صدای دستیابی به «توافق هسته‌ای نهایی» از فاصله نزدیک به گوش می‌رسد
یک ماه تا پایان زمانِ نهایی تعیین شده از سوی ایران و گروه 1+5 برای دستیابی به توافقِ نهایی هسته‌ای باقی مانده است.
طرفین در حالی خود را برای آغازِ دور جدیدی از مذاکرات هسته ای برای حل اختلافات نهایی آماده می کنند که فضایی حاکی از خوشبینی ناشی از اراده‌ی جدی بین مقامات ارشد ایران و غرب حاکم شده است.
در تازه ترین اظهار نظر مقامات کشورهای عضو گروه 1+5، «سرگئی لاوروف» و «جان کری» وزرای خارجه روسیه و آمریکا در مکالمه تلفنی عنوان کردند که در دور بعدی مذاکرات ایران و 1+5، شانس رسیدن به توافق وجود دارد.
وزارت خارجه روسیه پس از این مکالمه تلفنی بیانیه‌ای منتشر کرد و گفته که کری و لاوروف «به این مطلب اشاره کردند که مذاکرات برای حل اختلافات موجود بر سر برنامه هسته‌ای ایران، شانس واقعی برای رسیدن به توافق واقعی را دارد که البته در این راه باید تلاش بیشتری به کار بسته شود.»
در حالی که فرضیه‌ی تمدید مذاکرات از سوی مقامات دو طرف قویا رد شده و ایران و 1+5 بر ادامه ی تلاش های جدی برای دستیابی به توافقِ نهایی و جامع تاکید کرده‌اند، «وندی شرمن» مسئول تیم مذاکره کننده ی آمریکا در مذاکرات با ایران عنوان کرد: می توانم به شما بگویم که همه بخش های متن توافق، از سوی همه افرادی که در پشت میز مذاکرات قرار دارند مورد پذیرش قرار گرفته است.
سخنان شرمن که با ابراز امیدواری برای دستیابی به توافق نهایی همراه بود بیانگر آن است که در آخرین مذاکرات انجام شده میان وزرای خارجه ایران و آمریکا، پیشرفت های جدی و قابل توجهی درباره‌ی موارد اختلافی صورت گرفت و گام های مثبتی برداشته شده است.
شرایط منطقه از یک سو و همچنین قرار گرفتن آمریکا در آستانه‌ی برگزاری انتخابات کنگره از سوی دیگر، در کنارِ اراده‌ی جدی ایران و غرب برای دستیابی به توافق هسته ای گویای این موضوع است که صدای دستیابی به توافق هسته ای هر روز از فاصله نزدیک تری شنیده می شود.
از سوی دیگر اما نباید برخی از احتمالات را نیز فراموش کرد؛ اینکه تصمیم گیری نهایی درباره توافقات انجام شده بر عهده رهبران سیاسی کشورها است و تجربه‌ی توافق ژنو بیانگر آن است که تا آخرین لحظات باقی مانده تا امضای توافق، امکانِ شکست مذاکرات و عدم توافقِ نهایی وجود دارد.
در جدول زیر به مهمترین اظهارنظرهای مطرح شده از سوی مقامات دو طرف مذاکره کننده اشاره شده است؛
مقام | نگاه مثبت | نگاه منفی |
گفت‌وگوی تلفنی «جان کری» و «سرگئی لاوروف»، وزرای خارجه ایران و آمریکا | در دور بعدی مذاکرات ایران و 1+5، شانس واقعی برای رسیدن به توافق وجود دارد. | البته در این راه باید تلاش بیشتری به کار بسته شود. |
«وندی شرمن» معاون وزیر خارجه آمریکا و مسئول تیم مذاکره کننده این کشور در گروه 1+5 | اگر ایران واقعا خواهان حل اختلافات خود با جامعه بین الملل و تسهیل کاهش تحریم های اقتصادی است فرصتی بهتر از الان تا 24 نوامبر آینده (3 آذرماه) نیست، این زمان انجام کار است. وی در ادامه گفت: آیا به توافق می رسیم؟ نمی دانم اما می توانم به شما بگویم که همه بخش های متن توافق، از سوی همه افرادی که در پشت میز مذاکرات قرار دارند مورد پذیرش قرار گرفته است. | به طور گسترده این نگاه وجود دارد که اگر توافق هسته ای با ایران به دست نیاید؛ تهران، مسؤول این وضعیت خواهد بود. وی افزود: آمریکا و قدرت های جهانی آماده دست یابی به توافق هسته ای با ایران هستند. در صورتی که این اتفاق روی ندهد در نهایت اینگونه تفسیر خواهد شد که تقصیر ایران است. |
«حسن روحانی» رئیس جمهوری ایران | امکان توافق نهایی با کشورهای گروه 1+ 5 در زمان باقیمانده وجود دارد چون در بسیاری از مسائل کلی این توافق تقریبا به نقطه نظرات مشترک رسیده ایم. | هر مقدار در رسیدن به توافق نهایی تاخیر ایجاد شود، ما با تشریح مذاکراتمان برای دنیا، افکار عمومی را قانع کنیم که ما منطقی عمل کرده ایم و زیاده خواهی های طرف مقابل باعث شده است که این موضوع به تاخیر بیفتد. |
«عباس عراقچی» معاون وزیر خارجه ایران و عضو تیم مذاکره کننده هسته ای | همین‌که ما مسیر مذاکرات را در حد قابل توجهی طی کرده‌ایم قابل توجه است. امیدواریم تا مهلت مقرر یعنی سوم آذر به توافق برسیم. | اینکه به توافق رسیدیم یا می‌توانیم برسیم، هنوز مشخص نیست و محل سوال است. هنوز موضوعات زیادی باقی مانده است که درباره آنها توافق حاصل نشده است. |
«محمد جواد ظریف» وزیر خارجه ایران | همه طرفها بر این اعتقادند که پیشرفت هایی صورت گرفته و جریان مذاکرات رو به جلوست. پس از مذاکرات نیویورک نیز اعتقاد بر این بود که در مذاکرات هسته ای حرکت به سمت جلو بوده هر چند که این حرکت کند است. | اگر یک موضوع از موضوعات مورد اختلاف باقی مانده باشد و روی آن توافق نکنیم، توافق ما صفر درصد است،چون در ژنو اعلام کردیم که هیچ چیز مورد توافق قرار نمی گیرد تا اینکه همه چیز مورد توافق قرار بگیرد . |
«حمید بعیدی نژاد» مدیرکل سیاسی و بین‌المللی وزارت امورخارجه ایران | طبیعتا موضوعات، موضوعات ساده‌ای نیست و به بررسی‌های بیشتری نیاز دارد، اما به هر حال بحث‌هایی که صورت گرفت بحث‌های بسیار مفیدی بود و به اذعان و تایید همه، برای همه جلسه‌ی بسیار مفید بود و توانستند با دیدگاه‌های همدیگر بیشتر آشنا شوند و این قطعا برای دست یافتن به راه حل‌های مورد توافق کمک می‌کند. | |
«سرگی ریابکوف» معاون وزیر امور خارجه روسیه و مذاکره کننده ارشد این کشور | فکر می‌کنم رسیدن به توافق ممکن است. رسیدن به توافق تا 24 نوامبر کاملا ممکن است.تاکنون به 98 درصد توافق رسیده‌ایم و به نظر من دو درصد باقی مانده سخت تر از 98 درصد توافق شده است | |
«کاترین اشتون» مسئول عالی سیاست خارجی اروپا و تیم مذاکره کننده 1+5 | مصمم هستیم تا 24 نوامبر که زمان مقرر برای دستیابی به توافق هسته ای است این توافق حاصل شود. |
