فاجعه‌ای بزرگ در انتظار ایران ۱۰ سال آینده

استاد ایرانی دانشگاه‌ها و مراکز درمانی آمریکا نسبت به یک فاجعه انسانی که می‌تواند بر اثر بی‌توجه ای مسئولان حوزه سلامت به یک بحران در ایران ۱۰ سال آینده تبدیل شود، هشدار داد.
 
پروفسور مریم بنی‌کاظمی، استاد ایرانی دانشگاه‌ها و مراکز درمانی آمریکا در گفت‌وگو با تسنیم، درباره جدیدترین بررسی‌های خود از روند اقدامات وزارت بهداشت در مقوله بیماری‌های ژنتیک اظهار داشت: بنده پس از آمدن به ایران که در طول سال چند بار برای معاینه و ویزیت بیماران به کشور می‌آییم، متوجه شدم که تغییر و تحول خاصی در اداره بیماری‌های ژنتیک وزارت بهداشت رخ داده است به طوریکه با آمدن مدیرکل جدید مرکز بیماری‌های غیرواگیر وزارت بهداشت، توجه به بیماری‌های ژنتیک کاهش یافته است و عنوان کرده‌اند که ژنتیک یک مقوله لوکس است.
 
پروفسور بنی کاظمی که به گفته مدیرعامل بیماری نادر ایران از جمله ۱۰ متخصص ژنتیک برتر جهان است با انتقاد از کم توجهی به بیماری‌های ژنتیک در وزارت بهداشت عنوان کرد: با توجه به سیاست‌‌های افزایش جمعیت در ایران باید به مقوله بیماری‌های ژنتیک بیشتر پرداخته شود، چون در ایران ازدواج‌های فامیلی بالا است و سن مادران نیز برای فرزند‌آوری در حال افزایش است. بنابراین بیماری‌های ژنتیک به هیچ عنوان لوکس نیست.
 
این استاد ایرانی دانشگاه کالیفرنیا آمریکا و فوق تخصص بیماریهای ژنتیک و متابولیک ادامه داد: به جرات می‌توان گفت با توجه به حجم گسترده بیماری‌های ژنتیک تا ۱۰ سال آینده این بیماری به عنوان یکی از مشکلات عدیده بیماری‌ها در کشورمان بروز خواهد کرد و حتی می‌توان از کلمه فاجعه استفاده کرد. به هر حال شاید برخی‌ها عنوان کنند که بیماری‌های ژنتیک از نظر نوع محدود هستند، ولی اگر کل بیماریهای ژنتیک را در نظر بگیریم آمار تعداد بیماریهای ژنتیک بسیار بالا می‌رود. بنابراین به این بی‌برنامه‌ریزی و بی توجهی در حوزه ژنتیک باید ابراز تاسف کنم.
 
پروفسور بنی‌کاظمی در ادامه به عملکرد مدیران اداره بیماری‌های ژنتیک وزارت بهداشت اشاره کرد و گفت: بنده فعالیت‌های وزارت بهداشت در بحث ژنتیک را همیشه دنبال می‌کنم، وزارت بهداشت در بحث پیشگیری و با یک روند دولتی کارهای خود را دنبال می‌کند که مسلماً اقدامات به کندی پیش رفته است، ولی به هیچ عنوان شایسته نیست این ساختار در حوزه بیماری‌های ژنتیک در وزارت بهداشت که در طول سال‌‌های گذشته با زحمات بسیاری ثمر بخشیده است به آن بی‌توجهی شود.
 
این استاد ایرانی مقیم آمریکا تصریح کرد: بنده در زمان حضورم در ایران شنیدم که مدیر کل جدید اداره بیماریهای غیرواگیر وزارت بهداشت، یک پزشک است ولی تخصص خاصی در حوزه ژنتیک ندارد. بنابراین تصورم این است که لوکس نامیدن بیماری‌های ژنتیک به دلیل همین ضعف اطلاعات است و آنها نباید بیماری ژنتیک را در فضای تخیلی به آن بنگرند.
 
پروفسور بنی‌کاظمی ادامه داد: تمرکز مدیریت جدید اداره بیماریهای غیرواگیر وزارت بهداشت بر مسئله کاهش معضل سیگار و تقویت مشاوره‌ها شده است در حالی که شنیده‌ام همانطور که به بیماری ژنتیک کم توجه شده است، بیماری سرطان را نیز مورد توجه لازم قرار نمی‌دهند چون در برخی مواقع اینگونه مطرح می‌شود که بیمار مبتلا به سرطان در نهایت فوت می‌کند.
 
وی درباره اینکه چه کشورهایی نسبت به بیماری ژنتیک کم‌توجهی کرده‌اند و دچار چه آسیب‌های شده‌اند، بیان داشت: بنده با توجه به حضورم در اکثر کشورهای جهان برای حضور در کنفرانس‌های بین المللی بیماری‌های ژنتیک و متابولیک، به هیچ عنوان نمی‌توانم کشوری را عنوان کنم که به مسئله ژنتیک بی‌توجه باشد. مثلاً در همین منطقه خاورمیانه؛ مشاهده می‌کنیم کشور ترکیه جمعیتی بیشتر از ایران دارد ولی بیماری‌های ژنتیک آن کمتر است، چرا؟ چون در ترکیه به اندازه ایران ازدواج فامیلی وجود ندارد زیرا به طور مثال ازدواج دخترخاله و پسرخاله را در ترکیه ناخوشایند می‌دانند.
 
این استاد ایرانی دانشگاه‌ها و مراکز درمانی آمریکا در ادامه خاطرنشان کرد: حتی اگر کشورهای عربی را نیز به دلیل ازدیاد ازدواج‌های فامیلی در نظر بگیریم مشاهده می‌کنیم جمعیت زیادی ندارند، مثلاً قطر و امارات حدود یک میلیون جمعیت دارند و به هیچ عنوان با جمعیت ایران نمی‌توان مقایسه کرد؛ از آن طرف نیز باید به این مسئله توجه داشته باشیم که براساس سیاست‌های جمعیتی؛ ایران می‌خواهد جمعیت ۷۰ میلیونی خود را به بیش از یکصد میلیون نفر افزایش دهد، بنابر این اگر به بیماری‌های ژنتیک توجه نکنیم دچار معضلات بسیاری می‌شویم و امروز نیز شاهد آن هستیم که با تمام وجود پیشگیری‌ها بیش از ۶ هزار بیمار مبتلا به تالاسمی داریم که هرینه درمان هر کدام از آنها بسیار کمرشکن است.