چگونه اوقات فراغت خود را مدیریت وبرنامه ریزی کنیم?

صدای ایران-اوقات فراغت زمان اضافی و بیهوده نیست.

 

اوقات فراغت زمان طلایی و ارزشمند در زندگی هر کسی محسوب می شود.

زمان، بالاخص اوقات فراغت آنچنان می تواند سرنوشت ساز باشد که در صورت امکان باید از آن تکثیر کرد اما متأسفانه گاهی زمان را ما تشییع می کنیم.

تکثیر کردن زمان یعنی تصویر واقعی از زمان داشتن و بر کیفی بودن آن نگریستن.

به قول سهراب سپهری ... جور دیگر باید دید!

یکی از اصولی که در مدیریت و برنامه ریزی مطرح است اصل 90 در 10 است. طبق این اصل بیشتر افراد موفق 90 درصد از نتایج مطلوب خود را در 10 درصد زمان اختصاصی و برنامه ریزی شده خود در طول برنامه یا فرصت به دست می آورند.
ما معمولا" متأسفانه شاید 90 درصد کار را در لحظات پایانی زمان با عجله می خواهیم انجام دهیم.

کیفیت زندگی بستگی به میزان بهره وری از زمان دارد. و نظم پذیری دروازه ومجوز ورود به بهره وری است.خلاقیت و نوآوری در استفاده از اوقات فراغت با سود مندی و کیفیت آن ارتباط تنگاتنگ دارد.

خانواده ای می تواند اوقات فراغت خود یا فرزندان را مدیریت کند که به علائق و اشتیاق توجه داشته و همچنین ثانیه ثانیه و لحظه لحظه زمان را با توجه به هدف ها زمانبندی و درجه بندی کند.

اکنون مالک اوقات فراغت و زمان خاص خودتان هستید وآن از هم اکنون شروع شده است و آینده در انتظار مدیریت و راهبری همین زمان های طلایی است. فعالیت انسان در گستره اهمیت و فوریت است، زیرا فردا یعنی هرگز و هرگز یعنی ماندن و درجا زدن،بهترین راه آماده شدن برای فردا این است که کار امروز را عالی انجام دهیم(سر ویلیام اوزلر)

رمز بهره وری بالاتر در انجام کار بهتر نهفته است نه سریع تر

مثلث طلایی موفقیت(با توجه به این که انسان ها محصول دو چیز می باشند،فرصت ها و تهدیدها) باید :

1-   برای بدست آوردن دانش و موفقیت باید مطالعه کرد. (برای فرزندان کتاب بخرید)

2-   برای خردمند شدن باید مشاهده کرد. (فرزندان را به تماشای طبیعت ببرید)

3-   مدیریت زمان را آموزش دهید. (استفاده از فرصت ها)

داشتن امکانات و ... برای تفریح و آموزش و ... جزء ابزار موفقیت محسوب نمی شود آن چه جاده موفقیت را ترسیم می کند، خلاقیت و نوآوری و بهره وری در استفاده از زمان و مدیریت هنرمندانه آن است.

غنی سازی اوقات فراغت پر کردن و یا انباشته کردن کارها و یا استراحت کردن به معنای بیکاری نیست. اوقات فراغت زمان بودن و شدن و چگونه زیستن و یا فرصتی برای با خود رفیق شدن است.

" الامور مرهونة باوقاتها " انجام کارها در گرو زمان های خاص خودش است.

" ترک الفرص غصص " از دست دادن فرصت مایه اندوه است.

فکر فردا نتوانی که کنی فردا              مگر امروز که در کشور امکانی

عوامل مخرب وفت و زمان :

1-   شعار امروز نه، فردا و پس فردا ، که این فرداها پایانی ندارد.

2-   نداشتن هدف و برنامه. هر حرکتی و تلاشی تو را از مقصد و هدف دور می کند.

3-   عادت بد و غلط که مهمترین عامل است.

گران بها ترین خرج ها اتلاف وقت و زمان است.

همه چیز قابل خریداری است جز وقت، که فرصت مناسب نردبان سعادت عاقلان است و  یک اقدام به موقع به جای صد اقدام عاجلانه و ناشیانه می ارزد.

نگرش ما به زمان در رشد ما تأثیر دارد زیرا ما در ظرف زمان ها و فرصت ها زندگی  می کنیم. نگاه به زمان تا کنون روز،هفته،ماه و سال بوده است و در تقسیم اوقات همیشه فرداها را روز فعالیت تعریف کرده ایم.

ساعات روزانه و هفتگی را در قاب زمان ندیده ایم اتفاقات عجیب و غریب مثبت یا منفی در لحظه ها ظهور می یابند نه در هفته ها و یا روزها که سپری می کنیم یعنی ارزش هر ثانیه در جای خود می تواند سرنوشت ساز باشد.

هول دادن نوجوان و جوان به جلو با برنامه های سنگین و مورد آرزوی پدر و مادر سبب دلزدگی و یا رشد کاریکاتوری می شود. در حالی که رشد در تمام ابعاد باید متوازن و متعادل باشد.

کار تعدیل و رشد تدریجی است          پا به پایش می رود انسان
این مهارت مهندسی دارد                 نیست این کار در عمل آسان

خانواده ها و اولیا به این نکته توجه داشته باشند که تربیت تدریجی است نه آنی!

نکته دیگر با هم بودن را بچه های امروز کمتر تجربه و احساس می کنند. بهترین فرصت، اوقات فراغت است که پدر و مادر برای با هم بودن وقت بگذارند.

اوقات فراغت به معنی آسایش و آسودگی از کار و شغل است و به زمان هایی اطلاق می شود که فرد طبق تمایل شخصی برای خود تنظیم می کند.اوقات فراغت مخصوص دانش آموزان و مربوط به 3 ماهه تابستان نیست بلکه اوقات فراغت و برنامه ریزی در مورد آن برای فردی با عنایت به استعداد، سلیقه،جنس، نیاز و امکانات مالی متفاوت است. برای نوجوان شاید اوقات فراغت 3 ماه تابستان باشد و برای یک دانشجو بین دو ترم تحصیلی و برای یک خانم خانه دار ساعتی از یک روز و برای یک کارمند روز آخر هفته باشد ولی این ایام فراغت چه کوتاه مدت و چه بلند مدت نیازمند هدف، برنامه ریزی مناسب و مدیریت هنرمندانه است  تا بیشترین بهره و استفاده جهت میل به رشد و کمال اخلاقی،علمی،جسمی و آرامش روانی صورت گیرد. حال اگر نوجوان درست راهنمایی و هدایت نشود ممکن است علاوه بر ضایع شدن وقت و زمان برای او خطرآفرین هم باشد. تنوع طلبی، گرایش به دوستان،کنجکاوی،احساسی و ناپختگی از ویژگی های حساس دوره نوجوانی است که هر یک از این ویژگی ها اگر مدیریت و برنامه ریزی نشود می تواند نوجوان را به انحطاط اخلاقی و رفتاری بکشاند.

پشت سر نهادن اوقات فراغت آن هم بدون داشتن هدف مناسب و برنامه مطلوب آشفتگی نوجوان را به دنبال دارد. بالاخص باعادت به بازی های خشن رایانه ای و پرسه زدن در خیابان با دوستان و یا در فضای مجازی.

   اوقات فراغت زمان بیهوده و بدون مسئولیت در زندگی نیست.

استراحت روحی وجسمی، هدایت خود و خانواده، ورزش، برنامه ریزی برای آینده، عبادت، آرامش روح، تفکر و آموزش، همه در زمان اوقات فراغت محقق می شود. اوقات فراغت به معنای کم کاری نیست شاید به نوعی پر کاری هم صورت گیرد اما همراه با میل و اشتیاق درونی جدا از تکلیف شغلی است. در نظر گرفتن ایعاد روحی روانی و نیازهای خاص دوره جوانی باید مبنای برنامه ریزی، هدف و مدیریت اوقات فراغت قرار گیرد. پرداختن به یک بعد و هول دادن جوان در یک جهت و یک مسیر و نادیده گرفتن بقیه نیاز های روحی و روانی،اخلاقی، اعتقادی و اجتماعی، زندگی فردی و اجتماعی آینده نوجوان را آسیب پذیر می سازد.  
 اصول زیر با توجه به نیاز ها و ویژگی ها سنی فرد می تواند ثمر بخش باشد :

" فکری بکار، عملی درو کن،" "عادتی بکار،شخصیتی درو کن" " شخصیتی بکار و سرنوشتی درو کن".

مدیریت اوقات فراغت با توجه به نیازهای نوجوان:

نوجوان از نظر سازمان جهانی بین سن 11 تا 19 سال است و مقدمه ای است بر بلوغ و یک دوره نسبتا" کوتاه است اما در این مدت کوتاه 6،7 سال دوره نوجوانی اتفاق های شگفت آور مثبت یا منفی ممکن است رخ نماید.

در این دوره تنوع جویی،نو گرایی،گرایش به هم سن و سالان،زود رنجی،میل به جنس مخالف،ریسک پذیری، شک و تردید، ترس از : آینده، درآمد، ازدواج و حتی اعتقادات خود در خصوص ترس از جهنم و آخرت، احساس گناه شدید در بعضی خطاها و اشتباهات.

نیاز است با توجه به این ویژگی ها، اوقات فراغت آنان را جهت دهی و هدف گذاری نماییم.