ماجرای خبر حیاتی درباره انگلیس و اره

به گزارش صدای ایران، عبارتی که در یکی از بخش‌های خبری صداوسیما توسط محمدرضا حیاتی با موضوع «برگزیت» قرائت شد، در دو ـ سه روز اخیر سیل عظیمی از انتقادها را با خود همراه کرده است و البته این بار اول نیست که ادبیات خبر در این رسانه که عنوان «ملی» را هم دارد، چنین حاشیه‌ساز می‌شود.

یکی از نمونه‌های پُر سر و صدا از حاشیه‌های بخش‌های خبری صداوسیما، اعلام خبر درگذشتِ شیمون پرز و استفاده از عبارت «شیمون پرز در مذاکرات سازش نقش هویج را داشت» توسط همین گوینده خبری بود.

این در حالی است که در توضیحاتی که در روزهای اخیر به محمدرضا حیاتی نسبت داده می‌شود، این گوینده بازنشسته که به صورت برنامه‌ای با صداوسیما همکاری دارد، با ابراز شرمندگی از برخی خبرهایی که سردبیر و دبیران این بخش خبری تنظیم می‌کنند، گفته است که در عمرش بی‌ادبی نکرده است!

حیاتی خاطرنشان کرده است که «اکنون سال‌هاست که در صداوسیما و در اخبار ما که باید منبع و منباء ادب و آموختن و فرهنگ باشد اینچنین خبر نگاشتن واقعا تاسف‌برانگیز است. متاسفانه این‌گونه خبرها و خبرنویسی‌ها چندین بار گویندگی آن سهم من شده است و تاختن فضای مجازی به این خدمتگذار رسانه.»

در این میان اما صداوسیمایی که به تعبیر امام (ره) قرار است به کارکرد «دانشگاه» روز به روز نزدیک‌تر شود، در حالی بر به کاربردن از عبارت‌های نامتعارف با اصول خبرنویسی ابرام می‌ورزد که به باور بسیاری از کارشناسان حوزه رسانه زیر پا گذاشتن اخلاق حرفه‌ای در رسانه‌ها و استفاده از عبارت‌ها و لغت‌هایی که در ادبیات عموم جامعه مورد قبول نیست، نه تنها باعث می‌شود که قبح استفاده از این کلمه‌ها در جامعه فرو بریزد و به ناهنجاری منجر شود، بلکه جامعه را نیز به این کار ترغیب می‌کند.

** نباید در برابر این نوع هتاکی‌ها سکوت کرد
 در همین راستا محمد سلطانی‌فر ـ استاد علوم ارتباطات و معاون سابق امور مطبوعاتی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ـ در گفت‌وگویی با ایسنا در این زمینه اظهار کرد: اعتبار رادیو و تلویزیون ملی یک کشور اعتبار شخصی کسی نیست که بخواهد آن را در جهت منافع شخصی خود یا جریانات خاصی هزینه کند.

او ادامه داد: این چندمین بار است که این نوع اتفاقات در رادیو و تلویزیون اتفاق افتاده است و به دلیل سکوت کسانی که مسوول هستند، همانند شورای نظارت بر سازمان صداوسیما، نهادهای نظارتی، اساتید دانشگاه در حوزه ارتباطات و حتی کارمندان این سازمان، شاهد تکرار آنها هستیم. اما این بار دیگر نباید در برابر این نوع رفتارهای سخیف، هتاکانه و از بین بَرَنده اعتبار رادیو و تلویزیون ملی کشور سکوت شود و همه باید با قلم و رفتارشان و زیر سوال بردن این رویکرد به میدان بیایند تا دیگر شاهد اینگونه رفتارهای هنجارشکنانه و نامربوطِ عده‌ای که خبرها را می‌نگارند، نباشیم. 

سلطانی‌فر خاطرنشان کرد: قطعاً آقای حیاتی نه تنها در این مساله نقشی ندارد و اگر هم تصمیم می‌گرفت که این خبر را نخواند به گونه‌ای با او رفتار می‌شد که انگار از انجام وظایف خود تخطی کرده است. آقای حیاتی هیچ‌گونه خطایی نکرده و به هیچ عنوان نباید مورد سوال واقع شود؛ بلکه آن کسانی که متن‌های اخبار را می‌نویسند باید مورد سوال قرار بگیرند و اگر با آنها برخورد نشود مطمئناً شاهد تداوم این جریان خواهیم بود. 

او با بیان اینکه «گوینده خبر در صداوسیما نقش یک ربات را بازی می‌کند»، تاکید کرد: گوینده خبر موظف است هر متنی را که به او بدهند بخواند و اگر این کار را نکند از وظیفه خود تخطی کرده است. بنابراین مقصر حیاتی نیست، بلکه مقصر کسانی هستند که این متن‌ها را می‌نگارند و فکر می‌کنند باید خشونت مطبوعاتی را به صداوسیما راه بدهند. 
این استاد علوم ارتباطات همچنین اظهار کرد: به عنوان کسی که مسوولیت اجتماعی خودم می‌دانم که نسبت به این موضوع واکنش نشان بدهم، سکوت نخواهم کرد و خواهان این هستم که از طریق مجلس، نهادهای نظارتی و شورای نظارت بر سازمان صداوسیما این نوع مسائل یک بار برای همیشه مورد بررسی و مورد برخورد قرار بگیرد تا دیگر شاهد تکرار این اتفاقات نباشیم.

به اطلاع آن دسته از مخاطبان ایسنا که از محتوای مورد انتقاد در این خبر آگاهی ندارند می‌رساند، ادبیات غیرحرفه‌ای و سخیف استفاده شده در این خبر صداوسیما، باعث شد که خبرگزاری دانشجویان ایران با تاکید بر رعایت اخلاق حرفه‌ای و حفظ شأن این رسانه و مخاطبانش، از بازنشر مکتوب و ویدئویی آن خودداری کند.