شایعات مکرر در مورد ناسالم بودن فرآورده‌های غذایی

دکتر کیانوش جهانپور  به شایعات فضای مجازی درباره ناسالم بودن برخی مواد غذایی و بویژه فضاسازی‌های اخیر مبنی بر ذرت‌های آلوده و مرگ و میر ناشی از آن پاسخ داد و گفت: جنگ روانی؛ استفاده برنامه‌ریزی شده از تبلیغات به وسیله عوامل آشکاری همچون رادیو و تلویزیون‌های ماهواره‌ای و عوامل پنهانی مانند شایعه بویژه در فضای مجازی و به منظور تحریف عقاید، تضعیف روحیه و بی‌اعتبار کردن انگیزه‌ها و کاستن از اقتدار ملی و تزریق روحیه یاس و ناامیدی است.

 

وی تاکید کرد: این روند در یک دهه اخیر با توسعه روزافزون فناوری اطلاعات و شبکه‌های اجتماعی مجازی و پدیده شهروند خبرنگاری آنهم طیف وسیعی از افراد با هویت نامعلوم در فضای مجازی، شدت بیشتری یافته است و البته در خوشبینانه‌ترین حالت هم دخالت سرویس‌های اطلاعاتی بیگانه و همپالگی‌های آنان را نمی‌توان نادیده گرفت.

 

جهانپور ادامه داد: طبیعتا با توجه به دغدغه‌های عمومی در مورد سلامت، یکی از حوزه‌های اصلی محل مانور این جریانات، حوزه سلامت است و ایجاد تشویش اذهان و افکار عمومی در زمینه سلامت افراد می‌تواند موجب افزایش اضطراب اجتماعی، کاهش سرمایه اجتماعی و اعتماد عمومی شود. شایعات مکرری در مورد ناسالم بودن فرآورده‌های غذایی یا ایجاد نگرانی‌های کاذب در خصوص سلامت عمومی و ... در سال‌های اخیر افزایش چشمگیری یافته و مقابله با آن هم از یکسو اقدامات امنیتی و انتظامی است و از سوی دیگر ارتقای سواد رسانه‌ای و سواد سلامت جوامع.

 

وی افزود: حداقل در ۴۰ سال اخیر رقبا یا دشمنان ملت ما ناکارآمدی ابزار جنگ فیزیکی علیه ایرانیان را دریافته‌اند، لذا ابزار جنگ روانی به عنوان زمینه‌ساز و تسهیل‌گر در سال‌های اخیر محوریت یافته است. یکی از اصول اساسی جنگ روانی هم متاسفانه جهل مخاطب است؛ زیرا مخاطبی که اطلاع کافی ندارد، به دنبال یافتن حقیقت و واقعیت نمی‌رود یا اگر به حقیقت و واقعیت هم برخورد کند، قابلیت افتراق آن از شایعه و اکاذیب را ندارد و آنچه را که پیش زمینه ذهنی عارض شده از اقدامات جنگ روانی است را ممکن است بپذیرد.

 

وی مهم‌ترین جنبه جنگ روانی را شکل‌دادن به باورها و نگرش‌های ملت‌ها خواند و گفت: حال این جنگ روانی ممکن است حتی از طریق رسانه‌های رسمی نادانسته و ناآگاهانه و به صورت شعاری نمود پیدا کند. بدون تعارف می‌گویم و قصد متهم کردن کسی را هم به طور کلی ندارم ولی اصرار بر کلیدواژه‌های عام مثل سونامی سرطان، سونامی ایدز، آلودگی مواد غذایی، آلودگی آب، مخالفت با واکسیناسیون، مرگبار بودن واکسیناسیون و ... چه بخواهیم و چه نخواهیم ازین جنس است.

 

جهانپور تاکید کرد: قاعدتاً هوشمندی خاصی پشت پرده این امواج هست و برای پذیرش و نهادینه کردن اکاذیب، از فناوری‌های روز در جلوه‌های ویژه و فنون خاص تصویری یا در جوامعی با فرهنگ شفاهی مانند جامعه ایرانی از جابجایی کلامی استفاده می‌شود و مخاطبین به تدریج در روند تخفیف قوای تحلیلی و احساساتی‌تر شدن قرار می‌گیرند تا در مواقع لزوم حتی طغیان کنند و بویژه در حوزه سلامت، به دست خود سلامت روان خود و اطرافیان را به هم بریزند.

 

رییس مرکز روابط عمومی و اطلاع رسانی وزارت بهداشت در پایان صحبت‌هایش با تاکید بر لزوم افزایش سواد رسانه‌ای و سواد سلامت جامعه گفت: یک روز ذرت آلوده‌ای که هرگز وارد کشور نشده، روز دیگر روغنی که همه مردم استفاده می‌کنند، جایی واکسیناسیون به عنوان بزرگ‌ترین توفیق جامعه ایرانی در مهار بیماری‌های واگیر، آب آشامیدنی، داروی ایرانی، تولیدات داخلی، توهم سرنگ‌های آلوده تا نوعی از نوشابه و قرص استامینوفن و بکلوفن و .... دستاویز این جنگ روانی قرار می‌گیرد و سوای برخوردها و اقدامات انتظامی و اطلاعاتی، مهم‌ترین گام در برخورد با این معضل، مصون‌سازی جامعه در مقابل اخبار بی‌پایه و بی‌اساس و بویژه با مبدا نامشخص است و در ارتقای سواد رسانه‌ای، سواد سلامت و نیز ارتقای اعتماد عمومی و سرمایه اجتماعی، نهادهای مسوول بویژه نظام سلامت در این زمینه و رسانه‌های گروهی رسمی و باهویت نقش و مسوولیتی مضاعف دارند.