آیت الله جوادی آملی: فردوسی، توحید امامت و ولایت را حماسی کرد
آیین اختتامیه نخستین جایزه ملی داستانهای حماسی عصر پنج شنبه و باحضور جمعی از فرهیختگان، هنرمندان، پیش کسوتان و مسئولان فرهنگی استانی و کشوری در محل آرامگاه فردوسی برگزار شد. به گزارش واحد خبر روابط عمومی حوزه هنری انقلاب اسلامی خراسان رضوی، این مراسم با انتشار پیام آیت ا... جوادی آملی درباره جایگاه فردوسی و هنر حماسی همراه بود که اهم بخش های این پیام به شرح زیر است:
به گزارش صدای ایران از روزنامه خراسان، آیین اختتامیه نخستین جایزه ملی داستانهای حماسی عصر پنج شنبه و باحضور جمعی از فرهیختگان، هنرمندان، پیش کسوتان و مسئولان فرهنگی استانی و کشوری در محل آرامگاه فردوسی برگزار شد. به گزارش واحد خبر روابط عمومی حوزه هنری انقلاب اسلامی خراسان رضوی، این مراسم با انتشار پیام آیت ا... جوادی آملی درباره جایگاه فردوسی و هنر حماسی همراه بود که اهم بخش های این پیام به شرح زیر است:
آن چه حرف اول را میزند، هنر حماسی است
حماسه دینی، جای آن بسیار خالی است یا آن چنان که باید پُر باشد، پُر نشده است. انقلاب اسلامی رهآورد فراوانی دارد، دفاع مقدس 10 ساله و نه هشت ساله، زیرا دو سال جنگ داخلی به صورت خورد بود نه زد و خورد، هشت سال جنگ زد و خورد بود، طی این 10 سال حماسههای فراوانی ملت بزرگ و بزرگوار ایران اسلامی یعنی شما و فرزندانتان عرضه کردید که این باید در چهره تاریخ بماند و مهمترین عاملی که جنگ را، دفاع را تمدنساز میکند، آن حماسه است. نوشتار و گفتار و رفتار آیینی، سهمی از این فضیلت را به همراه دارد؛ اما آن چه که حرف اول را میزند، هنر حماسی است.... .
آن چه حرف اول را میزند، هنر حماسی است
حماسه دینی، جای آن بسیار خالی است یا آن چنان که باید پُر باشد، پُر نشده است. انقلاب اسلامی رهآورد فراوانی دارد، دفاع مقدس 10 ساله و نه هشت ساله، زیرا دو سال جنگ داخلی به صورت خورد بود نه زد و خورد، هشت سال جنگ زد و خورد بود، طی این 10 سال حماسههای فراوانی ملت بزرگ و بزرگوار ایران اسلامی یعنی شما و فرزندانتان عرضه کردید که این باید در چهره تاریخ بماند و مهمترین عاملی که جنگ را، دفاع را تمدنساز میکند، آن حماسه است. نوشتار و گفتار و رفتار آیینی، سهمی از این فضیلت را به همراه دارد؛ اما آن چه که حرف اول را میزند، هنر حماسی است.... .
اگر بزرگانی گفتند:
محیطی چه گویم چو بارنده میغبه یک دست گوهر به یک دست تیغ
به گوهر جهان را بیاراستهبه تیغ از جهان داد دین خواسته
اگر نظامی و امثال نظامی اینگونه حرفها را دارند، این ها در کنار سفره بزرگ حکیم اسلامی یعنی فردوسی نشستند. فردوسی مسئله توحید را حماسهای کرد، مسئله ولایت و امامت و تشیع را حماسهای کرد، بعد ایران موحد را، ایران اسلامی را در سایه توحید و ولایت زنده نگه داشت... .
اگر مدنیت است، بزرگ درِ این مدنیت ولایت اهلبیت است، تمدن است، گامهای دوم و سوم و چهارم و پنجم انقلاب است، این است. الگوی اسلامی و بزرگترین تمدن بشری اگر مطرح است، از راه ولایت است. اگر رهبر علی شد، حماسه در آن هست، شهامت در آن هست، بزرگواری و عدل و استدلال و استقلال در آن هست. حماسه تنها در زدن و بریدن نیست.
بُرید و دَرید و شکست و ببست یلان را سر و سینه و پا و دست
این بخش نازل حماسه است؛ اما بخش والای حماسه این است که،
درست این سخن قول پیغمبر استکه من شهر علمم علیم در است
اگر مدنیت است، اگر الگوی اسلامی و پیشرفت تمدن است و اگر گامهای بعدی است در همین مدنیت است. این علی(صلوات ا... و سلامه علیه) که درس مدنیت داد، تنها شهامت علی و پیروزی علی با شمشیر مطرح نبود. وقتی خود حضرت، خود را معرفی میکند این میتواند بزرگترین دروازه تمدن بشری باشد.
جای خالی فردوسی برای تبیین حماسه های ایرانی - اسلامی
در فرمایش های نورانی علی(صلوات ا... و سلامه علیه) این است که «أَنَا لَا أَفِرُّ مِمَّنْ کَرَّ عَلَیَّ وَ لَا أَکِرُّ عَلَی مَنْ فَرَّ مِنِّی» این حماسه، فردوسی زمان میخواهد، یک فردوسی عصر انقلاب میخواهد که شعر را از آیینی به حماسهای درآورد. به امیرالمؤمنین عرض کردند که شما فرمانده کل قوا هستید، بودجههای فراوانی در مملکت هست، اسبهای رزمنده فراوان برای میدان رزم آماده است شما که تمام دشمنان برای از بین بردن شما صفآرایی کردهاند، باید یک اسب رزمنده تناور تندرو در میدان جنگ داشته باشید، این مرکَبی که شما دارید مرکَب رزم نیست. حضرت فرمود برای من همین مرکبی که عادی است، کافی است. زیرا مرکب رزمی، رزمجو، بدو، برای یک سوارکاری است که او بخواهد در میدان جنگ بدود، نه من از میدان جنگ فرار میکنم و نه کسی که فرار کرد، او را تعقیب میکنم، این علی است! فرمود: «أَنَا لَا أَفِرُّ مِمَّنْ کَرَّ عَلَیَّ وَ لَا أَکِرُّ عَلَی مَنْ فَرَّ مِنِّی»، آن کسی که به طرف من حمله کرد، من که فرار نمیکنم، وقتی جنگاوری کرد، دید پیروز نمیشود، فرار میکند، من که فراری را تعقیب نمیکنم. جای فردوسی خالی است که این حرفها را برای ایران اسلامی شهید داده تبیین کند با آن زبان گویای حماسی.
اگر چنان چه روشن شد ایران اسلامی در جنگ جهانی سوم پیروز شد، این یک زبان کارآمد فردوسی میخواهد... . خدا یک اصل کلی را در قرآن کریم به ما فرمود، این که شما که قصد حمله به بیگانه ندارید، آن جهاد ابتدایی حرف دیگری دارد، فرمود در جریان دیگر شما که نمیخواهید به دیگری حمله کنید؛ ولی آنقدر ستبر و نیرومند و قوی و قدر باشید که دشمن از شما بهراسد: (وَ لْیَجِدُوا فیکُمْ غِلْظَةً)، این (وَ لْیَجِدُوا) امر غایب است، ناظر به بیگانگان است، بیگانگان نه امر حاضر را گوش میدهند نه امر غایب را، ولی در قرآن کریم فرمود حتماً دشمنان باید از شما بترسند، این یعنی چه؟ یعنی شما آنقدر از نظر موشک و غیر موشک باید غنی و قوی باشید که دشمن هوس حمله و امثال آن را نکند. این که میبینید مقتدرانه جواب ترامپ را میدهد برای همین است. این آیه قرآن یک بیان حماسی میخواهد، یک فردوسی میخواهد که بگوید ایران اینقدر باید قوی باشد که آمریکا هراس داشته باشد؛ یعنی حمله نکند؛ یعنی بیادبی نکند؛ یعنی جسارت نکند؛ یعنی کاری در حریم حرم امن ایران با شکوه نفوذ نکند... .
تلاش برای تجمیع و تلفیق هویت دینی و ملی
در ابتدای نشست رئیس حوزه هنری خراسان رضوی درباره روند برگزاری این رویداد هنری، گفت: بیش از ۲۲۰ طرح از حدود ۱۸۰ نویسنده متعهد از سراسر کشور به فراخوان نخستین جایزه ملی داستانهای حماسی ارسال شد که از این میان ۱۷ طرح در مرحله نخست انتخاب شدند. «میثم مرادی بیناباج» با اشاره به این که پیام علامه جوادی آملی به این مراسم گویای ضرورت پرداختن به هنر حماسی است، ادامه داد: موضوع راهبردی احیای هنر و ادبیات حماسی ذیل گفتمان انقلاب اسلامی با تاکید بر الگو، منش و روش شاهنامه فردوسی اولویت اصلی حوزه هنری انقلاب اسلامی خراسان رضوی است که از دو سال پیش این راهبرد در دستور کار قرار گرفته است. مرادی افزود: در این راستا دبیرخانه هنر حماسی حوزه هنری استان حدود دو ماه قبل رسماً تأسیس شد که یکی از برکات آن برگزاری نخستین جایزه ملی داستانهای حماسی است. رئیس حوزه هنری خراسان رضوی تصریح کرد: هنر حماسی ایجادگر انگیزش مبتنی بر حکمت معنوی با تاکید بر خردورزی، دشمن ستیزی،میهندوستی، جوانمردی و... است و تلاش داریم «تجمیع و تلفیق میان هویت دینی و ملی» را بهعنوان الگو و روشی که فردوسی این حکیم بزرگ شیعی در شاهنامه، برای آیندگان ایران اسلامی به یادگار گذاشته است در استان خراسان رضوی و با حمایتهای آقای مومنی در کشور تبیین کنیم.
امروز بیش از هر زمان دیگری به حماسه نیاز داریم
در ادامه، «محسن مومنی شریف» رئیس حوزه هنری کشور با تاکید بر نیاز ادبیات فارسی امروز به حماسه گفت: حماسه در ایران با شاهنامه فردوسی معنا پیدا میکند، «شاهنامه» شناسنامه فرهنگ، آداب، تاریخ و هویت ایرانی است و نقش فردوسی را نمیتوانیم در زبان فارسی نادیده بگیریم و گمان میکنم شاید اگر فردوسی نبود ما امروز مولوی، حافظ و سعدی را نداشتیم. رئیس حوزه هنری خاطرنشان کرد: حماسه در سرزمینی خلق می شود که دارای فرهنگ و تمدن دیرینه و اصیل باشد و خراسان بزرگ سرزمین حماسههاست به طوری که پس از فردوسی هر اثر حماسی که تولید شده تحت تأثیر شاهنامه بوده است. رئیس حوزه هنری خاطرنشان کرد: ما امروز بیش از هر زمان دیگری به حماسه نیاز داریم اگر قرار است ادبیات ما در ایجاد تمدن نوین اسلامی نقش داشته باشد حتما باید ملت ما و جوانان عزیزمان را حماسی بار بیاوریم؛ حماسهای که آمیخته با حکمت، جوانمردی و عرفان است.
روحیه حماسی لازمه ایران فرهنگی امروز است
«حجتالاسلام محمد قمی» رئیس سازمان تبلیغات اسلامی نیز گفت: حماسه عنصر ضروری هویت ایرانی و شیعی است و مقام معظم رهبری فرمودند که برای اعتلا و پیشرفت فرهنگ اهل بیت(ع) در مسیر حرکت تاریخ باید روی نقش و سهم فردوسی کار شود. وی با اشاره به پیام آیت ا... جوادی آملی به نخستین جایزه داستانهای حماسی افزود: وجه حماسی توحید، ولایت و امامت در شاهکار فردوسی این مرد بزرگ و حکیم منعکس شده و عامل احیای مکتب اهل بیت(ع) بوده است. رئیس سازمان تبلیغات اسلامی تصریح کرد: اکنون نزاع و مبارزه تمدنی ما پیچیدهتر شده و به نقطه حساسی رسیده اما حماسه بهعنوان عنصر ذاتی جوان ایرانی شاید قدری کم رنگ و مغفول شده است در حالی که روحیه حماسی لازمه عصر ما و ایران فرهنگی امروز است.
اهدای «دستار فردوسی» به نویسنده رمان «جاده جنگ»
در ادامه مراسم از برگزیدگان نخستین دوره جشنواره هنر حماسی تقدیر شد. در این بخش و در اقدامی نمادین «دستار حکیم فردوسی» به منصور انوری نویسنده رمان ارزشمند «جاده جنگ» به عنوان نمونه اعلای یک داستان حماسی که رهبر انقلاب نیز از آن تقدیر و تجلیل ویژه کردهاند، اهدا شد. جاده جنگ طولانیترین و عمیقترین اثر حماسی درباره انقلاب اسلامی است. در پایان، داستان «مردهای مرز شرقی» اثر سجاد خالقی از استان چهارمحال و بختیاری، «امانت گندمزار» به نویسندگی پری غلامی از مشهد و «خان کوه هزار مسجد» اثر میلاد حسینی از تهران به ترتیب بهعنوان نفرات اول تا سوم و «آتون نامه» به نویسندگی محمد حاجی علیان از اصفهان و «رخ به رخ با گرگها» اثر عبدالمجید نجفی از تبریز، شایسته تقدیر شناخته شدند. رونمایی از کتاب این پنج اثر برگزیده نخستین جایزه داستانهای حماسی حسنختام این مراسم ادبی بود. اجرای ویژه گروه کُر حوزه هنری خراسان رضوی و نقالی محسن کریمی، محمد جهانپا و مانی تیموری سه نقال و هنرمند توانای خراسانی از سه نسل مختلف، زینتبخش این محفل ادبی بود که حال و هوای دیگری به مراسم بخشید.
گزارش خطا
نظر شما
پربحث ترین عناوین
آخرین اخبار