دلیل و درمان طاسی سر

صدای ایران- مجید حسین زاده: طاسی سر و ریزش مو، برای بیشتر مردان یک کابوس است طاسی پوست سر، در هر شخصی ظاهر متفاوتی دارد، مثلا می‌تواند به شکل ریزش موی دسته‌ای (طاسی) و یا به شکل کاهش تدریجی مو در تمام سر باشد. در این مطلب، درباره الگوی طاسی مردانه و روش‌های جلوگیری از ریزش مو توضیح داده‌ایم که پیشنهاد می‌کنیم در ادامه بخوانید.

 

الگوی طاسی مردانه چیست؟
طاسی مردانه، که به آن آلوپسی آندروژنیک مردانه (androgenic alopecia) یا ریزش مو تیپ مردانه نیز گفته می‌شود، رایج‌ترین نوع ریزش مو در مردان است. براساس کتابخانه ملی پزشکی ایالات متحده (NLM)، بیش از ۵۰ درصد از کل مردان بالای ۵۰ سال تحت تأثیر طاسی قرار می‌گیرند.

 

چه عواملی باعث طاسی می‌شود؟
یکی از دلایل الگوی طاسی مردانه، ژنتیک یا داشتن سابقه خانوادگی است. تحقیقات نشان داده است که این بیماری با هورمون‌های جنسی مردانه به نام آندروژن ها در ارتباط است. آندروژن ها عملکرد‌های بسیاری از جمله تنظیم رشد مو دارند. مو‌های سر، چرخه‌ی رشد دارند. با طاسی، این چرخه رشد ضعیف می‌شود و فولیکول مو منقبض می‌شود، رشته ها‌ی کوتاه‌تر و ریزتری را ایجاد می‌کند. سرانجام، چرخه رشد برای هر مو به پایان می‌رسد و هیچ موی جدیدی در جای خود رشد نمی‌کند.
طاسی ارثی مردانه معمولاً عوارض جانبی ندارد. با این وجود، گاهی اوقات طاسی دلایل جدی‌تری دارد، مانند برخی از سرطان ها، داروها، شرایط تیروئید و استروئید‌های آنابولیک. در صورت بروز ریزش مو بعد از مصرف دارو‌های جدید، به پزشک مراجعه کنید. پزشکان معاینه‌ای را انجام می‌دهند تا برخی از دلایل مانند قارچ پوست سر یا اختلالات تغذیه‌ای را بررسی کنند. بیوپسی پوست و آزمایش خون نیز ممکن است برای تشخیص اختلالات مسئول ریزش مو لازم باشد.
شرایط سلامتی نیز ممکن است دلیل طاسی باشد که بثورات، قرمزی، درد، لایه برداری از پوست سر، شکستگی مو، الگوی غیر معمول ریزش مو یا ریزش موی لکه‌دار همراه با ریزش مو باشد.

چه کسی در معرض طاسی قرار دارد؟

طاسی می‌تواند در سال‌های نوجوانی شروع شود، اما بیشتر در مردان بالغ اتفاق می‌افتد و احتمال افزایش آن با افزایش سن وجود دارد. ژنتیک نقش بزرگی دارد. مردانی که خویشاوندان نزدیکی با طاسی دارند، در معرض خطر بیشتری قرار دارند. این امر به ویژه از طرف بستگان مادری بیشتر است.

اگر ریزش مو در اطراف یا تاج سر شروع می‌شود، ممکن است طاسی باشد. برخی از مردان، از یک نقطه طاس می‌شوند. برخی دیگر ریزش مو به صورت شکل M را تجربه می‌کنند. در برخی از مردان، تا زمانی که تمام یا بیشتر مو‌ها از بین نرود، رشد مو‌های زائد ادامه خواهد یافت.

۴ روش برای رفع ریزش مو
در صورتی که مشکلات خاصی نداشته باشید، نیاز به درمان پزشکی ضروری نیست. با این حال، روش‌هایی وجود دارد که می‌تواند به ریزش مو در مردان کمک کند، اما این روش‌های درمان ممکن است در همه مردان نتیجه ندهد.

۱. مینوکسیدیل (روگائین)

ماینوکسیدیل (Minoxidil) دارویی است که به شکل سیستماتیک (قرص خوراکی) هنگام بالا بودن فشار خون مصرف می‌شود و به شکل موضعی (محلول ۲٪ یا ۵٪) برای درمان طاسی مردانه و ریزش موی آندروژنیک در مردان و زنان استفاده می‌شود. ماینوکسیدیل با گشاد کردن رگ‌های محیطی سبب کم شدن فشار خون می‌شود. تأثیر آن بر درمان طاسی نیز احتمالاً به دلیل همین گشادی رگ‌های سطح پوست و افزایش جریان خون است که موجب تحریک فولیکول‌های مو شده و از وضعیت استراحت به وضعیت رشد فعال درمی‌آیند. در برخی کشورها، این دارو به شکل‌های دیگر همچون فوم نیز ساخته شده و برای رفع مشکل ریزش مو در اختیار افراد قرار گرفته‌است.

برخی از استفاده‌کنندگان در روز‌های اولیه‌ی استفاده از این دارو شاهد ریزش موی بیشتری هستند. اما جای نگرانی نیست! این امر تنها به دلیل روند درمان است و در ادامه استفاده از دارو همه چیز به روال عادی باز خواهد گشت.
عوارض جانبی احتمالی مرتبط با مینوکسیدیل شامل خشکی، سوزش و پوسته پوسته شدن پوست سر است. در صورت بروز هر یک از این عوارض جانبی جدی باید فوراً به پزشک مراجعه کنید:
افزایش وزنتورم صورت، دستها، مچ پا یا شکمهنگام خوابیدن در تنفس مشکل داریدضربان قلب سریعدرد قفسه سینهتنفس سخت
۲. فیناستراید (Propecia)
ریزش موی ناشی از طاسی الگوی مردانه زمانی رخ می‌دهد که هورمونی به نام DHT (دی هیدروتستوسترون) از رسیدن مواد مغذی حیاتی مورد نیاز فولیکول‌ها به آن‌ها جلوگیری می‌کند و سبب تضعیف فولیکول مو‌ها و در نهایت ریزش مو‌ها می‌گردد. اما فیناستراید مانع از تولید DHT شده و از این طریق از فولیکول‌های مو محافظت می‌کند. کاهش DHT می‌تواند باعث توقف ریزش موی ناشی از طاسی الگوی مردانه شده و حتی به رشد مجدد مو‌ها کمک کند.

قبل از مشاهده نتایج، باید فیناستراید را به مدت سه ماه تا یک سال مصرف کنید. اگر بعد از گذشت یک سال هیچ رشد مو رخ ندهد، پزشک به احتمال زیاد توصیه می‌کند که از مصرف دارو خودداری کنید. عوارض جانبی فیناستراید شامل موارد زیر است:
افسردگیخارشجوشکهیرحساسیت به پستانرشد پستانتورم صورت یا لب هاانزال دردناکدرد در بیضه هامشکل در نعوظ
اگرچه نادر است، اما فیناستراید می‌تواند باعث سرطان پستان شود. باید هر گونه درد پستان یا توده را که به پزشک اطلاع دهید. همچنین داروی فیناستراید، ممکن است آزمایشات آنتی ژن اختصاصی پروستات (PSA) را که برای غربالگری سرطان پروستات استفاده می‌شود، تحت تأثیر قرار دهد. این دارو میزان PSA را کاهش می‌دهد، که از حد مورد نیاز کمتر است. توجه داشته باشید که هرگونه افزایش سطح PSA هنگام مصرف فیناستراید باید برای سرطان پروستات ارزیابی شود.

۳. خوردن غذا‌های مفید برای رشد مو
عدم تعادل مواد غذایی و رژیم‌های نادرست غذایی یکی از علت‌های ریزش مو است. برای اجتناب از این امر، پیشنهاد می‌کنیم مواد زیر را در سبد غذایی‌تان بگنجانید (۱):

مصرف میوه و سبزیجات زرد و قرمز مثل هویج و سیب زمینی شیرین که حاوی ویتامین A هستند و به رشد و سلامت مو‌ها کمک می‌کند.ماهی سرشار از امگا ۳ است و برای رشد مو ضروری است.ماست و غذا‌های حاوی ویتامین B۵ بخورید، چون جریان خون را زیر پوست سر افزایش می‌دهد.سالاد اسفناج فراموش نشود، زیرا حاوی ویتامین A، C و آهن است.مصرف گوشت و غذا‌های دریایی برای تامین پروتئین مورد نیاز بدن ضروری است.مصرف غذا‌هایی مثل تخم مرغ و شیر سرشار از ویتامین B۷ هستند.آب زیاد بخورید: اگر اب کافی به بدنتان نرسد، سلول‌های پوست و مو رشد نمی‌کند. پس حداقل روزی ۸ لیوان آب بخورید بخصوص موقع ورزش کردن.

۴. کاشت مو
کاشت مو، این روز‌ها طرفداران زیادی پیدا کرده است و همچنین گران‌ترین روش درمانی برای ریزش مو و طاسی سر است. کاشت مو با خارج کردن مو از مناطقی از پوست سر که رشد مو‌های فعال دارند و پیوند آن‌ها به مناطق نازک یا طاس پوست سر انجام می‌شود. این روش خطر زخم و عفونت را به همراه دارد. مزایای کاشت مو این است که طبیعی‌تر به نظر می‌رسد و دائمی‌است.
پنهان کردن طاسی سر

اگر دچار طاسی سر هستید و می‌خواهید آنرا پنهان کنید، در ادامه چند روش را پیشنهاد داده‌ایم:
۱. تغییر مدل مو
مردانی که ریزش مو محدود دارند، بعضی اوقات می‌توانند ریزش مو را با مدل موی مناسب پنهان کنند. از مدل مو‌های خود به روش خلاقانه استفاده کنید که مو‌ها پرتر به نظر برسد.
۲. استفاده از کلاه گیس
کلاه گیس ها می‌توانند مو‌های نازک، مو‌های زاید و طاسی کامل را بپوشانند. آن‌ها در انواع سبک ها، رنگ ها و بافت ها‌ی مختلفی قرار می‌گیرند. برای داشتن ظاهری طبیعی، رنگ ها‌ی کلاه گیس، سبک ها و بافت ها‌یی را انتخاب کنید که شبیه مو‌های اصلی شما باشد.

آیا می‌توان از طاسی سر جلوگیری کرد؟
هیچ روش شناخته شده‌ای برای جلوگیری از طاسی و ریزش مو وجود ندارد. یک تئوری این است که استرس ممکن است با افزایش سطح تولید هورمون‌های جنسی در بدن باعث ریزش مو شود. می‌توانید با شرکت در فعالیت ها‌ی آرامش بخش، مانند پیاده روی، گوش دادن به موسیقی آرامش بخش و لذت بردن از زمان، استرس را کاهش دهید.
سخن پایانی
طاسی می‌تواند یک تغییر بزرگ در چهره شما ایجاد می‌کند. اگر به دلیل طاسی دچار اضطراب، اعتماد به نفس پایین، افسردگی یا سایر مشکلات عاطفی هستید، شاید صحبت با مشاور، بتواند به شما کمک کند. همچنین برای کنترل رشد مو‌ها و بررسی ریزش مو، یک چک آپ کامل انجام دهید، چون مواردی مانند اختلالات هورمونی و کم کاری تیروئید می‌تواند باعث ریزش مو شود.