در شب قدر چه سوره هایی بخوانیم؟

به گزارش صدای ایران به ثواب و فضلیت شب‌های قدر هزار برابر ماه‌های دیگر است، قرائت قرآن و خواندن سوره‌های قرآنی فضلیت بسیار دارد.حال و هوای عجیبی عرش را فرا گرفته آوای زیبایی گوش‌ها را می‌نوازد عطر زیبای عبودیت و بندگی فضای جنت را عطر آگین کرده است تابش نور‌های الهی چشم‌ها را خیره کرده است زمزمه‌های دل نشینی به گوش می‌رسد نغمه‌ای از جنس کلام وحی عالمیان را بهشتی کرده است؛ همگان یک صدا با نوای الهی آسمانی می‌شوند؛ چه شبی است همتایی ندارد زمین و آسمان در مدح و ستایش معبود خود سرود معنوی را می‌سرایند حوریان بهشتی نعمات پروردگار را بر زمینیان به ارمغان می‌آورند؛ توصیف این شب بزرگ بر زبان نمی‌گنجاید؛ خداوند می‌فرماید در‌های بهشتی را به روی بندگان بگشایید، خواست هایشان را برآورده کنید، آن‌ها را از گناهان، رنج‌ها و سختی‌ها پاک کنید ؛ امشب شب رحمت و بخشش پروردگار است.

 



دراین شب اعمالی همچون غسل، شب زنده داری، خواندن زیارت امام حسین (ع)، خواندن ۱۰۰ رکعت نماز و دعای جوشن کبیر، توبه، قرآن به سرگذاشتن و تلاوت قرآن کریم سفارش شده است، اما در این میان تلاوت قرآن کریم به ویژه خواندن سوره‌های مبارکه «یس، روم، دخان و عنکبوت» و همچنین تلاوت هزار بار سوره مبارکه «قدر» مورد تأکید بسیاری قرار دارد.

شب نزول قرآن

امام صادق (ع) می‌فرماید: «هر کس سوره عنکبوت و روم را در شب بیست و‌سوم ماه رمضان تلاوت کند به خدا سوگند که او اهل بهشت است و هرگز کسى را از این سخن استثنا نمی‌کنم و ترس آن ندارم که خداوند بر سوگند من گناهى نویسد و به راستى، این دو سوره را نزد خدا جایگاه رفیعی است.همچنین امام صادق (ع) می‌فرماید: رمضان بهترین ماه است و قلب ماه رمضان، شب قدر است.

 پیامبر (ص) نیز فرموده اند: شب قدر، سَروَر شب‌هاست. 

بنا بر منابع روایی و فقهی، روز‌های قدر نیز همانند شب‌های آن با فضیلت‌اند؛ در برخی از روایات آمده است که فاطمه (س) سرّ شب قدر است هر کس منزلت فاطمه (س) را درک کند، شب قدر را درک کرده است. وقوع برخی حوادث همانند شهادت امام علی (ع) در دهه سوم ماه رمضان، بر اهمیت این شب‌ها، نزد شیعیان افزوده است و آنان در این شب در کنار اهتمام به اعمال مستحب مخصوص این شب‌ها، برای آن امام نیز سوگواری می‌کنند.

فضیلت خواندن سوره قدر  

خواندن قرآن و سوره‌های قرآنی از آنجایی که کلام وحی و الهی است دارای فضیلت و ثواب بسیاری است و آثار و برکت زیادی به همراه دارد؛ سوره قدر نیز دارای جایگاه مهمی در میان سوره‌های دیگر است؛ در باره ثواب و فضیلت خواندن سوره قدر در شب‌های قدر روایات و احادیث بسیاری وجود دارد؛ به برخی از آن‌ها می‌پردازیم.امام صادق (ع) در سخنانی در خصوص فضلیت و ثواب خواندن سوره قدرمی فرمایند: هرکه‌سوره قدر ار درنماز واجبی از واجباتش قرائت کند، منادی از طرف خدا او را صدا زند که‌ای بنده خدا گناه گذشته تو بخشیده شد، عمل را از سر بگیر.

امام جواد (ع) فرمود: هرکسی که سوره قدر را در هر روز و شب هفتاد و شش بار بخواند؛ خداوند برای او هزار فرشته می‌آفریند که ثواب خواندن این سوره را سی و شش هزار سال بنویسند و خداوند استغفار این ملائکه را مضاعف می‌کند.

امام باقر (ع) می‌فرمایند: هرکس سوره‏ قدر را بخواند و آوازش را هنگام خواندن آن بلند کند مانند کسى است که شمشیر در راه خدا کشیده، و هرکس آن را آهسته بخواند مانند کسى است که در راه خدا در خون خود بغلطد، و هرکس ده بار آن را بخواند به اندازه هزار گناه از گناهانش آمرزیده شود. 

شب قدر؛ شب استغفار

از مُفَضّل روایت شده است: کسى که سوره قدر را هفت مرتبه نزد قبر مؤمنى بخواند خداوند متعال فرشته‌اى را به آنجا فرستاده تا خدا را در همان مکان عبادت کند و براى خواننده و میّت ثواب عبادت آن فرشته منظور می‌شود و وقتى خداوند میّت را از قبر بیرون آورد به واسطه آن فرشته موکّل هول و هراس را از او بر طرف می‌کند تا داخل بهشتش نماید. هرکس لباس نو برای خود ببرد و سی و شش مرتبه سوره قدر بخواند وبه آیه (تنزل الملائکه) که رسید کمی آب بردارد و کمی بر آن بپاشد سپس دو رکعت نماز بخواند و دعا کند و در دعای خود بگوید: ستایش از آن خداوندی است که به من لباسی عطا فرمود تا مایه آراستگی من در میان مردم باشد و خود را باآن بپوشانم و برای پروردگارم در آن نماز بخوانم و خدا را ستایش کنم؛ همواره در وسعت و گشایش زندگی خواهد کرد تا لباس کهنه شود.  

در برخی روایات هم این سوره ها آمده و بر خواندن آن ها در شب های قدر تاکید شده است.

امام صادق (ع) می‌فرماید: «هر کس سوره عنکبوت و روم را در شب بیست و‌سوم ماه رمضان تلاوت کند به خدا سوگند که او اهل بهشت است و هرگز کسى را از این سخن استثنا نمی‌کنم و ترس آن ندارم که خداوند بر سوگند من گناهى نویسد و به راستى، این دو سوره را نزد خدا جایگاه رفیعی است. همچنین امام صادق (ع) می‌فرماید: رمضان بهترین ماه است و قلب ماه رمضان، شب قدر است.

پیامبر (ص) نیز فرموده اند: شب قدر، سَروَر شب‌هاست. بنا بر منابع روایی و فقهی، روز‌های قدر نیز همانند شب‌های آن با فضیلت‌ اند؛ در برخی از روایات آمده است که فاطمه (س) سرّ شب قدر است هر کس منزلت فاطمه (س) را درک کند، شب قدر را درک کرده است.


وقوع برخی حوادث همانند شهادت امام علی (ع) در دهه سوم ماه رمضان، بر اهمیت این شب‌ها، نزد شیعیان افزوده است و آنان در این شب در کنار اهتمام به اعمال مستحب مخصوص این شب‌ها، برای آن امام نیز سوگواری می‌کنند.

سوره های شب قدر




1. فضیلت خواندن سوره قدر در شب های قدر

خواندن قرآن و سوره‌ های قرآنی از آنجایی که کلام وحی و الهی است دارای فضیلت و ثواب بسیاری است و آثار و برکت زیادی به همراه دارد؛ سوره قدر نیز دارای جایگاه مهمی در میان سوره‌ های دیگر است؛ درباره ثواب و فضیلت خواندن سوره قدر در شب‌ های قدر روایات و احادیث بسیاری وجود دارد؛ به برخی از آن‌ها می‌پردازیم.

امام صادق (ع) در سخنانی در خصوص فضلیت و ثواب خواندن سوره قدرمی فرمایند: هر که‌ سوره قدر را در نماز واجبی از واجباتش قرائت کند، منادی از طرف خدا او را صدا زند که‌ ای بنده خدا گناه گذشته تو بخشیده شد، عمل را از سر بگیر.

امام جواد (ع) فرمود: هرکسی که سوره قدر را در هر روز و شب هفتاد و شش بار بخواند؛ خداوند برای او هزار فرشته می‌آفریند که ثواب خواندن این سوره را سی و شش هزار سال بنویسند و خداوند استغفار این ملائکه را مضاعف می‌ کند.

امام باقر (ع) می‌ فرمایند: هرکس سوره‏ قدر را بخواند و آوازش را هنگام خواندن آن بلند کند مانند کسى است که شمشیر در راه خدا کشیده، و هرکس آن را آهسته بخواند مانند کسى است که در راه خدا در خون خود بغلطد، و هرکس ده بار آن را بخواند به اندازه هزار گناه از گناهانش آمرزیده شود.

تلاوت دو سوره ی روم و عنکبوت را فراموش نکنید

در کنار تمام اعمال نیکویی که در شبهای قدر انجام می دهید تلاوت دو سوره ی روم و عنکبوت را فراموش نکنید علی الخصوص در شب بیست و سوم  ، چرا که  امام صادق (ع) فرمودند: تلاوت کننده این دو سوره در این شب از اهل بهشت است.
 
چرا این دو سوره؟
دلیل قرائت سوره روم و عنکبوت در شب قدر، روایتی است که از امام معصوم(ع) در فضیلت تلاوت این سوره‌ها در شب قدر نقل شده است: «... عَنْ أَبِی بَصِیرٍ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ (ع) قَالَ: مَنْ قَرَأَ سُورَةَ الْعَنْکَبُوتِ وَ الرُّومِ فِی شَهْرِ رَمَضَانَ لَیْلَةَ ثَلَاثَةٍ وَ عِشْرِینَ فَهُوَ وَ اللَّهِ یَا أَبَا مُحَمَّدٍ مِنْ أَهْلِ الْجَنَّةِ لَا أَسْتَثْنِی فِیهِ أَبَداً وَ لَا أَخَافُ أَنْ یَکْتُبَ اللَّهُ عَلَیَّ فِی یَمِینِی إِثْماً وَ إِنَّ لِهَاتَیْنِ السُّورَتَیْنِ مِنَ اللَّهِ مَکَاناً»؛ ابو بصیر مى‏‌گوید: امام صادق(ع) فرمود: هر کس در شب بیست و سوم ماه رمضان سوره عنکبوت و روم را بخواند، به خدا سوگند که او از اهل بهشت خواهد بود، و من هرگز کسى را از این حکم استثنا نمى‌‏کنم و بیم آن ندارم که در این سوگند خداوند گناهى بر من بنویسد، این دو سوره نزد خدا جایگاهى عظیم دارند.

ذکر معروف شب قدر چیست؟

ذکر معروف شب قدر بخشی از اعمال شب قدر دعایی است که در ادامه می آید از امام زین العابدین علیه السلام روایت است که این ذکر معروف را شب ها می خوانده اند

اللَّهُمَّ إِنِّی أَمْسَیْتُ لَکَ عَبْدا دَاخِرا لا أَمْلِکُ لِنَفْسِی نَفْعا وَ لا ضَرّا وَ لا أَصْرِفُ عَنْهَا سُوءا أَشْهَدُ بِذَلِکَ عَلَی نَفْسِی وَ أَعْتَرِفُ لَکَ بِضَعْفِ قُوَّتِی وَ قِلَّهِٔ حِیلَتِی فَصَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ أَنْجِزْ لِی مَا وَعَدْتَنِی وَ جَمِیعَ الْمُؤْمِنِینَ وَ الْمُؤْمِنَاتِ مِنَ الْمَغْفِرَهِٔ فِی هَذِهِ اللَّیْلَهِٔ وَ أَتْمِمْ عَلَیَّ مَا آتَیْتَنِی فَإِنِّی عَبْدُکَ الْمِسْکِینُ الْمُسْتَکِینُ الضَّعِیفُ الْفَقِیرُ الْمَهِینُ اللَّهُمَّ لا تَجْعَلْنِی نَاسِیا لِذِکْرِکَ فِیمَا أَوْلَیْتَنِی وَ لا [غَافِلا] لِإِحْسَانِکَ فِیمَا أَعْطَیْتَنِی وَ لا آیِسا مِنْ إِجَابَتِکَ وَ إِنْ أَبْطَأَتْ عَنِّی فِی سَرَّاءَ [کُنْتُ‌] أَوْ ضَرَّاءَ أَوْ شِدَّهٍٔ أَوْ رَخَاءٍ أَوْ عَافِیَهٍٔ أَوْ بَلاءٍ أَوْ بُؤْسٍ أَوْ نَعْمَاءَ إِنَّکَ سَمِیعُ الدُّعَاءِ

خدایا شام کردم درحالی‌ که برای تو تنها بنده کوچک و خواری هستم، که برای خویش سود و زیانی را به دست ندارم،و نمی‌ توانم از خود پیش‌آمد بدی را بازگردانم، به این امر بر خویش گواهی می ‌دهم، و در پیشگاهت به ناتوانی و کمی چاره‌ام اعتراف می ‌کنم، خدایا بر محمّد و خاندان محمّد درود فرست، و آنچه را به من و همه مردان و زنان مؤمن، از آمرزش در این شب وعده دادی وفا کن، و آنچه را به من عنایت فرموده‌ای کامل ساز، که من بنده بیچاره، درمانده، ناتوان، تهیدست خوار توام. خدایا مرا فراموش کننده‌ ذکرت قرار مده، در آنچه سزاوار آنم فرمودی، و نه فراموش کننده احسانت، در آنچه عطایم نمودی، و نه ناامید از اجابتت، گرچه مدّت زمانی طولانی گردد، چه در خوشی یا ناخوشی، یا سختی، یا آسانی، یا عافیت، یا بلا، یا تنگدستی، یا در نعمت‌ همانا تو شنونده دعایی.

این دعا را کفعمی از امام زین العابدین علیه السّلام روایت کرده که در این شبها، در حال قیام و قعود و رکوع و سجود می‌ خواندند، و علاّمه مجلسی فرموده: بهترین اعمال در این شبها، درخواست آمرزش و دعا است، برای‌ حوایج دنیا و آخرت خود، و پدر و مادر و خویشان، و برادران و خواهران مؤمن، چه آنان‌که زنده‌ اند، و چه آنان‌که از دنیا رفته‌ اند، و خواندن اذکار، و صلوات بر محمّد و آل محمّد علیهم السّلام به هر اندازه که بتواند.

به گزارش صدای ایران در بعضی از روایات وارد شده: دعای‌ جوشن کبیر را در این سه شب بخواند... روایت شده که خدمت‌ رسول خدا صلی اللّه علیه و آله عرض شد:اگر شب قدر را یافتم، از خدای خود چه بخواهم؟ فرمود: عافیت.