صدای ایران- مازاد سرمایه هنگامی که یک شرکت سهامی، سهام خود را به بیش از ارزش اسمی آن به فروش می‌رساند، به مبلغ مازاد بر ارزش اسمی سهام مورد نظر، مازاد سهام یا مازاد سرمایه گفته می‌شود، که درآمد حاصل از آن، در زمره حقوق صاحبان سهام طبقه‌بندی و گزارش می‌شود.
مازاد مقداری از یک دارایی است که از مقداری که مورد استفاده قرار می‌گیرد فراتر می‌رود، به‌عبارت‌دیگر مازاد از تفاوت میان دارایی ها و میزان مصرف (بدهی ها) به دست می‌آید.
در ترازنامه شرکت‌ها، مازاد سهام در بخشی از حقوق صاحبان سهام که به‌عنوان سهام سرمایه یا سود تقسیم‌نشده، طبقه‌بندی می‌شود، درج خواهد شد. حقوق صاحبان سهام یا ارزش ویژه غیر از سهام عادی، سهام ترجیحی و سود انباشته، انتشار سهام به مبلغی بیش از ارزش اسمی سهام، عواید ناشی از بازخرید سهام و فروش آن، طبقه‌بندی مجدد سهام عادی، سهام اهدایی و تحصیل سهام به قصد تملیک، از راه‌های ایجاد بازار و درآمد برای شرکت‌های دارای مازاد سرمایه می‌باشد.
حساب مازاد یا حساب راکد به حساب سپرده‌ای گفته می‌شود که مشتری در یکی از بانک‌ها افتتاح کرده اما در ۲ سال آخر بدون گردش باقی مانده است. البته مدت زمان راکد بودن با توجه به نوع هر حساب بانکی فرق می‌کند:
حساب‌های قرض‌الحسنه بدون گردش مالی برای مدت ۳ سال
حساب سرمایه‌گذاری کوتاه مدت برای مدت ۲ سال
حساب‌های جاری برای مدت یک سال
شامل طرح تعیین تکلیف حساب راکد می‌شوند. در مرحله آخر هم اگر مشتری برای حساب راکد خود کاری نکند، حساب او مازاد تشخیص داده می‌شود و برای تعیین تکلیف از صاحب حساب می‌خواهند به شعبه بانک مراجعه کند.
حداقل موجودی در حساب‌های راکد چقدر است؟
برای اینکه حساب مازاد اعلام شود، باید مبلغ موجودی از یک رقمی کمتر باشد.
موجودی حساب قرض‌الحسنه کمتر از 10 هزار تومان
موجودی حساب سپرده کوتاه مدت کمتر از 20 هزار تومان
موجودی حساب جاری کمتر از 40 هزار تومان
حساب راکد و مازاد محسوب می‌شوند. بانک‌ها هم موظف شده‌اند آنها را به عنوان حساب راکد گزارش کنند. در صورتی که صاحب حساب بیشتر از یک حساب قرض الحسنه یا جاری و سپرده بانکی در همان بانک داشته باشد هم بانک حساب کم‌کارتر را مازاد تشخیص می‌دهد.
توضیحات مدیر مالی در مورد مازاد
وجود مازاد همیشه نشانه یک نتیجه مثبت نیست. در بعضی موارد، وقتی یک تولیدکننده تقاضای بالایی را برای محصولی که تولید می‌کند پیش‌بینی کند و بر طبق پیش‌بینی خود بیشتر ازآنچه که می‌فروشد، تولید کند، در این صورت مازاد موجودی خواهد داشت که اگر تقاضای محصول افزایش پیدا نکند، امکان دارد یک زیان مالی بزرگ برای یک فصل یا یک سال تولیدی به وقوع بپیوندد. وقتی مازاد، یک کالای فاسد شدنی مثل غلات باشد، می‌تواند به زیانی دائمی برای تولیدکننده منجر شود.
چرا باید حساب‌های مازاد را تعیین تکلیف کرد؟
یک نکته دیگر هم وجود دارد که بانک حساب بانکی شما را مشمول تعیین تکلیف حساب مازاد می‌کند. طبق بخشنامه بانک مرکزی، هر فردی تنها می‌تواند صاحب یکی از انواع حساب‌های مختلف بانکی باشد. یعنی در بهترین حالت هر شخص می‌تواند یک حساب جاری مشترک، یک حساب جاری انفرادی، یک حساب کوتاه‌مدت عادی مشترک، یک حساب کوتاه‌مدت عادی انفرادی، یک حساب قرض‌الحسنه مشترک و یک حساب قرض‌الحسنه انفرادی باز کند.
برای همین هم بانک‌ها موظف شده‌اند هر ۶ ماه یکبار، حساب‌های راکد خود را گزارش بدهند. بعد از شناسایی حساب‌های راکد، به صاحبان حساب‌های راکد بانکی از طریق پیامک اطلاع‌رسانی می‌شود تا به این شکل حساب‌های مازاد را ببندند.
اگر برای تعیین تکلیف به بانک مراجعه نکنیم؟
برای تعیین تکلیف حساب مازاد، بانک‌ها از مشتری می‌خواهند در تاریخ معینی برای تعیین وضعیت حساب به شعبه مراجعه کنند، اما اگر صاحب حساب در مدت تعیین شده به بانک نرود، بانک این اختیار را دارد که بعد از 30 روز از اطلاع‌رسانی نسبت به مسدود کردن آن و واریز وجه به حسابی با همان ماهیت اقدام کنند.
