دوربین ها بر علیه پوتین، روایت مجله تایم از حضور عکاسان خبری در جنگ اوکراین

صدای ایران، سینا معتمدراد- اگر جنگ ویتنام اولین درگیری بزرگی بود که برای تماشاگران تلویزیون پخش شد، جنگ اوکراین با گذشت هشت ماه از آغاز آن وعده می دهد که در یک بستر رسانه ای جدید میانجیگری می شود. تصاویر لحظه به لحظه در صفحه نمایش تلفن های همراه به گونه ای آشکار می شود که ممکن است برای آن آماده نباشیم . فیلتر کردن و یا بررسی اینکه چه چیزی مستقل و قابل تأیید و اخلاقی است و چه چیزی در خطر و جناحی و توهم‌آمیز است در واقع کلید درک جنگ خواهد بود.

در این مقاله به برخی از برترین عکاسان خبری تأیید شده که تا این لحظه از خط مقدم جنگ گزارش می دهند و برخی از معتبرترین سازمان های رسانه ای جهان را نمایندگی می کنند می پردازیم. هر کدام عمدتاً در توییتر و اینستاگرام کار می کنند و پروفایل های آنها پیوند داده شده است. این یک لیست جامع نیست، بسیاری از روزنامه نگاران دیگر، شهروند-ژورنالیست ها و اوکراینی ها روزمره نیز در خلق تصاویر سهیم هستند.

مجله تایم همچنین با هفت عکاس اوکراینی در مورد تصاویری که از آنها باقی مانده صحبت کرده است، چرا آنها تصمیم گرفتند در چنین شرایط خطرناکی به مستندسازی جنگ ادامه دهند و همزمان چگونه از سلامت روان خود مراقبت می کنند.

کودکان در حال بازی شطرنج در پس زمینه خانه ای بمب گذاری شده در کیف، اجسادی در سراسر بزرگراهی که تنها مایل ها دورتر از پایتخت هستند و مراسم تشییع جنازه سربازانی که در کلیسایی در لویو برگزار می شود. اینها برخی از تصاویر دلخراشی هستند که عکاس خبرنگاران اوکراینی و سایر کشور ها را درگیر کرده است. آنها هفته‌ها مرگ و ویرانی ناشی از تهاجم روسیه را مستند می‌کنند در حالی که با آسیب‌های جنگی که عمیقاً آنها و خانواده‌هایشان را تحت تأثیر قرار داده بود، دست و پنجه نرم می کنند. بسیاری در کار خود احساس وظیفه بیشتری می کنند. ماکسیم دوندیوک، عکاس خبری در ماه مارس به تایم گفت: «من اینجا نمی‌مانم و این کار را انجام نمی‌دهم چون مازوخیست هستم» «من این کار را انجام می دهم زیرا گاهی اوقات یک عکس می تواند دیدگاه افراد و جوامع را تغییر دهد.»

تنها با گذشت یک روز از آغاز جنگ در اوکراین امیلیو مورناتی عکاس ارشد آسوشیتدپرس در اسپانیا و پرتغال و برنده جایزه پولیتزر، تصویری را در توییتر منتشر کرد که در آن توضیحی داد: مردم در زیرزمین ساختمان پناه می‌برند در حالی که آژیر خطر حملات جدید را در شهر کیف به صدا در می‌آورد. اوکراین، جمعه 25 فوریه 2022 این تصویر مردان، زنان، کودکان و حیوانات را نشان می‌دهد که در اتاق نگهداری فشرده شده‌اند و سعی می‌کنند روی پتوهایی بخوابند که روی زمین بتونی چیده شده‌اند.
 
مورناتی در ابتدا در رشته طراحی گرافیک تحصیل کرد و در سال 1989 به عنوان خبرنگار عکاسی برای یک روزنامه محلی شروع به کار کرد. او از مارس 2004 به طور انحصاری برای آسوشیتدپرس کار می کرد و درگیری ها در اورشلیم، غزه و پاکستان و افغانستان را پوشش می داد. پای چپ وی در یکی از پوشش های خبری پس از یک انفجار دچار آسیب جدی نیز شده است. او برنده جوایز پولیتزر و ورلد پرس فوتو شده است و علیرغم جراحاتش همچنان از مناطق درگیری گزارش می دهد.
 

آداریو در اوایل کار خود به عنوان عکاس خبری شروع به تمرکز بر روی زنان و اغلب مادرانی که دچار آسیب و درگیری بودند کرد و گاهی در دوران بارداری از مناطق درگیری گزارش می داد و مجبور بود وضعیت خود را در حین کار پنهان کند. او تقریباً تمام درگیری‌های بزرگ و بحران‌های انسانی در دو دهه گذشته را پوشش داده است. در جریان جنگ لینزی آداریو در اینستاگرام خود نوشت: «غیرنظامیان اغلب در جنگ بیشترین هزینه را می پردازند». تصاویری از شرق اوکراین که برای نیویورک تایمز ارسال شده است. تصاویری که او ارسال کرد عمدتاً بر زنان اوکراینی و فرزندان خردسال آنها متمرکز بود، اغلب در ایستگاه های قطار در کیف و اطراف آن. یک تصویر از زنی که کودک نوپای خود را در آغوش گرفته است در کنار مردی قرار دارد که کتی پوشیده است و کبوتری سفید، نماد صلح روی پشت او گلدوزی شده است.

آداریو یکی از تاثیرگذارترین عکاسان نسل خود محسوب می شود و به طور منظم به نشنال جئوگرافیک و نیویورک تایمز کمک می کند. او چندین بار برنده جایزه پولیتزر است.

آریس مسینیس، عکاس ارشد خبرگزاری فرانسه در یونان نیز از چوهویو  اوکراین گزارش می دهد.

او پیام‌های یک حمله هوایی را در اینستاگرام منتشر کرد از جمله تصاویر ویران‌کننده‌ای از یک مرد مسن در حال عزاداری در حالی که بدن مرد دیگری شاید یکی از دوستان یا خویشاوندان را با پتو پوشانده است.

مسینیس در توضیحی نوشت: «در شهر چوگویف در شرق اوکراین در 24 فوریه 2022، نیروهای مسلح روسیه در تلاش برای حمله به اوکراین از چند جهت با استفاده از سامانه‌های راکتی و هلیکوپتر برای حمله به مواضع اوکراین در جنوب هستند. سرویس گارد مرزی اوکراین ساعاتی پس از آن که ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه از آغاز یک حمله بزرگ خبر داد، گفت: که نیروهای زمینی روسیه روز پنجشنبه از چند جهت وارد اوکراین شدند. به گفته این آژانس، تانک‌ها و سایر تجهیزات سنگین روسی از مرز در چندین منطقه شمالی و همچنین از شبه جزیره کریمه الحاق شده به کرملین در جنوب عبور کردند.

آریس مسینیس در سال 1977 در تسالونیکی یونان به دنیا آمد. او که یک عکاس خودآموخته بود. در سال 1997 به عنوان یک گزارشگر نیمه وقت برای آسوشیتدپرس شروع به کار کرد و از سال 2006 عکاس ارشد بخش عکس خبرگزاری فرانسه در آتن یونان بوده است. پیش از این مسینیس بیشتر به خاطر تصاویرش شناخته شده بود. از بحران مهاجران در سال 2018 که او با گذراندن دو هفته در یک قایق غیردولتی برای نجات مهاجران از لیبی که سعی در عبور از دریای مدیترانه با قایق های بادی پر شده بودند را پوشش داد.
 

کریس مک گراث عکاس استرالیایی کهنه کار، تصاویری از مراسم خاکسپاری کاپیتان آنتون اولگوویچ سیدوروف در کیف منتشر کرد. یکی از اولین تلفات جنگ که توسط ارتش اوکراین گزارش شد.

مک گرات همچنین به خانه آنتون لیتون 28 ساله، یک سرباز ذخیره نظامی دعوت شد. مک‌گراث، لیتوین را در حالی که چمدان‌هایش را جمع‌آوری و برای جنگ آماده می‌کند و چوچو، حیوان خانگی‌اش چینچیلا، در حال تماشای آن است مستند کرده است.

مک گراث قبل از پیوستن به Getty Images به عنوان عکاس کارکنان مستقر در سیدنی، حرفه عکاسی خود را در یک روزنامه منطقه ای در کوئینزلند استرالیا آغاز کرد. او در 19 سال گذشته در آژانس عکاسی در نیویورک، سنگاپور و توکیو کار می کرد و اکنون در استانبول مستقر است.

تریب، یک عکاس خبرنگار آمریکایی و همکار دائمی نیویورک تایمز، مجله اسمیتسونیان و نشنال جئوگرافیک است. وی از خیابان های کیف می نویسد: «بزرگراه‌ها و خیابان‌های کیف همچنان در ترافیک هستند زیرا هزاران شهروند تلاش می‌کنند پایتخت را در اولین روز حمله نظامی تمام‌مقیاس روسیه به اوکراین تخلیه کنند. تا ظهر تمام پروازها، قطارها و اتوبوس های خارج از شهر متوقف و ترافیک در سراسر کشور ایجاد شده بود.»

دقایقی پس از آن که ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه در یک سخنرانی تلویزیونی قبل از سپیده دم از مسکو گفت که او مجوز اقدام نظامی را صادر کرده است، انفجارها و گلوله باران‌ها برای اولین بار در سراسر شهرهای بزرگ اوکراین حوالی ساعت 5 صبح روز 24 فوریه به وقت محلی شنیده شد. تا ظهر، نیروهای اوکراینی در بزرگترین حمله به یک کشور اروپایی از زمان جنگ جهانی دوم، از سه طرف زمینی، دریایی و هوایی با مهاجمان روسی نبرد کردند.

تریب کار خود را به عنوان تمرکز بر «موضوعات مسائل اجتماعی مانند هویت فرهنگی، آسیب های ناشی از جنگ، و فمینیسم» توصیف می کند. حتی در بحبوحه جنگ او توانایی یافتن لحظات متفکرانه و همدلانه استقامت انسانی را دارد. همانطور که او گفته: «اوکراینی هایی که با آنها صحبت کردم در شوک و ناباوری بودند و بسیاری گفتند که هرگز فکر نمی کردند واقعاً چنین اتفاقی بیفتد. با وجود هرج و مرج و ترس، مردم نسبتاً آرام و مستحکم باقی ماندند.»

از صفحات اول تقریباً همه روزنامه‌های مهم در بریتانیا، هِلِنا معلم مدرسه ابتدایی از چوهویو به ما خیره شده است. این زن پس از اصابت موشک به آپارتمانش غرق در خون است و پس از منفجر شدن شیشه خانه اش، خرده شیشه ها به او اصابت کرده اند. شوان تصویر را با متنی از پوتین و با تیتر: «خون او روی دستانش» منتشر کرد.
 
این پرتره توسط ولفگانگ شوان گرفته شده است. شوان این تصویر را با این عنوان منتشر کرد: «یک مجتمع آپارتمانی مسکونی در صبح روز 24 فوریه 2022 توسط یک حمله هوایی روسیه در چوهویو اوکراین مورد حمله قرار گرفت. یک قربانی غیرنظامی تایید شده و ده ها زخمی وجود داشت است.»

ولفگانگ شوان یک عکاس مستند است که در حال حاضر در فیلادلفیا ایالات متحده مستقر است. او یکی از اعضای انجمن ملی عکاسان مطبوعاتی است و در اوکراین در حال عکاسی برای Anadolu Images است.

مستیسلاو یک عکاس اوکراینی است که در سال 1985 در شرق کشور به دنیا آمده است. او چند هفته را به تهیه گزارش از منطقه قبل از تهاجم اختصاص داده است.

در هجدهم فوریه، قبل از اینکه تهاجم به طور کامل به تیتر اخبار غرب تبدیل شود، چرنوف تصویری از زن جوانی را منتشر کرد که تلاش می کرد نحوه شلیک یک سلاح نیمه خودکار را بیاموزد. هنگام شلیک بدن او با نیروی سلاح تکان می خورد. چشمانش بسته است و دهانش در نقاب ترس باز است. لحظه ای ایستا که مظهر مقاومت غیرنظامی در برابر یکی از بزرگترین قدرت های نظامی جهان است.

چرنوف در توضیح این عکس نوشت: «یک مربی در روز یکشنبه، 6 فوریه 2022 در یک میدان تیراندازی در نزدیکی خارکف دومین شهر بزرگ اوکراین در فاصله 40 کیلومتری از برخی مناطق، زنی را آموزش می دهد تا از یک تفنگ تهاجمی کلاشینکف شلیک کند. پس از هفته‌ها گفتگو در قالب‌های مختلف دیپلماتیک که منجر به هیچ امتیاز بزرگی از سوی روسیه و ایالات متحده نشده است. ده ها هزار سرباز روسی اکنون در مرز اوکراین جمع شده اند.

چرنوف اکنون به عنوان روزنامه نگار در آسوشیتدپرس کار می کند. در سال 2013 او رئیس انجمن عکاسان حرفه ای اوکراین (UAPF) شد. او همچنان به گزارش های خود ادامه می دهد زیرا کشور محل تولدش بمباران شده است.

میخایلو پالینچاک، 37 ساله در حال حاضر در کیف به سر می برد و قصد ترک آن را ندارد. اگرچه همسر و دو پسرش به لهستان نقل مکان کرده اند. پالینچاک در شهر اوژهرود در غرب اوکراین به دنیا آمد و سال های زیادی را در کیف زندگی کرد. او می گوید: «حقیقت تنها سلاحی است که اوکراین دارد.» چالش برانگیزترین کار برای پالینچاک عکاسی از بزرگراه M06 در 20 کیلومتری کیف بوده است.« «انتظار نداشتم این همه جسد هفته‌ها در جاده افتاده باشد. تا به حال در زندگی ام این همه مرگ، درد و تراژدی ندیده بودم».

 در 6 فوریه، پالینچاک مجموعه‌ای از تصاویر پسران نوجوان را با تفنگ‌های کلاشینکف تقلبی از چوب منتشر کرد. در برف زمستان اوکراین، پسرها یاد می‌گرفتند که به طور همزمان بجنگند. بازی های جنگی که به زودی واقعی می شوند. او از سال 2012 عضو آلترناتیو عکاسی اوکراین و از سال 2014 عضو انجمن عکاسان حرفه ای اوکراین (UAPF) بوده است. یک تصویر تاثیر برانگیز او مردی مسن را در خانه اش در یک آپارتمان کوچک نشان می دهد. در یک ساختمان مسکونی عظیم که توسط قدرت آتش تخریب شده است. مرد به اطرافش خیره شده و سعی می کند بفهمد چه اتفاقی افتاده است.

اوکسانا پارافنیوک نمی تواند ساعات اولیه صبح 24 فوریه را فراموش کند. او در رختخواب دراز کشیده بود و اولین بار صدای انفجار را در کیف شنید. «به نظر می رسید که ناگهان زندگی ما هرگز مثل قبل نخواهد شد.»

پارافنیوک، 32 ساله در شهر بوریسپیل در نزدیکی کیف به دنیا آمد و بیش از یک دهه در پایتخت زندگی کرده است. او در حال حاضر در لهستان است، زیرا او و همسرش در اوایل ژوئن در انتظار بچه دار شدن هستند و باید به دنبال مکان امن تری برای زندگی باشند. آنها امیدوارند که در نهایت به کیف بازگردند.

پارافنیوک خاطرنشان می کند که عکاسان محلی با چالش های منحصر به فردی در پوشش جنگ روبرو هستند، به خصوص که آنها و خانواده هایشان با خطر و آوارگی روبرو هستند. پارافنیوک می‌گوید: «روزهای زیادی نمی‌توانستم کار کنم، زیرا در مورد ایمنی خانواده‌ام استرس داشتم سعی می‌کردم با آنها صحبت کنم که خانه را ترک کنند و ترتیب تخلیه را بدهم. به نظر می‌رسد هر اوکراینی‌ای که من می‌شناسم از دلشکستگی‌ها و سختی‌های زیادی عبور می‌کند، امیدها و رویاهای از دست رفته زیادی دارد و این فقط هر دقیقه انرژی شما را تخلیه می‌کند.»
 
او عکاسی از مراسم تشییع جنازه سه سرباز اوکراینی در کلیسایی در لویو و سکوتِ زمانی که تابوت های آنها را به داخل آوردند اینچنین توصیف می کند: «اعضای خانواده سربازان گریه می کردند. صدای آنها فقط روحم را عمیقاً می شکافت. به طرز باورنکردنی برایم دلخراش بود.»

به گفته پارافنیوک، پردازش غم و اندوه هنگام مستندسازی تجربیات افراد دیگر نیز دشوارتر است. او داستانی را به یاد می‌آورد که برای اشپیگل گزارش داده بود و تمرکز آن بر یک مرکز درمانی بود که در آن روان‌شناسان تماس‌های تلفنی رایگان را از افراد مضطرب می‌پذیرفتند. وی که شاهد برخی از این تماس های تلفنی بود، شنید که اوکراینی ها نگرانی های خود را در مورد آژیرهای حمله هوایی ابراز می کنند. پارافنیوک می‌گوید: «از نظر عاطفی بسیار برایم سخت بود».

پارافنیوک خود نیز می گوید تنظیمات تلفن همراهش را تغییر داده است تا شب ها اعلان خطر را دریافت نکند. او می گوید در غیر این صورت دائماً هشدارهای خبری دریافت می کرد و نمیتوانست خوب بخوابد.

اوگنی مالولتکا هشت سال پیش هنگامی که نیروهای پوتین کریمه را تحت اشغال خود درآوردند شروع به مستندسازی شواهد جنایات روسیه علیه اوکراین کرد. این مرد 35 ساله که اهل شهر بردیانسک در جنوب شرقی است، از معدود خبرنگارانی بود که در ماریوپل با تشدید جنگ گزارش می دادند. مقامات می گویند که تهاجم روسیه منجر به کشته شدن بیش از 5000 غیرنظامی شده است. مالولتکا می گوید که چگونه چنین شهر شکوفا با خاک یکسان شده است. بیشتر از همه او از این غمگین است که چگونه ساکنان مجبور شده اند یک زندگی متمرکز بر بقا داشته باشند.

کار خطرناک شده است و مالوالتکا با حملاتی در محل کار مواجه شده است. او می‌گوید: «آنها با همه نوع سلاح به سمت ما شلیک می‌کنند. قوی‌ترین تصاویری که مالولتکا می‌گوید گرفته است، تصاویری است که نشان می‌دهد چگونه نیروهای روسی بزرگسالان و کودکان اوکراینی را کشتند. «این فراتر از کلمات است. چطور می‌توانم این را به دنیا نشان ندهم؟ اوکراینی بودن در این زمان پیچیده است.» او می‌گوید: «همه ما اوکراینی‌ها برای کشورمان احساس اضطراب و غرور می‌کنیم.»

شری عکاس 27 ساله می گوید که او حتی یک لحظه به ترک اوکراین فکر نکرده است. او می‌گوید: «برای من یک شهروند و عکاس اوکراینی، ماندن به نظر طبیعی بود. من می خواهم مطمئن شوم که جهان وضعیت کشور من را می بیند و به خاطر می آورد. قبل از تهاجم روسیه کوروواینی که اهل خارتسیسک در منطقه دونتسک شرقی است عمدتاً روی یک مستند درباره چالش های زیست محیطی ماریوپل کار می کرد. برخی از تصاویر اخیری که کورووینی ثبت کرده صحنه‌هایی از گذراندن شب‌های اوکراینی‌ها در پناهگاه‌های بمب و مترو و تصویری از کودکانی است که در بیرون ویرانه‌های کیف در حال بازی شطرنج هستند.

کورووینی می گوید که او افرادی را می شناسد که کشته و آواره شده اند. او می‌کوشد مدیتیشن کند و برای مراقبت از سلامت روان خود استراحت کند اما «هیچ چیز واقعاً کمکی نمی‌کند. او می گوید: «کشور من زیر آتش است، خانواده ام و والدین همسرم در قلمرو تحت کنترل روسیه هستند و من نمی توانم از فکر کردن به آن دست بردارم.

جولیا کوچتووا، 28 ساله، یک مستندساز است که با VICE News و Der Spiegel همکاری می کند. او همچنین روی یک مجموعه پرتره مستقل درباره اوکراینی‌هایی کار می‌کرد که در کیف ماندند و به روش‌های مختلف برای ایمن نگه‌داشتن شهرشان کار کردند؛ چه به عنوان پزشک رزمی، چه راهنمای قطار یا داوطلبان نجات حیوانات. کوچتووا در شهر وینیتسیا در غرب مرکزی اوکراین به دنیا آمد و در کیف بزرگ شد. او می گوید: «انتخاب ماندن در پایتخت تصمیم آسانی بود اما دوربین برای من همیشه همانند یک دوست و درمان بود است.» اما «عکاسی از جنگ سخت و دردناک است». «وقتی مردم شما رنج می برند، دوستان شما می میرند و همکاران شما مفقود می شوند، شما را از درون خرد می کند.»کوچتووا می گوید که برای مقابله با این آسیب به بوکس، یوگا و مدیتیشن روی آورده است.