چرا زانو قفل می شود و برای رفع سریع آن چه کاری باید کرد؟
به گزارش صدای ایران، ممکن است وقتی می‌خواهید پایتان را حرکت دهید، احساس کنید که زانویتان در حال ترکیدن یا گرفتگی است، یا وقتی که ایستاده‌اید، احساس کنید که زانویتان خم می‌شود.
مفصل زانوی شما از استخوان، غضروف، تاندون‌ها و رباط‌های مختلفی ساخته شده است. آسیب دیدن هر یک از این قسمت‌ها می‌تواند منجر به قفل شدن و بی‌ثباتی زانو شود. اما بزرگترین علت این اتفاق را می‌توان به منیسک زانو نسبت داد. مینیسک بخشی از زانو و حاوی غضروف است.
به طور کلی دو نوع قفل شدن زانو وجود دارد. "قفل شدن واقعی زانو" زمانی است که به مدت چند دقیقه نمی‌توانید زانوی خود را صاف کنید. این مشکل معمولاً به دلیل آسیب به استخوان‌ها یا غضروف داخل زانو ایجاد می‌شود.
"قفل شدن کاذب زانو" زمانی اتفاق می‌افتد که درد باعث اسپاسم موقت عضلانی شده و زانو برای مدت کوتاهی قفل می‌شود. این مشکل اغلب به دلیل آسیب در ناحیه اطراف زانوی شما بوجود می‌آید. عوامل دیگری نیز وجود دارد که می‌تواند منجر به قفل شدن زانو شود، مانند ساییدگی و پارگی مفاصل.
علل قفل شدن زانو
پارگی مینیسک
علائم:
- زانو درد در دو قسمت داخلی یا خارجی کاسه زانو
- تورم زانو
- گرفتگی، قفل شدن، یا خالی شدن زانو
- سفتی زانو
زانوهای شما دارای دو تکه غضروف به نام مینیسک هستند. مینیسک‌ها در قسمتی که زانو به استخوان ران و ساق پا برخورد می‌کند، به عنوان ضربه گیر عمل می‌کنند. آنها ممکن است در حین حرکات شدید و پیچشی یا در صورت برخورد ضربه شدید به زانوی شما، مانند حرکت تکل، آسیب ببینند یا پاره شوند. قسمت پاره شده مینیسک می‌تواند در مفصل زانو گیر کند و باعث قفل شدن آن شود. از آنجایی که مینیسک با افزایش سن نازک‌تر و ضعیف‌تر می‌شود، ممکن است در افراد مسن در طول فعالیت‌های عادی روزانه پاره شود.
درمان پارگی مینیسک
بسته به نوع آسیب، پارگی مینیسک می‌تواند خود به خود با استراحت، یخ، بالا بردن ارتفاع و NSAID ها بهبود یابد. در موارد دیگر، ممکن است به جراحی آرتروسکوپی (از طریق برش‌های کوچک) و سپس توانبخشی نیاز داشته باشید.
آسیب رباط
علائم:
- آسیب زانو (ممکن است احساس "ترکیدن" در زانو داشته باشید)
- زانو درد در قسمت جلوی زانو ( یک چهارم زانو درد های قابل درمان در کلینیک ها مربوط به درد این ناحیه می باشد)
- تورم زانو
- قفل شدن زانو یا کاهش دامنه حرکتی
- بی ثباتی یا احساس «خالی شدن زانو»
دو نوار محکم از جنس بافت به نام رباط وجود دارد که از وسط زانوی شما عبور می‌کند تا آن را ثابت نگه دارد. یکی از رباط‌ها ACL (رباط صلیبی قدامی) است که استخوان ران را به استخوان ساق پا متصل می‌کند. این رباط ممکن است با ضربه مستقیم به زانو یا با توقف یا چرخش ناگهانی کشیده یا پاره شود. PCL (رباط متقاطع خلفی) پشت ACL قرار دارد و خیلی کمتر آسیب می‌بیند.
دو رباط دیگر، LCL (رباط جانبی خارجی) و MCL (رباط جانبی داخلی) در طرفین زانو قرار دارند. LCL بیشتر از MCL و معمولاً توسط نیروی وارده به سمت داخل زانو یا کشیدگی بیش از حد مفصل زانو آسیب می‌بیند.
درمان آسیب رباط
درمان معمولاً شامل استراحت، یخ، افزایش ارتفاع، NSAID، فشرده سازی با باند کشی و توانبخشی است. گاهی اوقات نیز ممکن است به جراحی نیاز باشد.
آرتروز
علائم:
- درد در هر دو زانو
- سفتی زانو به خصوص در هنگام صبح
- تورم زانو
- قفل شدن یا گرفتگی زانو
- بی ثباتی زانو
آرتریت درد و التهاب در یک یا چند مفصل شماست. هر مفصلی در بدن ممکن است تحت تاثیر آرتروز قرار بگیرد، اما آرتروز زانو بسیار شایع است. زیرا زانو یک مفصل تحمل کننده وزن است که در طول زندگی شما در معرض استرس زیادی قرار دارد.
آرتریت انواع مختلفی دارد. استئوآرتریت که در اثر ساییدگی مفصل ایجاد می‌شود، شایع ترین شکل آن است. آرتریت روماتوئید و آرتریت پسوریاتیک بیماری‌های خود ایمنی هستند که بافت‌های سالم پوشاننده مفاصل شما را هدف قرار می‌دهند.
درمان آرتریت
پزشک شما می‌تواند آرتریت را با معاینه مفصل و گاهی اوقات با استفاده از اشعه ایکس برای بررسی آسیب‌های احتمالی تشخیص دهد. روش‌های درمانی این بیماری شامل داروها، تزریق کورتیزون (استروئید) به مفصل و در موارد شدید، جراحی تعویض مفصل زانو است.
دررفتگی کاسه زانو
علائم:
- آسیب زانو همراه با احساس "ترکیدگی"
- درد مداوم جلوی زانو
- قفل شدن یا گرفتگی زانو
- تورم زانو
- مشکل یا ناتوانی در راه رفتن
کاسه زانو (کشکک زانو) ماهیچه‌های جلوی ران شما را به استخوان ساق پا متصل می‌کند. اگر کاسه زانو از شیار خود بیرون بیاید و به اصطلاح دچار دررفتگی شود، می‌تواند باعث قفل شدن زانو شود. این آسیب معمولاً در حین ورزش اتفاق می‌افتد. زمانی که زانوی شما مستقیماً ضربه می‌بیند یا در حالی که زانوی شما در حالت خم می‌پیچد.
درمان دررفتگی کاسه زانو
کاسه زانو را می‌توانید بدون بیهوشی به جای خود بازگردانید. این روش بسیار سریع انجام می‌شود. ممکن است برای تسکین ناراحتی‌های مختصر داروی ضد درد برای شما تجویز شود. اما زمانی که کاسه زانو به جای طبیعی خود بازگردد، احساس بهتری خواهید داشت.
بریس، عصا، استراحت، یخ و NSAID ها به بهبود مشکل شما کمک می‌کنند. اگر استخوان شما شکسته باشد یا کاسه زانو بیش از یک بار از جای خود خارج شود، ممکن است نیاز به جراحی داشته باشید.
سندرم پلیکا
علائم:
- زانو درد، به خصوص هنگام بالا یا پایین رفتن از پله‌ها
- صدای زانو (کلیک زانو)
- قفل شدن یا گرفتگی زانو
- تورم زانو
- خالی شدن زانو
پلیکا چین‌های نازکی هستند که در بافت پوشاننده مفصل زانوی شما یافت می‌شوند. آنها به خم شدن زانوی شما کمک می‌کنند، اما آسیب یا استفاده بیش از حد از زانو می‌تواند منجر به تحریک و التهاب شود. این امر باعث درد و احساس قفل شدن یا گیر کردن زانو می‌شود.
درمان سندرم پلیکا
اشعه ایکس نمی‌تواند سندرم پلیکا را نشان دهد (پلیکا بافت‌های نرمی هستند که در عکس دیده نمی‌شوند)، اما پزشک ممکن است از اشعه ایکس برای رد احتمال سایر مشکلات استفاده کند. سندرم پلیکا معمولاً با NSAID ها، استراحت و تمرینات فیزیوتراپی که عضلات پای شما را تقویت می‌کند، بهبود می‌یابد. اما گاهی اوقات برای برداشتن بافت آسیب دیده به جراحی نیاز است.
جدا شدن قطعات استخوانی
علائم:
- احساس می‌کنید چیزی در زانوی شما وجود دارد
- ممکن است بتواند برآمدگی را در پوست خود احساس کنید
- زانو درد
- تورم زانو
- سفتی زانو
- قفل شدن زانو
گاهی اوقات، ممکن است یک قطعه استخوان در زانو بشکند. این مشکل ممکن است به دلیل ضربه، مانند زمین خوردن ایجاد شود، اما علاوه بر این، می‌تواند ناشی از آسیب غضروف یا بیماری دژنراتیو مفصل نیز باشد. در برخی شرایط، ممکن است تا زمان بروز علائم متوجه نشوید که یک قطعه از استخوان شما شل یا جدا شده است.
درمان قطعات استخوانی جدا شده
اگر جدا شدن یک یا چند قطعه استخوانی باعث قفل شدن زانوی شما می‌شود، برای برداشتن آن به جراحی آرتروسکوپی (از طریق برش‌های کوچک) نیاز دارید.
