دغدغه این روزهای دولت ها این است که پس از کرونا چه باید کرد؟

صدای ایران- محدثه عابدی/ مطرح شدن این سوال باعث مروری بر تاریخ و مقایسه کرونا با موارد مشابه همه گیر جهانی شده است و همانطور که مشهود است جهان پس از کرونا تفاوت های بسیاری در همه ابعاد نسبت به قبل از آن خواهد داشت. اگر بخواهیم ابعاد اثر گزاری آن  را بررسی کنیم جنبه اقتصادی و اجتماعی از مهمترین تبعات این ویروس خواهد بود. بسیاری از اقتصاد دانان معتقدند اگرچه کرونا ضربه‌های جدی به اقتصاد وارد کرده و هم‌چنان نیز ادامه داد ولی دولت‌ها باید از فرصت کنونی استفاده کرده و با تقویت توان داخلی و استفاده از بنگاه‌های اقتصادی خود زمینه عبور از بحران و بازسازی بخش‌های ضربه خورده را فراهم کنند. شاید اگر امروز به شرایط اقتصادی زندگی در ماه‌های آینده توجه نشود بحران‌های بزرگ‌تری در انتظار مردم باشد.
بدون شک پویایی اقتصادی تا پیش از شیوع  ویروس کرونا رابطه تنگاتنگی با روابط اجتماعی مردم داشته و درامد مالی هر فرد در جامعه زنجیره وار وابسته با رونق معیشتی دیگر افراد جامعه بوده است. لذا موضوع اقتصاد هیچ گاه مسئله‌ای فردی و محدود به گروهی خاص نبوده است. پیشرفت اقتصادی هر کشور در جهان تنها با همکاری و تلاش همه مردم امکان‌پذیر می‌شود.
پژوهشگر اقتصادی دانشگاهsurrey  معتقد است آینده های احتمالی زیادی وجود دارد ، همه بستگی به نحوه پاسخ دولت ها و جامعه به ویروس کرونا و پیامدهای اقتصادی آن دارد. وی امیدوار است از این بحران برای بازسازی ،تولید محصولات بهتر و انسانی تر استفاده کنیم. با نگاه کردن به اقتصاد سیاسی بحران های دیگر،می توانیم 
وضعیت خود را درک کنیم و اینکه چه چیزی ممکن است در آینده ما نهفته باشد. اگر بخواهیم آینده ای عادلانه و سالم از نظر اجتماعی بسازیم ، به اقتصاد پویا و بسیار متفاوتی نیاز داریم و مواجهه با COVID-19 ،این واقعیت را آشکار کرده است. پویایی اقتصادی نقش مهمی در هدایت پاسخ های جهانی به COVID-19 دارد.
بررسی نظرات پژوهش گران حاکی از آن است که از منظر اقتصادی چهار دیدگاه در مورد اقتصاد پس از کرونا در کشورهای مختلف وجود دارد:
1.نزول به بربریت (اقتصاد انسان های ابتدایی)
2.سرمایه داری قوی دولت
3.سوسیالیسم دولت هاب افراطی
4.شکل گیری جوامعی بر پایه کمک های متقابل اقتصادی
هر کدام از این نگرش‌های اقتصادی دارای مزایا و معایبی هستند یعنی به همان میزان که ممکن است در نگاه اولی مثبت یا منفی تلقی شوند دارای تاثیرات سازنده یا مخربی هستند و صرفا نمی‌توان آن‌ها را با دید صفر یا صد مورد بررسی قرار داد.کرونا ویروس همانند تغییرات آب و هوایی تا حدودی مشکل ساختاری اقتصادی است. هرچند به نظر میرسد هر دو مشکل زیست محیطی و طبیعی هستند،اما اجتماعی محور هستند.بنابراین همواره ترکیبی از دیدگاه های فوق با توجه به شرایط اقتصادی  اجتماعی جوامع می تواند تا حدودی کارگشای وضعیت بحران پیش آمده باشد جایی که همکاری های متقابل مردمی و دولتی بتواند مسیر تحول اقتصادی و اجتماعی لازم را فراهم کند.
شوک بنیادینی دیگری که در نتیجه این پدیده به نظام اقتصادی و مالی دنیا وارد می‏‌شود، پذیرش این مسئله است که زنجیره‏‌های تامین و شبکه‏‌‌های توزیع در مقابل این ویروس بسیار بسیار آسیب ‏پذیرند. بیماری همه‌‏گیر کرونا علاوه بر اثرات درازمدت اقتصادی که از خود در برابر مقابله صحیح با آن نیاز است. تاکید بر داشتن استراتژی بلند مدت و شفافیت در برنامه ریزی استراتژی امری ضروری در حوزه های مختلف خصوصا اقتصادی است اما در شرایط کنونی برای غلبه بر این بحران پیش رو و با توجه به تغییر الگو های رفتاری و اجتماعی و فرهنگی پس از اتمام شیوع کرونا در جهان به نظر میرسد تنها داشتن یک استراتژی بلند مدت و برنامه ریزی از پیش تعیین شده چندان اثر بخش نخواهد بود در چنین شرایط بحرانی از الگوهای عقلایی تصمیم گیری نمی توان بهره برد. استفاده از بداهه سازی تصمیمات و تمرکز بر کنترل به جای پیش بینی و برنامه ریزی کوتاه مدت منطبق بر شرایط با توجه به منابع موجود برای دولت و ساختار اقتصادی کشور می تواند راه حلی برای خروج از بحران کنونی و مکملی برای نظام های از پیش تعریف شده باشد، مدیریت بحران موثر نیازمند یک رویکرد نظامند است که مبتنی بر هوشیاری، حساسیت مدیریتی و یک درک مناسب از شرایط و اهمیت برنامه ریزی دقیق و آمادگی سازمانی است. بنابراین تمرکز بر حفظ اهداف بلند مدت و برنامه ریزی های کوتاه مدت مبتنی بر موقعیت موجود راهکاری کلیدی برای گذر از این بحران خواهد بود با توجه به شرایط پیش رو کشور ما با تجربه بلند مدتی که در مقابله با تنگناهای تحریم دارد و دانش انسانی مورد نیاز و اتکای به خودکفایی از جمله قابلیت های آن محسوب می شود می تواند به این وضعیت به عنوان یک فرصت رو به رشد برای ایجاد ،گسترش و بهره گیری از تمام توانمندی های داخلی جهت احیای اقتصاد داخلی و بین المللی و گامی جدی در جهش تولید بردارد.