شرط ایران برای بازگشت سریع به مذاکرات برجام/ پیام مانور اخیر به صهیونیست ها و تروریست ها بود/ سیاست تعاملی ما هم شرقی و هم غربی است
به گزارش صدای ایران، حسین امیرعبداللهیان شنبهشب در گفتوگوی زنده با برنامه نگاه یک، درباره برخی از مسائل پیشآمده بین ایران و جمهوری آذربایجان، با اشاره به تلاش صهیونیستها و تروریستها برای تخریب روابط دو کشور ایران و آذربایجان گفت: با حساسیت و قاطعیت و در عین حال نگاه دوستانه به همسایگان خود از جمله کشور آذربایجان مسائل را رصد و پیگیری میکنیم.
وی تاکید کرد: ایران، همسایه بزرگ آذربایجان است و ما از مسیرهای دیپلماتیک پیامهایی را بین دو کشور رد و بدل کردهایم و خوشبین هستیم.
وزیر امور خارجه همچنین با اشاره به برگزاری مانور اخیر ایران در منطقه گفت: ما مانوری را در برابر اقداماتی که صهیونیستها و تروریستها در منطقه انجام دادند، برگزار کردیم و پیامی را برای صهیونیستها و تروریستها صادر کردیم.
امیرعبداللهیان در پاسخ به سوالی درباره برخی اظهارات مبنی بر اینکه ایران در عرصه سیاست خارجی در برخی مواقع به شعار نه غربی، نه شرقی پایبند نبوده و در برهههایی به هر یک از این دو سمت تمایل داشته است، گفت: دستگاه سیاست خارجی همواره به این شعار پایبند بوده است و ما همانقدر که کشور را به آمریکا و غرب گره نمیزنیم به چین و روسیه نیز گره نمیزنیم.
وی با بیان اینکه ملاک ما در نوع تعامل با کشورهایی چون آمریکا تغییر رفتار این کشور است، گفت: در ارتباط با چین و روسیه نیز اینگونه نیست که کشور را به این دو گره بزنیم. ما منافع متقابل داریم و در راستای منافع متقابلمان با کشورهای مختلف تعامل داریم. ما کشور را از نظر سیاسی به طرفهای غربی و شرقی گره نمیزنیم. استقلال خود را حفظ میکنیم ولی در راستای منافع خود با کشورهای مختلف تعامل میکنیم. ما منافع خود را میبینیم، آنها نیز منافع خود را میبینند و ما در دستگاه سیاست خارجی همواره تلاش کردهایم که خدشهای به استقلال ایران وارد نشود. وظیفه ما در بحث استقلال و موضوع سیاسی، صیانت از شعار نه غربی و نه شرقی است ولی در راستای منافع خود با کشورهای مختلف رایزنی و گفتوگو میکنیم؛ یعنی از نظر وابستگی میگوییم نه شرقی، نه غربی اما از نظر تعامل میگوییم هم شرقی، هم غربی.
وزیر امور خارجه همچنین در پاسخ به سوال دیگری درباره موضوع پیگیری پرداخت بدهی انگلیس به ایران و نتایج آخرین بررسیها در این زمینه گفت: در دیداری که با وزیر خارجه انگلیس در نیویورک داشتیم ایشان به ما قول داد که این موضوع را پیگیری کند و توضیحاتی را در این ارتباط داد و ما به آنها گفتیم که وعده شما برای ما ملاک نیست و ما منتظر اقدام عملی شما میمانیم که طلب ما را وصول کنید و اگر این اقدام از سوی انگلیس صورت بگیرد ما میتوانیم بگوییم که یکی از طرفهای مذاکرهکننده ما اقدام عملی انجام داده است.
امیرعبداللهیان با بیان اینکه وزیر خارجه انگلیس گفت که من به لندن برمیگردم و این موضوع را پیگیری میکنم تا به نتیجه روشن برسد، گفت: البته من به این ایشان گفتم که ما به وعده شما خوشبین نیستیم و امیدواریم این وعدهها جنبه عملی به خود بگیرد.
وی همچنین درباره آخرین وضعیت طلب چند میلیارد دلاری ایران از کره جنوبی و اینکه چرا کرهایها این بدهی را پرداخت نمیکنند و استدلال آنها در این زمینه چیست، اظهار کرد: آنها میگویند که این موضوع به خاطر تحریمهای آمریکاست و ما امکان انتقال را به خاطر فشارهای آمریکا و این تحریمها نداریم.
وزیر امور خارجه به گفتوگوی تلفنی اخیر خود با وزیر خارجه کرهجنوبی اشاره کرد و گفت: در این گفتوگوی تلفنی مفصل در مورد این موضوع صحبت کردیم. البته فشار آمریکا روی این کشور یک واقعیت است اما ما به مقامات کرهای گفتیم که ما نمیتوانیم بیش از این با لبخند از کنار این قضیه عبور کنیم. طرف کرهای نگران این موضوع است که بانک مرکزی ما به خاطر این مساله شکایت کند. ما سه سال است که در وزارت خارجه به بانک مرکزی گفتهایم صبر کند. این موضوع درست میشود ولی دیگر بانک مرکزی حرف ما را قبول ندارد. با توجه به بدعهدی کره و اگر قرار است پول ما در آنجا بماند ما باید از ابزارهای دیگرمان استفاده کنیم تا طرف مقابل احساس مسئولیت کند. توافقاتی در این گفتوگوی تلفنی صورت گرفت و ما منتظر نتیجه این توافقات هستیم. ما به صراحت به مقامات کرهای گفتهایم که برای مردم ایران قابل قبول نیست که پول این ملت در بانکهای شما باشد و ما نتوانیم از این پولها استفاده کنیم. ما به آنها گفتیم که ما عملگرا هستیم و گفتاردرمانی مشکل ما را حل نمیکند و باید کره اقدام عملی در این ارتباط انجام دهد.
وزیر امور خارجه در ادامه در پاسخ به این سوال که چرا نشست هستهای ایران با گروه ۱+۴ در نیویورک برگزار نشد، گفت: ما وقتی به نیویورک رسیدیم با پیشنهادی مواجه شدیم که البته از قبل آن به طرقی به ما اطلاع داده شده بود اما تصمیم قطعی نگرفته بودند. سه کشور اروپایی این پیشنهاد را داشتند که نشست وزیران امور خارجه ایران و ۱+۴ در نیویورک برگزار شود. ما به آنها اعلام کردیم که ما با ملاقات و جلسه جمعی در حال حاضر موافق نیستیم چراکه در حال مطالعه پرونده و تنظیم و جمعبندی سیاستها هستیم. از جمله اینکه ترکیب تیم جدید چگونه باشد و چگونه به مذاکرات برگردیم. از طرف دیگر طرف مقابل نیز باید حرکت موثری داشته باشد و فقط تاکید بر زود برگزار شدن مذاکرات نداشته باشد و اگر اینقدر عجله دارد که مذاکرات هرچه زودتر انجام شود باید اقدام موثری داشته باشد.
وی با بیان اینکه نشست وزرای خارجه در سالهای گذشته یک موضوع عادی بود ولی امسال موضوع عادی نبود و من در ملاقاتهای دوجانبه به وزرای خارجه سه کشور اروپایی انگلیس، آلمان و فرانسه گفتم وقتی که ما در حال بررسی پرونده هستیم و جمعبندی نهایی نداریم برگزاری جلسه و عکسگرفتن چه فایدهای برای مردم ایران دارد، اظهار کرد: در نیویورک به دبیرکل سازمان ملل و آقای بورل گفتم به جای اینکه انقدر به ما فشار بیاورید که هر چه زودتر مذاکرات انجام شود باید اقدام عملی موثر از سوی طرفهای مقابل انجام شود و زود ایرانیها با زود غربیها فرق دارد. شما از زمانی که توافق صورت گرفته و تاکنون دائم مصاحبه میکنید و یک بار میگویید میخواهیم کانال مالی اینستکس را ایجاد کنیم. یک روز دیگر میگویید کانال مالی بشردوستانه ولی هیچ کار موثری از سوی شما انجام نشده است.
امیرعبداللهیان با بیان اینکه ما به آنها گفتیم که در حال بررسی و تنظیم سیاستها و برنامههای خود در ارتباط با مذاکرات هستیم، تصریح کرد: به آنها گفتیم که دولت جدید ایران به هشت سال قبل یا پنج سال قبل و یا یک سال و نیم قبل برنمیگردد و ما بر سر میز مذاکره نمیآییم که قهوهای خورده شود و سپس به پایتختها برگردند و احتمالا متنی رد و بدل شود. شما باید نیت و اراده واقعی خود را نشان دهید. در زمانی که در نیویورک بودیم آمریکاییها از کانالهای مختلف تلاش کردند که تماسهایی را بگیرند، پیامهایی را منتقل کنند، به یکی از کسانی که حامل پیام آمریکاییها بود گفتم که آیا نیت آمریکا واقعی است که او در جواب گفت فکر میکنم واقعی است. من نیز گفتم که اگر نیتش واقعی است بخشی از داراییهای بلوکهشده ایران را آزاد کند و یک حرکتی بکند تا ما بتوانیم بگوییم جو بایدن با ترامپ تفاوت دارد.
وزیر امور خارجه با بیان اینکه به طرفهای مقابل گفتیم که ما در موضع مذاکره جدی هستیم و ما مرد مذاکره و مرد عمل هستیم، ادامه داد: به آنها تاکید کردیم که دولت جدید ایران عملگرا است و از مذاکرهای که فنجان قهوه در بیاید ملت ما سودی نمیبرد. ما مذاکرهای میخواهیم که منافع ایران در آن حاصل شود.
امیرعبداللهیان با تاکید بر اینکه ما سیاست خارجی و اقتصاد کشور را به مذاکره و برجام گره نمیزنیم، در بخش دیگری از صحبتهای خود به موضوع واردات واکسن کرونا و اقدامات صورتگرفته در کشور اشاره کرد و گفت: در جلسهای که من در این ارتباط برگزار کردم عدهای از دوستان میگفتند تا وقتی افایتیاف را نپذیریم و به آن ملحق نشویم امکان ندارد که ما به این میزانی که مد نظرمان است واکسن وارد کنیم ولی در ادامه در راستای تلاشهایی که انجام شد این مساله محقق شد و سفارتخانههای ما در این زمینه بصورت جدی فعال شدند.
وی با بیان اینکه دولت یک برنامه توسعه اقتصادی در ابعاد مختلف دارد که تلاش میکند آن را به پیش ببرد، گفت: ما همه چیز را به تحریم و برجام گره نمیزنیم. ما یک برجام و یک میز مذاکره داریم. تلاش میکنیم که تحریمها لغو شود و این جزء وظایف ذاتی وزارت خارجه است و در هماهنگی با نهادهای عالی نظام این موضوع را به پیش میبرد. اگر این مذاکرات به موفقیت برسد کاتالیزوری برای رشد اقتصادی کشور خواهد بود ولی اگر طرفهای مقابل به تعهدات خود عمل نکنند کشور منتظر میز مذاکره نخواهد بود. قرار نیست وزارت خارجه را معطل برجام کنیم. برجام قد و قواره خود را دارد که متناسب با آن عمل میکنیم و در بخشهای دیگر وزارت خارجه نیز براساس ماموریتهایی که داریم برای پیشبرد منافع کشور و توسعه اقتصادی برنامهریزی و تلاش میکنیم.
وی در پاسخ به این سوال که آیا زمان انجام مذاکرات مشخص شده است، گفت: انشاءالله این امر به زودی انجام میشود. ما در حال نزدیکشدن به جمعبندی نهایی هستیم. ما در مذاکره جدی هستیم و به زودی بازخواهیم گشت. در مورد اینکه مذاکرات را ادامه میدهیم اتفاق نظر وجود دارد. ترکیب تیم در حال نهاییشدن است. وزارت خارجه مذاکرات را دنبال میکند و مذاکرات در چارچوب فعالیتهای معاونت سیاسی وزارت خارجه به پیش میرود.
امیرعبداللهیان با بیان اینکه شش دور مذاکرات برگزار شده است، اظهار کرد: طرفهای مقابل باید با درک درست به میز مذاکره برگردند و هدف ما این است که منافع اقتصادی ایران از برجام حاصل شود. ما به مردم اطمینان میدهیم که هر قدمی که در این زمینه برداشته میشود در راستای تامین حداکثری حقوق ملت ایران خواهد بود.
وزیر امور خارجه در بخش دیگری از این گفتوگو با بیان اینکه ما یک سند روشن به نام برجام داریم که در آن تعهدات و تکلیفهای همه طرفها مشخص است، افزود: در مسیر مذاکره برای ما مهم است که طرف مقابل با اراده و نیت جدی حضور پیدا کند و حتما روش و رفتار طرف مقابل میتواند نقش تعیینکنندهای در خروجی مذاکرات داشته باشد.
وی با بیان اینکه ما در دانش و فناوری هستهای به نقطهای رسیدهایم که برای تامین نیازهای دارویی کشور در این حوزه به پیشرفتهای خوبی دست یافتهایم، گفت: آمریکاییها میخواهند فعالیتهای هستهای ایران را به نقطه برجام برگردانند در حالی که حاضر نیستند ۱۰ میلیارد دلار از پول بلوکهشده ایران را آزاد کنند.
امیرعبداللهیان همچنین در پاسخ به سوالی درباره برخی از اظهارات اخیر مقامات آمریکایی و اروپایی در بحث مذاکرات هستهای و طرح عناوینی همچون پلان B گفت: بخشی از سخنان آنها هم بلوف است، هم به نوعی تهدید. چراکه میخواهند ما زودتر به میز مذاکرات برگردیم. من به طرفهای مقابل گفتم که مردم ایران را از طرحهای C و B نترسانید و اگر نیت واقعی دارید در رفتار خودتان تغییر ایجاد کنید. ملاک برای ما رفتار است و براساس رفتار قضاوت و عمل میکنیم و ما از آنها به غیر از حرف و طلبکاری متاسفانه چیزی ندیدهایم.
وزیر امور خارجه با بیان اینکه این دفعه قرار نیست همه چیز روی کاغذ باشد، اظهار کرد: مردم ما باید ترجمان آن چیزی که روی کاغذ است را در بطن زندگی خود و روی زمین ببینند.
وی در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه طرفهای مقابل مذاکرهکننده در تلاشند که مسائل منطقه و فعالیتهای موشکی ایران را نیز وارد بحث مذاکرات کنند، تصریح کرد: در موضوع منطقه، ایران سازندهترین طرف و کنشگر در منطقه است. ایران در عراق سازندهترین نقش را ایفا کرد. شما از مردم عراق میتوانید بپرسید که آمریکا با این همه توان خود چقدر در عراق کار کرد و ایران چقدر کار کرد. ما در حال حاضر ۲۰۰۰ مگاوات برق به عراق صادر میکنیم و البته پولش را میگیریم. گاز لولهکشی به عراق صادر میکنیم و پول آن را میگیریم. در بحث مبارزه با تروریسم و افراطیگری شهدای بزرگی را دادیم. در موضوع افغانستان میتوانیم ببینیم که ایران چه طرحهای زیرساختی اجرا کرد و آمریکاییهایی که ۲۰ سال در آنجا بودند چه کردند. نقش ایران سازنده است و چون اقدامش مثبت است نفوذ زیادی در منطقه دارد ولی ما دخالتی در کشورهای منطقه نداشته و نداریم.
امیرعبداللهیان تاکید کرد: در مورد بحث موشکی نیز آنها میدانند که این مساله موضوع دفاعی ماست و اصلا موضوعی نیست که آنها بتوانند در ارتباط با بحث مذاکره در مورد آن فکر کنند.