باید ها و نباید های شب کنکور/ خانواده ها چه کنند؟

صدای ایران- همه ساله در آستانه برگزاری آزمون سراسری دانشگاه ها ، جنب وجوش توام با استرس در میان داوطلبان بوجود می آید، موضوعی كه باید با آرامش بخشی توسط خانواده ها زمینه مناسب برای شركت در این رقابت فراهم شود.

ایرنا نوشت: برای موفق شدن در كنكور باید به كلیدهای موفقیت كه مهمترین محور آن را توكل به خدا و اعتماد به توانمندی های فردی تشكیل می دهد توجه كرد، زیرا این عوامل در موفقیت های انسان نقش اساسی دارد.

طبق بررسی ها ، میزان یادگیری در میان افراد متفاوت بوده لذا آنچه می تواند نتیجه مطلوبی برای شركت كنندگان در آزمون ها رقم بزند غلبه بر استرس و تقویت درون یا روحیه است.

پرهیز از خیال پردازی درخصوص نتایج كنكور ضروری است و نباید این موضوع ذهن داوطلب به خود مشغول كند.

روانشناسان تاكید دارند كه خانواده ها بدانند نخستین شخصی كه نتایج كنكور برایش اهمیت دارد خود داوطلب است و بقیه افراد هر چند هم در زمان حاضر علاقه نشان دهند اما در واقع به دنبال زندگی خودشان هستند پس بهتر است داوطلب در ساعت های باقی مانده تا كنكور آرامش داشته باشد.

كنار گذاشتن نگرانی های ناشناخته پیش از آزمون

یك استاد دانشگاه و روانشناس می گوید: خانواده ها باید نگرانی های ناشناخته پیش از آزمون را كنار بگذارند و با حفظ روحیه فرزندان خود را مدیریت كنند.

دكترعلی ریحانی اظهار داشت: خانواده ها حق دارند كه انتظار موفقیت فرزندانشان را داشته باشند اما باید به این هم فكر كنند كه انجام دادن چه كارهایی شرایط را برای رسیدن آنها به موفقیت هموار می سازد.

وی با اشاره به اینكه كنكور برای دانش آموزان، حكم یك مسابقه بزرگ را دارد، خاطر نشان كرد: در این مسابقه فرزندان با انبوهی رقیب و شركت كننده روبرو می شوند كه هر چه مسابقه دهنده به زمان مسابقه نزدیك تر می شود، ممكن است اضطراب و استرس بیشتری را تجربه كند كه خانواده ها نباید به این استرس دامن بزنند.

وی یاد آور شد: اولین گام این است كه والدین داشتن استرس را به رسمیت بشناسند، حتی اگر در ظاهر دانش آموز بی خیال نشان دهد، برای خنثی كردن فشار ناشی از ادراك انتظار اطرافیان است لذا او را متهم به بی خیالی نكنند.
ریحانی با بیان اینكه والدین نباید استرس خود را به فرزندانشان منتقل كنند، تصریح كرد: اغلب اوقات والدین ممكن است به زبان بیان كنند كه ما نگران نیستیم؛ بچه ها هوشیارتر از آن هستند، آنان نگرانی های پنهان شما را در چشم هایتان رصد می كنند، پس بهتر است درون خود را آرام كنید.

وی اضافه كرد: در شمارش معكوس ساعت های باقی مانده تا كنكور، هیچ فشاری به فرزندانتان وارد نكنید، از گفتن جملاتی مثل بیشتر بخوان تا تست درست بزنی و ... خودداری شود.

وی ادامه داد: والدین داوطلبان را وادار به تست زدن و آزمون های آزمایشی و شبیه سازی كنكور نكنند.
وی گفت : ممكن است نگرانی امتحان روی نتیجه این آزمون نمایشی اثر بگذارد و نتایج احتمالی آن روحیه داوطلبان را تخریب كند.

وی افزود: باید از سرزنش كردن و یا احیانا مقایسه كردن زمان مطالعه فرزندان طی ماه های گذشته با دوستان و همكلاسی ها نیز اجتناب شود.

 

یك روانشناس دیگر نیز گفت: روزهای نزدیك به برگزاری آزمون زمان مناسبی برای مطالعه كنكور نیست بلكه زمان آماده شدن روحی برای شركت دراین آزمون است.

معصومه قدیری، خواب و استراحت كافی را در كنار تغذیه مناسب در زمان نزدیك به آزمون سراسری به داوطلبان توصیه كرد ویاد آور شد: بهتر است كنكوری‌ها در زمان‌ باقیمانده خود را در یك شرایط آرام و به دور از هر گونه استرس قرار دهند.
وی در ادامه مصرف غذاها و مواد مغذی كه در بلندمدت قندهای خود را آزاد می‌كند را به كنكوری‌ها پیشنهاد كرد و اظهار داشت: تغذیه مناسب در كنار خواب كافی زمینه‌های حضور مناسب داوطلب در سر جلسه كنكور را فراهم می‌كند.
وی بیان داشت: ‌داوطلبان آزمون سراسری در زمان‌ باقیمانده تا برگزاری آزمون سراسری فكر نتیجه را از ذهن خود بیرون كنند و تنها به یك آزمون خوب فكر كنند.

این روانشناس البرزی اضافه كرد: فكر كردن به رتبه، شهر و رشته قبولی در زمان‌ باقیمانده تنها استرس را در كنكوری‌ها بیشتر می‌كند و سبب می‌شود تا آن‌ها نتوانند یك آزمون موفق را سپری كنند.

این روانشناس در ادامه نقش والدین را در فراهم كردن یك محیط آرام برای كنكوری‌ها مهم ارزیابی كرد و به آنان توصیه كرد: در مدت باقی‌مانده تا برگزاری آزمون سراسری از حضور فرزندانشان در میهمانی‌ها و شلوغی‌ها جلوگیری كنند.
قدیری تصریح كرد: والدین كنكوری‌ها به هیچ عنوان انتظارات خود را در رابطه با نتیجه كنكور فرزندانشان مطرح نكنند و در مورد قبولی آن‌ها حرفی نزنند.

وی با اشاره به اینكه امروز به تعداد داوطلبان آزمون سراسری صندلی در دانشگاه‌ها وجود دارد ، افزود: رقابت بر سر رشته، دانشگاه و شهر قبولی است و همین مسئله تا حدودی استرس كنكور را در كنكوری‌ها به مراتب كمتر از سال‌های قبل كرده است.

 

 

مدیركل آموزش و پرورش البرز گفت : استرس كنكور با هیچ فشار روانی تجربه شده از سوی دانش آموزان قابل قیاس نیست لذا دانش آموزان برای بالا بردن ضریب موفقیت در كنكورباید استرس نامتعارف را از خود دور كنند و مهارت‌های مدیریت اضطراب را به كار ببندند.

خسرو ساكی افزود: داوطلبان با تكیه بر آموخته های خود در آزمون رقابتی كنكور شركت می كنند، آزمونی كه استرس و اضطراب نامتعارف از عوامل موفق نشدن دانش آموزان در آن است.

وی اظهار داشت: اگر میزان استرس و اضطراب پیش از كنكور در حد متعارف و معمول باشد، انتظار می رود سبب ایجاد انگیزه و تمركز بیشتر شود اما اگر از حد متعارف بگذرد، نه تنها به انگیزه و تمركز كمك نمی كند، بلكه به بروز مشكلاتی در دانش آموزان هم منجر خواهد شد.

وی بی خوابی و از دست دادن قدرت توجه و تمركز را از تبعات استرس نامتعارف ذكر كرد و اظهار داشت: این موضوع در نهایت ناموفق شدن فرد را در پی خواهد داشت.

وی ادامه داد: استرس كنكور با هیچ استرس و فشاری كه تا پیش از این دانش آموزان تجربه كرده اند، همخوانی و مشابهت ندارد و اگر شرایط محیطی، خانوادگی و مهارت های فرد به اندازه كافی نباشد، فرد نمی تواند بر اضطراب كنكور فائق آید.

این استاد دانشگاه فراگیری آموزش های مهارتی را برای مقابله با این شرایط را بسیار مهم دانست و تصریح كرد: نقش والدین به عنوان عوامل حمایتی صحیح، می تواند كمك كند تا استرس ها بهتر مدیریت شود.

ساكی همچنین عوامل اجتماعی، خانوادگی و زیستی و ژنتیكی، روان شناختی و مهارتی را در بروز استرس در دانش آموزان دخیل دانست و ادامه داد: نمی توانیم ژن فرد را تغییر دهیم ولی با تغییر عوامل قابل مداخله، می توان شرایط را برای دانش آموزان بهتر كرد.
وی اظهار داشت: قطعا محیط امن خانواده می تواند موفقیت فرد را در كنترل استرس و اضطراب افزایش داده و شرایط بهتری برای وی فراهم كند.

وی به خانواده ها توصیه كرد در این فرصت كوتاه باقیمانده، شرایط را برای كاهش استرس، تنش و فشار نامتعارف بر دانش آموزان، فراهم آورند و رفت و آمدها و مهمانی ها را در این ایام به حداقل ممكن برسانند تا خانه، محیط امنی برای دانش آموزان باشد.

وی منظم بودن ساعت خواب و تغذیه دانش آموزان را عامل مهمی در كاهش استرس و همچنین بالا بردن قدرت یادگیری آنها دانست.

وی اظهار داشت: برخی افراد با مصرف كافئین می خواهند شب ها بیشتر بیدار بمانند و زمان بیشتری برای مطالعه داشته باشند، در حالی كه كافئین استرس زا است.

 

 

مریم اسدی روانشناس البرزی می گوید: اساسا كسب مهارت فردی در زمینه كنترل هیجان و مدیریت استرس می تواند نقش مهمی در موفقیت افراد به خصوص دانش آموزان داشته باشد.
وی اظهار داشت: دانش آموزان باید این مهارت را طی دوران تحصیل فرا گیرند تا ضمن كاهش هیجانات، به اهداف مهم خود دست یابند.

وی تصریح كرد: توانمندی دانش آموزان ما از نظر هوشی، توجه و تمركز، سرعت عمل، شناخت و استعدادها متفاوت است و باید از هر فرد نسبت به توانمندی هایش، انتظار داشت.

وی ادامه داد: اگر انتظار معلمان با شناخت عینی از توانمندی های دانش آموز یكی باشد، همه دانش آموزان به نتیجه مطلوب خواهند رسید و چنانچه همه دانش آموزان با یك سبك مقایسه شوند، زمینه سركوب، دلهره و رقابت ناسالم در آنان فراهم می شود.

وی یاد آور شد: صرف زمان بیشتر از 14 ساعت برای مطالعه سبب كاهش زمان خواب، تغذیه و تحرك بدنی می شود كه این موضوع می تواند به مغز آسیب رساند و نهایتا در یادگیری مناسب ایجاد مشكل می كند.

وی با تاكید بر این كه ساعت خواب یك كنكوری نباید كمتر از هشت ساعت در شبانه روز باشد، اظهار داشت: خواب كمتر از 8 ساعت، تهدیدی برای عملكرد مغز است و چنین فردی یادگیری خوبی نخواهد داشت.

این روانشناس همچنین به كنكوری ها توصیه كرد: روزانه حدود 2 ساعت را برای غذا خوردن اعم از ناهار، شام و صبحانه و میان وعده ها و تحرك بدنی اختصاص دهند، همچنین فرصتی را در روز (در 2 زمان صبح و شب) به حركات ورزشی ساده اختصاص دهند زیرا نقش موثری در یادگیری دارد.

وی با اشاره به اینكه مغز آمادگی یادگیری بهتری دارد، گفت: درس خواندن دانش آموز با كم خوابی، گرسنگی و رژیم غذایی نامناسب، یادگیری مطلوبی را به همراه نخواهد داشت و دانش آموزان هم معمولا این موضوع را تجربه كرده اند.

اسدی در خصوص الگوی مناسب درس خواندن در روزهای نزدیك به زمان برگزاری كنكور، گفت: توصیه می شود تا 2 روز مانده به آزمون كنكور این وضعیت ادامه پیدا كند، اما در 2 روز پایانی افراد به سمت استراحت بیشتر بروند تا داشته های مغز دچار آشفتگی نشده یا این موضوع تشدید نشود.

وی خاطرنشان شد: در واقع 2 روز قبل از امتحان، بهتر است فشار درسی بسیار سبك تر شود و اگر داوطلب در روزهای قبل حدود 14 ساعت مطالعه می كرد، در 2 روز آخر این میزان را به كمتر از نصف كاهش دهد و بیشتر به مرور مطالب بپردازد.