جبهه جدید «داعش» در شمال لبنان

آنطور که پیداست، داعش به صرافت افتاده تا لبنان را قربانی بعدی خود کند؛ و برای تحقق این هدف، چه‌جایی بهتر از شمال لبنان و شهر چندپاره طرابلس که تنها 30کیلومتر با مرز سوریه فاصله دارد. عزم داعش و هم‌پیمان آنان؛ «جبهه النصره» برای نفوذ به خاک لبنان چنان جدی ا‌ست که حملات سنگین سه‌روزه ارتش لبنان نیز نتوانسته است تغییر چندانی در وضعیت دومین شهر بزرگ آن کشور ایجاد کند. تانک‌ها و هاموی‌های حامل کماندوهای ارتش در حالی روز یکشنبه وارد شهر طرابلس شده‌اند که حتی حملات موشکی هلیکوپترهای ارتش در روز شنبه به مواضع شبه‌نظامیان نیز مانع از ادامه درگیری‌ها در منطقه سنی‌نشین باب‌التبانه و گسترش آن به شهرهای همجوار نشد.

به گزارش روزنامه مصری الیوم‌السابع، درگیری‌ها میان ارتش لبنان و شبه‌نظامیان حامی داعش در اطراف مسجد هارون و مدرسه‌ای در منطقه المنیه در شمال لبنان شدت گرفته است. این درحالی است که به‌گفته آژانس خبری دولتی لبنان، نیروهای ارتش کنترل کامل منطقه المنیه را در دست گرفته‌اند. ارتش لبنان ضمن محاصره مسجد هارون که محل تحصن تعدادی از شبه‌نظامیان فراری است، در منطقه السیده و بازار گندم طرابلس نیز با تروریست‌ها درگیر شده است. این درحالی است که درگیری‌های روز شنبه در بندر طرابلس و حومه آن‌که حتی به بازار آن شهر، به‌عنوان یکی از میراث‌های فرهنگی ثبت‌شده در یونسکو نیز کشیده شده بود، دست‌کم 14کشته برجا گذاشت. به‌گفته منابع امنیتی لبنان، سه سرباز ارتش، دو غیرنظامی و حداقل شش شبه‌نظامی در جریان درگیری‌های شنبه‌شب در طرابلس کشته شده‌اند. درگیری‌هایی جداگانه در روستایی در شمال طرابلس نیز جان دو سرباز ارتش را گرفت. انفجار خودرو حامل سربازان ارتش در شمال منطقه المنیه نیز یک کشته و دو مجروح برجا گذاشت. درگیری میان ارتش لبنان و شبه‌نظامیان حامی داعش و جبهه‌النصره پس از آن آغاز شد که روز پنجشنبه و در جریان حمله به اقامتگاه احمد سلیم میقاتی، یکی از فرماندهان احتمالی داعش در شهر دینیه در شمال لبنان، سه شبه‌نظامی کشته شده و این رهبر شبه‌نظامیان بازداشت شد. حمله روز جمعه شبه‌نظامیان به خودرو گشت‌زنی ارتش در خان‌العسکر در مرکز طرابلس، ارتش لبنان را واداشت تا روز شنبه برای بیرون‌راندن تروریست‌هایی که در بازار تاریخی این شهر کمین کرده بودند، وارد عمل شود. گزارش‌ها حاکی‌ است عمر میقاتی معروف به ابوهریره که پسر احمد میقاتی است، رهبری افراد مسلح در لبنان را برعهده دارد. وی که در عرسال در کنار داعش می‌جنگید، اخیرا به طرابلس آمده و موجب وقوع درگیری‌های شدید از روز جمعه شده است. شمال لبنان از زمان آغاز جنگ داخلی در سوریه طی سه‌سال‌ونیم پیش همواره هدف حملات شبه‌نظامیان سنی و مخالفان تندرو دولت بشاراسد بوده است.  مرگبارترین این درگیری‌ها، آگوست گذشته و در شهر مرزی عرسال رخ داد که طی آن، حدود 20سرباز و مامور پلیس کشته شده و 34نفر به اسارت نیروهای تروریستی درآمدند؛ اسیرانی که پس از گذشت حدود سه‌ماه از جنگ پنج‌روزه عرسال، دست‌کم 27نفر از آنان کماکان در چنگال تبهکاران داعش و جبهه النصره گرفتارند.

با توجه به ارزش راهبردی اسیران در پیشبرد اهداف ستیزه‌جویانه داعش در عراق و سوریه، جای تعجب نیست که جبهه‌ النصره نیز اکنون در پی امتیازگیری از دولت لبنان است. این گروه بنیادگرا روز یکشنبه طی بیانیه‌ای به ارتش هشدار داد در صورت ادامه سرکوب شبه‌نظامیان اسلامگرا، سربازان و افسران پلیس ربوده‌شده را اعدام خواهد کرد. جبهه‌‌النصره که باوجود رابطه پرتنش خود با گروه تروریستی داعش، از نزدیک‌ترین هم‌پیمانان آن است، در بیانیه توییتری خود خواستار شکست محاصره نیروهای تروریستی منسوب به خود در شهر طرابلس و دستیابی به توافقی صلح‌آمیز با نیروهای ارتش شده است. آنان تصریح کرده‌‎اند در صورتی که ارتش لبنان از شدت‌بخشی به کارزار نظامی خود علیه سنی‌های طرابلس دست نکشد، به‌طور تدریجی و از روز یکشنبه روند اعدام‌ها را آغاز خواهد کرد. با این وجود، فرماندهی ارتش طی بیانیه روز یکشنبه خود اعلام کرده است تا نابودی کامل تروریست‌های مسلح دست از تعقیب آنان در طرابلس برنخواهد داشت. جبهه‌النصره پیش از این محمد حامیه، یکی از اسیران لبنانی را اعدام کرده بود.  این درحالی است که داعش نیز تاکنون دونفر از سربازان ارتش لبنان را سر بریده است. هیات علمای مسلمین لبنان که پیش از این موجب آزادی برخی از اسرای لبنانی شده بود، روز یکشنبه از جبهه‌النصره درخواست کرد تا آسیبی به سربازان ربوده‌شده نرساند. پادرمیانی همین گروه پرنفوذ لبنانی بود که روز شنبه به‌مدت دوساعت آرامش را به طرابلس بازگردانده و به شهروندان اجازه داد تا مناطق تحت درگیری در منطقه باب التبانه را تخلیه کنند. باب‌التبانه، منطقه‌ای در شمال بندر طرابلس است که سکونتگاه سنی‌های ناراضی این کشور نسبت به سیاست‌های دولت است. همین درگیری‌های فرقه‌ای و عدم ثبات سیاسی در لبنان که از آغاز جنگ داخلی خونین 1975، همواره گریبانگیر آن کشور بوده است، محملی مناسب برای تحرکات توسعه‌طلبانه شبه‌نظامیان داعش است؛ حتی اگر این تحرکات تنها برای ضربه‌زدن به هم‌پیمانان استراتژیک لبنان باشد.