با انواع نژادهای زنبور عسل آشنا شوید

به گزارش صدای ایران، این حشرات میلیون‌ها سال پیش به صورت انفرادی زندگی می کردند، اما به تدریج به شکل اجتماعی تکامل یافتند. این تکامل اجتماعی زنبورها طی 56 میلیون سال در عصر سنوزوئیک اتفاق افتاده است. به احتمال زیاد، خاستگاه اصلی زنبورهای عسل در منطقه آسیای جنوب شرقی بوده است.

در ادامه این خبر قصد داریم به معرفی انواع نژادهای زنبور عسل و وِیژگی های آنها به طور کامل بپردازیم.

زنبورهای عسل به عنوان یکی از موفق ترین حشرات اجتماعی، طی میلیون‌ها سال در کره زمین تکامل یافته و در انواع گوناگونی به نقاط مختلف جهان گسترش پیدا کرده‌اند. این نژادها شامل:

زنبورعسل ساسکاتراز یک نژاد هیبریدی کانادایی است. این گونه جدید از زنبورها در استان ساسکاچوان کانادا تولید شده است. این برنامه اصلاح نژاد با هدف ایجاد نوعی از زنبورهای عسل با تولید عسل بالا راه‌اندازی شد. با توجه به آب و هوای سرد کانادا، نژادی از زنبورها مورد نیاز است که بتواند زمستان را به خوبی تحمل کند.
هنگامی که این پروژه آغاز شد، کلنی‌های اصلی در اثر آلودگی به کنه واروآ طی دو سال از بین رفتند. بنابراین تصمیم گرفته شد نژادی مقاوم در برابر این کنه معرفی شود.

برای این منظور، زنبورهای روسی و آلمانی انتخاب شدند. کانادایی‌ها با همکاری آمریکایی‌ها، نژادهای خاصی از زنبورها را برای این طرح پرورش دادند. نتیجه این همکاری، زنبورهای ساسکاتراز بود که امروز با آنها آشنا هستیم. برخی از ویژگی های این نژاد شامل:

• زنبورهای ساسکاتراز در برابر کنه‌های تراشه‌ای و واروآ بسیار مقاوم هستند.
• این نژاد توانایی زمستان‌گذرانی بالایی دارد که در بین نژادهای زنبورعسل شهرت یافته است.
• آنها قادر به تشخیص زنبورهای آلوده به کنه هستند و اقدام به حذف لارو و کنه از سلول‌ها می‌کنند. این رفتار بهداشتی یکی از راه‌های کنترل کنه در کلنی محسوب می‌شود.

زنبور عسل کارنیکا یکی از بهترین نژادهای زنبورعسل در ایران و جهان است. این نژاد اصالتاً متعلق به منطقه جغرافیایی استان کراجینا در صربستان، سابقاً یوگسلاوی، بخش جنوبی آلپ اتریش و شمال بالکان است. به طور گسترده‌تر، این نژاد مربوط به مقدونیه و کل دره دانوب (مجارستان، رومانی و بلغارستان) نیز هست. برخی از ویژگی‌های نژاد کارنیا شامل:

• زنبورهای کارنیکا در اوایل بهار تیره‌تر هستند و با گرمای هوا رنگ نوزادان زردتر می‌شود.
• رنگ بدن کارنیکا خاکستری با لکه‌های زرد است و بدن نسبتاً کوتاه و پوشیده از کرک نقره‌ای دارند.
• برای اقلیم‌های سردتر مناسب‌تر است.
• این زنبور قدرت جهت یابی بالایی دارد.

در میان نژادهای زنبورعسل در ایران و جهان، زنبور قفقازی نیز به شهرت رسیده است. زنبور قفقازی از رشته کوه‌ها و دره های قفقاز سرچشمه می‌گیرد و در منطقه روستوف بسیار شناخته شده است. از ویژگی‌های زنبورهای قفقازی می‌توان به موارد زیر اشاره نمود.

• عسل آوری منظمی دارند و تا زمانی که قاب فعلی کاملاً پر نشود، به قاب دیگری نمی روند.
• افرادی که به دنبال تولید عسل بالا هستند، به سراغ نژاد قفقازی می‌روند.
• از صبح زود تا نزدیک شدن هوا به تاریکی می‌توانند شهد جمع آوری کنند.
• این زنبورها بسیار مقاوم هستند و مه غلیظ یا باران مانع فعالیت آنها نمی‌شود.
• خرطوم بلندی دارند که این ویژگی این نژاد را برای گرده افشانی و زنبورداری تجاری مناسب می‌کند.
• این زنبورها به دو گروه زنبور قفقازی خاکستری و زنبور قفقازی زرد تقسیم شده که نوع خاکستری ویژگی‌های بهتری دارد.
• زنبور قفقازی توانایی خوبی در زمستان گذرانی دارد، اما در برابر بیماری‌ها آسیب پذیر است.

زنبور عسل ایتالیایی یا لگوستیکا، Apis mellifera ligustica)) یکی از قدیمی‌ترین و محبوب‌ترین نژادهای زنبورعسل است. این نژاد در جنوب کوه‌های آلپ و شمال سیسیل در ایتالیا تکامل یافته و پس از آخرین دوره یخبندان، به حیات خود ادامه داده است. امروزه، زنبور عسل ایتالیایی در سراسر جهان گسترش یافته و به عنوان یکی از مشهورترین نژادهای زنبورعسل شناخته می‌شود. از ویژگی‌های این نژاد می‌توان به موارد زیر اشاره نمود.

 

• دارای رنگ روشن و زرد می‌باشد.
• مقاومت کمی در برابر سرمای زمستان دارد و به همین دلیل در مناطق سردسیر چندان مناسب نیست.
• این زنبور از انواع گیاهان شهد جمع می‌کند و محدود به یک گیاه نیست.
• این نژاد خلق و خوی آرامی دارد و جمعیت سازی خوبی انجام می‌دهد، بنابراین برای زنبورداران حرفه ای که به قصد گرده افشانی فعالیت می‌کنند، محبوب و مناسب است.
• زنبور ایتالیایی تولید عسل بالایی دارد، اما تمایل فراوانی به غارت و دزدیدن عسل از دیگر کندوها نیز دارد؛ که این ویژگی در بین نژادهای زنبورعسل منحصربه فرد می‌باشد.

زنبور عسل چینی یکی از نژادهای زنبور است که اخیرا به ایران راه پیدا کرده است. این زنبور معروف به "زنبور عسل مومی چین" است و سابقه طولانی در کشور چین دارد. برخی از ویژگی های زنبور عسل چینی شامل:

• یک زنبور گرده افشان خوب محسوب می‌شود.
• جثه نسبتا کوچکی دارد و رنگ غالب آن قرمز است.
• این زنبورها کمتر در نزدیکی دریچه پرواز تجمع کرده و خیلی زود تمایل به تولید مثل پیدا می‌کنند.
• در زمستان به خوبی زمستان گذرانی می‌کنند و در هوای سرد نیز قدرت پرواز دارند.
• زنبور عسل چینی در بهار نیز به سرعت فعالیت خود را آغاز می‌کند.
• تمایل بالایی به غارت دارند.
• میزان تولید عسل آن متوسط تا بالا است.
• اخیرا با اصلاح نژادی و ترکیب آن با زنبور عسل ایتالیایی، برای تولید ژل رویال مورد استفاده قرار می‌گیرد.
• این زنبور در مقابل کنه واروآ و سایر بیماری‌ها آسیب‌پذیر است و به عنوان یک زنبور مطلوب در نظر گرفته نمی‌شود.

زنبور استپی اوکراینی یک نژاد زنبورعسل است که در شرق اوکراین و مناطق استپی آن تکامل یافته است. برخی از ویژگی های زنبور عسل اوکراینی شامل:

• این نژاد با آب و هوای معتدل سازگاری خوبی دارد و عسل آوری متوسطی دارد.
• ملکه این نژاد می‌تواند روزانه تا دوهزار تخم بگذارد، اما تمایل کمتری به بچه دهی دارد.
• زنبور استپی اوکراینی در زمستان گذرانی خوب بوده و در برابر بیماری‌ها نیز مقاوم است.
• این نژاد شباهت زیادی به زنبور روسی داشته اما طول بال‌های بزرگتر و رنگ روشن تری دارد.

زنبور عسل روسی یکی از نژادهای زنبور عسل است که اگرچه در سال 1970 معرفی شد، اما در ایران چندان جایگاهی ندارد. این زنبور به دلیل برخی ویژگی های خاص خود دارای مزایایی همچون:

• مقاومت خوب در برابر سرمای زمستان
• مقاومت به کنه واروآ و شروع قوی در فصل بهار است.
• زنبور روسی بسیار به شرایط طبیعی وابسته بوده و تنها در صورت فراوانی گرده و شهد گل، قادر به افزایش جمعیت است. به همین دلیل به عنوان یک نژاد برای زنبورداری مناسب نیست.

زنبورها دارای ویژگی های منحصر به فردی هستند که آنها را برای زنبورداری بسیار مناسب می کند. در انتخاب زنبور عسل، ویژگی قدرت جهت یابی و تولید شهد بالا همراه با زمستان گذرانی مناسب از اهمیت بالایی برخوردار است. با شناخت بهتر نژادهای مختلف زنبور، بهترین نوع زنبور را برای تولید عسل انتخاب خواهیم کرد.

در این خبر سعی کردیم انواع زنبورهای عسل را به همراه ویژگی های آنها برای شما شرح دهیم، تا به درستی نژاد مناسب خود را انتخاب کرده و بتوانید بیشترین عسل تولیدی را به دست آورید.