فرار از شفاف سازی درباره انتخابات 88

به گزارش صدای ایران روزنامه اعتماد نوشت: «از این به بعد، از اینجا که بیرون رفتم ادعای عجیب و غریب می‌کنم و می‌گویم کره مریخ ۱۰ درجه شمالی منحرف شده و شاهدم آقای مهدی‌قلی (مجری برنامه نگاه یک) است. در مورد ادعای عجیب و غریب نباید خیلی به آن توجه کرد. بسیاری از دوستان این فرد در سال ۸۸ اعلام کردند، تخلفی صورت نگرفته است. در رسانه‌ها گفتند. بحث تقلب را خودشان اعلام کردند که امکان‌پذیر نیست. نماینده آقای موسوی نزد رهبری گفتند در کشور ما اصلا تقلب امکان‌پذیر نیست. حالا بعد از ۱۰ سال آمار گنگی را که هر کسی در هر جایی و موقعیتی اعلام کرده است، کنار هم می‌گذارید و گفتید ایها‌الناس، تقلب شده و من کشف مهمی انجام دادم». این عین اظهارات مردی است با نام و چهره آشنا که در ماه‌ها و سال‌های حضورش در شورای نگهبان، عملا در نقش مورد اعتمادترین چهره این شورا برای دبیرش ظاهر شده است. عباسعلی کدخدایی در حالی این اظهارات را به زبان آورده که محمدرضا خاتمی، نایب‌رییس مجلس ششم در روزهای اخیر و بعد از انتشار موضوع محکومیتش در دادگاه بدوی به دو سال حبس که در شبکه‌های اجتماعی از آن به عنوان دادگاه 88 یاد می‌شود، با انتشار لایحه دفاعیه خود و ارسال نامه‌های جداگانه به حسن روحانی، علی لاریجانی و سید ابراهیم رییسی به عنوان روسای قوای مجریه، مققنه و قضاییه، خواستار توجه به تناقضات مذکور درباره انتخابات 88 که در این لایحه دفاعی آمده، شده است. خاتمی که در جریان برگزاری جلسات دادگاه خود، خواستار حضور کدخدایی و برخی دیگر از مقامات مسوول همچون احمد جنتی و علی لاریجانی در جلسات دادگاه و به عنوان مطلع شده بود، حالا در شرایطی هدف اظهارات نسبتا آمیخته با طعنه و کنایه کدخدایی قرار گرفته که سخنگوی شورای نگهبان نه‌تنها سوالات را لایق پاسخ دادن نمی‌داند بلکه در جریان حضورش در یک برنامه تلویزیونی، صراحتا مستندات و اظهارات خاتمی را «ادعایی عجیب و غریب» خوانده است.

اینکه چطور ممکن است لایحه دفاعیه‌ای که در 324 صفحه تنظیم شده و عموما به اظهارات مسوولان وقت اشاره دارد، «عجیب و غریب» باشد، پرسشی نیست که کسی دنبال جواب آن باشد. شاید پرسیدن این سوال که چرا یک حقوقدان باید دادگاهی را مضحک و بی‌ارزش بخواند، سوال مهم‌تری است. با این حال کدخدایی در اظهاراتش به همین‌جا بسنده نکرده و گفته است: «بعد از ۱۰ سال آمار پراکنده از رسانه‌ها گرفتید که تقلب شده و ۸ میلیون رای جابه‌جا شده است و حالا می‌گویی ثابت کن و می‌گویند شورای نگهبان بیاید و اعلام کند. شورای نگهبان که قبلا اعلام کرده است. ضرورت ندارد من کدخدایی الان شهادت بدهم. شهادت را ما ۱۰ سال پیش دادیم و اسناد و مدارک روشن است. بنابراین این ادعای مضحک و کذبی است که ارزش پاسخگویی ندارد.». البته نباید از یاد برد که مسائل 88 کماکان احتیاج به رفع ابهام و رفع شبهه دارد و نیاز است که نسبت به اقناع افکار عمومی، لااقل افکار آن دسته از مردم که قضایا برایشان حل نشده اقدام شود. جالب اینجاست که مجری برنامه تلویزیونی نیز سعی کرد تا در این زمینه سوالاتی بپرسد که کدخدایی آنها را نیز از همان جنس
حرف های خاتمی دانست .

88 و مسائل حل ‌نشده

در همین زمینه اما علی مطهری که پیش‌تر در یادداشتی تاکید کرده بود که نباید طرح مسائل رخ‌داده در انتخابات 88 مثال هولوکاست در اروپا ممنوع شود، در اظهاراتی که حالا پایگاه خبری «جماران» منتشرشان کرده است، می‌گوید: «فرضا ادعای خاتمی ثابت شود، این امر یعنی تخلف و بلکه تقلب و خیانت افرادی در نقطه حساس سامانه انتخاباتی که ‌ای‌ بسا مقامات عالی کشور نیز از آن بی‌خبر بوده‌اند و به عبارت دیگر این افراد مقامات عالی کشور را نیز فریب داده‌اند. اگر از این منظر به موضوع نگاه شود، هراس قوه‌قضاییه و مقامات امنیتی و اطلاعاتی از رسیدگی به این موضوع از بین می‌رود؛ بلکه این رسیدگی و تعیین تکلیف را به نفع نظام جمهوری اسلامی خواهند دانست.» اظهارات مطهری در حالی مطرح شده که سخنگوی شورای نگهبان معتقد است که چون در گزارش تفصیلی این نهاد موضوع تقلب یا تخلف انتخاباتی از اساس رد شده است، این مهم باید مورد پذیرش تمام جناح‌های درگیر در انتخابات ریاست‌جمهوری 88 قرارگیرد حال آنکه باتوجه به اقدامات برخی اعضای شورای نگهبان در آن سال به‌ویژه غلامحسین الهام که علاوه بر شورای نگهبان در دولت نیز حاضر بود و به حمایت از کاندیدای مستقر در پاستور پرداخت، اساس اقدامات این شورا را مورد اعتراض قرار داده است. اعتراضی که کدخدایی در اظهاراتی که اخیرا روزنامه «کاروکارگر» آن را منتشر کرد، به نوعی آن را تایید کرده و صراحتا اعلام کرد که «سخنرانی الهام به سود احمدی‌نژاد در انتخابات 88 به بی‌طرفی شورای نگهبان ضربه زد».

یک پیشنهاد به کدخدایی

قاسم میرزایی‌نیکو، عضو کمیته رفع حصر فراکسیون امید مجلس شورای اسلامی در همین زمینه با اشاره به سوابق خاتمی به «اعتماد» می‌گوید: «از ابتدای ماجرای دادگاهی که برای آقای محمدرضا خاتمی پیش آمد، باتوجه به اینکه به هر حال ایشان فردی شناخته ‌شده و محبوب در میان جامعه بوده، زمانی مسوولیت نایب‌رییسی مجلس شورای اسلامی را برعهده داشت و فارغ از این موارد، به عنوان یک شهروند، باید مورد احترام باشد و حرمت او رعایت شود». او همچنین بیان کرد: «هم‌اکنون هر نهادی به هر دلیل، از آقای خاتمی شکایت کرده و ایشان هم که با وجود همه ابهامات در نحوه برگزاری دادگاه، به احترام دستگاه قضایی و قانون، در طول دادگاهی که ظاهرا علنی بود، صحبتی از محتوای دادگاه نکرد و نشان داد به هیچ عنوان به‌دنبال به حاشیه بردن این موضوع نبوده است. حال آنکه به هر حال حق داشته از خود دفاع کند.»

این نماینده اصلاح‌طلب مردم دماوند و فیروزکوه در دهمین دوره مجلس شورای اسلامی با اشاره به روند برگزاری دادگاه خاتمی بیان می‌کند: «در این میان نحوه برگزاری دادگاه با ابهامات فراوان روبه‌رو بوده و انتقادات بسیاری را به همراه داشته است. در ثانی، ایشان مطابق حقوقی که دارد، از رییس دادگاه خواسته بود که شهودی را به دادگاه فرابخواند که این درخواست نیز مورد بی‌توجهی قرار گرفت. فارغ از تمامی این ابهامات اما اکنون قاضی پرونده حکمی صادر کرده و این حکم، باوجود انتقادات، محترم است اما در شرایطی که هنوز دادگاه تجدیدنظر برگزار نشده و این حق برای آقای خاتمی محفوظ است، می‌بینیم برخی افراد و رسانه‌ها مسائلی را مطرح می‌کنند که نه در شأن خودشان است، نه قطعا در شأن آقای خاتمی. در این میان از حقوقدان معتبر و متبحری همچون آقای کدخدایی که مسوولیت خطیر سخنگویی شورای نگهبان را برعهده دارد، انتظاری دوچندان می‌رود که این مسائل را رعایت کند اما می‌بینیم در یک برنامه تلویزیونی حرف‌هایی زده که الحق، در شأن خودشان هم نیست و به‌ نحوی، فرار از پاسخگویی است.»

میرزایی‌نیکو که پیش‌تر با همراهی محمود صادقی، نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی خواستار ورود فراکسیون امید به موضوع دادگاه محمدرضا خاتمی و بررسی لایحه دفاعیه او شده بود، بیان کرد: «به نظرم به‌ جای همه این حاشیه‌سازی‌ها، باید فضایی ایجاد شود که حقوقدانان و قضات برجسته کشور در رابطه با این پرونده و رای صادره که بحثی است به ‌نحوی مربوط به تمامی ملت، اظهارنظر کنند. پیشنهادم به شخص آقای کدخدایی نیز این است که ابتدا یک بار متن دفاعیات منتشر شده از سوی آقای خاتمی را بخوانند و بعد در این رابطه اظهارنظر کنند.»

به هر روی اینکه شورای نگهبان و حداقل سخنگوی نزدیک به دبیر این دادگاه قانون اساسی نظرات این شورا را ختم کلام می‌داند، امری است غیرقابل‌انکار ولی همان‌طور که مطهری گفته «عقیده قابل ‌مواخذه نیست، چون قابل اجبار نیست». بدین‌ترتیب به نظر می‌رسد، همان‌طور که در شبکه‌های اجتماعی گفته شده، دادگاه خاتمی می‌توانست و می‌تواند فرصتی مناسب برای حل‌وفصل معضلات به‌جا مانده از سال 88 باشد اگر عزم پاسخگویی ایجاد شود، مسائلی که منجر به حصر 3073 روزه معترضان به نتایج انتخابات آن سال شد اما همچنان سخنگوی شورای نگهبان ادعاهای اصلاح‌طلبان را مضحک می‌خواند. اظهاراتی که شبکه‌های اجتماعی به خوبی بیانگر آن است که قشر قابل توجهی همچنان با آن درگیرند و خواستار پاسخگویی به ابهامات‌شان هستند.