دلیل پرخاشگری در کودکان چیست؟

به گزارش صدای ایران، این رفتار می‌تواند به صورت‌های مختلفی مانند لگد زدن، گاز گرفتن، هل دادن، داد زدن و فحاشی خود را نشان دهد. وقتی کودک از خودش رفتارهای پرخاشگرانه نشان میدهد، والدین به دنبال پیدا کردن دلیل این رفتار کودک خود میگردند. در این مقاله، به بررسی علل مختلف پرخاشگری در کودکان و راهکارهای مقابله با آن می‌پردازیم. پس اگر این مورد سوال شما نیز هست، ادامه مطالب را از دست ندهید.

وقتی کودکان رفتارهای پرخاشگرانه از خود نشان میدهند، والدین و پدر و مادر بسیار نگران میشوند. مانند بسیاری دیگر از رفتارهای کودکان، پشت پرخاشگری آن ها نیز دنیایی از علت های مختلفی نهفته است که باید درک شوند و برای حل مشکلات کودک اقدام کرد. اما چه دلایل احتمالی ممکن است داشته باشد؟ در این قسمت این عوامل را بررسی میکنیم. اگر هر یک از آن ها را مشاهده کردید، باید به سرعت به یک کلینیک روانشناسی در تهران مراجعه کنید و از خدمات تخصصی در آن جا بهره مند شوید.

کودکان در سن پایینی که دارند، هنوز در حال یادگیری نحوه بیان احساسات خود هستند و ممکن است به دلیل ناتوانی در بیان خشم یا ناامیدی خود، به پرخاشگری متوسل شوند. همچنین کودکان در مراحل ابتدایی رشد، هنوز در حال یادگیری نحوه حل مشکلات و تعارضات خود هستند. ناتوانی در حل مسائل به صورت صحیح و راحت، می‌تواند منجر به بروز رفتارهای پرخاشگرانه برای رسیدن به خواسته‌ها یا غلبه بر چالش‌ها شود.

یکی دیگر از دلایل احتمالی، جلب توجه است. گاهی اوقات، کودکان برای جلب توجه والدین یا دیگران، به رفتارهای پرخاشگرانه متوسل می‌شوند. این رفتار، هرچند نادرست، راهی برای دیده شدن و دریافت محبت از سوی اطرافیان است.

کودکانی که در معرض خشونت و پرخاشگری در خانواده یا محیط اجتماعی خود هستند، بیشتر در معرض خطر پرخاشگری قرار دارند. همچنین تماشای برنامه‌های تلویزیونی، فیلم‌ها، و بازی‌های کامپیوتری که در آن ها خشونت وجود دارد نیز می‌تواند به صورت کاملا ناخودآگاه، کودک را به پرخاشگری و رفتارهای خشن تشویق کند.

کودکانی که از والدین خود محبت و توجه کافی دریافت نمی‌کنند، نیز ممکن است برای دریافت محبت از طرف والدین خود از رفتارهای پرخاشگرانه استفاده کنند. از دیگر موارد محیطی که میتواند باعث پرخاشگری کودکان شود نیز تنبیه بدنی است. تنبیه بدنی، خشونت را به عنوان راهی برای حل مشکل به کودک آموزش می‌دهد و عزت نفس او را نیز خدشه‌دار می‌کند.

 

تحقیقات نشان داده است که ژنتیک نیز می‌تواند در پرخاشگری کودکان نقش داشته باشد و اگر یکی از والدین یا هر دو پرخاشگر باشند، احتمال پرخاشگری کودک نیز بیشتر است. برخی از ژن‌ها می‌توانند بر خلق و خو و رفتار افراد، از جمله تمایل به پرخاشگری، تاثیر بگذارند. برای مثال، ژن‌هایی که در تنظیم سروتونین (هورمون شادی) نقش دارند، می‌توانند در پرخاشگری نقش داشته باشند.

اما در این قسمت باید دقت کنید ژنتیک به تنهایی نمی‌تواند پرخاشگری را تعیین کند. محیط نیز نقش مهمی در این زمینه دارد. کودکانی که در معرض خشونت یا سایر عوامل محیطی منفی هستند، حتی اگر ژن‌های مرتبط با پرخاشگری را نداشته باشند، بیشتر در معرض خطر پرخاشگری قرار دارند.

برخی از مشکلات سلامت روان مانند اختلال نقص توجه و بیش فعالی (ADHD) و اختلال طیف اوتیسم (ASD) می‌توانند با پرخاشگری در کودکان مرتبط باشند. به طور خلاصه میتوان گفت کودکانی که به این مشکلات مبتلا هستند، ممکن است در کنترل خشم و ناامیدی خود مشکل داشته باشند و در نتیجه احتمال پرخاشگری در آن ها بیشتر باشد. اضطراب، افسردگی و دوقطبی همه میتوانند برخی از مشکلات سلامت و روانی باشند که ممکن است در تشدید میزان احتمال پرخاشگری نقش داشته باشند که باید به سرعت بررسی شوند و برای رفع آنها تلاش کرد.

کمبود برخی از مواد مغذی مانند ویتامین B و آهن می تواند در پرخاشگری کودکان نقش داشته باشد. همچنین سوء تغذیه نیز می تواند باعث تحریک پذیری و پرخاشگری در کودکان شود. مصرف زیاد غذاهای سرشار از قند و شکر نیز می‌تواند منجر به نوسانات قند خون در کودکان شود. عدم مصرف صبحانه و حساسیت غذایی به برخی مواد غذایی نیز میتواند به در پرخاشگری کودکان تاثیر داشته باشد.

 

کودکانی که به اندازه کافی نمی‌خوابند، ممکن است در طول روز احساس خستگی و تحریک‌پذیری کنند. این امر می‌تواند تمرکز آن‌ها را مختل کند و به بروز رفتارهای پرخاشگرانه منجر شود. از آن طرف، نخوردن غذا به صورت منظم نیز ممکن است در طول روز احساس گرسنگی و ضعف آن ها را تشدید کند و باعث احساس تحریک‌پذیری، خشم، و رفتارهای پرخاشگرانه در آن‌ها شود.

 

پرخاشگری در کودکان، پدیده‌ای پیچیده با علت های مختلف است. عوامل رشدی، محیطی، ژنتیکی، تغذیه ای، خستگی و گرسنگی، هر کدام می‌توانند نقشی در بروز این رفتار داشته باشند. برای مقابله با پرخاشگری در کودکان، ابتدا باید علت دقیق آن را تشخیص داد. سپس به مشاوره پرخاشگری کودکان مراجعه کرد و از خدمات افراد تخصصی استفاده کرد. با استفاده از راهکارهای مناسب مانند آموزش مهارت‌های زندگی، ایجاد محیطی امن و آرام، مداخله زودهنگام، و اصلاح تغذیه، می‌توان به کودک در کنترل خشم و رفتارهای پرخاشگرانه کمک کرد.