مچ‌گیری فردوسی‌پور از معادل فارسی!

واژه‌های خارجی و انتخاب معادل فارسی برای آن‌ها در برنامه‌ی «90» سوژه‌ی مچ‌گیری عادل فردوسی‌پور شد.

در برنامه‌ی شامگاه دوشنبه (14 مهرماه) «90»، عادل فردوسی‌پور با حسین عسگری، رییس دپارتمان داوری فدراسیون فوتبال، در حال صحبت بود که ابتدا از دادن اسپری - که فرهنگستان زبان و ادب فارسی معادل «افشانه» را برای آن تصویب کرده - به داوران تشکر کرد و وقتی بحث به دادن «هِدسِت» به داوران رسید، با خنده گفت: راستی فارسیِ هِدسِت چه می‌شود؟ وقتی گفته شد، «سیستم رادیویی»، پاسخ داد، آن هم که خارجی است و فارسی نیست.

این بحث در حالی در برنامه‌ی فوتبالی «90» مطرح شد که فرهنگستان زبان و ادب فارسی با تصویب معادل‌هایی برای واژه‌های خارجی بر استفاده آن‌ها بخصوص از جانب صدا و سیما تأکید دارد؛ مثلا چند ماه پیش فرهنگستان واژه‌های فوتبالی خود را که قرار شده بود در زمان برگزاری بازی‌های جام جهانی از سوی مجریان و گزارشگران فوتبالی استفاده شود، اعلام کرد و در جلسه‌ای با مجریان، گزارشگران و برنامه‌سازان صدا و سیما از آن‌ها خواست در گزارش برنامه‌های جام جهانی از این واژه‎ها استفاده کنند.

البته آن‌ها بعدا معتقد بودند مجریان تلویزیون در گزارش‎های فوتبالی جام جهانی چندان از واژه‌های ورزشی مصوب فرهنگستان استفاده نمی‌کنند.

از سوی دیگر، از زمان حضور تیم ملی والیبال کشورمان در لیگ جهانی، گزارشگرهای بازی‌ها از عبارت «بازبینی صحنه» به جای عبارت «ویدئو چک» - که بسیار هم مصطلح شده - استفاده می‌کردند و سعی در ترویج معادل فارسی آن داشتند.

باید دید واژه‌سازی فرهنگستان و نوع تعامل آن‌ها با صدا و سیما برای جا انداختن این واژه‌ها به کجا می‌رسد.