واکنش نمایندگان به عملکرد بانک مرکزی در تخصیص ارز

به گزارش صدای ایران از تسنیم، بررسی گزارش کمیسیون صنایع و معادن درباره آسیب شناسی ساز و کار تأمین و تخصیص نیازهای ارزی در حوزه واردات مواد اولیه و تجهیزات مورد نیاز واحدهای صنعتی و تولیدی کشور در دستورکار نمایندگان در جلسه علنی امروز قرار داشت که پس از قرائت این گزارش از سوی سخنگوی کمیسیون و استماع نظرات رئیس کل بانک مرکزی در این خصوص ،  نمایندگان نیز نقطه نظرات خود را در این باره مطرح کردند که در ادامه می خوانیم:

 کریمی: تخلفات صرافی ها در تخصیص ارز پیگیری شود

علی اکبر کریمی عضو کمیسیون صنایع در جریان رسیدگی به گزارش کمیسیون صنایع و معادن با اشاره به رقم کلی واردات و تامین ارز مورد نیاز حمایت از تولید و رشد تولید در کشور گفت: میزان واردات در سال 1401 در حدود 59.6 میلیارد دلار بوده است در حالی که در سال 1400 حدود 53 میلیارد دلار بود، یعنی با رشد 12.6 درصد مواجه بودیم.

وی بر همین اساس تصریح کرد: 70 درصد این مبلغ برای واردات کالاهای واسطه ای و 13.7 درصد برای کالاهای سرمایه ای بود که در سال 1401 در حدود 12 درصد آن صرف واردات کالاهای مصرفی شد و این عمده ارز به حوزه تولید و به خصوص تولید کالاهای واسطه ای و سرمایه ای تخصیص داده شد.

عضو کمیسیون صنایع در ادامه با اشاره به مشکلات تامین ارز عنوان کرد: بانک مرکزی در تامین ارز، اولویت را رعایت نمی کند و ارز مصرفی در اولویت تامین شده و ارز تولید اولویت بعدی است.

کریمی با اشاره به تخلفات صرافی ها در تامین ارز و تاکید بر پیگیری جرایم مربوطه، اظهار داشت: صرافی ها از تولیدکنندگان پول بیشتری برای ارائه ارز دریافت می کنند و گاهی با سندسازی اعلام می کنند مبلغ بیشتری ارز به تولیدکنندگان ارائه کرده اند تا از این محل انتفاع بیشتری کسب کنند.

اسحاقی: گره زدن تولیداتی که ارتباطی به ارز ندارند، باعث تورم ارزی شده است

همچنین سلمان اسحاقی نماینده قائنات در مجلس در این باره با تاکید بر اینکه این جلسات باید نتیجه ملموسی در حوزه اقتصاد برای مردم داشته باشد، گفت: دلیل اینکه در قیمت ارز به ثبات نرسیده ایم این است که هنوز نتوانسته ایم گلوگاه ارز را پیدا کنیم لذا اگر می خواهیم این ثبات را داشته باشیم باید با پیدا کردن گلوگاه ارزی، مشکلات آن را برطرف کنیم.

وی در ادامه با بیان اینکه مدیریت ارز باید باعث کاهش تورم و ایجاد ثبات اقتصادی شود، عنوان کرد: برخی تولیدات ربطی به ارز ندارند اما به آن گره خورده اند چنانچه یک کارخانه ایزوگام در خراسان جنوبی، محصول خود را به ریال به افغانستان صادر می کند اما از او رفع تعهدات ارزی خواسته می شود که کار او را که ربطی به ارز ندارد با مشکل مواجه می کند.

عضو کمیسیون بهداشت مجلس با نگاهی به تورم ارز، اظهار داشت: ما نتوانسته ایم تورم ارزی را حل کنیم چرا که مواردی که به ارز ارتباطی ندارند به آن ربط داده ایم و اولویت تامین ارز را مشخص نکرده ایم که باید به محصولاتی مانند نهاده های دامی، تجهیزات پزشکی و دارو اختصاص یابد.

اسحاقی تاکید کرد:زمانی می توانیم تورم ارزی را مهار کنیم که اولویت های تخصیص ارزی را جایی قرار دهیم که با معیشت مردم در ارتباط است.

ایزدخواه: سیاست ارزی بی‌ثبات مردم و تولیدکنندگان را متضرر می‌کند

بنابر این گزارش روح‌اله ایزدخواه نماینده تهران با اشاره به گزارش کمیسیون صنایع گفت:سیاست ارزی ما امروز نیازمند جراحی اساسی است و مهمتر از موضوع ارز ترجیحی خود سیاست‌های ارزی است چرا که امروزه این امر به نفع تولیدکننده واقعی نیست و مردم و مصرف‌کنندگان نیز از تورم حاصل از نوسانات ارزی متضرر می‌شوند.

وی با بیان اینکه نرخ‌درمانی هیچ‌گاه اقتصاد را به سامان نمی‌رساند، عنوان کرد: با بالا و پایین کردن نرخ‌ها اقتصاد مدیریت نمی‌شود، ستون فقرات اقتصاد، تولید بوده و سیاست ارزی باید تابع تولید باشد و همچنین سیاست بازرگانی نیز باید تابع تولید باشد اما امروز این موضوع برعکس است و تولیدکننده همواره از سیاست‌های ارزی و تجاری متضرر می‌شود.

نماینده تهران افزود: اینکه بگوییم تولید در محور قرار بگیرد و سایر سیاست‌ها با آن تنظیم شود در تجربه 250 ساله کشورهای صنعتی ثابت شده است. مقام معظم رهبری نیز بیش از 10 سال به این موضوع تأکید داشتند که تولید اصل اساسی اقتصاد کشور باشد. این در حالی است که در 30 سال گذشته همواره نرخ‌درمانی کردیم و نرخ پایین را به سمت نرخ بالا افزایش دادیم و نرخ بالا را نیز به بازار 3 درصدی سپردیم و به آن بازار غیررسمی گفتیم و به این بازار غیررسمی اجازه دادیم برای کل اقتصاد کشور تعیین تکلیف کند البته به نرخ پایین هم می‌گوییم نرخ ارز ترجیحی و خیال خودمان را راحت می‌کنیم.

ایزدخواه بیان کرد:اگر اینگونه است ما امروز به نرخ بازار غیررسمی نیز بگوییم نرخ بازار تحمیلی چرا که دقیقاً پازل جنگ تحمیلی اقتصادی را تکمیل می‌کند. از سال 97 تا 1400 بیش از 140 بخشنامه در بانک مرکزی و کمیته‌های مربوطه برای رفع تعهد ارزی تولیدکنندگان و صادرکنندگان صادر شده است. آیا نام این نابسامانی در سیاست ارزی نیست؟ معاون وقت وزیر هم عنوان می‌کند که تعداد بالای بخشنامه‌ها گیج‌کننده است و تقریباً هفته‌ای یک بخشنامه صادر می‌شود.

* سیاست غلط بانک مرکزی باعث شده مراجعات به کمیسیون صنایع برای تامین ارز افزایش یابد

در ادامه نیز مصطفی طاهری رئیس کمیسیون صنایع مجلس درباره گزارش کمیسیون صنایع در خصوص تخصیص ارز، گفت: آقای قالیباف در ابتدای سال نشستی را برای تحقق شعار سال تشکیل داد، قبل از اینکه به فکر مهار تورم و رشد تولید باشیم، باید ببینیم چه کارهایی رشد تولید و مهار تورم را به همراه دارد. کمیسیون صنایع 3 گزارش تهیه کرده که یکی از آنها گزارشی بود که امروز ارائه شد.

وی با اشاره به اینکه از اسفند سال گذشته و فروردین سال جاری به شدت در تامین مواد اولیه به دلیل تامین ارز با مشکل مواجه هستیم و افت تولید و تورم به دلیل سیاست غلط بانک مرکزی در آینده رخ می دهد، ادامه داد: بانک مرکزی یکی از نهادهایی است که گزارش تهیه می کند، درخواست داریم گزارشی تهیه کند تا مشخص شود به دلیل عدم تامین ارز چه میزان کاهش و تورمی را خواهیم داشت.

رئیس کمیسیون صنایع ادامه داد:خوشبختانه کمبود ارز نداریم، سال گذشته 53 میلیارد دلار صادرات غیرنفتی داشته ایم و میزان واردات نیز به دلیل وجود شرکت های دانش بنیان کاهش یافته است، آنچه امروز وجود دارد سیاست غلط و عدم عمل به قانون توسط بانک مرکزی است.

نماینده مردم زنجان در مجلس یازدهم با بیان اینکه سیاست غلط بانک مرکزی باعث شده مراجعات به کمیسیون صنایع برای تامین ارز افزایش یابد، برخی از صنایع با ظرفیت کمتری ادامه می دهند تا مواد اولیه آنها تامین شود، تصریح کرد: سال گذشته 2 میلیارد دلار ارز 4200 تومانی و ارزهای 28500 تومانی و مبادله ای در نظر گرفته شد و بازار آزاد نیز وجود داشته است. این سیاست باعث شد تا تقاضاهای واقعی و غیرواقعی افزایش یابد.

سلیمی: مسدودسازی حساب تولیدکنندگان باعث ایجاد مشکل برای تامین نقدینگی شده است

حجت الاسلام علیرضا سلیمی عضو هیئت رئیسه مجلس نیز درباره گزارش کمیسیون صنایع اظهار کرد: باید بررسی شود تا چه اندازه بانک مرکزی در رشد و افزایش قیمت ها و وضعیت متلاطم بازار ارز تاثیرگذار بوده ا ست.

وی تصریح کرد: متقاضی ارز درصدد تامین نیازش بوده و آقایان می گویند باید وارد سامانه شده تا ارز وی تامین شود؛ اما بانک مرکزی به تعهد خود عمل نمی کند و وقتی فرد می خواهد از بازار آزاد ارز مورد نیاز خود را تامین کند، بانک مرکزی به صورت دستوری از این کار وی را منع می کند، بر این اساس واردکننده و تولیدکنندگان بلاتکلیف و سردرگم می شوند و منشأ این امر بانک مرکزی است.

عضو هیئت رئیسه مجلس تصریح کرد: بانک مرکزی برای تامین ارز واردکنندگان با تاخیر اقدام می کند و این در حالی است که یک واردکننده همه مراحل اداری اش را طی کرده است، لذا وقتی ارز به موقع تامین نمی شود، باید مجددا همه مراحل را طی کند که چند ماه طول می کشد و این در حالی است که ما می خواهیم عرصه تولید را تسهیل کنیم، اما این فاصله زمانی چالش آفرین است و باعث گران شدن تولید در کشور می شود.

عضو هیات رئیسه مجلس یازدهم خاطرنشان کرد: مسدودسازی حساب ها نیز باعث شده تامین نقدینگی تولیدکنندگان با مشکل جدی مواجه شود و این موضوع خودش را در بازار نشان می دهد، لذا وقتی صحبت از احیای کارخانجات و تولیدی ها می شوند، باید به این موضوع توجه جدی صورت گیرد.

عسگری: با نوسانات پیاپی نرخ ارز ثبات اقتصادی و مهار تورم در دسترس نیست

در پایان نیز مهدی عسگری عضو کمیسیون صنایع در این باره گفت: رئیس کل بانک مرکزی اخیرا اعلام کرد یکی از دلایل تورم نوسانات ارزی است اما بسته مهار تورمی که دولت چند روز گذشته آن را اعلام کرد اثری از این موضوع در آن وجود ندارد، نمی دانیم این چندگانگی را چگونه در اقتصاد کشور تحلیل کنیم.

وی افزود:ما همچنان با مارپیچ نرخ ارز و تورم در ادامه سال های گذشته مواجه هستیم تا زمانی که این چرخه معیوب در نقطه ای قطع نشود تورم قابل مهار نیست.

عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس تصریح کرد: در گزارش ارائه شده توسط سخنگوی کمیسیون صنایع و معادن که رئیس کمیسیون آن را تهیه کرده بود چندین بار نسبت به تثبیت نرخ ارز نقد شد، اگر تثبیت قیمت را قبول ندارید باید طبق قانون نرخ شناور مدیریت شده اعمال شود البته نه مانند حال حاضر نرخ ارز شناور تبدیل به طوفان های پیاپی روزانه شده است، شناور یعنی دو درصد نرخ نوسان داشته باشد. به موضوع تکلیف شده قانون عمل کنید.

عسگری با تاکید بر اینکه تا وقتی که با نوسانات پیاپی نرخ ارز مواجه هستیم ثبات اقتصادی، رشد تولید و مهار تورم در دسترس نیست، گفت: متاسفانه محصولات تولید داخل نیز با قیمت دلار نرخ گذاری می شوند، زمانی که قیمت دلار بالا می رود نه تنها واردات که بیش از 80 درصد آن مواد واسطه ای، سرمایه ای و مواد اولیه است گران می شود و تورم وارداتی را شاهد هستیم بلکه مواد اولیه تولید داخل نیز مانند فولاد، مس و مواد پتروشیمی نیز گران می شود و از این محل با تورم سنگین مواجه هستیم.