به گزارش صدای ایران، مهمترین بیماریها و مشکلات مرتبط با دستگاه گوارش شامل: عفونتهای گوارشی (ناشی از وجود انگل، ویروس یا باکتریها)، جذب ضعیف مواد مغذی و برخی از انواع سرطانها است. برای بررسی مدفوع، نمونه مدفوع در یک ظرف تمیز جمع آوری شده و به آزمایشگاه فرستاده میشود. اگر میخواهید تا در ارتباط با تعریف و تفسیر آزمایش مدفوع بیشتر بدانید، ادامه مطالب را از دست ندهید.
stool exam چیست و چرا انجام میشود؟
آزمایش مدفوع روشی است که از طریق آن، باکتریهایی را که باعث عفونت در قسمت پایینی دستگاه گوارش میشوند را شناسایی میکنند. بررسیهای آزمایشگاهی این روش، بین انواع باکتریهایی که باعث بیماری میشوند (بیماری زا) و انواع بیضرری که به طور معمول در دستگاه گوارش یافت میشوند (فلور طبیعی) تمایز قائل میشود. آزمایش مدفوع همچنین مشخص میکند که آیا باکتریهای بیماری زا یافت شده، علت علائم گوارشی (گاستروانتریت) در فرد بیمار هست یا خیر.
باکتریهای موجود در مدفوع، نمونهای از باکتریهایی هستند که در دستگاه گوارش (دستگاه گوارش) وجود دارد. به طور طبیعی، در دستگاه گوارش ارگانیسمهایی مانند: باکتریها و قارچهای خاصی به نام فلور طبیعی وجود دارند. این ارگانیسمها نقش مهمی در هضم غذا دارند و حضور آنها رشد باکتریهای بیماری زا را محدود میکند.
گاهی اوقات تعادل فلور طبیعی به علت مصرف آنتی بیوتیکهای مختلف تحت تأثیر قرار میگیرد. این داروها رشد فلور طبیعی را مهار کرده و به باکتری کلستریدیوم دیفیسیل که در برابر آنتی بیوتیک مقاوم است، اجازه زنده ماندن و رشد بیش از حد می دهد. وجود این باکتری بیماری زا منجر به علائمی مانند اسهال و درد شکم میشود.
هنگامی که فردی غذا یا آب آلوده مصرف میکند، باکتریهای بیماری زا وارد دستگاه گوارش شده و سیستم گوارش فرد را آلوده میکنند. نمونههایی از مواد غذایی آلوده که سبب بروز بیماریهای گوارشی میشوند عبارتند از:
- تخم مرغ خام یا نیم پز
- گوشت مرغ یا گوشت قرمز خام
- شیر پاستوریزه نشده
- آب تصفیه نشده
اگر این علائم را دارید، آزمایش مدفوع بدهید!
در صورت بروز هر یک از علائم زیر، برای بررسی بیشتر از پزشک خود بخواهید stool test را تجویز کند :
- ابتلا به اسهال (بیش از دو روز)
- مدفوع حاوی خون یا مخاط
- درد یا گرفتگی معده و روده
- حالت تهوع
- بروز یبوست (بیش از دو روز)
- تب
- بروز علائم گوارش بعد از مسافرت
- مصرف غذا یا آب آلوده
کشت مدفوع چیست؟
کشت مدفوع زمانی انجام میشود که در stool test تشخیص داده شده فرد، احتمالا باکتری، ویروس و سایر ارگانیسمهای بیماری زا در سیستم گوارش موجود است. این آزمایش میتواند به کشف عامل ایجاد عفونت در دستگاه گوارش کمک کند. برای انجام این آزمایش، یک نمونه مدفوع را در یک ظرف مخصوص (پلیت) که حاوی مواد مغذی مورد نیاز باکتریها یا موجودات دیگر برای رشد است، قرار میدهند. پس از ۲۴ ساعت که ارگانیسمها به اندازه کافی تکثیر شدند، (برای بررسی بیشتر) نمونه را از داخل پلیت به زیر میکروسکوپ میبرند. زمانی که نوع ارگانیسمی که باعث عفونت شده مشخص شد، پزشک میتواند نوع بیماری را تشخیص داده و درمان کند.
آزمایش مدفوع برای تشخیص وجود انگل
این نوع آزمایش زمانی که کودک شما قصد دارد وارد مدرسه شود، درخواست میشود. زیرا احتمال ابتلا کودکان به بیماریهای انگلی بسیار بیشتر از بزرگسالان است و احتمال انتقال آن به افراد دیگر بالا است. اگر کودک اسهال طولانی مدت یا سایر علائم گوارشی را داشته باشد، نمونه مدفوع را برای بررسی وجود انگل و تخم انگل آزمایش میکنند.
اغلب اوقات پزشک در خواست میکند که دو یا چند بار نمونه مدفوع را برای شناسایی موفقیتآمیز انگلها جمع آوری کنید. اگر هنگام بررسی مدفوع زیر میکروسکوپ، انگل یا تخم انگل مشاهده شود، باید کودک سریعا تحت درمان قرار گرفته و بررسی شود که آیا طی یک ماه اخیر کودک آب یا مواد غذایی آلوده مصرف کرده و یا آلودگی منشا دیگری دارد.
نکاتی که باید قبل از آزمایش مدفوع رعایت کنید
برای بررسی وضعیت گوارشی خود باید نمونهای از مدفوع را برای آزمایش به آزمایشگاه ارسال کنید. برای اینکار میتوانید جمع آوری نمونه را در آزمایشگاه انجام دهید یا اینکه از متصدی آزمایشگاه یک ظرف مخصوص درب دار (ظرف مخصوص جمع آوری نمونه مدفوع) تحویل بگیرید تا آن را به خانه ببرید و این کار را در خانه انجام دهید. احتمالا یک برچسب حاوی نام، تاریخ و شماره پذیرش شما روی ظرف چسبانده میشود.
متصدی آزمایشگاه نحوه جمع آوری نمونه و دستورالعملهای لازم را برای انجام stool test به شما خواهد داد. در بیشتر موارد این دستورالعملها شامل موارد زیر است:
"وسیلهای در سرویس بهداشتی قرار دهید تا مدفوع شما جمع شود تا بتوانید مقداری از آن را برداشته و داخل ظرف مخصوص قرار دهید. در صورتی که ظرف جمع آوری نمونه را تحویل نگرفتهاید، میتوانید از ظرف پلاستیکی تمیز و خالی استفاده کنید."
- از دستان خود برای جمع آوری نمونه استفاده نکنید. متصدی آزمایشگاه برای اینکار یک کاردک کوچک را به شما خواهد داد که بعد از استفاده آن را دور بیندازید.
- ظرف جمع آوری نمونه را بیش از حد پر نکنید. برای آزمایش فقط باید مقداری از مدفوع را که حاوی لخته خون، قسمت لزج یا آبکی است در ظرف جمع آوری قرار دهید.
- ظرف را در یک کیسه پلاستیکی در بسته قرار داده و دستان خود را به خوبی با آب و صابون بشویید.
- در مورد نوع داروهایی که مصرف میکنید به پزشک خود اطلاع دهید، زیرا این برخی از داروها میتوانند بر نتایج آزمایش شما تأثیر بگذارند.
- نمونه مدفوع نباید با ادرار یا آب آلوده شود. پس از جمعآوری مدفوع، باید ظرف حاوی نمونه دو ساعت پس از جمعآوری به آزمایشگاه برده شود یا در یک ویال حاوی ماده نگهدارنده، جمع آوری شده و در اسرع وقت به آزمایشگاه منتقل شود. برای نوزادان، نمونه مدفوع معمولاً با یک سواب از رکتوم جمع آوری می شود.
مثبت شدن آزمایش مدفوع را جدی بگیرید!
اگر نتیجه stool test منفی شد، به این معنی است که وضعیت گوارشی شما مساعد بوده و هیچ میکروب یا باکتری بیماریزا در مدفوع شما یافت نشده است.
معنی positive در آزمایش مدفوع، به شما میگوید که مدفوع شما آلوده به میکروب، ویروس یا انواع دیگری از باکتریهای بیماری زا است. پس از کشت مدفوع، جواب آزمایش برای شما مشخص خواهد کرد که ارگانیسم بیماریزا از کدام نوع است و با چه نوع آنتی بیوتیک میتوان با آن مبارزه کرد.
نتایج غیر طبیعی در آزمایش مدفوع ممکن است ناشی از موارد زیر باشد:
- التهاب روده، مانند کولیت اولسراتیو یا بیماری کرون
- هموروئید (وریدهای بزرگ و متورم داخل یا خارج از مقعد)
- پولیپ (رشد تودههایی که به دیواره روده بزرگ یا رکتوم متصل است)
- شقاق مقعد (زخم یا پارگی جزئی در پوشش مقعد)
- زخم معده
- عفونت
- وجود انگل
- شرایط غیر طبیعی گوارشی، مانند هضم نشدن چربی یا سایر مواد مغذی
- استفاده از آسپرین یا داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDs)
- سرطان
انواع آزمایش مدفوع
- آزمایش ایمونوشیمیایی مدفوع (FIT): این آزمایش بررسی میکند که آیا منشا خونی که در مدفوع یافت شده از قسمت تحتحانی روده است یا خیر. برای انجام این آزمایش تنها یکبار لازم است نمونه مدفوع را جمع آوری کنید.
- آزمایش خون مخفی مدفوع (FOBT): این آزمایش وجود خون پنهان در مدفوع را بررسی میکند. برخلاف آزمایش FIT، FOBT نمیتواند منشا خون موجود در مدفوع را تشخیص دهد. برای انجام این آزمایش لازم است سه روز نمونه مدفوع جمع آوری شود.
- آزمایش DNAمدفوع: نوع جدیدتری از آزمایش مدفوع است و در آن DNA موجود در مدفوع برای تشخیص سرطان کولورکتال بررسی میشود. برای انجام این آزمایش یک نمونه مدفوع کفایت میکند.
آزمایش مدفوع را در منزل به راحتی انجام دهید
چکاپ وضعیت سلامتی فقط شامل آزمایش خون نمیشود! لازم است که برای بررسی شرایط بدنتان به طور منظم هر ۶ ماه یکبار آزمایش بدهید. stool test را میتوانید به راحتی در منزل انجام دهید. به صورتی که پس از رزرو نوبت در سایت، متصدی آزمایشگاه ظرف جمع آوری نمونه را همراه با دستورالعمل انجام آزمایش برایتان ارسال میکند. پس از جمع آوری نمونه، مسئول مربوطه برای تحویل ظرف جمع آوری به منزل شما آمده و پس از زمان کوتاه، جواب آزمایش در پنل کاربری شما قرار میگیرد.
پیشنهاد ما این است که برای انجام آزمایش مدفوع، از خدمات آزمایش در منزل هومکا استفاده کنید. شرکت هومکا با بهره گیری از بهترین متخصصان، خدمات آزمایش در منزل را به همه ساکنین استان تهران، کرج، مشهد، تبریز، اصفهان، شیراز، رشت و اهواز ارائه میدهد.برای درخواست آزمایش مدفوع میتوانید با شماره ۰۲۱۶۷۳۷۱ تماس گرفته یا از طریق مراجعه به وبسایت هومکا به نشانی www.homeca.ir، درخواست خود را ثبت کنید تا در اسرع وقت خدمات آزمایش در منزل شما صورت گیرد.