تریبون نماز جمعه؛ هدیه ی خطبه های تند پناهیان
به گزارش صدای ایران روزنامه شرق نوشت: سخنان اخیر علیرضا پناهیان درباره نمایندگان مجلس واکنش‌های بسیاری را به همراه داشت؛ به‌نحوی‌که نمایندگان اصلاح‌طلب و حتی اصولگرای مجلس چنین سخنانی را محکوم کردند. چند روزی از این سخنان نگذشته بود که روز گذشته این روحانی در قامت سخنران پیش از خطبه‌های نماز جمعه تهران ایستاد و این بار به دولت و شخص رئیس‌جمهور حمله کرد. پناهیان در نماز جمعه این هفته از دوقطبی‌کردن جامعه از سوی روحانی انتقاد کرد؛ درصورتی‌که به نظر می‌رسد حمله به دولت و مجلس آن‌هم در مدت کمتر از یک هفته خود باعث ایجاد شکاف میان مردم و مسئولان می‌شود.
نماز جمعه نباید عامل تفرقه شود
محسن غرویان، مدرس حوزه و دانشگاه، درباره علل اظهار بعضی سخنان تند در نماز جمعه تهران به «شرق» گفت: «نماز جمعه باید محور وحدت جامعه باشد؛ زیرا دو وجه عبادی و سیاسی در آن نهفته است. اصلا پذیرفتنی نیست که در این مراسم مهم سخنان جناحی و گروهی عرضه شود؛ زیرا با فلسفه وجودی نماز جمعه تناقض دارد. قرار این بود که این مراسم برای همه جناح‌ها و تمام آحاد ملت باشد و هر کسی که در این کشور زندگی می‌کند و دلداده ایران و اسلام است، صدایش را از زبان سخنران‌ها یا خطبای نماز جمعه بشنود؛ اما در‌حال‌حاضر چنین اتفاقی به طور کامل محقق نمی‌شود که نمونه بارز آن سخنان روز گذشته آقای پناهیان است و گاهی به‌جای آنکه تریبون نماز جمعه عامل وحدت باشد، تفرقه‌انگیز می‌شود».
تندروها جلوتر از رهبری حرکت نکنند
او ادامه داد: «نیروهای تندرو یا همان دلواپسان به دلیل آنکه در سال‌های اخیر نتوانستند در مجلس شورای اسلامی، شورای شهر و مجلس خبرگان رأی عمومی را اخذ کنند، تصور می‌کنند با چنین سخنان تندی می‌توانند ذهن مردم را برای انتخابات به نفع خود آماده کنند تا در انتخابات پیش‌رو پیروز باشند؛ درصورتی‌که به نظر می‌رسد نتیجه عکس دریافت می‌کنند. سخنرانی چند روز پیش آقای پناهیان که به نمایندگان مجلس توهین می‌کرد، به طور مستقیم توهین به ملت ایران بود؛ زیرا نمایندگان مجلس با رأی مردم به مجلس رفته‌اند. این‌گونه سخنان مقابله با مردم است و این کار بسیار ناپسند است. می‌دانیم که امام میزان را رأی مردم می‌دانست و رأی مردم از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است؛ از‌این‌رو نباید نمایندگان مجلس با چنین توهین‌هایی روبه‌رو شوند. نکته دیگر اینکه حمله به رئیس‌جمهور و کابینه هم در همین قاعده می‌گنجد؛ زیرا کسی حق ندارد به رئیس‌جمهور قانونی کشور که مورد تنفیذ مقام رهبری قرار دارد، حمله کند و در مقابلش بایستد. از سوی دیگر اگر دولت و مجلس مسیر خلاف قانون و شرع را می‌روند، در وهله نخست شخص رهبری می‌تواند با آنها برخورد کند و لازم نیست که عده‌ای با شعار انقلابی‌بودن از رهبری جلوتر حرکت کنند. در زمان پیامبر هم عده‌ای می‌خواستند جلوتر از حضرت حرکت کنند که خداوند آنها را نفی کرد. اکنون هم درباره ولی فقیه همین قاعده صادق است و افراد نباید جلوتر از ولی فقیه خود حرکت کنند. در سال‌های گذشته برخی در عنوان دلواپس خواسته‌اند تفکرات خود را به مردم القا کنند که تجربه نشان داده است که مردم آنها را پس می‌زنند و از ایشان فاصله می‌گیرند».
غرویان شرایط فعلی کشور را مناسب برای اظهارات تند ندانست و گفت: «اکنون باید به وضعیت معیشت مردم رسیدگی شود و برای حل مشکلات عدیده‌ای که وجود دارد، با دنیا یک تعامل منطقی داشت تا شرایط بیش‌از‌این سخت نشود. اکنون تمام مشکلات بر دوش مردم است؛ به‌همین‌دلیل ضرورت دارد که سیاست‌ها به گونه‌ای تنظیم شود که این مشکلات را کاهش دهد».
انتقاد در نماز جمعه باید منصفانه باشد
محمدتقی رهبر، امام جمعه موقت اصفهان، باور دارد که در نماز می‌توان انتقاد کرد؛ اما خود انتقاد شرایط و لوازمی دارد و نباید به توهین تبدیل شود. او درباره این موضوع به «شرق» گفت: «نماز جمعه یک مراسم سیاسی-عبادی است و باید کانون وحدت در جامعه باشد. البته این سخن به معنای آن نیست که هیچ انتقادی در آن نباید مطرح شود؛ بلکه اتفاقا خطیب‌های نماز جمعه یا کسانی که پیش از خطبه به سخنرانی می‌پردازند، باید درباره امور جاری انتقاد کنند؛ اما این انتقاد باید مشفقانه و منصفانه و راه‌گشا باشد. من قریب به 40 سال است که خطیب نماز جمعه اصفهان هستم و در تمام این سال‌ها دریافته‌ام که باید در سخنان خود انصاف را به دقت رعایت کنیم. نقد باید مؤثر و با لحنی ملایم باشد تا دشمنان تصور نکنند که میان مسئولان اختلاف‌های عمیقی وجود دارد. اگر سخنان ما در این مراسم هیجانی باشد، بی‌تأثیر خواهد بود. سخنران پیش از خطبه‌ها یا خطیب نماز جمعه می‌تواند از مجلس، دولت یا هر نهاد دیگری تقاضاهایی داشته باشد؛ اما نباید به مسئولان بی‌احترامی کند. برای مثال کسی مخالف برخورد با فساد نیست و به‌این‌دلیل می‌توان از مسئولان خواست که به صورت جدی با مقوله فساد برخورد کنند».
نماز جمعه نباید عامل تفرقه شود
محسن غرویان، مدرس حوزه و دانشگاه، درباره علل اظهار بعضی سخنان تند در نماز جمعه تهران به «شرق» گفت: «نماز جمعه باید محور وحدت جامعه باشد؛ زیرا دو وجه عبادی و سیاسی در آن نهفته است. اصلا پذیرفتنی نیست که در این مراسم مهم سخنان جناحی و گروهی عرضه شود؛ زیرا با فلسفه وجودی نماز جمعه تناقض دارد. قرار این بود که این مراسم برای همه جناح‌ها و تمام آحاد ملت باشد و هر کسی که در این کشور زندگی می‌کند و دلداده ایران و اسلام است، صدایش را از زبان سخنران‌ها یا خطبای نماز جمعه بشنود؛ اما در‌حال‌حاضر چنین اتفاقی به طور کامل محقق نمی‌شود که نمونه بارز آن سخنان روز گذشته آقای پناهیان است و گاهی به‌جای آنکه تریبون نماز جمعه عامل وحدت باشد، تفرقه‌انگیز می‌شود».
تندروها جلوتر از رهبری حرکت نکنند
او ادامه داد: «نیروهای تندرو یا همان دلواپسان به دلیل آنکه در سال‌های اخیر نتوانستند در مجلس شورای اسلامی، شورای شهر و مجلس خبرگان رأی عمومی را اخذ کنند، تصور می‌کنند با چنین سخنان تندی می‌توانند ذهن مردم را برای انتخابات به نفع خود آماده کنند تا در انتخابات پیش‌رو پیروز باشند؛ درصورتی‌که به نظر می‌رسد نتیجه عکس دریافت می‌کنند. سخنرانی چند روز پیش آقای پناهیان که به نمایندگان مجلس توهین می‌کرد، به طور مستقیم توهین به ملت ایران بود؛ زیرا نمایندگان مجلس با رأی مردم به مجلس رفته‌اند. این‌گونه سخنان مقابله با مردم است و این کار بسیار ناپسند است. می‌دانیم که امام میزان را رأی مردم می‌دانست و رأی مردم از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است؛ از‌این‌رو نباید نمایندگان مجلس با چنین توهین‌هایی روبه‌رو شوند. نکته دیگر اینکه حمله به رئیس‌جمهور و کابینه هم در همین قاعده می‌گنجد؛ زیرا کسی حق ندارد به رئیس‌جمهور قانونی کشور که مورد تنفیذ مقام رهبری قرار دارد، حمله کند و در مقابلش بایستد. از سوی دیگر اگر دولت و مجلس مسیر خلاف قانون و شرع را می‌روند، در وهله نخست شخص رهبری می‌تواند با آنها برخورد کند و لازم نیست که عده‌ای با شعار انقلابی‌بودن از رهبری جلوتر حرکت کنند. در زمان پیامبر هم عده‌ای می‌خواستند جلوتر از حضرت حرکت کنند که خداوند آنها را نفی کرد. اکنون هم درباره ولی فقیه همین قاعده صادق است و افراد نباید جلوتر از ولی فقیه خود حرکت کنند. در سال‌های گذشته برخی در عنوان دلواپس خواسته‌اند تفکرات خود را به مردم القا کنند که تجربه نشان داده است که مردم آنها را پس می‌زنند و از ایشان فاصله می‌گیرند».
غرویان شرایط فعلی کشور را مناسب برای اظهارات تند ندانست و گفت: «اکنون باید به وضعیت معیشت مردم رسیدگی شود و برای حل مشکلات عدیده‌ای که وجود دارد، با دنیا یک تعامل منطقی داشت تا شرایط بیش‌از‌این سخت نشود. اکنون تمام مشکلات بر دوش مردم است؛ به‌همین‌دلیل ضرورت دارد که سیاست‌ها به گونه‌ای تنظیم شود که این مشکلات را کاهش دهد».
انتقاد در نماز جمعه باید منصفانه باشد
محمدتقی رهبر، امام جمعه موقت اصفهان، باور دارد که در نماز می‌توان انتقاد کرد؛ اما خود انتقاد شرایط و لوازمی دارد و نباید به توهین تبدیل شود. او درباره این موضوع به «شرق» گفت: «نماز جمعه یک مراسم سیاسی-عبادی است و باید کانون وحدت در جامعه باشد. البته این سخن به معنای آن نیست که هیچ انتقادی در آن نباید مطرح شود؛ بلکه اتفاقا خطیب‌های نماز جمعه یا کسانی که پیش از خطبه به سخنرانی می‌پردازند، باید درباره امور جاری انتقاد کنند؛ اما این انتقاد باید مشفقانه و منصفانه و راه‌گشا باشد. من قریب به 40 سال است که خطیب نماز جمعه اصفهان هستم و در تمام این سال‌ها دریافته‌ام که باید در سخنان خود انصاف را به دقت رعایت کنیم. نقد باید مؤثر و با لحنی ملایم باشد تا دشمنان تصور نکنند که میان مسئولان اختلاف‌های عمیقی وجود دارد. اگر سخنان ما در این مراسم هیجانی باشد، بی‌تأثیر خواهد بود. سخنران پیش از خطبه‌ها یا خطیب نماز جمعه می‌تواند از مجلس، دولت یا هر نهاد دیگری تقاضاهایی داشته باشد؛ اما نباید به مسئولان بی‌احترامی کند. برای مثال کسی مخالف برخورد با فساد نیست و به‌این‌دلیل می‌توان از مسئولان خواست که به صورت جدی با مقوله فساد برخورد کنند».
گزارش خطا
آخرین اخبار