سهامداری بد دولت در شرکت‌های خودروسازی

در چندین ماه گذشته بازار خودرو با چالش‌های زیادی مواجه شد و سهامداری بد دولت در شرکت‌های خودروسازی گاهی به ضرر خودروسازان و گاهی به ضرر مصرف کنندگان ختم شد.

به گزارش صدای ایران از باشگاه خبرنگاران، در چندین ماه گذشته بازار خودرو با چالش‌های زیادی مواجه شد و سهامداری بد دولت در شرکت‌های خودروسازی گاهی به ضرر خودروسازان و گاهی به ضرر مصرف‌کنندگان ختم شد. هر چند دولت همچنان مدعی است که دو خودروساز بزرگ کشور دارای هیئت‌مدیره هستند و دولت دخالتی بر این مجموعه‌ها ندارد، ولی این امر با اتفاقات اخیر قیمت گذاری و نحوه توزیع، دخالت آشکار را نشان می‌دهد.

نامه‌ای برای واگذاری سهام خودروسازان

طبق خبری که هفته‌ گذشته منتشر شد، سازمان خصوصی‌سازی جزئیات عرضه‌ سهام متعلق به دولت در ۱۸ شرکت حاضر در بازار سهام را در نامه‌ای خطاب به مدیرعامل بورس اوراق بهادار تهران و مدیرعامل فرابورس ایران اعلام کرده است. در این نامه که در جلسه ۴ خرداد ۹۸ هیئت واگذاری مصوب‌شده، عرضه‌ سهام بسیاری از شرکت‌ها از جمله ۱۴.۰۴ درصد سهام شرکت ایران‌خودرو و ۲۳ درصد سهام شرکت سایپا پیش‌بینی شده است.

حالا به‌نظر می‌رسد قطعه‌سازان مشتری خرید سهام دولت در خودروسازی هستند. به‌گفته‌ برخی از دست‌اندرکاران صنعت خودرو با وجود زیان انباشته، کمبود نقدینگی، بدهی و تعداد زیاد کارگران، کمتر سرمایه‌گذاری حاضر به خرید سهام خودروسازی است و تنها قطعه‌سازان ذی‌نفع به خرید سهام دولتی تمایل دارند. با این‌ حال، این سؤال مطرح می‌شود که با واگذاری سهام دولت، حمایت‌ها از این صنعت تداوم پیدا خواهد کرد یا دولت همانند دیگر شرکت‌های خصوصی حمایت‌های خود را محدود می‌کند؟

برخی فعالان بخش خصوصی احتمال واگذاری سهام مذکور را کمتر از ۱۰ درصد می‌دانند. این درحالی است که شنبه هفته جاری رضا رحمانی، وزیر صنعت با تأکید بر واگذاری باقیمانده سهام دولت در ایران‌خودرو و سایپا تا پایان سال ۹۸ و نهایتا در سال ۹۹ به بخش خصوصی واقعی، اعلام کرد: کار‌های این واگذاری انجام شده و عزم راسخ برای واگذاری ۲ خودروسازی بزرگ کشور به بخش خصوصی واقعی داریم.

سهام دولت در ایران خودرو و سایپا چگونه واگذار می‌شود؟

رضا رحمانی، وزیر صنعت، معدن و تجارت در خصوص واگذاری سهام دولتی ایران‌خودرو و سایپا گفت: سهام دولت این خودروسازی‌ها باید با برنامه‌ریزی های ویژه ای انجام گیرد ولی در کل این کار صورت می‌گیرد.
رحمانی تصریح کرد: واگذاری این سهام‌ها باید به‌صورت اخذ تدابیری ویژه صورت گیرد و به افراد دارای اهلیت واگذار شود، چرا که نمی‌خواهیم به مانند بعضی از خصوصی سازی‌ها به مشکلی بر بخوریم.

وزیر صنعت، معدن و تجارت در مورد شکل واگذاری سهام خودروسازان اظهار کرد: این کار باید خیلی شمرده جلو رود و از واگذاری اموال غیرتولیدی شروع و به شرکت‌های تابعه خودروسازان برسیم.
وی تصریح کرد: واگذاری این دو خودروساز در برنامه قرار دارد و پروسه آن، با واگذاری اموال غیردولتی آنها آغاز شده است.

با واگذاری، دست دولت از روی سر دو غول بزرگ خودروسازی کشور برداشته می‌شود

مهدی معینی کارشناس صنعت خودرو در خصوص واگذاری سهام دولتی ایران‌خودرو و سایپا گفت: ۱۴ درصد سهام دولت در شرکت ایران‌خودرو و ۱۷ درصد سهام دولت در شرکت سایپا به بخش خصوصی واگذار خواهد شد که این موضوع می تواند این دو شرکت را به سود دهی برساند، چرا که وقتی بخش خصوصی سرمایه گذار باشد دل برای سرمایه خود می‌سوزاند.

معینی تصریح کرد: در واگذاری سهام ها باید خیلی دقت کرد تا مثل سال‌‌های گذشته باعث شکل‌گیری شرکت‌های خصولتی نشود و به‌عبارتی سهام دولت در شرکت‌ها بابت رد دیون واگذار نشود.

کارشناس صنعت خودرو ادامه داد: هزینه‌های دولتی بودن برای این شرکت‌ها بسیار زیاد بوده است.استفاده از استراتژی صاحبان سهم از جمله منافع بزرگی است که این شرکت‌ها با خصوصی سازی قادر به استفاده از آن هستند و در این خصوص می‌توانند یک تصمیم‌گیری کامل در زمینه مسائل موجود داشته باشند، البته بهتر بود دولت این دو خودروسازی را ادغام می‌کرد و در این صورت هدف گذاری بهتری در این صنعت رخ می‌داد.

واگذاری مشکلی را از صنعت خودرو حل نمی‌کند

عبدالله رضیان، عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی ضمن انتقاد از واگذاری سهام دولتی خودروسازان گفت: این واگذاری مشکلی را از صنعت خودرو حل نمیکند چرا که در وضعیت کنونی کشور و با تحریم های یک طرفه بازار به این شکل می ماند.

رضیان افزود: در شرایط فعلی بخشی از نابسامانی خودرو به دلیل عدم مدیریت صحیح است و بخش عمده آن به دلیل مشکلات ارزی در تامین قطعات و تحریم‌های موجود است چراکه ایران خودرو و سایپا از لحاظ حقوقی خصوصی هستند و عمده سهام آن‌ها در اختیار بخش خصوصی است و فقط بخش کمی در حدود ۱۷ درصد در ایران‌خودرو و ۱۴ درصد در سایپا در اختیار دولت است و در واقع آن‌ها خصولتی حساب می‌شوند.
رضیان با بیان اینکه اکنون با انحصاری که در بخش خودرو وجود دارد نمی‌توان تغییری در قیمت‌گذاری اعمال کرد اظهار کرد: چنانچه وضع بازار خودرو بهتر شد می‌توان با تقویت بخش خصوصی برای این دو خودروساز فکری بیاندیشیم تا فضا رقابتی شود.

و ایران خودرو تا پایان سال واگذار می شوند

جعفر سبحانی مشاور مدیرعامل سازمان خصوصی‌سازی با بیان این که واگذاری باقیمانده سهام دولت در ۲ شرکت خودروسازی ایران خودرو و سایپا از طریق بورس و فرابورس انجام می‌شود، گفت: بر اساس مصوبه هیئت واگذاری دولت باید باقیمانده سهام خود را در ۱۸ شرکت بزرگ از جمله ایران خودرو و سایپا از طریق بورس و فرابورس انجام دهد.

وی از میزان سهام رسمی دولت در شرکت‌های خودروسازی گفت: سهام دولت در ایران خودرو ۱۴ درصد و در سایپا ۱۷.۳۱ درصد است و این ۲ شرکت تا پایان امسال از طریق بورس اوراق بهادار تهران به معرض فروش در خواهند آمد. قیمت پایه این واگذاری ۵۲ میلیارد تومان و طبق مصوبه هیئت واگذاری به صورت یکجا، بلوکی و نقدی از طریق بورس و فرابورس عرضه می‌شود.

وی در پایان با اشاره به طرح سبک سازی دولت توسط واگذاری‌ها گفت: از ۲۲ تیر این طرح کلید خواهد خورد و ابتدا سه شرکت به با مزایده در بورس به فروش خواهند رسید و تا پایان سال این واگذاری‌ها ادامه دار خواهد بود تا اهداف وزارت امور اقتصاد و دارایی یعنی واگذاری سهم دولت در ۱۸ شرکت تحقق پیدا کند. بنابراین قطعا سهم دولت در ۲ شرکت خودروسازی تا پایان سال اجرایی می‌شود.