دلالان باعث افزایش قیمت‌ مواد اولیه صنایع پلیمر شدند

به گزارش صدای ایران به نقل از فارس، سعید ترکمان رئیس هیات مدیره انجمن ملی صنایع پلیمر ایران اظهار داشت: در اقتصاد کلان آن قدر مولفه‌ها، تغییرات ناهمگون و روزانه‌ای دارند که به تبع آن همه واحدهای تولیدی دچار سردرگمی هستند. صنعت پلیمر هم خارج از این اقتصاد نیست، پس قطعا مشکلاتش بسیار زیاد است. در این بین می‌توان با بررسی تجارب کشورهای پیشرو دریافت که چگونه می‌توان در این تنگناها، مشکلات را با کمترین هزینه مدیریت و حل کرد. ما در انجمن ملی پلیمر ایران به این نتیجه رسیدیم که مشکلات یک شبه حل نمی‌شود، بلکه باید ساختارهایی داشته باشیم که موانع موجود را هر چند خیلی اندک برطرف کند تا بتوانیم از این پیچ تاریخی صنعت پلیمر به همراه همکاران‌مان گذر کنیم.

در این راستا نباید دیدگاه ما به اقتصاد صرفا دستوری باشد و به عنوان مصرف‌کننده تنها یک طرف ماجرا را نگاه کنیم یا مسئله‌ ما فقط قیمت باشد. متاسفانه صنعت پلیمر تجارب تلخی را در ماجرای ارز 4200 تومانی در سال 97 پشت سر گذرانده است. در سال 97 شاهد بودیم که پلی پروپیلن با ارز 4200 تومانی تولید می‌شد و حدود 5 هزار تومان در بورس کالا معامله میشد اما اخلالگران بازار شرایطی را ایجاد کردند که تولید کنندگان واقعی مجبور بودند این ماده را با نرخ 20 هزار تومان خریداری کنند.

میزان ظرفیت تولید پتروشیمی‌ها حدود 63 الی 67 میلیون تن است که این تولیدات مربوط به صنایع بالادستی است اما میزان ظرفیت تولید مواد پلیمری حدود 7 الی 6.5 میلیون تن است که 50 درصد آن یعنی حدود 3.3  میلیون تن صادرات می شود و 3.3 میلیون تن از این میزان نیز در داخل توزیع می شود. در واقع علیرغم توسعه پتروشیمی‌ها که واحدهای بالادستی محسوب می‌شوند، صنایع پلیمری که واحدهای پایین‌دستی هستند به خوبی توسعه پیدا نکرده‌اند. به بیان دیگر سیاست‌های کلان دولت به سمتی نبوده است که زنجیره پایین‌دستی را کامل کند در حالی که ارزش افزوده و اشتغال واحدهای پایین‌دستی چند برابر پتروشیمی‌ها است.

قسمتی از هزینه‌های پتروشیمی‌ها دلاری است و معتقدند که باید صادرات داشته باشند. الان حدود 50 درصد مواد مورد نیاز صنایع پلیمری کشور که در پتروشیمی تولید می‌شود صادر می‌شود و 50 درصد در داخل توزیع می‌شود. یعنی پتروشیمی‌ها تنها نصف مواد موردنیاز صنایع پایین‌دستی را در بورس عرضه می‌کنند که خود همین موضوع نقض غرض است. در نتیجه از طرفی پتروشیمی‌ها برخی کالاهایی را که ما در تامین آنها با بحران مواجه هستیم، با قیمت فوب خلیج فارس صادر می‌کنند و از طرفی دیگر در داخل شاهد هستیم رقابت‌های 60 الی 70 درصد بالای قیمت فوب خلیج فارس برای تامین آن کالاهای تولیدی ایجاد می‌شود و تولیدکنندگان داخلی باید در این فضا با هم رقابت کنند. 

از طرفی در این بازار سودجوهایی حضور دارند که هم در بالادست و هم پایین‌دست صنعت پتروشیمی فعال هستند، در این بازار دلالی و بازارگرمی می‌کنند، باعث افزایش قیمت همین مواد اولیه توزیع شده در داخل کشور می‌شوند و از این طریق سود کلانی به جیب می‌زنند. الان اوضاع به گونه‌ای است که دلال‌ها مواد اولیه را از بورس کالا خریداری می‌کنند و تولیدکننده‌های واقعی مجبور می‌شوند مواد اولیه موردنیاز را از بازار آزاد و با قیمت بالا از دلال خریداری کنند.

خب وقتی این اتفاقات می‌افتد مصرف‌کننده نهایی این هزینه رقابت را در سبد مصرف روزانه‌اش می‌بیند یا خیلی از واحدهای تولیدی پایین‌دست پتروشیمی که می‌توانند در این شرایط تحریم به صادرات کشور کمک کنند، مزیت صادراتی‌شان از بین خواهد رفت. چون نسبت به رقبای خود مثل ترکیه یا دیگر کشورها که مواد اولیه را از ایران با قیمت جهانی می‌خرند، نمی‌توانند مواد اولیه‌شان را به قیمت فوب بخرند، بلکه در بازار داخل 70 الی 80 درصد رقابت روی آن ایجاد می‌شود.

پ/