تشریح عابدی از جایگاه علوم سایبری در ایران

به گزارش صدای ایران، سجاد عابدی کارشناسان ارشد علوم سایبری طی یادداشتی نوشت:علوم سایبر نیز همچون سایر علوم در معرض اثرات مثبت و منفی پیشرفت فن آوری قرار دارد و برای انطباق خود با شرایط روز، ناچار به تعدیل، خلق و گاه انطباق قواعد موجود با زمینه های جدید می پردازد.

 چه بسا که این سه گونه واکنش به صورت همزمان و دریک ظرف زمانی که به تثبیت قواعدی حداقلی در زمینه جدید منجر می شود، عمل نماید. به واقع، چالش های نوینی که در برابر علوم سایبری قرار می گیرند، ظرفیت های این علم را محک زده و منجر به شکوفایی گستره ای جدید در چشم انداز منابع و ابزارهای تفسیر می شود. فضای سایبر از جمله چالش های اخیر روابط بین الملل به شمار می رود که پرسش های بنیادینی را پیش روی سیاست مداران و تحلیل گران قرار داده است. و از طرفی بحران های بین المللی و تحولات چشم گیر سایبری و لزوم هرچه قوی و جدی تر پرداختن تخصصی به موضوعات سایبری در عرصه سیاست خارجی، استفاده از ابزار سایبر برای نیل به اهداف سیاست خارجی، دفاع سایبری در عرصه بین المللی؛ تاثیرگذاری در روندهای جدید سایبری بین المللی، نیاز به فعالیت تخصصی در عرصه سایبری به خوبی احساس می گردد.

ایران و بحث حملات سایبری
با عنایت به رشد فزاینده کاربران سایبری در فضای سایبر و رشد روز افزون این گونه حملات و جنگ ها در فضای سایبری بعلت ویژگی منحصر بفردی همچون گمنامی، ارزان، نبود مرزهای جغرافیایی، قابل دسترس بودن همگان و غیره؛ محیطی ایده آل را برای نفوذ گران و کشورهای متخاصم ایجاد نموده است. فراگیر شدن این فناوری در فضای جهانی در کنار دیگر ویژگی های مذکور؛ عملا رویکرد رقابتهای دو طرفه و حتی چند طرفه دولت ها را از عرصه های زمین، هوا، دریا و حتی فضا، به سمت عرصه پنجم رقابت تغییر داده است. لذا جنگ سایبری و اختصاص بودجه های کشورها برای این موضوع مشکلاتی را در جهان پدید آورده است که ضرورت و اهمیت دارد. تحلیل بسترهای بین المللی در مواجهه با این گونه حملات و جنگها را در محیط سایبری برای دفاع از حقوق ملت ها، به ویژه طرح مواضع منطقی و مستدل بین المللی کشورمان در مراجع بین المللی دو چندان نموده است و بایستی به آن اندیشیده شود.

از مهم ترین ویژگی های «تهاجم سایبری» می توان به موارد ذیل اشاره نمود:

- این امکان را برای کنشگران فراهم می کند که بدون نیاز به درگیری مسلحانه به اهداف سیاسی و راهبردی خود دست یابند.

- به کنشگران کوچک و نسبتا بی اهمیت، قدرت بی حد و حصر می بخشد.

- مهاجمان سایبری با استفاده از آدرس های جعلی IP، سرورهای خارجی و اسم مستعار می توانند تقریبا با گمنامی کامل و مصونیت نسبی، حداقل در کوتاه مدت عمل کنند.

- مرزهای میان اهداف و مواضع نظامی و غیرنظامی، فیزیکی و مجازی مبهم است.

- کنشگران این فضا، طیف وسیعی از بازیگران عرصه سایبری، من جمله دولت ها تا گروه های نیابتی را در بر می گیرد.

این ویژگی ها به خوبی نشان می دهد که هر اقدام تهاجمی در «فضای سایبری» تلقی شود لذا لازمست تفاوت های موجود میان «جرایم سایبری»، «تروریسم سایبری» و «جنگ سایبری» بر اساس عاملان آن ها مشخص شوند. در چنین مواقعی، نمی توان تاثیر به کارگیری نقطه ای اقدام مقابله جویانه آزمتیریک را نادیده گرفت. بنابراین برای اجرای بهتر دفاع سایبری در برابر گروه های جنایی- که تحقق منافع مالی، مهمترین اولویت آنهاست- می توان به پاسخ های انتظامی/ قضائی ( از جمله اقداماتی که منافع مالی بازیگران را هدف می گیرند) متوسل شد. همچنین در صورت رو در رویی با بازیگرانی که وابستگی کمی به فنون انفورماتیک دارند می توان پاسخ های نظامی را به کار گرفت. در نهایت لازم به تاکید است که برای آنکه کارکردهای هشدار، شناسایی حمله کننده و مقابله به مثل در مقابل حملات موثرتر واقع شوند، اعمال وابستگی های چند سویه صنعتی در زمینه انفورماتیک و ایجاد همکاری های بین المللی بسیار ضروری بوده و در ایجاد و توسعه دفاع سایبری مقبول تاثیرگذار است.