روحانی پس از یکسال در دانشگاه تهران

یک سال از حضور حسن روحانی رئیس‌جمهور برای مراسم نمادین بازگشایی دانشگاه‌ها در دانشگاه تهران می‌گذرد و او فردا یک‌بار دیگر در دانشگاه تهران حاضر خواهد شد.

حضور پیشین رئیس‌جمهور کمی بعد از رای آوردن او در انتخابات سال 92 و تحت تاثیر فعالیت دانشجویان برای آنچه روحانی «روی کار آمدن تدبیر و امید و اعتدال» به جای «افراط و تفریط» نامید، بود؛ حضوری که با استقبال دانشجویان همراه بود و صحبت‌های روحانی امید و مسرت عموم دانشجویان را بیشتر هم کرد. دانشجویانی که بعد از هشت سال احساس می‌کردند قرار است رئیس‌جمهور به آزادی و امنیت و قانون‌مداری دانشگاه احترام بگذارد. صحبت‌های روحانی نشانه‌ای برای تغییرات آینده در فضای دانشگاه‌ها بود؛ تغییراتی که حالا بعد از یک سال، برخی از آنها نمود بیشتری داشته و برخی دیگر همچنان نیازمند تلاش و توجه بیشتر است. در جدول نگاهی به صحبت‌های روحانی و وضعیت دانشگاه‌ها در موضوعی که او مطرح کرده شده است.

دیپلماسی علم  /  ما نیاز به دیپلماسی علم داریم و شما عالمان و فرهیختگان باید از طریق علم و دانش و مقاله و تحقیق و حضور در مجامع علمی جهان در این راستا تلاش کنید.  /  برای رویه شدن دیپلماسی علم گام‌هایی برداشته شده اما ناکافی بوده است. با توفیقاتی که در سیاست خارجی نصیب دولت شده امکان فراهم شدن دیپلماسی علم بیشتر شده و البته فعالیت در این حوزه دیر نتیجه خواهد داد.

اعتماد به دانشگاهیان /   از همین جا به وزارت اطلاعات اعلام می‌کنم که راه را برای این دیپلماسی باز کنید، به دانشگاه اعتماد کنید و به استادان بزرگ این دانشگاه‌ها اعتماد کنید و البته به دانشجویان عزیزمان اعتماد کنید، چون همه این عزیزان ایران را دوست دارند و توسعه این کشور را می‌خواهند.  /  متقاضیان ورود به مقطع کارشناسی‌ارشد همچنان باید از طرف مراجع ذی‌ربط تایید شوند اما روند تاییدها تغییر کرد و نشان داد که مراجع اعتماد بیشتری نسبت به گذشته به دانشجویان دارند.

دوری از فضای امنیتی و آزادی دانشگاه  /  همه مسئولان بدانید اگر جو را امنیتی کردید، نفاق را توسعه داده‌اید. دولت تدبیر و امید به دانشگاه آزاد اسلامی و منتقد، فرهنگ‌دوست، اندیشه‌ورز و تعلیم‌دهنده شهروند متخصص، مشارکت‌جو و آگاه افتخار می‌کند.  /  گام‌های دولت در این زمینه اساسی بوده اما همچنان مدیرانی در دانشگاه‌های مختلف وجود دارند که در برابر شرایط جدید مقاومت می‌کنند. مدیرانی که بنا به گفته‌های دانشجویان در دانشگاه‌های مختلف می‌خواهند همچنان براساس سیاست‌های پیشین با فعالیت دانشجویی و تشکل‌ها رفتار کنند.

توجه به خواسته‌های دانشجویان  /  شما دانشگاهیان و دانشجویان بودید که 24 خرداد 92 را آفریدید و تدبیر و امید و اعتدال را بر ناامیدی، افراط و تفریط پیروز ساختید و این ندای دانشگاهیان و فرهنگیان بود که ملت عزیز ما آن را به گوش جان خریدند و در انتخاباتی شکوهمند شرکت کردند و حماسه مورد نظر رهبری معظم انقلاب را آفریدند و ان‌شاءالله همین مردم و دانشگاه حماسه اقتصادی را نیز می‌آفرینند.  /  رئیس‌جمهور دانشگاهیان و دانشجویان را عامل به پیروزی رسیدن خود اعلام کرد اما اولویت‌هایی که او برای دولتش در نظر گرفته اولویت دانشجویان نیست. دانشجویان اغلب برای گشایش در سیاست داخلی به او رای داده‌اند و اولویت‌های دولت اقتصاد و سیاست خارجی است.

استادان بازنشسته- آزادی بیان استادان  /  در دانشگاه اسلامی یک گروه باید ملامت شوند و آن کسانی هستند که در تولید علم و فناوری کاهلی کردند، پس ما نباید در روند معیوب نابجای بازنشستگی زودهنگام استادان گرفتار شویم، بلکه باید با تضارب آرا، نقد و انتقاد و مباحثه به ثبات و رای درست و واقعی دست یابیم تا دانشگاه به مراتب بالای علمی خود دست یابد و این‌طور نباشد که استاد کلاس در بیان عقاید خود آزاد نباشد.   /  برخی از استادان بازنشسته دانشگاه‌ها در دولت گذشته به دانشگاه بازگشتند اما باز هم همچنان مدیران برخی دانشگاه‌ها در برابر بازگشت استادان مقاومت می‌کنند.

آزادی دانشگاه و پرهیز از دورویی /   برخی تلاش می‌کنند 75 یا 76 میلیون جمعیت کشور را ضرب در 2 کنند یعنی همه دو چهره داشته باشند و آنجا که بحث نمره، ارتقا و شغل است یک چهره و زمانی که زندگی آزاد است، چهره دیگری داشته باشند که ما این را نمی‌خواهیم.  /  بعد از بیشتر از یک سال از استقرار دولت، آثار رفتاری که در گذشته با دانشگاه شده همچنان باقی است و فضای آزاد دانشگاهی هنوز جای خود را باز نکرده است؛ هرچند که تاکیدات مسئولان دولت همواره بر استقرار چنین فضایی بوده است.

فعالیت سیاسی دانشجویان  /  مگر نقد، حمایت نیست، نقد از دولت و دولتمردان نعمت بزرگی است که باید برابر آن با کمال تواضع سر فرود آورد...دانشجو از منظر یک سیاستمدار نمی‌خواهد به مسائل بنگرد، بلکه دانشگاه به مثابه عالم و اندیشمند و روشنفکر به مسائل اجتماعی و سیاسی می‌نگرد... نه‌تنها آشنایی دانشجویان به مسائل مهم سیاسی کشور، منطقه و جهان مفید است، بلکه ضروری است.  /  با وجود تاکید رئیس‌جمهور و وزارت علوم، هنوز دانشجویان منتقد در برخی دانشگاه‌ها نتوانسته‌اند تشکل‌هایی که در دولت گذشته تعطیل شده‌اند را بازگشایی کنند و نسبت به کندی این کار گله دارند.

کارشکنی افراطیون برای خاموش ماندن دانشگاه  /  باعث سرشکستگی یک دولت است که دانشجو یا استادش به خاطر بهانه‌جویی عده‌ای دم فرو بندد و نتواند اظهارنظر کند. دانشگاه جای بیان اظهارنظر است و در دانشگاه یک زبان را بیشتر نمی‌پذیریم و آن زبان علم، خرد و عقلانیت است.  /  تلاش دولت برای از بین بردن خاموشی دانشگاه همچنان ادامه دارد اما عده‌ای که رئیس‌جمهور از آنها صحبت کرده هنوز توان کافی برای برخورد با دانشگاهیان را دارند. البته توفیق دولت در این زمینه را هم نباید نادیده گرفت.

قانون‌محوری دانشگاه  /  در دانشگاه باید آزادی آکادمیک در کنار اجرای قانون آکادمیک وجود داشته باشد.  /  وزارت علوم هنوز نتوانسته اثرات رفتار غیرقانونی در برخی روندهای دانشگاه را از بین ببرد. هرچند اعلام تخلفات بورس‌های غیرقانونی نشان داد که روند وزارت علوم به این سمت است. برخورد با مسببان تخلفات بورس‌ها اما هنوز انجام نشده است.

تکمیل کردن چرخه علم و فناوری  /  دانشگاه و مراکز علمی کشور در مسیر پیشرفت قرار دارند و این باعث افتخار ماست. چرخه علم و دانش و تولید علم فقط مقاله ISI نیست و حتی اگر همه این مقالات را نویسنده با خون دل و بیدار ماندن شب نوشته باشد تا چه رسد به آنکه دلاری، پولی یا مسائلی به مقاله‌ای منتهی شود و حتی اگر همه مقالات دقیق باشد باید بدانیم مقاله علمی یک حلقه کوچک از حلقه علم و فناوری است و باید همه حلقه‌های علم و فناوری را تکمیل کنیم.  /  برای تجاری‌سازی علم و اتصال صنعت به دانشگاه، دولت باید قوانین تشویقی برای صنعت و دانشگاه در نظر بگیرد.با این وجود صرف تاکید بر تجاری‌سازی و اجرای قوانین حمایتی تصویب شده مسیر دانشگاه‌ها در تولید علم را به سمت تقاضامحوری تغییر داده است.