با قرارداد کار تمام وقت آشنا شوید + تفاوت آن با سایر قراردادها

به گزارش صدای ایران، یکی از انواع قرارداد کار که در روابط کارگر و کارفرما رایج است، نمونه قرارداد کار تمام وقت نام دارد. قانون کار به‌منظور نظم بخشیدن به روابط کارگری و کارفرما تصویب شد. در این قانون، انواع قراردادهای استخدامی میان کارگر و کارفرما مطرح شده و شرایط هر کدام از قراردادها نیز به‌صورت دقیق مشخص شده ‌است. آگاهی و اطلاع از نوع قراردادی که باید مطابق شرایط کاری موردنظر کارفرما امضا شود، اهمیت ویژه‌ای دارد. یکی از موضوعات مهم و اساسی در زمان استخدام نیروی کار، امضای قرارداد کار است. این قرارداد براساس ساعات کار، ویژگی‌ها، مدت مورد نظر طرفین و موضوع کاری که قرار است توسط کارگر انجام شود، امضا خواهد شد. وجود قرارداد کتبی برای کارفرما و کارگر مزایایی به‌همراه دارد. به جهت اینکه در صورت بروز مشکل، طرفین می‌توانند با استناد به این قرارداد، ادعای خود را اثبات یا از حقوق خود دفاع کنند. البته قانون کار، توافقات شفاهی کارفرما و نیروی کار را نیز پذیرفته است. یعنی اگر کارفرمایی بدون داشتن قرارداد کتبی، وظایفی را به نیروی کار محول کند، ولی حقوق و مزایای او را مطابق قانون کار نپردازد، در این حالت کارگر با اثبات وجود رابطه کاری، می‌تواند این موضوع را پیگیری کند و از طریق راه‌های قانونی حقوق و مزایای خودش را مطالبه کند.

در شرایطی که نیروی کار استخدام می‌شود، بهتر است طرفین قراردادی کامل و کتبی امضا کنند تا در چارچوب قرارداد و مطابق قانون، تعهدات خودشان را اجرا کنند. چنانچه توافق کارفرما و کارگر، بر مبنای کار تمام وقت باشد، لازم است کافرما با این نیروی کار قرارداد کار تمام وقت را امضا کند و حقوق و مزایای او را به صورت کامل بپردازد.

در شرایطی که کارفرما با نیروی کار توافق می‌کند تا در طول شبانه‌روز ۸ ساعت در محل کار او مشغول به فعالیت شود، این رابطه کاری تمام وقت محسوب می‌شود. یعنی لازم است نیروی کار در هفته حداقل ۴۴ ساعت در اختیار کارفرما و مجموعه او باشد تا بتوان این رابطه‌ کاری را تمام وقت محسوب کرد. ساعات کار کارپذیر در قانون مطرح‌ شده است. مطابق قانون کار، کارفرما موظف است در حدود این قانون ساعات کاری کارگر را تعیین کند. بنابراین کارفرما نمی‌تواند ساعات کاری بیشتر از ۸ ساعت را برای نیروی کار در نظر بگیرد. مگر این‌که اضافه کار او را محاسبه کند و مبلغ معادل آن را بپردازد. ساعات اضافه‌کار درطول روز نباید بیشتر از ۴ ساعت باشد.

تصور کنید شخصی در یک کارگاه قنادی مشغول به‌کار می‌شود. این کارگر روزانه از ساعت ۸ صبح تا ۴ بعدازظهر مشغول به فعالیت است. در این حالت کارگر قنادی به‌عنوان نیروی تمام وقت محسوب می‌شود. اگر کارفرما در شرایطی مانند روزهای قبل ‌از نوروز یا روزهای منتهی به یلدا، کارگران خود را بیشتر از ۸ ساعت در محل کارگاه به کار بگیرد، باید اضافه‌کار ساعات مازاد را برای نیروی کار بپردازد.

همانطور که مطرح شد، مطابق ماده ۵۱ قانون کار، ساعات کار کارگر نباید بیشتر از ۴۴ ساعت در هفته باشد. زمانی‌که کارفرما نیروی کار را استخدام می‌کند، چنانچه ساعات کار او بین ۴۴ تا ۴۸ ساعت در هفته باشد، این نیروی کار تمام وقت محسوب می‌شود. بنابراین لازم است که کارفرما با این کارگر نمونه قرارداد کار تمام وقت را امضا کند.

موضوع مهمی که باید به آن توجه شود، این است که کار تمام وقت به معنی استخدام دائمی نیست. یعنی اگر کارگر به‌صورت تمام وقت استخدام شود، ممکن است بعد از گذشت ۶ ماه یا یک‌سال مدت قرارداد کاری او به پایان برسد. درواقع نمونه قرارداد کار تمام وقت با امضای قرارداد کار موقت یا قرارداد کار مدت معین نیز امکان‌پذیر است. به‌جهت این‌که موضوع مهم برای کار تمام وقت، ساعات کاری است که نیروی کار در محل کار کارفرما فعالیت دارد نه مدت استمرار قرارداد کاری که امضا می‌شود.

تصور کنید کارفرمایی برای مدت ۵ ماه شخصی را استخدام می‌کند تا در کارخانه او مشغول به‌کار شود. کارفرما با کارگر نمونه قرارداد کار تمام وقت را امضا می‌کند. این کارگر موظف است روزانه ۸ ساعت در کارخانه حضور داشته باشد. در این شرایط این رابطه کاری با تمام وقت محسوب می‌شود و بعد از گذشت ۵ ماه این رابطه کاری به پایان می‌رسد. بنابراین نمی‌توان این نوع قراردادها را به‌عنوان کار دائم محسوب کرد.

کار دائم مختص به روابط کاری بین کارمند وزارت‌خانه یا ادارات دولتی است و در خصوص قانون کار به‌طور معمول قراردادها به صورت موقت و برای مدت مشخصی امضا می‌شوند. چنانچه کارفرما با کارگر مدت قرارداد را مشخص نکنند و در متن قرارداد، مدت نوشته نشود، در این حالت می‌توان مدت این قرارداد را به‌صورت دائم محسوب کرد. بنابراین در روابط کاری کارگر و کارفرما اگر طرفین قرارداد استخدام را امضا کنند، ولی مدت همکاری در آن نوشته نشود، ممکن است این رابطه کاری با عنوان کار دائم محسوب شود. به‌این‌ترتیب اگر طرفین قصد دارند، رابطه کاری آن‌ها به‌صورت موقت باشد، لازم است که مدت زمان قرارداد را به‌طور دقیق در متن نمونه قرارداد کار تمام وقت بنویسند.

یکی دیگر از قراردادهایی که در قانون کار مطرح شده و در جامعه نیز به‌صورت گسترده رواج دارد، کار پاره‌ وقت یا کار ساعتی است. در این نوع رابطه کاری، نیروی کار در هفته کم‌تر از ۴۴ ساعت مشغول به‌کار است و به‌همین دلیل به‌عنوان نیروی پاره ‌وقت محسوب می‌شود. این نیروی کار مطابق ساعاتی که در اختیار مجموعه و کارفرما است، مشمول حقوق، مزایا و حق بیمه می‌شود.

به‌عنوان مثال تصور کنید کارگری درطول هفته به مدت ۳۰ ساعت مشغول به‌کار است. در این حالت او به‌عنوان نیروی کار پاره‌وقت یا کار ساعتی محسوب می‌شود. این کارگر مطابق همین ۳۰ ساعت در هفته مشمول حقوق و مزایا و حق بیمه خواهد شد.

همچنین شخصی را در نظر بگیرید که به‌عنوان مربی، روزانه به مدت ۴ ساعت باید در باشگاه حضور داشته باشد. در این حالت لازم است که کارفرما با این شخص قرارداد کار پاره‌وقت را امضا کند و مطابق ساعاتی که مربی در این باشگاه حضور دارد، حقوق و مزایا و حق بیمه را بپردازد.

در مقابل کار پاره‌ وقت، نمونه قرارداد کار تمام وقت وجود دارد. مطابق این قرارداد، نیروی کار ملزم است در طول روز ۸ ساعت و در طول هفته حداقل ۴۴ ساعت در محل کار کارفرما و در اختیار او باشد. نیروی کار تمام وقت مطابق قانون از تمام حقوق و مزایا به‌صورت کامل برخوردار می‌شود و حق بیمه او نیز باید به‌صورت کامل پرداخت شود.

تصور کنید یک برنامه‌نویس در شرکتی استخدام می‌شود. او به عنوان طراح سایت به صورت روزانه باید ۸ ساعت در شرکت حضور داشته باشد. رابطه کاری برنامه نویس با شرکت کار تمام وقت محسوب می‌شود. بنابراین لازم است نمونه قرارداد کار تمام وقت را امضا کنند. به دلیل تمام وقت بودن این رابطه کاری، کارفرما باید حقوق و مزایا و حق بیمه، برنامه‌نویس را به‌صورت کامل پرداخت کند.