختگی بود که به ایران نسبت می‌دادند. این اتهامات ساختگی در قالب pmd در مذاکرات برجام در حقیقت کنار گذاشته شد. این ماهیت موضوع است، پس حقیقت این است که جمهوری اسلامی ایران این انحصار را شکسته و به صورت تحقیقات درون زا بدون کمک خارجی توانسته روی پای خودش به این ظرفیت‌های فناوری صلح آمیز هسته‌ای برسد. به دنبال مقایسه هزینه و فایده‌ها نباید باشیم؛ درست است که هزینه سنگینی میدهیم ولی اینجا اصلاً بحث هزینه‌ها مطرح نیست؛ نکته مهم این است که این حوزه فناوری پیشرفته و دستیابی به آن، از نظر نظام استکباری یک منطقه قرمز و ممنوع به خصوص برای جمهوری اسلامی ایران بوده چرا که ما در حقیقت تابع سیاست ها و عوامل آن‌ها نیستیم و کشور خودمان را بر اساس مبانی و موازین خودمان با استقلال کامل اداره میکنیم.

فناوری هسته‌ای سکویی برای توسعه در سایر علوم است

معاون رئیس جمهور در ادامه خاطرنشان ساخت: نکته دوم این است که این فناوری، فناوری شکافنده و پیش برنده است و فناوری است که خلق فرصت می‌کند و شما می‌توانید از پرتو فناوری هسته‌ای توسعه سایر علوم را شتاب بدهید. این فناوری در همه سرفصل‌ها حضور دارد و تاثیرگذار است؛ بنابراین وقتی شما وارد این حوزه میشوید منفعتی که به دست میآورید از زمانی است که به این قابلیت دست پیدا می کنید و می‌توانید از دستاورد آن در کانون های گوناگون مصرف استفاده کنید. آن زمان است که باید تحلیل هزینه و فایده انجام بدهید. ما الان در همین مسیر قرار گرفتیم، ما الان به مرحله‌ای رسیدیم که می‌توانیم از فناوری هسته ای استفاده کنیم، یعنی از فناوری هسته‌ای و دستاوردهای آن در حوزه‌های گوناگون استفاده کنیم. الان ما در آغاز این راه هستیم و دستاوردهای خیلی نفیس و ارزشمندی هم داشتیم.

سخن گفتن از ماهیت تسلیحاتی برنامه ایران، بهانه گیری غرب است

محمد اسلامی در ادامه سخنانش افزود: اگر غرب اتهامات ساختگی درباره ماهیت تسلیحاتی برنامه هسته‌ای ایران را مطرح نکند، بهانه‌ای برای مخالفت با آن نخواهد داشت. آیا ۲۰ سال مذاکره برای اثبات صلح‌آمیز بودن فعالیت‌های هسته‌ای ایران کافی نیست؟ آژانس تمام بخش‌ها و سایت‌هایی که منافقین ادعا کرده بودند ایران در آن‌ها در حال ساخت بمب است، بازدید و بازرسی کرده است. اما نکته حائز اهمیت این است که اگر غرب این ادعاها را که فاقد ارزش واقعی هستند کنار بگذارد، دیگر نمی‌تواند با ایران مخالفت کند؛ زیرا نه قانون و نه آژانس در این زمینه تکلیفی ندارد. این رفتار سیاسی است وگرنه کجای قانون سازمان ملل و سازمان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی اجازه داده شده که مدیرکل یا تشکیلات آژانس وارد بحث‌های سیاسی شوند؟ شما ببینید همین اظهارنظر هفته پیش آقای رافائل گروسی که اعلام کرد ایران بهتر است با دولت ترامپ مسائل خود را حل کند، به این معناست که مشکل، دولت ایالات متحده است که بر پرونده هسته‌ای ایران این‌گونه تأثیرگذار بوده و فشار وارد می‌کند. اگر فشار سیاسی و اعمال نفوذ سیاسی نباشد، جمهوری اسلامی مطابق موازین آژانس رفتار خواهد کرد و تحت شدیدترین بازرسی‌ها قرار دارد. تعاملات ما در جهت رفع ابهامات، مزاحمت‌ها و دفع شر است.

درصد مورد نیاز غنی سازی در کشورها با هم متفاوت است

رئیس سازمان انرژی اتمی با اشاره به اینکه هر کشوری که در آژانس عضویت داشته باشد، باید چهارچوب برنامه هسته‌ای خود را به آژانس ارائه دهد، گفت: ما اکنون در سال سوم به سر می‌بریم که گزارش مدونی ارائه کرده‌ایم. این گزارش دو یا سه بار رفت و برگشت داشته و هیچ نکته ابهامی در آن وجود ندارد. به عبارت دیگر، اگر کسی برای اولین بار اظهار کند که ما نمی‌دانیم چارچوب برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران چیست، به استناد این مستند دیگر نمی‌تواند چنین اظهاری کند. برنامه هسته ای ایران کاملاً شفاف و ابعاد آن واضح و صریحاً صلح‌آمیز است و هیچ ابهامی در آن وجود ندارد. کشورهای محدودی غنی‌سازی اورانیوم انجام می‌دهند و درصد غنی‌سازی هر کدام کاربردهای مختلفی دارد. سخنانی که درباره درصد غنی سازی در ایران مطرح می کنند و برخی به آن دامن می‌زنند، در حقیقت برای ایجاد ایران‌هراسی، به ویژه در بخش نظامی و هسته‌ای ایران است. به عنوان مثال، رآکتور تحقیقاتی تهران که طراحی آن آمریکایی است، قبل از پیروزی انقلاب اسلامی احداث شده و سوخت مصرفی این رآکتور تحقیقاتی ۹۰ درصد بوده است. ایران چندین سال سوخت ۹۰ درصدی را که امریکایی‌ها تولید می‌کردند، خریداری و در این رآکتور استفاده می‌کرده است. بعد از پیروزی انقلاب اسلامی که آمریکا همکاری خود را قطع کرد و به ایران سوخت نداد، آرژانتین سوخت این نیروگاه را تامین و ایران خریداری می‌کرد. در مرحله بعد به بهانه یک تصمیم جهانی، ارائه سوخت را کاهش دادند و اعلام کردند که باید سوخت راکتورهای تحقیقاتی را کاهش دهیم که به ۲۹ درصد کاهش پیدا کرد. هنوز هم در خود کشور آمریکا و کانادا رآکتورهایی وجود دارد که از سوخت ۹۰ درصدی استفاده می‌کنند و این نشان می‌دهد که آمریکا یک بخش از برنامه ایران را پررنگ می‌کند تا با جو سازی و غوغا سالاری بتوانند ذهن افکار عمومی را منحرف و به سمت همراهی با خود علیه ایران تنظیم کنند. در این زمین طراحی شده آنها به هر بهانه ای می‌خواهند این توانایی ایران را نابود کنند، یکی مدعی است باید تاسیسات هسته ای ایران را بمباران کنیم و دیگری ادعا می‌کند که نباید اجازه دهیم برنامه صلح آمیز هسته‌ای ایران پیش رود و دیگری مدعی می‌شود که که نباید اجازه بدهیم به سلاح هسته‌ای دست پیدا کنند.

ایران در راستای شفاف سازی برنامه هسته‌ای خود، بازرسی ها را پذیرفته است

محمد اسلامی با اشاره به اینکه ایران چارچوب‌هایی را که باید رعایت کند، رعایت کرده و می‌کند افزود: جمهوری اسلامی ایران بازرسی ها را به نشانه شفافیت اقدامات خود پذیرفته و این پذیرش موجب شده که آنها شدیدترین بازرسی‌ها را از ایران داشته باشند، اما بازهم این ادعاها را تکرار می‌کنند. ما با یک موضوع سیاسی مواجهیم نه یک موضوع فنی نه یک موضوع حقوقی. نشانه اخیر و مهم این موضوع، اظهارات مدیرکل آژانس است که از ایران خواسته مسائل خود را با آمریکا حل کند. همچنین فرمایش دبیرکل سازمان ملل نیز در همین راستا قرار دارد. در حال حاضر، آژانس بین المللی انرژی اتمی به چهار دپارتمان تقسیم شده است، اما برای ایران تنها یک دفتر وجود دارد. جمعیتی که در این دفتر مشغول به کار هستند، عمدتاً افرادی از سرویس‌های امنیتی کشورهای غربی هستند که به نوعی مأموریتشان ایجاد مزاحمت و کنترل شدیدتر بر ایران است. این برنامه کاملاً واضح است و با توجه به سیاست‌های ما و تصمیماتی که در راستای مدیریت پرونده هسته‌ای اتخاذ می‌شود، باید با تعامل با نهادهای مربوطه به گونه‌ای امور را مدیریت کنیم که بتوانیم از ایجاد مزاحمت برای کشور جلوگیری کنیم و هماهنگی‌های لازم را انجام دهیم.

طرف مقابل ایران در برجام به تعهدات خود عمل نکرد

رئیس سازمان انرژی اتمی در پاسخ به این پرسش که چگونه می‌توانیم این ابزار و بهانه سیاسی را از طرف مقابل بگیریم، گفت: دولت‌های گوناگون در ۲۰ سال گذشته از هر نوع تفکر سیاسی که بودند این مسیر مذاکره و تعامل را پیش بردند، با هر لحنی صحبت کردند، با ادبیات گوناگون موضوع را پیگیری کردند. نتیجه این روندها به سند برجام رسید که در همین سند هم نکات برجسته ای وجود دارد. یکی از این نکات این است که در سال دهم، که ما الان وارد سال دهم شدیم، پرونده هسته ای ایران بسته خواهد شد. یعنی ایران طبق برجام محدودیت‌ها را قبول کرده، سرعت برنامه هسته ای خود را کاهش داده، ظرفیت آن را به شدت کاهش داده تا اعتمادسازی برای طرف مقابل صورت بگیرد. همه این اقدام ها در ازای این بوده که طرف مقابل تحریم ها را بردارد تا ایران بیش از این از نظر اقتصادی متحمل ضرباتی نشود. طرف مقابل ما در برجام به جز در یک مدت کوتاه به تعهدات خود عمل نکردند. غرب در این دوره به همان توافقی که خود امضا کرده بود هم پایبند نبود و با خروج امریکا از این سند و وقایعی که رخ داد؛ ایران هم بر اساس مفاد ۲۶ و ۳۶ برجام، اجرای تعهداتش را متوقف کرد. با وجود این تاریخچه ما هنوز در برجام به سر می بریم و این آمریکاست که از آن خارج شده است.

اروپا به دنبال بهره برداری سیاسی از گزارش جامع مدیرکل آژانس است

معاون رئیس جمهور در پاسخ به این پرسش که دیپلمات های اروپایی اعلام کرده اند ایران به دنبال توافق جدید هسته ای است، توضیح داد: رایزنی هایی که معاونان وزیر امور خارجه با سه کشور اروپایی انجام داده اند، به نوعی گفتگو برای از سرگیری مذاکرات بوده و این گفت‌وگوها، مذاکرات مقدماتی با این هدف بوده که طرفین آمادگی همدیگر را برای توافق بر سر تداوم مذاکرات بسنجند. نکته مهم این است که غرب زبان تهدید دارد و مدیر کل آژانس را مکلف کرده که گزارش جامع تهیه کند تا بتواند با آن گزارش، پرونده ایران را مجدداً در شورای حکام مطرح کند و از آنجا این پرونده را به شورای امنیت منتقل کرده و اسنپ بک را اجرایی کند. اروپایی ها با اجرای اسنپ بک در پی این هستند که اجازه استفاده ایران از مزایای سال دهم برجام را ندهند، مزایایی که ایران این همه برای آن صبوری و همراهی کرده و برخورداری از آن حق قانونی جمهوری اسلامی ایران است.

رئیس سازمان انرژی اتمی با اشاره به اینکه در گفت و گوهای ایران با اروپا طرف ایرانی اعلام کرده که اگر اروپا مسیر تعاملی را انتخاب کند ایران هم آماده گفتگو است، خاطرنشان کرد: در دورهای اول و دوم گف و گو میان ایران و اروپا، محتوای گفت و گوها امیدوار کننده بوده ولی اصل حرف‌ طرف اروپایی این است که تحریم‌ها دست ما نیست، ربطی هم به ما ندارد، دست امریکا است و ما هم تکلیف‌ را نمی‌دانیم و باید صبر کنیم و ببینیم که امریکایی‌ها چه می‌کنند تا ما بعد از آن‌ها بتوانیم در چهارچوبی که در کشورمان وجود دارد تصمیم بگیریم.

محمد اسلامی با اشاره به تکرار تهدید توسل به مکانیسم اسنپ بک توسط کشورهای اروپایی گفت: این اقدام به معنای زدن کامل زیر میز توافق انجام شده با ایران است و ایران هم جواب این اقدام را دارد و در زمان خودش درباره آن تصمیم می گیرد.

معنای نقض کامل توافق انجام شده با ایران است و ایران نیز پاسخ مناسب این اقدام را خواهد داد و در زمان مناسب در این باره تصمیم خواهد گرفت.

با خروج آمریکا از برجام و وقایع بعدی، ایران نیز بر اساس مفاد بندهای ۲۶ و ۳۶ برجام، اجرای تعهدات خود را متوقف کرد. باوجود این تاریخچه، ایران هنوز در برجام باقی مانده و این آمریکاست که از آن خارج شده است.

برجام همچنان چارچوبی قابل قبول برای ایران است

معاون رئیس‌جمهور در پاسخ به گفته وزیر امور خارجه مبنی بر اینکه برجام پیشین قابلیت اجرایی ندارد و باید توافق جدیدی صورت گیرد، توضیح داد: آقای عراقچی صحبت‌های خود را تصحیح کردند و در حال حاضر چارچوب برجام برای ما یک چارچوب معتبر است. برجام توافقی است که ما به آن پایبند بوده و هستیم و ایران بر اساس حقوق خود در این توافق، اجرای تعهداتش را متوقف کرده است. نکته مهم این است که مزایا و منافع این سند تا به امروز برای جمهوری اسلامی ایران، جز در یک بازه زمانی کوتاه و پیش از خروج آمریکا از برجام، به‌طور واقعی قابل استفاده نبوده است.

رئیس سازمان انرژی اتمی با اشاره به اینکه ایران در صورت بازگشت طرف مقابل به اجرای تعهداتش، به تعهدات خود عمل خواهد کرد، افزود: ما باید بتوانیم بازگشت آنها به اجرای تعهدات را راستی‌آزمایی کرده و اطمینان حاصل کنیم که آنها به تعهدات خود به‌طور واقعی عمل می‌کنند و ایران می‌تواند از منافع آن در عمل بهره‌برداری کند.

بازگشت ایران به تعهداتش منوط به راستی آزمایی بازگشت طرف مقابل است

اسلامی در پاسخ به تهدید غرب مبنی بر فعال شدن مکانیسم ماشه و احتمال واکنش ایران و خروج از NPT گفت: ایران در خصوص واکنش به این اقدام، در زمان و چارچوب خاص خود تصمیم‌گیری خواهد کرد. اصل موضوع این است که بازگشت ما به تعهدات، منوط به انجام تعهدات طرف مقابل است. فکر می‌کنم تا اینجا که مذاکرات با طرف مقابل پیش رفته، می‌توان به روند خوشبین بود، اما از این مرحله به بعد باید طرف مقابل پاسخ سوالات و ابهامات وزارت امور خارجه را بدهد تا تصمیم‌گیری‌های بعدی صورت گیرد.

وی در پاسخ به سوالی در خصوص احتمال تغییر رویکرد دونالد ترامپ در دولت دومش نیز گفت: دولت جدید سیاست‌ها و رویکردهای خاص خود را دارد و برای هر بخش از جهان، مواضعی را مطرح کرده است. باید صبر کرد و دید که در راستای پیشبرد برنامه‌ها، چه فرصت‌ها و تهدیدهایی پیش روی ما قرار خواهد گرفت. مسئولین مربوطه باید در این باره صحبت کرده و پاسخ دهند. در سازمان انرژی اتمی، تمام تلاش ما این است که روند گفت‌وگوها را تسهیل کنیم و تنظیمات را به‌گونه‌ای انجام دهیم که هیئت مذاکره‌کننده بتواند در زمان مناسب و در چارچوب‌های تعیین‌شده، تصمیمات لازم را برای منافع ملی کشور اتخاذ کند.

در دنیای امروز «قانون جنگل» حرف اول را می‌زند

رئیس سازمان انرژی اتمی در پاسخ به این سوال که شما به تهدیدات علیه ایران اشاره کردید و آمریکایی‌ها یا رژیم صهیونیستی تهدیداتی مطرح کرده‌اند، با توجه به اینکه طبق قطعنامه ۵۳۳ هرگونه تهدیدی ممنوع است و در صورت وقوع چنین تهدیداتی باید از طریق شورای امنیت پیگیری شود، آیا تاکنون این پیگیری‌ها از طریق شورای امنیت انجام شده است یا چرا اقدامی صورت نگرفته است؟ گفت: دلیل این امر این است که آن‌ها به هیچ قانون و مقرراتی پایبند نیستند. ما همواره این موضوع را به‌طور مکتوب و در مذاکرات به آن‌ها تذکر داده‌ایم و اعتراض کرده‌ایم که هیچ کشوری که خود عضو NPT و پادمان نیست، نباید کشوری دیگر را به تهدید هسته‌ای متهم کند. متاسفانه در دنیای امروز، قوانین نوشته‌شده چندان تاثیرگذار نیستند و «قانون جنگل» و زور حرف اول را می‌زند. بنابراین باید با قدرت برخورد کرد و اجازه نداد کسی به حق شما تعرض کند. نماینده ایران در شورای امنیت و سازمان ملل این موضوع را چندین بار پیگیری کرده و تا کنون حداقل سه مرتبه آن را مطرح کرده‌اند.

طراحی تأسیسات هسته‌ای ایران، آسیب‌پذیری آنها را به حداقل رسانده‌است

اسلامی در واکنش به تهدیدات رژیم صهیونیستی مبنی بر حمله به تأسیسات هسته‌ای ایران گفت: نخستین نکته این است که نیروهای مسلح ما با بهره‌گیری از قابلیت‌های پیشرفته در لایه‌های مختلف دفاعی، ظرفیت‌های ارزشمندی برای حفاظت از فضای کشور ایجاد کرده‌اند. از سوی دیگر، سازمان انرژی اتمی ایران تأسیسات هسته‌ای را به‌گونه‌ای طراحی کرده که آسیب‌پذیری آن به حداقل ممکن رسیده و فرصت‌های نفوذ برای دشمنان بسیار محدود است. در این زمینه، سرمایه‌گذاری‌های قابل توجهی نیز صورت گرفته است.

وی افزود: دشمن صهیونیستی که به هیچ قاعده و اصولی پایبند نیست، تهدیدهای مداومی را علیه ایران مطرح می‌کند، اما صنایع هسته‌ای کشور به لطف امنیت و تدابیر حفاظتی مستحکم، از ظرفیت‌های بالایی برخوردار است. در صورتی که آنها چنین اقداماتی را انجام دهند و بخواهند تعرض کنند، جمهوری اسلامی پاسخ قوی و کوبنده‌ای به آنها خواهد داد و نیروهای مسلح کشور اعلام کرده‌اند که به هرگونه تعرض پاسخ داده و دشمنان را پشیمان خواهند کرد.

نیروهای مسلح ما با بهره‌گیری از قابلیت‌های پیشرفته در لایه‌های مختلف دفاعی، ظرفیت‌های ارزشمندی برای حفاظت از فضای کشور ایجاد کرده‌اند. از سوی دیگر، سازمان انرژی اتمی ایران تأسیسات هسته‌ای را به‌گونه‌ای طراحی کرده که آسیب‌پذیری آن به حداقل ممکن رسیده و فرصت‌های نفوذ برای دشمنان بسیار محدود است.آب سنگین یکی از مواد بسیار مؤثر در تمامی علوم و فنون است

رئیس سازمان انرژی اتمی درباره فضاسازی کشورهای غربی در مورد استفاده ایران از تأسیسات آب سنگین و دلیل حساسیت آن‌ها نسبت به این موضوع و کاربردهای مختلف آب سنگین گفت: آب سنگین یکی از مواد بسیار مؤثر در تمامی علوم و فنون است. امروزه آب سنگین حدود ۳۰۰ مشتق مختلف دارد که در صنایع نیمه‌حادی، الکترونیک، داروسازی و سایر بخش‌های صنعتی به‌کار می‌روند. برای مثال، یکی از مشتقات آب سنگین، هم در صنعت و هم در داروسازی کاربرد دارد. در روزهای آینده این ماده به عنوان یک دستاورد جدید به بهره‌برداری خواهد رسید و هر یک تن آن دو میلیون دلار قیمت دارد.

وی با تأکید بر این که این حوزه به‌طور واقعی دانش‌بنیان است، افزود: محصول دیگری که در روزهای آینده به بهره‌برداری می‌رسد، متانول است که در صنعت داروسازی استفاده می‌شود. این داروها دارای ویژگی‌های جدید و ظرفیت‌های متفاوتی در صنعت داروسازی جهان هستند و اکنون ما به‌عنوان یک کشور پیشرو در این عرصه وارد شده‌ایم. قیمت هر یک تن متانول یک میلیون و دویست هزار دلار است، در حالی که قیمت متانول تولیدی در پتروشیمی‌ها حدود ۴۰۰ دلار است. این محصول با ارزآوری بسیار بیشتر و ارزش افزوده‌ای که ایجاد می‌کند، قابل مقایسه با سایر محصولات نیست.

وی ادامه داد: همچنین یکی از مشتقات دیگر آب سنگین، OLED است که در نمایشگرهای مدرن، مانند نمایشگرهای فوق‌مدرن نسل جدید، استفاده می‌شود. شرکت‌های پیشرو در صنعت الکترونیک در برنامه‌ریزی‌های خود این فناوری را قرار داده‌اند و تولید آن از آب سنگین است. ما هم اکنون در حال تولید این محصول هستیم و حتی صادرات آن را نیز آغاز کرده‌ایم. هر گرم از این محصولات مشتقات آب سنگین چند ده هزار دلار قیمت دارد و در حدود ۳۰۰ نوع مختلف از آن‌ها وجود دارد. کشوری که چنین ظرفیتی دارد، وارد صنعت اقتصادی دانش‌بنیان شده است و ارزش افزوده در اینجاست. زنجیره ارزش در این حوزه قرار دارد و شما با یک دریای بیکران از فرصت‌ها روبه‌رو هستید که می‌تواند صنایع مختلف را در حوزه‌های پزشکی و سلامت، صنعت، و سایر بخش‌های مرتبط پشتیبانی کند.

پروژه توسعه نیروگاه‌ها سرعت قابل توجهی یافته است

اسلامی با اشاره به کلیپی در خصوص ساخت نیروگاه گفت: «این پروژه فوق‌العاده‌ای است که ۵ هزار نفر در آن مشغول به کار هستند. پروژه ساخت نیروگاه اتمی جدید، که باید مردم شاهد باشند، نشان می‌دهد که اگرچه در سال‌های گذشته باید وقت بیشتری برای توسعه نیروگاه‌ها می‌گذاشتیم، در دو سال اخیر سرعت و حجم کار به طور چشمگیری افزایش یافته است.»

امیدواریم تا سال ۱۴۲۰، تا سقف ۲۰ هزار مگاوات برق تولید کنیم

رئیس سازمان انرژی اتمی در پاسخ به این سوال که یکی از چالش‌های فعلی ناترازی‌ها، به‌ویژه در حوزه برق، است و یکی از کاربردهای هسته‌ای ما تولید برق بوده، چرا تا کنون نتوانسته‌ایم شبکه برق را به حدی گسترش دهیم که ناترازی را حل کند، گفت: «پاسخ کاملی باید به این سوال داده شود. در سازمان اتمی شرایط و ملاحظاتی وجود داشته که باعث تاخیر شده است. وقتی در سال ۱۴۰۰ وارد شدیم، اراده بر این گذاشتیم که این امر قانونی، که تأکید مقام معظم رهبری از حدود ۱۷ یا ۱۸ سال پیش بر ۲۰ هزار مگاوات بوده، را پیگیری کنیم. این برنامه‌ریزی شروع شد و اکنون در مسیر خود قرار گرفته است. احداث هر نیروگاه اتمی ۷ تا ۹ سال زمان می‌برد و امیدواریم تا سال‌های آینده پیشرفت‌های قابل توجهی در این زمینه داشته باشیم.»

رئیس سازمان انرژی اتمی با اشاره به اینکه امیدواریم تا سال ۱۴۲۰ سقف ۲۰ هزار مگاوات برق تولید کنیم، افزود: «ما متعهدیم که تا پایان برنامه هفتم توسعه، ظرفیت نیروگاه‌های اتمی را به ۳ هزار مگاوات برسانیم، در حالی که در حال حاضر هزار مگاوات از این ظرفیت در حال تولید است.»

وی ادامه داد: «نیروگاه اول ما تا کنون ۷۰ میلیارد کیلووات ساعت برق به شبکه تزریق کرده که معادل سوخت ۱۰۵ میلیون بشکه نفت است. این مقدار صرفه‌جویی معادل حدوداً ۸ میلیارد دلار هزینه سوخت فسیلی گاز طبیعی است که ایران از آن استفاده نکرده و به جای آن از سوخت هسته‌ای بهره برده است. این یک ثروت تمام‌نشدنی است که می‌تواند بازفراوری شده و در مسیر بهره‌برداری قرار گیرد و انرژی پاک و بدون آلایندگی تولید کند. این نوع بازدهی از لحاظ محیط زیستی، اقتصادی و تأمین برق پایدار با توجه به ظرفیت نامی نیروگاه، کاملاً مقرون به صرفه است.»

صنعت هسته‌ای صرفاً هزینه نیست. به عنوان نمونه، ما تأمین ابزار دقیق هسته‌ای برای تمام مجتمع‌های صنعتی کشور را انجام داده‌ایم و هیچ مجتمع بزرگ صنعتی در ایران وجود ندارد که سازمان انرژی اتمی به کمک آن نرفته باشد.

اسلامی در خصوص نیروگاه‌های تولید برق هسته‌ای توضیح داد: «در سال ۱۴۰۰ حدود ۲۰۰ نفر در این پروژه مشغول به کار بودند و پروژه در مراحل ابتدایی و محدود بود. اما به لطف خداوند، در دو سال اخیر پروژه با سرعت بسیار بالایی در حال پیشرفت است و در حال حاضر ۵۰۰۰ نفر در آن مشغول به کار هستند. اقلام، قطعات و تجهیزات آن در کارخانجات ایران و روسیه در حال ساخت است. در سال جاری توانستیم رکوردی جدید در اجرای عملیات اجرایی این پروژه ثبت کنیم که سابقه نداشته است. این قطعه‌ای که اکنون مشاهده می‌کنید، قطعه اصلی زیرین قلب رآکتور نیروگاه شماره دو است که در حال نصب است. پروژه با سرعت پیش می‌رود. هدف ما این است که این پروژه‌ها را طبق زمانبندی به‌طور منظم مدیریت کنیم و به جلو ببریم. از همه شرکت‌ها و همکارانی که در این پروژه مشغول به کار هستند، به ویژه شرکت‌های ایرانی که این پروژه را اجرا می‌کنند، قدردانی می‌کنم. نیروهای این شرکت‌ها بسیار توانمند و ارزشمند هستند و رکوردهای حرفه‌ای جدیدی از خود به‌جا گذاشته‌اند. در ماه گذشته، رکورد بتن‌ریزی در این پروژه ۲۲ هزار مترمکعب در یک شبانه‌روز بود و ان‌شاءالله سال آینده رکورد جدیدی معادل ۶۵ هزار مترمکعب در شبانه‌روز خواهیم زد. پروژه با استانداردهای بین‌المللی در حال اجرا و پیشرفت است. در استان هرمزگان و استان خوزستان نیز پروژه‌ها آغاز شده و در سواحل مکران در حال پیشرفت هستند. در استان گلستان نیز پروژه‌ها در دست مطالعه و بررسی‌های اجرایی و محیطی قرار دارند و سیستم آن‌ها در حال نهایی شدن است تا بتوانیم قراردادها را منعقد کرده و به یاری خدا وارد فاز اجرایی شوند.

معاون رئیس جمهور در ادامه گفت: هدف ما این است که تا سال ۱۴۲۰ به ظرفیت ۲۰ هزار مگاوات برسیم، تا پایان برنامه هفتم ۳ هزار مگاوات دیگر به ظرفیت‌مان افزوده می‌شود و پس از آن هر سال یا تقریباً هر ۱۸ ماه یک نیروگاه جدید وارد مدار خواهد شد تا به ظرفیت ۱۴۲۰ برسیم. ناترازی که اتفاق افتاده، ناشی از چند عامل بوده که هم به خوراک مربوط می‌شود و هم به خود نیروگاه. اگر نگهداری نیروگاه‌ها به‌موقع انجام شود و این نیروگاه‌ها با بازدهی حداکثری کار کنند، ظرفیت تولید ما به‌طور طبیعی با مصرف هماهنگ خواهد شد. برنامه‌ریزی‌های متنوعی برای این موضوع در نظر گرفته شده که فقط افزایش ظرفیت نیست، بلکه نوع بهره‌برداری هم مهم است. برای نیروگاه‌های ما، ان‌شاءالله هر سال یک دوره تعمیرات داریم. در این دوره، سوخت نیز باید تعویض شود و این برنامه‌ریزی‌ها با وزارت نیرو هماهنگ می‌شود. برای مثال، نیروگاه شماره ۱ بوشهر از ۱۰ اردیبهشت تا ۱۰ تیرماه خاموش خواهد شد تا تعمیرات و تعویض سوخت انجام شود، سپس دوباره راه‌اندازی می‌شود و به مدار بازمی‌گردد و ۱۰ ماه کار خواهد کرد. بعد از آن، این سیکل تکرار خواهد شد. این زمان‌بندی‌ها باید به‌دقت مدیریت شوند.

توسعه آب سنگین و مشتقات آن جزو اولویت‌های فوری است

رئیس سازمان انرژی اتمی درباره منابع مالی که برای اجرای پروژه‌های تحقیقاتی و توسعه در اختیار سازمان قرار می‌گیرد، گفت: کشور با محدودیت منابع مواجه است، اما ما تلاش می‌کنیم روند پیشرفت، به ویژه در پروژه‌های تأثیرگذار و پروژه‌هایی که ارزش افزوده ایجاد می‌کنند، ادامه یابد. به عنوان مثال، توسعه آب سنگین و مشتقات آن جزو اولویت‌های فوری ما است و به نوعی مانند یک دیون ممتاز محسوب می‌شود. زیرا هرچه در این بخش پیشرفت کنیم، زنجیره ارزش ما تقویت خواهد شد.

صنعت هسته‌ای صرفاً هزینه نیست

اسلامی با اشاره به توجه سازمان به اقتصاد صنعت هسته‌ای، بیان کرد: صنعت هسته‌ای صرفاً هزینه نیست. به عنوان نمونه، ما تأمین ابزار دقیق هسته‌ای برای تمام مجتمع‌های صنعتی کشور را انجام داده‌ایم و هیچ مجتمع بزرگ صنعتی در ایران وجود ندارد که سازمان انرژی اتمی به کمک آن نرفته باشد. در بخش رادیوداروها نیز سرمایه‌گذاری‌هایی صورت گرفته و در حال حاضر رادیوداروها بزرگ‌ترین خدمتی هستند که انرژی اتمی به جامعه ارائه می‌دهد. در حال حاضر، ما به ۱۵ کشور صادرات رادیودارو داریم.

وی ادامه داد: اگر به مشکلات تحریمی که شرکت‌های هواپیمایی با آن مواجه شدند، برخورد نمی‌کردیم، می‌توانستیم رادیودارو را به کشورهای بیشتری صادر کنیم. در حال حاضر، جزو چند کشور پیشرفته در تولید رادیودارو هستیم.

نظر شما
پربیننده ترین ها
آخرین اخبار