منظور از بهره وری سبز چیست؟ / مطالعات نهم
صدای ایران-تحول در راهبردهای حفاظت محیط زیست، حاکی از تحول رو به تکامل رویکردهای زیست محیطی است. در چند دهه اخیر، تحول‌های مختلف صنعتی در زمینه محیط زیست عبارت بوده‌اند از نادیه گرفتن مشکل، رقیق کردن، کنترل آلودگی در انتهای خط، بازیافت، استفاده مجدد و پیشگیری از آلودگی که هر یک از این رویکردها در برهه زمانی خاصی مورد توجه بوده است.
با توجه به روند رو به رشد صنایع و فراگیر شدن آلودگی ناشی از آنها، سوالی که مطرح می‌شود این است که آیا باید صنعت یا به عبارتی موتور توسعه را متوقف کرد و یا رشد آن را کند کرد یا آنکه بدون توجه به لطمات زیست محیطی و صرفا با تکیه بر اهمیت تولید در توسعه و نقش آن در تقویت اقتصاد ملی، اجازه داده شود که صنعت با همین روال به کار خود ادامه دهد؟
بدیهی است در صورتی که صنعت تعطیل شود و یا رشد آن کند شود، در واقع توسعه متوقف شده است و در کوران رقابت جهانی دستیابی به جایگاهی مناسب برای کشور با مشکل مواجه خواهد شد. از سوی دیگر در صورتی که اجازه داده شود، صنعت به همین روند به فعالیت خود ادامه دهد، دیگر منبع آب قابل شرب، خاک قابل کشاورزی هوای قابل تنفس باقی نخواهد ماند.
بهره‌وری سبز یکی از رویکردهای پیشگیری از ایجاد آلودگی در صنایع است
بهره‌وری سبز یکی از رویکردهای پیشگیری از ایجاد آلودگی در صنایع است که در این کتاب ابتدا راهبردهای زیست محیطی و سیر تحولی آن در بخش صنعت و سپس رویکرد بهره‌وری سبز و روش‌های کلی اجرایی و فنی دستیابی به آن در واحدهای صنعتی و معدنی ارائه شده که امید است مورد توجه قرار گیرد.
بهره وری سبز یک راهبرد چند بعدی که عملکرد تجارت و از همه مهم‌تر کیفیت زندگی را بهبود می‌بخشد
صنعتی شدن کشورها، افزایش مصرف گرایی و بهره برداری بیش از حد از منابع طبیعی بخصوص سوخت های فسیلی بدون توجه به نسل های آتی موجب بروز مشکلات عدیده زیست محیطی از جمله گرمایش جهانی، تغییرات اقلیمی، آلودگی آب و هوا، خشک شدن منابع آب و سفره های زیرزمینی، کاهش تنوع زیستی و مسائلی از این قبیل گردیده است.
بهره وری سبز با آینده نگری، برگرفته از تلفیق دو واژه کلیدی بهبود بهره وری و حفاظت از محیط زیست است که به عنوان یک راهکار و نوآوری در مسیر دستیابی به اقتصاد مقاومتی و توسعه پایدار، بر صیانت از محیط زیست، بهینه سازی مصرف و بهره برداری از منابع طبیعی، توسعه و رشد مستمر اقتصادی تاکید دارد.
استراتژی بهره وری سبز با بکارگیری از ابزارها و تکنیک های مرتبط از طریق ارزیابی عملکرد بنگاه های اقتصادی ( اعم از بنگاههای تولیدی، خدماتی، صنعتی و کشاورزی )، قیمت گذاری هدر رفت ها و ضایعات منابع اقتصادی در فرآیند تولید، تلاش در جهت کاهش آلودگی و اثرات مخرب زیست محیطی بنگاه ها، موجب ارتقا بهره وری، سود، رقابت پذیری و بهبود کیفیت زندگی بشر می گردد.
بهره وری سبز در صنعت، تنها به تغییر تکنولوژی و فناوری تاکید ندارد بلکه با تمرکز بر استفاده کارا و بهینه از مواد اولیه، انرژی و آب جهت کاهش تولید ضایعات و توجه به محیط زیست در تمام مراحل تولید و یا دوره حیات محصول، موجب تغییر نگرش در تمام سطوح بخش مدیریت می شود.در نتیجه کاهش مصرف نهاده های تولید به ازای یک مقدار مشخص تولید و یا ارائه خدمات، کاهش هزینه های تولید، کیفیت و رقابت پذیری محصولات در سطح ملی و جهانی ارتقا می یابد که رشد اقتصادی را بهبود می بخشند. بنابراین از پیامدهای کلیدی بهره وری سبز، رشد اقتصاد سبز می باشد. بطور کلی بکارگیری بهره وری سبز در همه صنایع و بنگاه های تولیدی کوچک و بزرگ، افزایش سودآوری و رشد اقتصادی را با توجه به مسائل زیست محیطی به همراه دارد که می توان آن را نگرشی دوست دار محیط زیست دانست.
تکنولوژی یا تکنیک انتهای فرایند بسیار گران و بی‌تأثیر است
تمامی رویکردهای پیشین برای حمایت از محیط‌زیست منجر به نادیده گرفتن یا حذف فعالیت‌های اقتصادی شده است . به طور سنتی ثابت شده است که تکنولوژی یا تکنیک انتهای فرایند بسیار گران و بی‌تأثیر است. از آنجایی که بسیاری راهکارهای پیشگیری کننده مدیریت زیست محیطی روی بهره‌وری هیچ‌گونه تمرکزی نکرده بودند، لذا همراه با بهره‌وری تأثیر مثبت چنین برنامه‌هایی بر محیط‌زیست و تجارت کاهش یافت. در همین حال، پیمان نامه‌ها و برنامه‌های سنتی بهبود بهره‌وری مشکلات و مسائل زیست محیطی را نادیده گرفته و یا فرصت کمی را به شرکت‌ها برای تمرکز روی چنین مشکلاتی در استراتژی تجارتشان به آنها داده است.
اکنون به‌نظر می‌رسد که بهره‌وری سبز بر این رویکردهای قدیمی فایق آمده و حمایت از محیط‌زیست را با کیفیت، اثرگذاری بر هزینه‌ها و ابداع تکنولوژیکی برای به‌وجود آوردن رقابت در هم آمیخته است. در بخش صنایع، بهبود در بهره‌وری سبز اثرات مثبت بسیاری را از کاهش مصرف سوخت و مصرف مواد خام تا کاهش مخارج حق بیمه موجب شده است. اثرگذاری در هزینه‌ها، سودآوری، رقابت و بهبود در کار محیط زیست از اهداف اساسی هر برنامه راهبردی بهره‌وری سبز است.
بهره‌وری سبز بهبود فرایند کار، ایمنی و بهداشت کارکنان و همچنین کیفیت محصول را مورد توجه قرارداده و خلاقیت را تشویق و ترغیب کرده و موجب ایجاد و جلب بازارها و مشتریان جدید می‌شود. تشویق به سرمایه‌گذاری، موجب اشتغال و کارآفرینی شده و راهبرد چند منظوره‌ای است که هم عملکرد بنگاه‌ها و هم کیفیت زندگی را به‌طور همه جانبه بهبود می‌بخشد.
"براین اساس، بهره‌وری سبز یک راهبرد چند بعدی است که عملکرد تجارت و از همه مهم‌تر کیفیت زندگی را بهبود می‌بخشد"
