سفری به یونان؛ مهد دموکراسی
این نگاهی است کوتاه به سرنوشت تاریخی یونان از دیروز که پایه‌گذار تمدن غرب در روند مدرنیته بوده تا امروز که ورشکسته اقتصادی است و گرفتار در بن‌بست‌های سیاسی.
این نگاهی است کوتاه به سرنوشت تاریخی یونان از دیروز که پایه‌گذار تمدن غرب در روند مدرنیته بوده تا امروز که ورشکسته اقتصادی است و گرفتار در بن‌بست‌های سیاسی.
گذشته‌ای که با تسلط بر آبراه مدیترانه در کار تجارت به رونق اقتصادی رسیده بود، امروز با بدهی‌های کلان به بانک جهانی ورشکسته اقتصادی است و به تبع آن گرفتار بی‌ثباتی سیاسی تا جایی که در برخورد با تظاهرکنندگان بی‌اعتنا به حقوق‌مدنی و دموکراسی کار به دستگیری و زندان روزنامه‌نگاران می‌کشد. دموکراسی واژه یونانی است که اشاره به نوع اندیشه و حکمت یونانی در قلمرو آزادی دارد.
یونان پایه‌گذار تمدن غرب در مسیر مدرنیته بوده است. این تمدن به‌طور خلاصه در سه‌قلمرو تعریف می‌شود.
1-فلسفه و حکمت
2-فرهنگ و هنر
3-ورزش
اول: فلسفه و حکمت
یونان پایه‌گذار فلسفه و حکمت در غرب بوده. با ظهور فلاسفه‌ای همچون لقمان حکیم، سقراط، ارسطو، افلاطون، دیوژن و... اما پیش از آنها هم دارای میراث گرانبهایی از حکمت و فلسفه بوده و اروپا میراث‌خوار این پدیده فرهنگی شناخته می‌شود تا جایی که فیلسوف برجسته آلمانی هگل اندیشه‌های فلسفی‌اش را در چارچوب دیالکتیک بنا می‌کند که واژه و روش یونانی است.
مثل بسیاری دیگر از واژه‌ها همچون دیالوگ، دیالگو و...
تمدن اروپایی از همان آغاز، خط نوشتاری‌اش را از حروف لاتین آلفا و بتای یونانی گرفته است.
دوم: فرهنگ و هنر
آثار باقیمانده از مجسمه‌های باشکوه یونانی باستان گواهی می‌دهد هزاران‌سال پیش از هگل، فیلسوف هنرمند دیگری به نام« فیدیاس» از یونان با خلق آثاری مثل تندیس‌های زیبای ونوس و هرکول آغاز‌گر این هنر بوده است.
اما هنر تئاتر نشانه بارزتری از شکوه و عظمت هنر یونان در عصر باستانی است هنوز هم خرابه‌های تئاتر در فضای آزاد نه‌تنها در آتن که در سرزمین‌های اطراف آن مثل سوریه دیده می‌شود. از ویژگی‌های هندسه و معماری اینگونه تئاتر در فضای باز، این است آنچه در دایره صحنه نمایش می‌گذرد، به‌راحتی از طرف بینندگانی که به موازی دایره صحنه روی پله‌ها نشسته‌اند، دیده و شنیده می‌شود. نمایشنامه‌ها بر اساس افسانه‌های میتولوژیک یونانی نوشته شده‌اند مانند: آنتی‌گونه- پرومته- کالیگولا و داستان ادیپ که سرانجام سر از روانشناسی فرید درآورده و امروزه عقده ادیپ یکی از مسایل جدی روانشناسی شده است. سخن کوتاه، اینها نمونه‌هایی از تاثیر تمدن یونان در روند جهانی مدرنیته هستند.
سوم: در قلمرو ورزش
المپیاد و المپیک واژه‌های یونانی هستند. گفتنی است نخستین‌بار مسابقات المپیک در جزیره «کاتالونیا» اجرا می‌شده که بعدها به آتن رسیده است.
هنوز هم بنای تاریخی المپیک در آتن یکی از دیدنی‌های مهم آتن است. هزاران‌سال پیش در یونان مسابقات المپیک با تشریفات مخصوص افروختن و گرداندن مشعل المپیک برگزار می‌شده و فوت‌وفن کشتی به اصطلاح فرنگی که امروز اجرا می‌شود. گفتنی است این فوت‌وفن‌ها در مهارت کشتی را یونانی‌ها ابداع کرده‌اند و همچنین است در مورد مسابقات دو که با همان عنوان ماراتن اجرا می‌شود؛ ماراتن واژه یونانی است. فراموش نکنیم مسابقات جهانی المپیک امروز پس از هزاران‌سال به تقلید از همین واژه و رسم یونانی جهانگیر شده است تا جایی که امروزه کشورهای جهان برای برگزاری و میزبانی المپیک در رقابت هستند.
اسکندر مقدونی معروف به اسکندرکبیر جوان سلحشوری از شاگردان افلاطون بود که در همان جوانی فاتح بخش عظیمی از جهان و امپراتوری یونان شد. او پس از نبرد با ایرانیان و شکست امپراتوری عظیم ایران در ادامه فتوحاتش در آسیا روانه هندوستان شد و سرانجام در جنگ با سرنوشت از ملک‌الملوت جناب عزرائیل شکست خورد و در اثر بیماری درگذشت. اما او که شاگرد افلاطون فیلسوف بزرگ یونانی بوده است در آستانه مرگ وصیت کرد دستش را از تابوت بیرون بگذارند تا جهانیان بدانند که با این همه فتوحات سرانجام با دست خالی از دنیا می‌رود.
سرنوشت تاریخی یونان هم همانند اسکندرکبیر پس از اوج تمدن و گذر از حوادث تاریخی، سرانجام چنان به افول رسید که امروز نمی‌تواند به‌سادگی شکست‌های اقتصادی و سیاسی‌اش را جبران کند. با اینکه اتحادیه اروپا پرداخت بدهی‌های یونان را به شرط قبول ریاضت اقتصادی آن کشور پذیرفته است، یونانی‌ها نه می‌خواهند و نمی‌توانند که ریاضت اقتصادی را تحمل کنند! از این‌رو یک صاحبنظر اقتصادی آلمانی گفت: پس بهتر است یونان از نظام مالی یورو اروپا خارج شود و همان نظام پولی «دراخما»ی خودش را داشته باشد. این صاحبنظر از سر خشم اضافه کرد: بهتر است یونان به ترکیه نگاه کند که چگونه به رونق اقتصادی رسیده است!
جزایر سه‌گانه
در سفر به یونان سه‌جزیره تاریخی و مهم آن را هم دیدم:
1- جزیره «سنتورینی» که با چشم‌اندازهای زیبای سواحل مدیترانه‌ای موردتوجه توریست‌هایی است که عمدتا از مناطق سردشمال اروپا به آنجا سرازیر می‌شوند. در این جزایر، بناها و خانه‌های سفید با دروپنجره‌های آبی و انبوه گل‌های کاغذی که بر فراز بلندی‌ها قرار دارند، چشم‌اندازهای بسیار زیبایی را شکل داده‌اند که با کوچه‌پس‌کوچه‌های سنگفرش مشرف به آب‌های نیلگون مدیترانه هستند. خیابان‌های بلند ساحلی این جزیره که محل گشت‌وگذار توریست‌هاست از یک‌سو مشرف به فروشگاه‌ها و از سوی دیگر با رستوران‌ها و غذاهای گوناگونش در کنار ساحل پذیرای توریست‌هاست.
2- جزیره «میکونوس»
در افسانه‌های یونانی آمده است: هرکول پهلوان افسانه‌ای در جنگ با غول‌ها و شکستشان اجسادشان را در زیر انبوه پاره‌سنگ‌های عظیم جزیزه دفن کرده است.
بخشی از این جزیره، شهر ساحلی زیبایی با کوچه‌پس‌کوچه‌های سنگفرش است مثل اغلب جزایر یونان با بناهای سفید و دروپنجره‌های آبی بسیار زیبا، اما این کوچه‌پس‌کوچه‌ها محل فروشگاه و بوتیک‌های متنوع فراوانی است که توریست‌ها را به خود جلب می‌کند. اضافه بر آن، رستوران‌های گوناگونی هم در این کوچه‌های پررفت‌وآمد تا وسط کوچه پذیرای مشتری‌هایشان هستند اما بخشی از هویت تاریخی این محله قدیمی را حضور کلیساهای کوچک فراوان مسیحیان «ارتدوکس» تشکیل می‌دهد. در همین محله در نزدیکی ساحل هنوز هم باقیمانده آسیاب‌های بادی مشاهده می‌شوند که پره‌هایشان از کار افتاده است. جزیره میکونوس یکی از مهم‌ترین جزایر یونان است که شهر اصلی آن با دیدنی‌های تاریخی بر فراز بلندی قرار دارد و توریست‌ها برای تماشای غروب آفتاب در رستوران‌های مشرف به مدیترانه نیلگون جاخوش می‌کنند.
3- جزیره «دلوس»
جزیره‌ای با آثار تاریخی فراوان از آغاز تمدن یونان است که شامل بناهای تاریخی ستون‌ها و سرستون‌ها و آثاری از مجسمه‌ها بوده که بخشی از آن در موزه‌ای در همین جزیره نگهداری می‌شوند. گردشگرانی که از کشتی پیاده می‌شوند به گروه‌های مختلف تقسیم و به سرپرستی راهنما‌ها به سیر و سیاحت می‌پردازند و همراه با گفتار و توضیحات راهنما با تمدن گذشته یونان آشنا می‌شوند. مدل بسیاری از آثار قدیمی آتن در همین جزیره فراهم و به آتن منتقل شده و در افسانه‌های یونانی درباره این جزیره آمده است: «آرتیمیس» و «آپولو» خواهربرادرهای دوقلو فرزندان زئوس خدای خدایان در این جزیره به دنیا آمده‌اند.
یونان پایه‌گذار تمدن غرب در مسیر مدرنیته بوده است. این تمدن به‌طور خلاصه در سه‌قلمرو تعریف می‌شود.
1-فلسفه و حکمت
2-فرهنگ و هنر
3-ورزش
اول: فلسفه و حکمت
یونان پایه‌گذار فلسفه و حکمت در غرب بوده. با ظهور فلاسفه‌ای همچون لقمان حکیم، سقراط، ارسطو، افلاطون، دیوژن و... اما پیش از آنها هم دارای میراث گرانبهایی از حکمت و فلسفه بوده و اروپا میراث‌خوار این پدیده فرهنگی شناخته می‌شود تا جایی که فیلسوف برجسته آلمانی هگل اندیشه‌های فلسفی‌اش را در چارچوب دیالکتیک بنا می‌کند که واژه و روش یونانی است.
مثل بسیاری دیگر از واژه‌ها همچون دیالوگ، دیالگو و...
تمدن اروپایی از همان آغاز، خط نوشتاری‌اش را از حروف لاتین آلفا و بتای یونانی گرفته است.
دوم: فرهنگ و هنر
آثار باقیمانده از مجسمه‌های باشکوه یونانی باستان گواهی می‌دهد هزاران‌سال پیش از هگل، فیلسوف هنرمند دیگری به نام« فیدیاس» از یونان با خلق آثاری مثل تندیس‌های زیبای ونوس و هرکول آغاز‌گر این هنر بوده است.
اما هنر تئاتر نشانه بارزتری از شکوه و عظمت هنر یونان در عصر باستانی است هنوز هم خرابه‌های تئاتر در فضای آزاد نه‌تنها در آتن که در سرزمین‌های اطراف آن مثل سوریه دیده می‌شود. از ویژگی‌های هندسه و معماری اینگونه تئاتر در فضای باز، این است آنچه در دایره صحنه نمایش می‌گذرد، به‌راحتی از طرف بینندگانی که به موازی دایره صحنه روی پله‌ها نشسته‌اند، دیده و شنیده می‌شود. نمایشنامه‌ها بر اساس افسانه‌های میتولوژیک یونانی نوشته شده‌اند مانند: آنتی‌گونه- پرومته- کالیگولا و داستان ادیپ که سرانجام سر از روانشناسی فرید درآورده و امروزه عقده ادیپ یکی از مسایل جدی روانشناسی شده است. سخن کوتاه، اینها نمونه‌هایی از تاثیر تمدن یونان در روند جهانی مدرنیته هستند.
سوم: در قلمرو ورزش
المپیاد و المپیک واژه‌های یونانی هستند. گفتنی است نخستین‌بار مسابقات المپیک در جزیره «کاتالونیا» اجرا می‌شده که بعدها به آتن رسیده است.
هنوز هم بنای تاریخی المپیک در آتن یکی از دیدنی‌های مهم آتن است. هزاران‌سال پیش در یونان مسابقات المپیک با تشریفات مخصوص افروختن و گرداندن مشعل المپیک برگزار می‌شده و فوت‌وفن کشتی به اصطلاح فرنگی که امروز اجرا می‌شود. گفتنی است این فوت‌وفن‌ها در مهارت کشتی را یونانی‌ها ابداع کرده‌اند و همچنین است در مورد مسابقات دو که با همان عنوان ماراتن اجرا می‌شود؛ ماراتن واژه یونانی است. فراموش نکنیم مسابقات جهانی المپیک امروز پس از هزاران‌سال به تقلید از همین واژه و رسم یونانی جهانگیر شده است تا جایی که امروزه کشورهای جهان برای برگزاری و میزبانی المپیک در رقابت هستند.
اسکندر مقدونی معروف به اسکندرکبیر جوان سلحشوری از شاگردان افلاطون بود که در همان جوانی فاتح بخش عظیمی از جهان و امپراتوری یونان شد. او پس از نبرد با ایرانیان و شکست امپراتوری عظیم ایران در ادامه فتوحاتش در آسیا روانه هندوستان شد و سرانجام در جنگ با سرنوشت از ملک‌الملوت جناب عزرائیل شکست خورد و در اثر بیماری درگذشت. اما او که شاگرد افلاطون فیلسوف بزرگ یونانی بوده است در آستانه مرگ وصیت کرد دستش را از تابوت بیرون بگذارند تا جهانیان بدانند که با این همه فتوحات سرانجام با دست خالی از دنیا می‌رود.
سرنوشت تاریخی یونان هم همانند اسکندرکبیر پس از اوج تمدن و گذر از حوادث تاریخی، سرانجام چنان به افول رسید که امروز نمی‌تواند به‌سادگی شکست‌های اقتصادی و سیاسی‌اش را جبران کند. با اینکه اتحادیه اروپا پرداخت بدهی‌های یونان را به شرط قبول ریاضت اقتصادی آن کشور پذیرفته است، یونانی‌ها نه می‌خواهند و نمی‌توانند که ریاضت اقتصادی را تحمل کنند! از این‌رو یک صاحبنظر اقتصادی آلمانی گفت: پس بهتر است یونان از نظام مالی یورو اروپا خارج شود و همان نظام پولی «دراخما»ی خودش را داشته باشد. این صاحبنظر از سر خشم اضافه کرد: بهتر است یونان به ترکیه نگاه کند که چگونه به رونق اقتصادی رسیده است!
جزایر سه‌گانه
در سفر به یونان سه‌جزیره تاریخی و مهم آن را هم دیدم:
1- جزیره «سنتورینی» که با چشم‌اندازهای زیبای سواحل مدیترانه‌ای موردتوجه توریست‌هایی است که عمدتا از مناطق سردشمال اروپا به آنجا سرازیر می‌شوند. در این جزایر، بناها و خانه‌های سفید با دروپنجره‌های آبی و انبوه گل‌های کاغذی که بر فراز بلندی‌ها قرار دارند، چشم‌اندازهای بسیار زیبایی را شکل داده‌اند که با کوچه‌پس‌کوچه‌های سنگفرش مشرف به آب‌های نیلگون مدیترانه هستند. خیابان‌های بلند ساحلی این جزیره که محل گشت‌وگذار توریست‌هاست از یک‌سو مشرف به فروشگاه‌ها و از سوی دیگر با رستوران‌ها و غذاهای گوناگونش در کنار ساحل پذیرای توریست‌هاست.
2- جزیره «میکونوس»
در افسانه‌های یونانی آمده است: هرکول پهلوان افسانه‌ای در جنگ با غول‌ها و شکستشان اجسادشان را در زیر انبوه پاره‌سنگ‌های عظیم جزیزه دفن کرده است.
بخشی از این جزیره، شهر ساحلی زیبایی با کوچه‌پس‌کوچه‌های سنگفرش است مثل اغلب جزایر یونان با بناهای سفید و دروپنجره‌های آبی بسیار زیبا، اما این کوچه‌پس‌کوچه‌ها محل فروشگاه و بوتیک‌های متنوع فراوانی است که توریست‌ها را به خود جلب می‌کند. اضافه بر آن، رستوران‌های گوناگونی هم در این کوچه‌های پررفت‌وآمد تا وسط کوچه پذیرای مشتری‌هایشان هستند اما بخشی از هویت تاریخی این محله قدیمی را حضور کلیساهای کوچک فراوان مسیحیان «ارتدوکس» تشکیل می‌دهد. در همین محله در نزدیکی ساحل هنوز هم باقیمانده آسیاب‌های بادی مشاهده می‌شوند که پره‌هایشان از کار افتاده است. جزیره میکونوس یکی از مهم‌ترین جزایر یونان است که شهر اصلی آن با دیدنی‌های تاریخی بر فراز بلندی قرار دارد و توریست‌ها برای تماشای غروب آفتاب در رستوران‌های مشرف به مدیترانه نیلگون جاخوش می‌کنند.
3- جزیره «دلوس»
جزیره‌ای با آثار تاریخی فراوان از آغاز تمدن یونان است که شامل بناهای تاریخی ستون‌ها و سرستون‌ها و آثاری از مجسمه‌ها بوده که بخشی از آن در موزه‌ای در همین جزیره نگهداری می‌شوند. گردشگرانی که از کشتی پیاده می‌شوند به گروه‌های مختلف تقسیم و به سرپرستی راهنما‌ها به سیر و سیاحت می‌پردازند و همراه با گفتار و توضیحات راهنما با تمدن گذشته یونان آشنا می‌شوند. مدل بسیاری از آثار قدیمی آتن در همین جزیره فراهم و به آتن منتقل شده و در افسانه‌های یونانی درباره این جزیره آمده است: «آرتیمیس» و «آپولو» خواهربرادرهای دوقلو فرزندان زئوس خدای خدایان در این جزیره به دنیا آمده‌اند.
منبع: روزنامه شرق
گزارش خطا
نظر شما
پربحث ترین عناوین
آخرین اخبار
