صدای ایران، قاسم عزیزی: شورای عالی امنیت ملی یکی از نهادها و ارکان های قدرتمند در جمهوری اسلامی ایران بوده و وظیفه صیانت از انقلاب اسلامی اساس تاسیس تشکیل این شورا است. شورای عالی امنیت ملی نقشی بلامنازع در شرایط خطیر همچون شلوغی، جنگ و حتی مناسبات خارجی بر عهده دارد.
حضور مقامات بلندپایه امنیتی و سیاسی در این شورا، بر جایگاه و وزن شورای عالی امنیت ملی افزوده است که ریاست آن را همواره رئیس جمهور مستقر بر عهده دارد. فرماندهان هر دو نیروی نظامی ایران یعنی ارتش جمهوری اسلامی ایران و سپاه پاسداران انقلاب اسلامی به همراه رئیس ستاد کل نیروهای مسلح، روسای سه قوه مجریه، مقننه و قضائیه، روسای وزارتخانه های اطلاعات، امور خارجه و وزارت کشور به همراه رئیس سازمان برنامه و بودجه در این شورای مهم عضویت دارند.
علاوه بر این اعضایی که شورای عالی امنیت ملی حضور دارند، جایگاهی بنام دبیری شورای عالی امنیت ملی تعریف شده که توسط رئیس جمهور و با تائید رهبر معظم انقلاب منصوب می‌شود و مسئولیت ادارهٔ دبیرخانه و نظارت بر اجرای صحیح تصمیمات و مصوبات شورا و امور اداری و اجرایی شورا را بر عهده دارد.
1-حسن روحانی؛ از دبیری شورای عالی امنیت ملی کشور تا ریاست جمهوری
عنوان طولانی ترین دوره دبیری شورای عالی امنیت ملی را حسن روحانی با 16 سال مسئولیت در این نهاد بر عهده دارد. فردی که از سال 68 تا اوایل دولت محمود احمدی نژاد این منصب را حفظ کرده بود و البته ماجراهای جنجالی نیز در زمان او رقم خورد. از مذاکرات هسته ای در دهه 70 و 80 با غرب تا کوی دانشگاه تهران در سال 78. البته حسن روحانی پیش تر در ماجرای مک فارلین شناخته شده بود.
2- علی لاریجانی؛ مرد روزهای سخت
علی لاریجانی که بیشتر به دلیل اقداماتش در ریاست صدا و سیما فردی شناخته شده بود، در خردادماه ۱۳۸۳ با حکم رهبر انقلاب دبیری شورای عالی امنیت ملی را بر عهده گرفت. لاریجانی در شورای عالی امنیت ملی بیشتر در نقش یک دیپلمات مذاکرات هسته ای به غرب را ادامه داد اما در سال ۱۳۸۶ پس از چندین بار درخواست او برای استعفاء از دبیری شورای عالی امنیت ملی، در مهرماه ۱۳۸۶ این درخواست پذیرفته شد و مسئولیت ۲۶ ماههٔ او در این جایگاه، پایان یافت. برخی رسانه‌ها، فشار احمدی‌نژاد به برکناری لاریجانی را علت استعفای وی می‌دانند.
3-سعید جلیلی از جبهه جنگ گرم تا جنگ سرد
در مهر ۱۳۸۶، غلامحسین الهام، سخنگوی دولت محمود احمدی‌نژاد، با اعلام خبر استعفای علی لاریجانی، سعید جلیلی را به‌عنوان دبیر شورای عالی امنیت ملی معرفی کرد.سعید جلیلی از رزمندگان دفاع مقدس بود که نحوه مذاکره او با غربی ها انتقادات زیادی را در داخل به دنبال داشت از جمله علی اکبر ولایتی مشاور عالی رهبر انقلاب.
4-دریابان علی شمخانی سیاستمدار مورد وثوق همه جریانات سیاسی
با روی کار آمدن حسن روحانی وی در ۱۹ شهریور ۱۳۹۲ جلیلی را برکنار و علی شمخانی را به دبیری شورا منصوب کرد.شمخانی در طول جنگ ایران و عراق از فرماندهان ارشد سپاه پاسداران بود و از ۱۳۵۸ تا ۱۳۶۰ فرماندهی سپاه خوزستان را برعهده داشت، در فاصله سالهای ۱۳۶۰ تا ۱۳۶۸ جانشین فرمانده کل سپاه پاسداران بود و با حفظ سِمَت، از ۱۳۶۵ تا ۱۳۶۸ فرماندهی نیروی زمینی سپاه و از ۱۳۶۷ تا ۱۳۶۸ نیز معاونت اطلاعات و عملیات ستاد فرماندهی کل قوا را برعهده داشت.
با روی کار آمدن دولت ابراهیم رئیسی، از همان ابتدای دولت طرفداران دولت رئیسی تاکید داشتند که علی شمخنانی با گفتمان حاکم بر دولت ابراهیم رئیسی همخوانی ندارد و البته در پایان مسئولیت شمخانی برخی شایعات در مورد فعالیت اقتصادی وی نیز به وجود آمده بود.
4- علی اکبر احمدیان از دانشجوی دندان‌پزشکی تهران تا سرداری سپاه
دریادار علی اکبر احمدیان دمتولد شهر بابک استان کرمان است که با پیروزی انقلاب در گروه پزشکی دانشگاه تهران تخصص خود را اخذ کرده اما با آغاز جنگ تحصیل را رها و به جبهه جنگ رفته است.
بر اساس گزارش‌ها، احمدیان در سالهای پایانی جنگ یکی از معماران تحول در نیروی دریایی سپاه شد. علاوه بر نقش‌آفرینی در ایجاد یک نیروی دریایی نوین و بدیع در سپاه، از وی به‌عنوان یکی از اولین نظریه‌پردازان ایده دفاع نامتقارن نام برده می‌شود.
در دوران حضور احمدیان به‌عنوان جانشین و فرماندهی در نیروی دریایی سپاه ایده دفاع نامتقارن در نیروی دریایی کاملا عملیاتی شد. حضور مستمر ۱۵ ساله در نیروی دریایی سپاه سبب شده که او به عنوان یک چهره صاحب‌نظر در حوزه شناوری و موشکی نیز شناخته شود.
وی سال ۷۹ نیروی دریایی سپاه را به مقصد ریاست ستاد مشترک سپاه ترک کرد. گفته می‌شود او در مدت ۷ ساله حضور در جایگاه ریاست ستاد مشترک سپاه، تحول عظیمی در ساختار اداری و توانایی سازمانی سپاه در ابعاد مختلف به وجود آورد.
احمدیان علاوه بر دارابودن مدرک دکتری دندان‌پزشکی، فارغ‌التحصیل دکترای مدیریت استراتژیک از دانشگاه عالی دفاع ملی است و از سال ۱۳۸۶ به‌مدت ۱۶ سال رئیس مرکز راهبردی سپاه بوده و به‌عنوان یکی از مشهور‌ترین چهره‌های کشور در مسائل امنیت‌ملی اینک شناخته می‌شود.
نماینده رهبری در شورای عالی امنیت ملی همچنین یکی از ۵ عضو جدیدی بود که آیت‌الله خامنه‌ای ۲۹ شهریور ۱۴۰۱ به ترکیب مجمع تشخیص مصلحت نظام، اضافه کردند.
