علت بوی نامطبوع در شهر تهران چیست؟

به گزارش صدای ایران ،‌ صدرالدین علیپور در خصوص انتشار بوی نامطبوع در تهران گفت: این موضوع ابعاد مختلفی دارد و تصور می کنم گزینه‌های مختلفی در خصوص بوی تهران مطرح است، اما چون دیگر متولیان این امر در این برنامه حضور ندارند، نمی توانم یک طرفه نظری بدهم.

وی با اشاره به اینکه به دلایل متفاوتی این موضوع به آرادکوه و پسماند مرتبط نیست، افزود: آرادکوه بیش از ۵۰ سال قدمت دارد و هر روز در این مکان زباله تخلیه می شود. در دو سال گذشته انتشار بوی نامطبوع در فصل سرد سال و وارونگی دما رخ داده است. همین طور در این روزها غلظت گودگرد هوا بیش از ۳۰ درصد بود، افزایش مازوت و گازوئیل داشتیم و سرعت باد در کمترین میزان خودش قرار داشت. بنابراین بوی نامطبوع ارتباط مستقیمی با منابعی که گوگرد تولید می کنند، دارد.

مدیرعامل سازمان مدیریت پسماند شهرداری تهران گفت: آرادکوه به عنوان یکی از گزینههای منشاء بوی نامطبوع اعلام شده است که با دلایل علمی می‌توانم توضیح دهم که اگر منشاء آرادکوه بود باید بیشترین میزان استشمام بو را در اطراف آرادکوه داشته باشیم.

علیپور با تاکید بر اینکه تمامی شهروندان از مناطق مختلف فرضیه انتشار بوی نامطبوع از آرادکوه را رد می کنند، عنوان کرد: بیشترین تماس ها از مناطق ۱، ۲، ۵ و ۶ بوده است. در حالی که از مناطق ۱۶، ۱۷ و ۱۸ که به آرادکوه نزدیک هستند، تماسی نداشتیم. از لحاظ علمی اگر منشاء بو آرادکوه بود باید استشمام بو در نزدیکی این مکان بیشتر باشد.

وی ادامه داد: اگر منشاء این بو فرایندهای تخریب و تجزیه مثل پسماند و فاضلاب باشد، باید میزان بو در تابستان بیشتر باشد، اما این اتفاق در آغاز فصل سرد و در روزی که بیشترین غلظت گوگرد و ذرات معلق وجود دارد رخ می دهد. در آرادکوه فرایندی نداریم که گوگرد تولید کند. تولید گوگرد ارتباط مستقیمی با سوختهای سنگین دارد و ارتباط دادن این موضوع به آرادکوه در زمانی که باد در کمترین سرعت خود است، در فاصله ۳۵ کیلومتری از شهر امکان پذیر نیست.

مدیرعامل سازمان مدیریت پسماند شهرداری تهران از نصب دستگاه سنجش بو در نزدیکی آرادکوه خبر داد و گفت: آرادکوه در محلی احداث شده که خلاف جریان باد به سمت شهر تهران است. پایین بودن لایه حرارتی و بالابودن گوگرد نشان دهنده این است که منشاء بو آرادکوه نیست. البته اینها همه فرضیه است و سازمان محیط زیست باید کارگروه بی طرفی را تشکیل دهد تا این مسئله را بررسی و نتایج را اعلام کند.

علیپور که در یک برنامه تلویزیونی صحبت می کرد با اشاره به بررسی منشاء بوی نامطبوع در استانداری عنوان کرد: در دو کارگروهی که در استانداری داشتیم سازمانهای مختلف حضور پیدا کردند. در این کارگروهها منشاء بو بررسی شد، اما چون بو قطع می شود باید بررسی شود که در زمان انتشار بوی نامطبوع چه اتفاقی رخ داده است.

وی در خصوص جانمایی آرادکوه تصریح کرد: بیش از ۵۵ سال پیش یک تیم خارجی برای مکان یابی محل دفن زباله به تهران آمدند و این مکان یابی دو سال طول کشید. چرا که مکان انتخابی باید خلاف جریان باد به سمت شهر باشد، خاک نفوذ ناپذیر داشته و به آبهای زیرزمینی نفوذ نداشته باشد و به همین دلیل آرادکوه مناسبترین مکان بود.

مدیرعامل سازمان مدیریت پسماند شهرداری تهران با بیان اینکه روش مدیریت پسماند در دنیا تغییر کرده است، گفت: باید راهکارهایی ارائه دهیم که از مبداء کاهش پسماند داشته باشیم. طبق دستاوردهای جهانی باید سرمایه گذاری بیشتر و تفکیک از مبداء انجام شود. همچنین باید پسماند خشک جدا شود تا بتوانیم پسماند تر را با کیفیت بالاتر به کمپوست تبدیل کنیم. اساسا پسماندی را دفن نکنیم و اگر ریجکتی باقی ماند با زباله سوز به انرژی تبدیل کنیم.

علیپور با اشاره به اینکه طرح «کاپ» که مخفف کاهش پسماند است را در شهر تهران آغاز کرده‌ایم، عنوان کرد: مطالعات جهانی در خصوص مدیریت پسماند را مطالعه کردیم که در این مطالعات گام اساسی تغییر فرم مخازن است. این مخازن زباله گردی و راه افتادن شیرابه در خیابان ها، آلودگی و ... را هم به دنبال دارد.

وی افزود: در گذشته شهروندان پسماندهایشان را جلوی در خانه قرار می دادند، اما مخازن کنونی این عادت را از بین برده و امروزه شهروندان هر ساعتی، هر نوع و مقدار پسماند را در این مخازن می ریزند. این اتفاق باعث شده نتوانیم پسماند عالی را به کمپوست بهتری تبدیل کنیم و دفن کمتری داشته باشیم.

مدیر عامل سازمان مدیریت پسماند شهرداری تهران با اشاره به اینکه اولین گام طرح «کاپ» مربوط به مخازن است، بیان کرد: مخازن اختصاصی خشک و تر را در ساختمان های بلندمرتبه، شهرک ها، مجتمع های مسکونی و ادارات قرار دادیم و شهروندان می توانند در ازای تحویل پسماندهای خشک مبلغی دریافت کنند. به دنبال این تفکیک پسماندهای تر هم ناخالصی کمتری دارند و برای تبدیل به کود مناسب تر هستند.

علیپور با اشاره به اینکه هم اکنون کود موردنیاز فضای سبز مناطق ۲۲ گانه خریداری می شود، عنوان کرد: در گام بعدی حدود ۲۰۰ ایستگاه تفکیک در اماکن پرتردد خواهیم داشت. در ساختمانهای دیگر هم مخازن تفکیک زباله توزیع می شود و در نهایت شهروندان می توانند با اپلیکیشن پسماندهای خشک را تحویل داده و وجهی در قبال آن دریافت کنند. سازمان پسماند پس از این مرحله فقط پسماند تر را جمع آوری و آن را تبدیل به کمپوست با کیفیت می کند.

وی در خصوص کنترل تولید زباله در دو سال گذشته گفت: در این مدت کاهش محسوسی در میزان زباله های جمع آوری شده داشتیم. پیش از این روزانه حدود ۷۵۰۰ تن زباله جمع آوری می شد و این میزان در دو سال گذشته به ۵۷۰۰ تن کاهش پیدا کرده است. این اتفاق با کم کردن پسماند حجیم مانند لاستیک، شیشه و ... رخ داده است.

مدیر عامل سازمان مدیریت پسماند شهرداری تهران در خصوص مدیریت پسماند پزشکی نیز عنوان کرد: مدیریت این نوع پسماندها با وزارت بهداشت است، اما به این دلیل که زیر ساخت و محل دفن آن برای وزارت بهداشت وجود ندارد، شهرداری به کمک آن ها آمده است و از ظرفیت پیمانکاری خود استفاده می کند. سایت جداگانه ای هم برای دفن بهداشتی این پسماندها وجود دارد. شهرداری در خصوص عدم تفکیک پسماند بیمارستانی نمی تواند ورود کند، اما وزارت بهداشت و سازمان محیط زیست می توانند برخورد قانونی داشته باشند و حتی درمانگاهها و بیمارستانهایی که این مسائل را رعایت نمی کنند، پلمپ کند.

علیپور ادامه داد: در دنیا پسماندهای پزشکی با توجه به اینکه در اتوکلاو بی خطر می شوند، پسماند عادی محسوب نمی شوند. برای از بین بردن این زباله ها یا از زباله سوزهای جداگانه استفاده می کنند یا به طور بهداشتی دفع می شوند. به وزارت بهداشت پیشنهاد دادیم برای از بین بردن زباله‌های بیمارستانی از زباله سوز استفاده شود. اما در حال حاضر برای حمل و نقل پسماند پزشکی کمتر از ۱۰۰۰تومان دریافت می کنیم. در حالی که در شهرهای مشابه تهران برای حمل و نقل دو برابر این قیمت دریافت می شود. اگر وزارت بهداشت این رقم را واقعی تر کند، این امکان را داریم که یک زباله سوز جداگانه راه اندازی کنیم.
وی عنوان کرد: یکی از برنامههای طرح کاپ این است که تفکیک حداکثری انجام دهیم. باقی مانده مواد عالی را فشرده و شیرابه آن را تصفیه کنیم. اگر تمام این مراحل به طور دقیق پیش برود در تهران حدود ۱۵۰۰ تن پسماند باقی می ماند. برای این مقدار می توانیم یک زباله سوز ۱۵۰۰ تنی راه اندازی کنیم که مقدار پسماند باقی مانده هم دفع نشود. همین طور از این طریق می توانیم ۲۵ مگاوات برق هم تولید کنیم.

مدیر عامل سازمان مدیریت پسماند شهرداری تهران ادامه داد: در این خصوص با چند شرکت خارجی مذاکره داشتیم. سهم شهرداری برای راه اندازی زباله سوز ۱۰ درصد است. باقی هزینه ها باید از محل فروش برق تامین شود. مدتی پیش با توجه به افزایش قیمت دلار این قرارداد برای شرکتهای خارجی به صرفه نبود. در پیگیری هایی که اخیرا توسط شهرداری ها انجام شده است، این رقم برای هر کیلو وات به ۱۰۰۰ هزار تومان رسید. برخی از شرکت ها با این رقم اعلام آمادگی کرده اند. می توانیم با این مشارکت یک فاز جدید ۶۰۰ تا ۱۰۰۰ تنی راه اندازی کنیم البته اگر وزارت نیرو افزایش قیمت برق تولیدی را تضمین کند می توانیم اجرای این طرح را آغاز کنیم.

بنا براعلام شهرنوشت، علیپور با بیان اینکه حدود ۵۴ هزار مخزن زباله در سطح شهر تهران داریم، تصریح کرد: علاوه بر اینکه امکان کنترل تفکیک این مخازن توسط افراد مختلف وجود ندارد، شهرداری ها از نظر قانونی وظیفه ای برای برخورد با افراد زباله گرد ندارند. چنانچه پیمانکاران شهرداری در تفکیک پسماندها از افرادی با زیر سن قانونی استفاده کنند به طور حتم با آن ها برخورد خواهیم کرد. اما باید این مواجهه را از بین ببریم و به همین دلیل در طرح کاپ از مخازنی که مالکیت دارند استفاده می کنیم تا بتوانیم پسماندها را مدیریت کنیم و زباله گردی را از بین ببریم.