گزارش ملی از آخرین وضعیت مناطق سیل زده کشور
در نشست خبری هیات ویژه گزارش ملی سیلاب ها، یافته های این گزارش اعلام شد همچنین عنوان شد که گزارش تازه ای از این رویداد به رئیس جمهور ارائه شده است.
به گزارش صدای ایران، نشست خبری هیات ویژه گزارش ملی سیلاب ها ظهر امروز در دانشگاه تهران برگزار شد. محمود نیلی احمدآبادی رئیس این هیات با اشاره به اینکه رئیس جمهور سوالات ۱۰۰ گانه ای را در ارتباط با سیلاب های سال گذشته که در استانهای لرستان، خوزستان، شیراز رخ داد، مطرح کرد که ما به این سئولات پاسخ دادیم، اظهار کرد: البته به دلیل تشکیل کارگروه آموزش و منابع انسانی حدود ۱۷ سئوال دیگر به آن اضافه کردیم و در مجموع به ۱۲۷ سئوال پاسخ داده شد.
وی با اشاره به اینکه در تهیه گزارش سیلاب، ۷۰۸ نفر با ما همکاری کردند و ۴۳۰ جلسه بین کارگروه ها و هیئت برگزار شد، افزود: ۷۸ بازدید میدانی از استانهایی که درگیر سیلاب بودند، صورت گرفت. همچنین در سیل اخیر سیستان و بلوچستان هیئتی اعزام شد تا این موضوع را بررسی کنند که آیا می توان یافته های گزارش سیلاب را در سیل سیستان و بلوچستان عمومیت داد یا خیر؟
گزارش ۳۱۰ صفحه ای سیلاب به رئیس جمهور ارائه شد
رئیس دانشگاه تهران با اشاره به اینکه گزارش اصلی که شامل ۳۱۰ صفحه است، امروز به رئیس جمهور ارائه شد، افزود: در آینده نزدیک گزارش نهایی دیگری را که شامل تحلیل های بیشتری است به رئیس جمهور ارائه خواهیم داد؛ از دستگاههای مرتبط گزارش هایی را دریافت کردیم و با بسیاری از آنها مکاتبه شد که آیا می توان اطلاعات آنها را در اختیار عموم قرار دهیم یا خیر که حداکثر آنها با این موضوع موافقت کردند.
یافته های گزارش دقیق و متقن است
نیلی با تاکید بر اینکه یافته های این گزارش دقیق و متقن است، خاطرنشان کرد: این گزارش یک سرمایه ملی بسیار ارزشمندی است که در اختیار کشور قرار گرفته است. ما برای اینکه اطمینان پیدا کنیم، گزارش هیئت کمترین کاستی را دارد، نظرات نهادهای علمی و تخصصی کشور را خواستیم که در نهایت برخی موارد در گزارش اصلاح شد.
وی با بیان این مطلب که منتظر هستیم تا رئیس جمهور گزارش را مطالعه و پس از آن در خصوص مدل انتشار گزارش اعلام نظر کنند، گفت: هدف هیئت در تهیه این گزارش مچ گیری و یا بزرگنمایی ضعف ها نیست؛ بلکه هدف این است که تاب آوری کشور را بویژه در موضوع سیلاب افزایش دهیم.
یافته های گزارش ملی سیلاب/تغییر اقلیم را جدی نگرفته ایم
رئیس دانشگاه تهران به اهم یافته های هیئت در این گزارش اشاره کرد و ادامه داد: نخستین یافته این است که ما بحث تغییر اقلیم را خیلی جدی نگرفته ایم و این موضوع در سیاست ها و استراتژی های کشور حضور جدی ندارد. دومین یافته، بحث ارتقاء جایگاه و اقتدار مدیریت بحران کشور است که هیئت سه دوره قبل از بحران، حین رخداد بحران و بعد از آن را در نظر گرفته است. در واقع بحران محصول عملکرد ما قبل از وقوع آن است در حالی که همه در زمان وقوع بحران به آن حساس می شوند.
ساخت و سازهای غلط اثر تخریبی سیلاب را افزایش می دهد
وی با اشاره به اینکه تخریب محیط زیست و دستکاری های اشتباه و ساخت و سازهای غلط اثر تخریبی و شدت سیلاب را افزایش می دهند، تصریح کرد: یافته دیگر در این گزارش الزام به شفاف سازی قوانین و دستورالعمل ها بود چرا که در برخی موارد ما قوانینی داریم که یا صحیح اجرا نشده و یا اصلاً قوانینی وضع نشده اند.
لزوم بازنگری ویژه در ضوابط شهرسازی/تقویت امکانات در حوزه هواشناسی
نیلی ادامه داد: بازنگری ویژه در ضوابط شهرسازی، بکارگیری جدی تر امکانات سخت افزاری و نرم افزاری در حوزه هواشناسی و آب شناسی، تقویت همبستگی ملی و تبیین نقش نیروها و نهادهای مردمی در زمان حوادث از دیگر موضوعاتی است که در این گزارش به اهمیت آن اشاره شده است.
وی با بیان اینکه تاکنون ۸۰ درصد بودجه هیئت تخصیص داده است، گفت: ما برای تهیه این گزارش ۵ میلیارد تومان بودجه تقاضا کرده بودیم.
لزوم تغییر مقررات و نحوه عملکرد سازمان مدیریت بحران
رئیس دانشگاه تهران با تاکید بر بازنگری در نحوه عملکرد سازمان مدیریت بحران، افزود: چیزی که مشخصاً در این گزارش به آن رسیدیم این بود که مقررات و نحوه عملکرد این سازمان باید مورد بازنگری جدی قرار گیرد و قدرت فرماندهی سازمان مدیریت بحران در زمان بحران محترم شمرده شود و با قدرت عمل کند.
نقش باروری ابرها در وقوع سیلاب منتفی است
وی با تاکید بر اینکه موضوع باروری ابرها در وقوع سیلاب نقشی نداشته و ما در این گزارش به چنین موضوعی نرسیدیم، گفت: گزارش نهایی در خصوص سیلاب به زودی منتشر می‌شود و علت اینکه قرار است این گزارش نهایی تهیه شود این است که یافته ها تبدیل به یک متن پیوسته شده است. در حالی که در گزارش اصلی صرفاً به سئوالات رئیس جمهور پاسخ داده شده است.
مکنون: مدیریت بحران نیازمند یک مدیریت جامع و یکپارچه
مکنون مسئول کارگروه محیط زیست هیات ویژه گزارش ملی سیلاب ها درباره خروجی این کارگروه توضیح داد و گفت: اقلیم و بارش و همچنین بستر طبیعت از موضوعاتی است که باید قبل از وقوع بحران به آن توجه ویژه ای داشت. همچنین مدیریت بحران نیازمند یک مدیریت جامع و یکپارچه است که در حال حاضر چنین چیزی در کشور وجود ندارد. به طور مثال در سیل سیستان و بلوچستان از ۴۸ ساعت قبل هشدار داده بودند و اگر آب سدها رها می شد، ظرفیت دو برابری برای مدیریت سیل وجود داشت.
وی افزود: یکی دیگر از نکات مهم این است که در لحظه وقوع سیل زمین های کشاورزی و مراتع می توانند کمک کنند و از خسارت های احتمالی بکاهند. ما در کشور نیازمند یک مرکز مستقل غیردولتی هستیم که بررسی های این مرکز به این منجر شود که ظرف ۴-۵ سال آینده سیل در کشور دیگر دردسر ایجاد نکند. یافته های این مرکز در نهایت باید برای ۲۵ حادثه طبیعی دیگر الگو باشد تا دیگر کشور ما تا این میزان در مقابل حوادث طبیعی شکننده نباشد.
عزیزی، مسئول کارگروه شهرسازی و معماری به کاستی های موجود در حوادث این چنینی اشاره کرد و گفت: کاستی اول نگاه ما به سیلاب است. ما می توانیم به سیلاب به عنوان پدیده ای نگاه کنیم که به جای یک حادثه خسارت بار، یک فرصت طلایی باشد. چرا که با هدایت سیلاب می توان به ذخیره سازی آب آن هم در کشوری که خشک است، کمک کرد.
عزیزی: فقدان و تنگناهای برنامه ریزی شهری و منطقه ای
وی با اشاره به اینکه کارگروه شهرسازی و معماری یک گزارش ۸۰۰ صفحه ای را آماده کرده است، تصریح کرد: کاستی دوم فقدان و تنگناهای برنامه ریزی شهری و منطقه ای است. و سوم نیز غفلت از شرح خدمات طرح های توسعه شهری و منطقه ای است. کاستی چهارم فقدان هماهنگی در اقدامات اجرایی است. چرا که به طور مثال ممکن است ما بهترین طرح شهرسازی را داشته باشیم ولی به دلیل فقدان مدیریت یکپارچه ممکن است به خوبی اجرایی نشود.
معاون پژوهشی دانشگاه تهران: تغییر اقلیم در سال های آتی/باید تاب آوری ها را افزایش داد
رحیمیان معاون پژوهشی دانشگاه تهران به نتایج مهم این گزارش اشاره کرد و گفت: یکی از این نتایج تغییر اقلیم در سالهای پیش رو است که باید آن را بپذیریم. یعنی این طور نیست که دیگر بارندگی یکنواخت در کشور داشته باشیم به طوری که در برخی سالها ممکن است خشکسالی باشد و در برخی سالها با بارندگی زیادی مواجه شویم و در بعضی سالهای دیگر سیلاب ما را غافلگیر کند. نکته مهم اینکه در سالهای آینده بروز این حوادث عادی است بنابراین باید با آن سازگار شویم و تاب آوری ها را افزایش دهیم.
سیل و سیلاب ها را باید در ذخیره گاه ها ذخیره کنیم
معاون پژوهشی دانشگاه تهران با تاکید بر اینکه باید ساخت و سازها را با اینگونه حوادث منطبق کنیم، خاطرنشان کرد: می توان سیل و سیلاب ها را در ذخیره گاههایی ذخیره کنیم تا برای سالهای آتی که با کم آبی مواجه هستیم از آن استفاده کنیم. یکی دیگر از نکات مهم نقش صدا و سیما در اطلاع رسانی به مردم است چرا که اگر صدا و سیما همراه با مدیریت بحران به موقع اطلاع رسانی کند از بسیاری از خسارت ها جلوگیری خواهد کرد.
مقیمی: فرار از مسولیت به دلیل ابهام در قوانین
مقیمی عضو کارگروه حقوقی هیات ویژه گزارش ملی سیلاب ها درباره گزارش این کارگروه نیز توضیح داد و گفت: ما در این گزارش عملکرد ۲۰ سازمان از جمله وزارت نیرو، هواشناسی، وزارت راه، سازمان مدیریت بحران ها، شهرداریها، استانداری ها و فرمانداری ها را مورد بررسی قرار دادیم. یکی از یافته های گزارش حقوقی این بود که نظام حقوقی ما ظرفیت لازم را برای کنترل و پیشگیری از سیلاب ندارد. به طور مثال یکی از سوالاتی که مطرح است این است که چه نهاد و یا سازمانی باید هشدار سیلاب را بدهد؟ این گونه ابهامات تا حد زیادی باعث شده فرار از مسئولیت رخ دهد و مسئولان در جایی که باید پاسخگو باشند به این ابهامات اشاره می کنند.
وی افزود: یکی دیگر از یافته ها این است که تلاش جدی برای رفع ابهامات موجود در قوانین انجام نشده است. همچنین ضعف های جدی در نظام حکمرانی وجود دارد که اگر این ضعف ها اصلاح نشود احتمال اینکه حوادث این چنینی با خسارت های سنگین رخ دهد باز هم وجود دارد.
وی با اشاره به اینکه در تهیه گزارش سیلاب، ۷۰۸ نفر با ما همکاری کردند و ۴۳۰ جلسه بین کارگروه ها و هیئت برگزار شد، افزود: ۷۸ بازدید میدانی از استانهایی که درگیر سیلاب بودند، صورت گرفت. همچنین در سیل اخیر سیستان و بلوچستان هیئتی اعزام شد تا این موضوع را بررسی کنند که آیا می توان یافته های گزارش سیلاب را در سیل سیستان و بلوچستان عمومیت داد یا خیر؟
گزارش ۳۱۰ صفحه ای سیلاب به رئیس جمهور ارائه شد
رئیس دانشگاه تهران با اشاره به اینکه گزارش اصلی که شامل ۳۱۰ صفحه است، امروز به رئیس جمهور ارائه شد، افزود: در آینده نزدیک گزارش نهایی دیگری را که شامل تحلیل های بیشتری است به رئیس جمهور ارائه خواهیم داد؛ از دستگاههای مرتبط گزارش هایی را دریافت کردیم و با بسیاری از آنها مکاتبه شد که آیا می توان اطلاعات آنها را در اختیار عموم قرار دهیم یا خیر که حداکثر آنها با این موضوع موافقت کردند.
یافته های گزارش دقیق و متقن است
نیلی با تاکید بر اینکه یافته های این گزارش دقیق و متقن است، خاطرنشان کرد: این گزارش یک سرمایه ملی بسیار ارزشمندی است که در اختیار کشور قرار گرفته است. ما برای اینکه اطمینان پیدا کنیم، گزارش هیئت کمترین کاستی را دارد، نظرات نهادهای علمی و تخصصی کشور را خواستیم که در نهایت برخی موارد در گزارش اصلاح شد.
وی با بیان این مطلب که منتظر هستیم تا رئیس جمهور گزارش را مطالعه و پس از آن در خصوص مدل انتشار گزارش اعلام نظر کنند، گفت: هدف هیئت در تهیه این گزارش مچ گیری و یا بزرگنمایی ضعف ها نیست؛ بلکه هدف این است که تاب آوری کشور را بویژه در موضوع سیلاب افزایش دهیم.
یافته های گزارش ملی سیلاب/تغییر اقلیم را جدی نگرفته ایم
رئیس دانشگاه تهران به اهم یافته های هیئت در این گزارش اشاره کرد و ادامه داد: نخستین یافته این است که ما بحث تغییر اقلیم را خیلی جدی نگرفته ایم و این موضوع در سیاست ها و استراتژی های کشور حضور جدی ندارد. دومین یافته، بحث ارتقاء جایگاه و اقتدار مدیریت بحران کشور است که هیئت سه دوره قبل از بحران، حین رخداد بحران و بعد از آن را در نظر گرفته است. در واقع بحران محصول عملکرد ما قبل از وقوع آن است در حالی که همه در زمان وقوع بحران به آن حساس می شوند.
ساخت و سازهای غلط اثر تخریبی سیلاب را افزایش می دهد
وی با اشاره به اینکه تخریب محیط زیست و دستکاری های اشتباه و ساخت و سازهای غلط اثر تخریبی و شدت سیلاب را افزایش می دهند، تصریح کرد: یافته دیگر در این گزارش الزام به شفاف سازی قوانین و دستورالعمل ها بود چرا که در برخی موارد ما قوانینی داریم که یا صحیح اجرا نشده و یا اصلاً قوانینی وضع نشده اند.
لزوم بازنگری ویژه در ضوابط شهرسازی/تقویت امکانات در حوزه هواشناسی
نیلی ادامه داد: بازنگری ویژه در ضوابط شهرسازی، بکارگیری جدی تر امکانات سخت افزاری و نرم افزاری در حوزه هواشناسی و آب شناسی، تقویت همبستگی ملی و تبیین نقش نیروها و نهادهای مردمی در زمان حوادث از دیگر موضوعاتی است که در این گزارش به اهمیت آن اشاره شده است.
وی با بیان اینکه تاکنون ۸۰ درصد بودجه هیئت تخصیص داده است، گفت: ما برای تهیه این گزارش ۵ میلیارد تومان بودجه تقاضا کرده بودیم.
لزوم تغییر مقررات و نحوه عملکرد سازمان مدیریت بحران
رئیس دانشگاه تهران با تاکید بر بازنگری در نحوه عملکرد سازمان مدیریت بحران، افزود: چیزی که مشخصاً در این گزارش به آن رسیدیم این بود که مقررات و نحوه عملکرد این سازمان باید مورد بازنگری جدی قرار گیرد و قدرت فرماندهی سازمان مدیریت بحران در زمان بحران محترم شمرده شود و با قدرت عمل کند.
نقش باروری ابرها در وقوع سیلاب منتفی است
وی با تاکید بر اینکه موضوع باروری ابرها در وقوع سیلاب نقشی نداشته و ما در این گزارش به چنین موضوعی نرسیدیم، گفت: گزارش نهایی در خصوص سیلاب به زودی منتشر می‌شود و علت اینکه قرار است این گزارش نهایی تهیه شود این است که یافته ها تبدیل به یک متن پیوسته شده است. در حالی که در گزارش اصلی صرفاً به سئوالات رئیس جمهور پاسخ داده شده است.
مکنون: مدیریت بحران نیازمند یک مدیریت جامع و یکپارچه
مکنون مسئول کارگروه محیط زیست هیات ویژه گزارش ملی سیلاب ها درباره خروجی این کارگروه توضیح داد و گفت: اقلیم و بارش و همچنین بستر طبیعت از موضوعاتی است که باید قبل از وقوع بحران به آن توجه ویژه ای داشت. همچنین مدیریت بحران نیازمند یک مدیریت جامع و یکپارچه است که در حال حاضر چنین چیزی در کشور وجود ندارد. به طور مثال در سیل سیستان و بلوچستان از ۴۸ ساعت قبل هشدار داده بودند و اگر آب سدها رها می شد، ظرفیت دو برابری برای مدیریت سیل وجود داشت.
وی افزود: یکی دیگر از نکات مهم این است که در لحظه وقوع سیل زمین های کشاورزی و مراتع می توانند کمک کنند و از خسارت های احتمالی بکاهند. ما در کشور نیازمند یک مرکز مستقل غیردولتی هستیم که بررسی های این مرکز به این منجر شود که ظرف ۴-۵ سال آینده سیل در کشور دیگر دردسر ایجاد نکند. یافته های این مرکز در نهایت باید برای ۲۵ حادثه طبیعی دیگر الگو باشد تا دیگر کشور ما تا این میزان در مقابل حوادث طبیعی شکننده نباشد.
عزیزی، مسئول کارگروه شهرسازی و معماری به کاستی های موجود در حوادث این چنینی اشاره کرد و گفت: کاستی اول نگاه ما به سیلاب است. ما می توانیم به سیلاب به عنوان پدیده ای نگاه کنیم که به جای یک حادثه خسارت بار، یک فرصت طلایی باشد. چرا که با هدایت سیلاب می توان به ذخیره سازی آب آن هم در کشوری که خشک است، کمک کرد.
عزیزی: فقدان و تنگناهای برنامه ریزی شهری و منطقه ای
وی با اشاره به اینکه کارگروه شهرسازی و معماری یک گزارش ۸۰۰ صفحه ای را آماده کرده است، تصریح کرد: کاستی دوم فقدان و تنگناهای برنامه ریزی شهری و منطقه ای است. و سوم نیز غفلت از شرح خدمات طرح های توسعه شهری و منطقه ای است. کاستی چهارم فقدان هماهنگی در اقدامات اجرایی است. چرا که به طور مثال ممکن است ما بهترین طرح شهرسازی را داشته باشیم ولی به دلیل فقدان مدیریت یکپارچه ممکن است به خوبی اجرایی نشود.
معاون پژوهشی دانشگاه تهران: تغییر اقلیم در سال های آتی/باید تاب آوری ها را افزایش داد
رحیمیان معاون پژوهشی دانشگاه تهران به نتایج مهم این گزارش اشاره کرد و گفت: یکی از این نتایج تغییر اقلیم در سالهای پیش رو است که باید آن را بپذیریم. یعنی این طور نیست که دیگر بارندگی یکنواخت در کشور داشته باشیم به طوری که در برخی سالها ممکن است خشکسالی باشد و در برخی سالها با بارندگی زیادی مواجه شویم و در بعضی سالهای دیگر سیلاب ما را غافلگیر کند. نکته مهم اینکه در سالهای آینده بروز این حوادث عادی است بنابراین باید با آن سازگار شویم و تاب آوری ها را افزایش دهیم.
سیل و سیلاب ها را باید در ذخیره گاه ها ذخیره کنیم
معاون پژوهشی دانشگاه تهران با تاکید بر اینکه باید ساخت و سازها را با اینگونه حوادث منطبق کنیم، خاطرنشان کرد: می توان سیل و سیلاب ها را در ذخیره گاههایی ذخیره کنیم تا برای سالهای آتی که با کم آبی مواجه هستیم از آن استفاده کنیم. یکی دیگر از نکات مهم نقش صدا و سیما در اطلاع رسانی به مردم است چرا که اگر صدا و سیما همراه با مدیریت بحران به موقع اطلاع رسانی کند از بسیاری از خسارت ها جلوگیری خواهد کرد.
مقیمی: فرار از مسولیت به دلیل ابهام در قوانین
مقیمی عضو کارگروه حقوقی هیات ویژه گزارش ملی سیلاب ها درباره گزارش این کارگروه نیز توضیح داد و گفت: ما در این گزارش عملکرد ۲۰ سازمان از جمله وزارت نیرو، هواشناسی، وزارت راه، سازمان مدیریت بحران ها، شهرداریها، استانداری ها و فرمانداری ها را مورد بررسی قرار دادیم. یکی از یافته های گزارش حقوقی این بود که نظام حقوقی ما ظرفیت لازم را برای کنترل و پیشگیری از سیلاب ندارد. به طور مثال یکی از سوالاتی که مطرح است این است که چه نهاد و یا سازمانی باید هشدار سیلاب را بدهد؟ این گونه ابهامات تا حد زیادی باعث شده فرار از مسئولیت رخ دهد و مسئولان در جایی که باید پاسخگو باشند به این ابهامات اشاره می کنند.
وی افزود: یکی دیگر از یافته ها این است که تلاش جدی برای رفع ابهامات موجود در قوانین انجام نشده است. همچنین ضعف های جدی در نظام حکمرانی وجود دارد که اگر این ضعف ها اصلاح نشود احتمال اینکه حوادث این چنینی با خسارت های سنگین رخ دهد باز هم وجود دارد.
خبرهای مرتبط
گزارش خطا
آخرین اخبار