آیا فعالان اقتصادی می توانند از قانون فورس ماژور استفاده بکنند؟

صدای ایران- یک وکیل پایه یک دادگستری گفت: برای بررسی این موضوع باید یک تعریفی از فورس‌ماژور در حقوق ایران بشود، در قرارداد‌های تجاری معمولاً یک بندی وجود دارد به نام فورس‌ماژور که راجع به این موضوع تعیین تکلیف می‌کند و خیلی ساده از آن می‌گذریم.

سپهرنظری در گفتگو با خبرنگار حقوقی صدای ایران در باره قانون فورس‌ماژور گفت: فورس‌ماژور در حقوق ایران در غالب مسؤلیت مدنی راجع به آن بحث می‌شود و اصل بر این است که تمام افراد مسؤلیت‌های قراردادی خودشان را به عهده بگیرندو تعهدات قراردادی خودشان را به موقع به اجراء بگذارند.

وی افزود: اگر نقص، کوتاهی و بدقولی وجود داشت و این، به طرف مقابل خسارت وارد شود، ملزم هستند که این خسارت را جبران کنند و علاوه بر آن اگر ضمانت اجرایی دیگری هم وجود داشته باشد آن‌ها فعال می‌شود، اگر در قرارداد این اتفاق می‌افتد، عدالت حکم می‌کند که افراد به قول‌ها و تعهداتشان پایدار باشند و اگر خسارتی را وارد می‌کنند جبران آن خسارت را می‌کنند.

این وکیل پایه یک دادگستری گفت: اگر این موضوع خارج از توان آن‌ها باشد بازهم عدالت حکم می‌کند که از پرداخت خسارت مبرا باشند. در قانون برای اینکه فورس‌ماژور اعمال شود ۳ شرط وجود دارد. اول اینکه این عاملی که بوجود می‌آید خارج از اراده طرفین باشد و دوم اینکه زمانی که این قرارداد منعقد می‌شود، قابل پیش‌بینی نباشد و سوم اینکه اجتناب‌ناپذیر باشد، یعنی دفع آن اتفاق خارجی از عهده متعهد خارج باشد که در این شرایط ما می‌گوییم فورس‌ماژور به وجود آمده و می‌توانیم تعهداتمان را فعلاً انجام ندهیم.

سپهرنظری ادامه داد:، اما اینکه این بیماری مسری (این اتفاقی که الان در کشور افتاده) چقدر از مصادیق فورس‌ماژور هست یا خیر؟ برای اینکه این را باز کنیم یک مثال می‌آوریم، یکی از عوامل فورس‌ماژورکه همه حقوقدانان روی این اتفاق نظر دارند، آن هم جنگ است. جنگ یکی از معروفترین عوامل فورس‌ماژور است که سایه روی قرارداد‌ها می‌ا‌ندازد و تعهدات را به تعلیق می‌اندازد. فورس‌ماژور را در حقوق ایران به عنوان قوه قاهره می‌شناسند حتی خود جنگ هم به ذات خودش قوه قاهره محسوب نمی‌شود.

فیلم کامل گفتگوی صدای ایران با سپهر نظری حقوقدان و وکیل پایه دادگستری در ادامه ملاحظه فرمائید: