عبدالجبار کاکایی در واکنش به مطرح شدن طرح صیانت از حقوق کاربران در فضای مجازی در مجلس، آن را یک تصمیم کلان سیاسی که بازخورد بدی دارد، می‌داند و می‌گوید که این یک عقب‌نشینی بسیار بد است و هر کسی این تصمیم را گرفته، از سر ناآگاهی بوده است.
به گزارش صدای ایران از ایسنا، این شاعر درباره آسیب‌شناسی اجرایی شدن طرح صیانت از حقوق کاربران در فضای مجازی برای حوزه فرهنگ و ادبیات، آن هم با توجه به اینکه در سال‌های اخیر با وجود وضعیت صنعت نشر بخش قابل توجهی از آثار ادبی در فضای مجازی (شبکه‌های اجتماعی خارجی) منتشر می‌شوند، در حدود دو سال کرونایی اغلب محافل ادبی به پلتفرم‌های مجازی کوچ کرده‌اند و این روزها بسیاری از اهالی فرهنگ و ادبیات از فضای مجازی و به‌ویژه پلتفرم‌های مرسوم خارجی برای فعالیت‌های خود استفاده می‌کنند، اظهار کرد: من به موضوع فضای مجازی و نسبت آن با ادبیات خیلی خوش‌بین هستم. غالبا با وجود این نظریه که می‌گویند میزان مطالعه کم شده و موضوع مطالعه در حال به حاشیه رفتن است اما اتفاقا من معتقدم که گردش اطلاعات در این فضا بالاست و تربیت فرهنگی برای استفاده از فضای مجازی هم روزبه‌روز در حال بهتر شدن است.
او در ادامه گفت: استفاده ما از فضای مجازی در سال ۱۴۰۰ به نسبت دهه ۹۰ و ۸۰ خیلی بهتر شده است؛ کانال‌های متعددی به راه افتاده و تبادل اطلاعات صورت می‌گیرد؛ هم در حوزه فرهنگ، هم در حوزه سیاست، هم در حوزه هنر و ... . به اعتقاد من، نسبت فضای مجازی با شهروند ایرانی دارد همانند نسبت دریا و ماهی می‌شود. به قول مولانا که می‌گوید «ماهیان را با یبوست جنگ‌هاست»، این نسبت در حال حاضر برای مردم با فضای مجازی برقرار شده و بدون آن، ادامه حیات‌شان به مخاطره می‌افتد.
کاکایی سپس این طرح را نوعی عقب‌گرد دانست و بیان کرد: من نمی‌دانم این طرح‌ها را چه کسی می‌نویسد و چه کسی مصوب می‌کند. یا چطور می‌خواهند آن را پیاده کنند و با چه ذهنیتی این کار را انجام می‌دهند. اما این رسما نوعی عقب‌نشینی، شبیه به عقب‌نشینی‌هایی است که ما از دوره قاجاریه در مقابل جهان توسعه داشتیم تا حالا. و این به‌جای این است که خودشان را قوی کنند و صفحات مجازی پرقدرت فرهنگی و فکری راه بیندازند و به فکر درمان باشند.
این شاعر در عین حال به چالش‌های موجود در فضای مجازی نیز اشاره کرد و گفت: در فضای مجازی خیلی اتفاقات دیگر هم می‌افتد، اما راه دارد. این فضا فضایی است آزاد برای عرضه و تبادل اطلاعات و باید در آن حضور پیدا کرد. نه اینکه یک مشت کارمند حق‌الزحمه‌ای را به اسم جنگ نرم راه انداخت تا وارد فضای مجازی شوند و با فحاشی، هتاکی و تهدید بخواهند جلو نظریه‌پردازی، گفت‌وگوها و اظهارنظرهای فضای مجازی را بگیرند.
عبدالجبار کاکایی افزود: به نظر من، این یک عقب‌نشینی بسیار بد و غیرمنطقی است. هر کسی، مقامی و منصبی که این تصمیم را گرفته، از سر ناآگاهی بوده است. جهان مجازی نه تنها الان در اروپا و امریکا بلکه در جهان سوم هم دارد بخشی از حیات معنوی مردم می‌شود. این پروژه‌ها و طرح‌ها هم مثل قطع شدن برق و کمبود آب احتمال دارد همان «شورش‌های خیابانی» را در پی داشته باشد. اما کسانی که این طرح را نوشته‌اند، به این‌جای ماجرا فکر کرده‌اند؟ یا همچنان ساده‌اندیشانه فکر می‌کنند مثل زمانی که دیش ماهواره‌ها را جمع می‌کردند تا زمانی که بعضی سایت‌ها و کانال‌ها را فیلتر کردند و حالا هم که به این صورت پیش می‌روند.
او با بیان اینکه به فضای مجازی بسیار خوش‌بین است و آن را بسیار فضای مفیدی می‌بیند، گفت: حداقل در فضای ادبیات می‌توانم راندمان کاری فضای مجازی را مثبت ببینم. اگرچه در آغاز یک‌سری اتفاقات افتاد که مثل سیلی بود که از کوه پایین آمد و با خودش خار و خاشاک را هم آورد، اما کم‌کم در حال سیال و شفاف شدن است و تبادل اطلاعات و سایت‌های قوی در حال شکل گرفتن هستند.
این شاعر و ترانه‌سرا اظهار کرد: دفترهای شعر ما در تیراژهای دو یا سه‌هزار جلدی چاپ می‌شد اما حالا بازدیدکننده‌های آثارمان حدود ۴۰، ۵۰ هزار نفر هستند، طبیعی است که برای من به عنوان یک شاعر خیلی خوب است که ارتباطم با این تعداد از افراد اهل مطالعه و خوانش زیاد شده و حتی برای هر کسی که مثل من کار فرهنگی انجام می‌دهد.
تا کنون شرکت‌ها و گروه‌های مختلفی با صدور بیانیه‌ها و به راه انداختن کارزار مخالفت خود را نسبت به این اجرای طرح صیانت از حقوق کاربران در فضای مجازی نشان داده‌اند. عبدالجبار کاکایی در پاسخ به این سوال که واکنش اهالی فرهنگ و ادبیات هم دراین‌باره می‌تواند اثربخش باشد گفت: در حوزه شعر، شاعران صنف ندارند اما در حوزه ادبیات و فرهنگ، باید بیانیه بدهند و مخالفت کنند یا حداقل روشن‌گری انجام شود. آن افرادی که این طرح‌ها را به مجلس می‌برند، با بزرگان و اهالی ادبیات جلسه بگذارند و گفت‌وگو کنند و با مشورت این کار را انجام دهند، چون صدمه این کار به حوزه فرهنگ می‌رسد. نمی‌دانم با کدام فرهنگی نشسته‌اند و بحث کرده‌اند و به نتیحه رسیده‌اند. این تصمیمات تصمیمات کلان سیاسی است و متاسفانه بازخورد بدی دارد.
پس از واکنش‌های متعدد، طرح صیانت از حقوق کاربران در فضای مجازی که بنا بود در روز دوشنبه (۴ مردادماه ۱۴۰۰) در صحن علنی مجلس شورای اسلامی مطرح شود، از دستور کار مجلس خارج شد؛ با این حال گفته شده که این طرح به جلسات آینده مجلس موکول خواهد شد.
او در ادامه گفت: استفاده ما از فضای مجازی در سال ۱۴۰۰ به نسبت دهه ۹۰ و ۸۰ خیلی بهتر شده است؛ کانال‌های متعددی به راه افتاده و تبادل اطلاعات صورت می‌گیرد؛ هم در حوزه فرهنگ، هم در حوزه سیاست، هم در حوزه هنر و ... . به اعتقاد من، نسبت فضای مجازی با شهروند ایرانی دارد همانند نسبت دریا و ماهی می‌شود. به قول مولانا که می‌گوید «ماهیان را با یبوست جنگ‌هاست»، این نسبت در حال حاضر برای مردم با فضای مجازی برقرار شده و بدون آن، ادامه حیات‌شان به مخاطره می‌افتد.
کاکایی سپس این طرح را نوعی عقب‌گرد دانست و بیان کرد: من نمی‌دانم این طرح‌ها را چه کسی می‌نویسد و چه کسی مصوب می‌کند. یا چطور می‌خواهند آن را پیاده کنند و با چه ذهنیتی این کار را انجام می‌دهند. اما این رسما نوعی عقب‌نشینی، شبیه به عقب‌نشینی‌هایی است که ما از دوره قاجاریه در مقابل جهان توسعه داشتیم تا حالا. و این به‌جای این است که خودشان را قوی کنند و صفحات مجازی پرقدرت فرهنگی و فکری راه بیندازند و به فکر درمان باشند.
این شاعر در عین حال به چالش‌های موجود در فضای مجازی نیز اشاره کرد و گفت: در فضای مجازی خیلی اتفاقات دیگر هم می‌افتد، اما راه دارد. این فضا فضایی است آزاد برای عرضه و تبادل اطلاعات و باید در آن حضور پیدا کرد. نه اینکه یک مشت کارمند حق‌الزحمه‌ای را به اسم جنگ نرم راه انداخت تا وارد فضای مجازی شوند و با فحاشی، هتاکی و تهدید بخواهند جلو نظریه‌پردازی، گفت‌وگوها و اظهارنظرهای فضای مجازی را بگیرند.
عبدالجبار کاکایی افزود: به نظر من، این یک عقب‌نشینی بسیار بد و غیرمنطقی است. هر کسی، مقامی و منصبی که این تصمیم را گرفته، از سر ناآگاهی بوده است. جهان مجازی نه تنها الان در اروپا و امریکا بلکه در جهان سوم هم دارد بخشی از حیات معنوی مردم می‌شود. این پروژه‌ها و طرح‌ها هم مثل قطع شدن برق و کمبود آب احتمال دارد همان «شورش‌های خیابانی» را در پی داشته باشد. اما کسانی که این طرح را نوشته‌اند، به این‌جای ماجرا فکر کرده‌اند؟ یا همچنان ساده‌اندیشانه فکر می‌کنند مثل زمانی که دیش ماهواره‌ها را جمع می‌کردند تا زمانی که بعضی سایت‌ها و کانال‌ها را فیلتر کردند و حالا هم که به این صورت پیش می‌روند.
او با بیان اینکه به فضای مجازی بسیار خوش‌بین است و آن را بسیار فضای مفیدی می‌بیند، گفت: حداقل در فضای ادبیات می‌توانم راندمان کاری فضای مجازی را مثبت ببینم. اگرچه در آغاز یک‌سری اتفاقات افتاد که مثل سیلی بود که از کوه پایین آمد و با خودش خار و خاشاک را هم آورد، اما کم‌کم در حال سیال و شفاف شدن است و تبادل اطلاعات و سایت‌های قوی در حال شکل گرفتن هستند.
این شاعر و ترانه‌سرا اظهار کرد: دفترهای شعر ما در تیراژهای دو یا سه‌هزار جلدی چاپ می‌شد اما حالا بازدیدکننده‌های آثارمان حدود ۴۰، ۵۰ هزار نفر هستند، طبیعی است که برای من به عنوان یک شاعر خیلی خوب است که ارتباطم با این تعداد از افراد اهل مطالعه و خوانش زیاد شده و حتی برای هر کسی که مثل من کار فرهنگی انجام می‌دهد.
تا کنون شرکت‌ها و گروه‌های مختلفی با صدور بیانیه‌ها و به راه انداختن کارزار مخالفت خود را نسبت به این اجرای طرح صیانت از حقوق کاربران در فضای مجازی نشان داده‌اند. عبدالجبار کاکایی در پاسخ به این سوال که واکنش اهالی فرهنگ و ادبیات هم دراین‌باره می‌تواند اثربخش باشد گفت: در حوزه شعر، شاعران صنف ندارند اما در حوزه ادبیات و فرهنگ، باید بیانیه بدهند و مخالفت کنند یا حداقل روشن‌گری انجام شود. آن افرادی که این طرح‌ها را به مجلس می‌برند، با بزرگان و اهالی ادبیات جلسه بگذارند و گفت‌وگو کنند و با مشورت این کار را انجام دهند، چون صدمه این کار به حوزه فرهنگ می‌رسد. نمی‌دانم با کدام فرهنگی نشسته‌اند و بحث کرده‌اند و به نتیحه رسیده‌اند. این تصمیمات تصمیمات کلان سیاسی است و متاسفانه بازخورد بدی دارد.
پس از واکنش‌های متعدد، طرح صیانت از حقوق کاربران در فضای مجازی که بنا بود در روز دوشنبه (۴ مردادماه ۱۴۰۰) در صحن علنی مجلس شورای اسلامی مطرح شود، از دستور کار مجلس خارج شد؛ با این حال گفته شده که این طرح به جلسات آینده مجلس موکول خواهد شد.
عباس عبدی به موافقت نمایندگان مجلس با اصل ۸۵ شدن طرح صیانت از فضای مجازی واکنش نشان داد
این فعال سیاسی اصلاح‌طلب در توییتی نوشت: چرا پیش از انتخابات تصویب نکردند؟ حتی تکذیب هم نکردند. چون رأی منفی داشت.
چرا پیش از دولت رییسی نهایی کردند؟ می خواهند او را در منگنه قرار دهند.
او این توئیت را با هشتگ طرح صیانت مجلس اقلیت منتشر کرد.
مجلس به دنبال محدود سازی هیچ پیام رسانی نیست
نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی با اشاره به برخی جزئیات طرح حمایت از حقوق کاربران در فضای مجازی تاکید کرد: این طرح به دنبال مسدودسازی هیچ پیام‌رسانی نیست .
رضا تقی‌پور نماینده مردم تهران و عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس در جلسه علنی امروز و در دفاع از تقاضای جمعی از نمایندگان برای بررسی طرح «صیانت از حقوق کاربران در فضای مجازی» در چارچوب اصل 85 قانون اساسی، اظهار داشت: مرکز پژوهش‌های مجلس کار کارشناسی سنگینی را با حضور تمام کارشناسان حوزه فناوری اطلاعات انجام داده و اصلاحات بسیار گسترده‌ای در طرح اولیه صورت گرفته است.
وی تصریح کرد: اکثر انتقادها و شکایت‌ها مربوط به طرح اولیه بود که طرح خامی بوده است، اما طرح جدید فرصت‌های گسترده‌ای برای ساماندهی فضای مجازی و توسعه کسب و کارهای مجازی ایجاد می‌کند.
نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی اظهار داشت: در این طرح به دنبال آن هستیم که آفت‌ها را از فضای مجازی دور کنیم و این فرصت را برای تعالی جامعه، نشر دانش و توسعه کسب و کارها تبدیل کنیم.
تقی‌پور با اشاره به ماده 13 این طرح خاطرنشان کرد: در این ماده پیشنهاد تاسیس صندوقی برای توسعه کسب و کارهای مجازی ارائه شده است؛ درواقع در سال 96 شورای عالی فضای مجازی برای حمایت از پیام‌رسان‌های داخلی مصوبه داشت، اما کل حمایتی که از این پیام‌رسان‌ها کردند این بود که 5 میلیارد تومان وام به آنها پرداخت کردند؛ این رقم در مقابل 300 میلیون دلاری که تلگرام برای توسعه خود اختصاص داده، عدد قابل توجهی نیست.
وی با تاکید بر اینکه به دنبال رفع تبعیض میان پلتفرم‌های داخلی و خارجی هستیم، ادامه داد: تاکنون روال به این صورت بوده که به پهنای باند خارجی پول می‌دادیم و برای تولیدکننده محتوای داخلی هم هیچ حقی قائل نبودیم، اما در این طرح پیشنهاد شده است که به تولیدکنندگان محتوای داخلی از محل منابع صندوق پیش بینی شده در ماده 13 حق السهم پرداخت شود.
عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس خاطرنشان کرد: حدود 500 هزار نفر دانش‌آموخته این رشته و رشته‌های مرتبط را در کشور داریم که اگر فضای واقعی کار برای آنها فراهم نشود، آیا باید مسافرکشی کنند؟
تقی‌پور تصریح کرد: این طرح به دنبال مسدود کردن هیچ کدام از پیام‌رسان‌ها و شبکه‌های اجتماعی و موتورهای جستجوی از قبیل گوگل، اینستاگرام و بقیه نیست و در آن تأکید شده است که تا زمانی که نرم افزارهای مشابه در داخل رشد نکنند و همه سرویس‌های مشابه را ارائه ندهند، هیچ اتفاقی نمی‌افتد.
وی با تاکید مجدد بر اینکه این طرح به دنبال مسدودسازی نیست، اضافه کرد: طبق ماده 28 طرح، مسدودسازی هفتمین اقدامی است که صورت می‌گیرد و در موارد ضروری، ابتدا مسئولان باید با متولیان پلتفرم‌های خارجی مذاکره کنند که قوانین ما را بپذیرند و به عنوان مثال اگر سرقت الکترونیک اتفاق می‌افتد، پلتفرمی که در بستر آن این سرقت صورت گرفته است، باید پاسخگو باشد.
نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه این طرح شروع قانونمند کردن فضای مجازی برای حمایت از حقوق کاربران است، گفت: آیا در حال حاضر پلتفرم‌های خارجی بابت اطلاعاتی که از کشور ما می‌برند و یا تبلیغاتی که در ایران می‌کنند، پول و مالیات به ما می‌دهند؟ چون تاکنون قانون مدونی در این خصوص نداشته‌ایم این اتفاقات هم سر و سامان داده نمی‌شود.
تقی‌پور در پایان تأکید کرد: الزام ارائه خدمات بانکی الکترونیک، از جمله فرصت‌هایی است که برای توسعه پلتفرم‌های داخلی در این سطح در نظر گرفته شده است.
وی همچنین خواستار موافقت مجلس با بررسی این طرح در چارچوب اصل 85 قانون اساسی در کمیسیون مشترکی متشکل از صاحب‌نظران این حوزه شد تا اشکالات آن برطرف شود.
رضا تقی‌پور نماینده مردم تهران و عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس در جلسه علنی امروز و در دفاع از تقاضای جمعی از نمایندگان برای بررسی طرح «صیانت از حقوق کاربران در فضای مجازی» در چارچوب اصل 85 قانون اساسی، اظهار داشت: مرکز پژوهش‌های مجلس کار کارشناسی سنگینی را با حضور تمام کارشناسان حوزه فناوری اطلاعات انجام داده و اصلاحات بسیار گسترده‌ای در طرح اولیه صورت گرفته است.
وی تصریح کرد: اکثر انتقادها و شکایت‌ها مربوط به طرح اولیه بود که طرح خامی بوده است، اما طرح جدید فرصت‌های گسترده‌ای برای ساماندهی فضای مجازی و توسعه کسب و کارهای مجازی ایجاد می‌کند.
نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی اظهار داشت: در این طرح به دنبال آن هستیم که آفت‌ها را از فضای مجازی دور کنیم و این فرصت را برای تعالی جامعه، نشر دانش و توسعه کسب و کارها تبدیل کنیم.
تقی‌پور با اشاره به ماده 13 این طرح خاطرنشان کرد: در این ماده پیشنهاد تاسیس صندوقی برای توسعه کسب و کارهای مجازی ارائه شده است؛ درواقع در سال 96 شورای عالی فضای مجازی برای حمایت از پیام‌رسان‌های داخلی مصوبه داشت، اما کل حمایتی که از این پیام‌رسان‌ها کردند این بود که 5 میلیارد تومان وام به آنها پرداخت کردند؛ این رقم در مقابل 300 میلیون دلاری که تلگرام برای توسعه خود اختصاص داده، عدد قابل توجهی نیست.
وی با تاکید بر اینکه به دنبال رفع تبعیض میان پلتفرم‌های داخلی و خارجی هستیم، ادامه داد: تاکنون روال به این صورت بوده که به پهنای باند خارجی پول می‌دادیم و برای تولیدکننده محتوای داخلی هم هیچ حقی قائل نبودیم، اما در این طرح پیشنهاد شده است که به تولیدکنندگان محتوای داخلی از محل منابع صندوق پیش بینی شده در ماده 13 حق السهم پرداخت شود.
عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس خاطرنشان کرد: حدود 500 هزار نفر دانش‌آموخته این رشته و رشته‌های مرتبط را در کشور داریم که اگر فضای واقعی کار برای آنها فراهم نشود، آیا باید مسافرکشی کنند؟
تقی‌پور تصریح کرد: این طرح به دنبال مسدود کردن هیچ کدام از پیام‌رسان‌ها و شبکه‌های اجتماعی و موتورهای جستجوی از قبیل گوگل، اینستاگرام و بقیه نیست و در آن تأکید شده است که تا زمانی که نرم افزارهای مشابه در داخل رشد نکنند و همه سرویس‌های مشابه را ارائه ندهند، هیچ اتفاقی نمی‌افتد.
وی با تاکید مجدد بر اینکه این طرح به دنبال مسدودسازی نیست، اضافه کرد: طبق ماده 28 طرح، مسدودسازی هفتمین اقدامی است که صورت می‌گیرد و در موارد ضروری، ابتدا مسئولان باید با متولیان پلتفرم‌های خارجی مذاکره کنند که قوانین ما را بپذیرند و به عنوان مثال اگر سرقت الکترونیک اتفاق می‌افتد، پلتفرمی که در بستر آن این سرقت صورت گرفته است، باید پاسخگو باشد.
نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه این طرح شروع قانونمند کردن فضای مجازی برای حمایت از حقوق کاربران است، گفت: آیا در حال حاضر پلتفرم‌های خارجی بابت اطلاعاتی که از کشور ما می‌برند و یا تبلیغاتی که در ایران می‌کنند، پول و مالیات به ما می‌دهند؟ چون تاکنون قانون مدونی در این خصوص نداشته‌ایم این اتفاقات هم سر و سامان داده نمی‌شود.
تقی‌پور در پایان تأکید کرد: الزام ارائه خدمات بانکی الکترونیک، از جمله فرصت‌هایی است که برای توسعه پلتفرم‌های داخلی در این سطح در نظر گرفته شده است.
وی همچنین خواستار موافقت مجلس با بررسی این طرح در چارچوب اصل 85 قانون اساسی در کمیسیون مشترکی متشکل از صاحب‌نظران این حوزه شد تا اشکالات آن برطرف شود.
آخرین اخبار
